ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ‘ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ’ (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) ΜΕ ΘΕΜΑ: ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος-Κοινωνιολόγος, MSc. 4ο Δημοτικό Σχολείο Αγίων.

Παρουσίαση με θέμα: "  ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ‘ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ’ (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) ΜΕ ΘΕΜΑ: ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος-Κοινωνιολόγος, MSc. 4ο Δημοτικό Σχολείο Αγίων."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ‘ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ’ (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) ΜΕ ΘΕΜΑ: ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος-Κοινωνιολόγος, MSc. 4ο Δημοτικό Σχολείο Αγίων Αναργύρων, 13/5/2015

2 Τι θα συζητήσουμε… 1. Βία και Επιθετικότητα ως έμφυτο χαρακτηριστικό των ανθρώπων 2. Κακοποίηση και εκφοβισμός- Είδη Εκφοβισμού 3. Αίτια και επιπτώσεις του Σχολικού Εκφοβισμού 4. Ο ρόλος του Θύτη και του Θύματος, η εναλλαγή αυτών των ρόλων, ο ρόλος των παρατηρητών 5. Πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού

3 Βία στο σχολείο… μεταξύ μαθητών… Έχει αυξηθεί η ενδοσχολική βία;
Η βία στο χώρο του σχολείου μεταξύ των μαθητών πάντα υπήρχε… Γιατί όμως τώρα γίνεται τόσο λόγος για αυτή; Έχει αυξηθεί η βία μέσα στο σχολείο ή έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον μας για αυτά τα περιστατικά; Υπάρχουν νέα είδη ενδοσχολικής βίας;

4 Βία και Επιθετικότητα ως έμφυτο χαρακτηριστικό των ανθρώπων Η επιθετικότητα: Είναι αναπόσπαστο μέρος της φύσης του ανθρώπου Αναφέρεται πάντα σε συμπεριφορές που έχουν ως στόχο να βλάψουν τον άλλο. Η επιθετικότητα είναι εγγενής ή επίκτητη, το άτομο γεννιέται επιθετικό ή μαθαίνει την επιθετικότητα;

5 Κύριο στοιχείο των επιθετικών παιδιών:
Βία και Επιθετικότητα ως έμφυτο χαρακτηριστικό των ανθρώπων Κύριο στοιχείο των επιθετικών παιδιών: εκδήλωση οργής Ο θυμός: εκφράζεται με επιθετικές κινήσεις και λεκτική βία. προκαλείται από κάποια άλλα συναισθήματα: φόβος και απογοήτευση Φόβος για αποτυχία φόβος ότι οι άλλοι δεν τον αποδέχονται όπως είναι φόβος ότι δεν αξίζει φόβος ότι δεν θα τα καταφέρει

6 Η βία πληγώνει τους άλλους
Βία και Επιθετικότητα ως έμφυτο χαρακτηριστικό των ανθρώπων Το κάθε άτομο θα πρέπει να γνωρίζει και να κατανοεί ότι Η βία πληγώνει τους άλλους Πρέπει να σεβόμαστε την ελευθερία και τη σωματική ακεραιότητα των άλλων Είναι σημαντικό για όλα τα άτομα να μπορούν να ασκούν αυτοέλεγχο στο θυμό τους και να βρίσκουν συμβιβαστικές λύσεις για να μην μαλώνουν. Χρειάζεται αρκετή προσπάθεια για να μπορέσει το άτομο να υιοθετήσει ένα πιο λειτουργικό μοντέλο μακριά από την επιθετικότητα.

7 ως έμφυτο χαρακτηριστικό των ανθρώπων
Βία και Επιθετικότητα ως έμφυτο χαρακτηριστικό των ανθρώπων Η βία είναι μια πράξη που στοχεύει ή αντιλαμβανόμαστε ότι έχει ως στόχο τη σωματική βλάβη κάποιου άλλου ατόμου. Η βία σχετίζεται με την κοινωνική ανισότητα, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την ματαίωση και τη διαφορετική προσωπικότητα του κάθε ατόμου. Μέχρι ένα βαθμό η βία είναι φυσιολογική στην αρχή της εφηβείας, κυρίως στα αγόρια γύρω στα 13 με 17 χρόνια. Αυτή η βία μάλλον έχει σχέση με την έκκριση τεστοστερόνης, για αυτό το λόγο τα αγόρια είναι πιο βίαια και τα κορίτσια πιο συγκρατημένα, λόγω των οιστρογόνων.

8 Τι είναι ο Σχολικός Εκφοβισμός;
χρήση βίας ή απειλών μεταξύ των μαθητών με σκοπό την πρόκληση πόνου και αναστάτωσης ή κοροϊδίας και «διασκέδασης» Κριτήρια για καθορισμό του εκφοβισμού: Είναι μια επιθετική συμπεριφορά Πραγματοποιείται κατ’ επανάληψη και στη διάρκεια του χρόνου Μέσα σε μια διαπροσωπική σχέση που χαρακτηρίζεται από δυσαναλογία εξουσίας

9 Τι ΔΕΝ είναι ο Σχολικός Εκφοβισμός;
όταν τα εμπλεκόμενα παιδιά είναι ίσης δύναμης, σωματικής διάπλασης, κοινωνικής θέσης και πολιτισμού, έχουν παρόμοια συναισθηματική αντίδραση (επιθετικότητα/ θυμός/ ένταση και από τις δύο πλευρές και όχι επιθετικότητα από τη μία πλευρά και φόβος- αδυναμία αντίδρασης από την άλλη πλευρά) όταν είναι πειράγματα που προκαλούν γέλιο και διασκέδαση σε όλα τα εμπλεκόμενα παιδιά.

10

11 Είδη εκφοβισμού Σωματική βία: σωματική επίθεση, χαστούκια, γροθιές, κλοτσιές, σπρωξίματα, τράβηγμα μαλλιών Λεκτική βία: λεκτική επίθεση, βρισιές, κοροϊδία, ομοφοβικά σχόλια, χειρονομίες, ταπείνωση με ύβρεις ή εκφοβισμούς, σαρκασμός, ειρωνεία, ψευδείς φήμες Συναισθηματική βία: κρυμμένη επιθετικότητα ή εχθρότητα, σκόπιμη απομόνωση, αποκλεισμός και περιθωριοποίηση από ομάδες συνομηλίκων, κρύψιμο βιβλίων ενός μαθητή συστηματικά Σεξουαλική βία: χειρονομίες, υποβιβασμός με απρεπή αγγίγματα ή κινήσεις, ανεπιθύμητα αγγίγματα, χυδαία γράμματα και εικόνες

12 Ηλεκτρονικός εκφοβισμός:
μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω online συνομιλιών (chat rooms), κινητών τηλεφώνων, κλήσεων με απειλητικό ή ταπεινωτικό περιεχόμενο

13 Διεθνείς έρευνες Περίπου το 15% των μαθητών έχουν βιώσει συμπεριφορές εκφοβισμού και βίας από συμμαθητές τους Επαναλαμβανόμενη έκθεση του μαθητή για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα σε πράξεις βίας και εκφοβισμού Στην Ελλάδα, το θέμα του σχολικού εκφοβισμού έχει βρεθεί ότι είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα, που εμφανίζεται σε ποσοστό περίπου 8% (Γιαννακοπούλου, κ.α., 2010) ο εκφοβισμός αποτελεί ένα φαινόμενο που συναντάται στα σχολεία της Αθήνας, με τα κορίτσια να είναι πιο συχνά θύματα και τα αγόρια πιο συχνά θύτες

14 Ποια είναι η ένταση του εκφοβισμού;
Κορυφώνεται τα δύο πρώτα χρόνια του Γυμνασίου Σταθερά μειώνεται στο διάστημα ετών Σταδιακά μειώνεται η σωματική βία και αυξάνεται η λεκτική και ψυχολογική βία Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά μειώνεται το ποσοστό αλλά αυξάνεται η έντασή του

15 Ποια είναι τα αίτια του σχολικού εκφοβισμού;
Ανάγκη για κυριαρχία στους άλλους Αδυναμία ελέγχου της επιθετικότητας Μη πειθαρχία σε κανόνες Βίωση εχθρότητας από το περιβάλλον Ένα κακοποιητικό ή αδιάφορο περιβάλλον Ο τρόπος κοινωνικοποίησης των παιδιών Η ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων

16 Ποια είναι τα αίτια του σχολικού εκφοβισμού;
Δυσκολίες στις φιλίες- στις διαπροσωπικές σχέσεις Δυσκολίες στην έκφραση των συναισθημάτων Αντικοινωνικά στοιχεία της προσωπικότητας Δυσκολίες προσαρμογής στο περιβάλλον σε συναισθηματικό, γνωστικό και κοινωνικό επίπεδο

17 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Παράγοντες κινδύνου για το σχολικό εκφοβισμό;
χρήση βίας για επίλυση συγκρούσεων συναισθηματική παραμέληση αυταρχικοί γονείς έλλειψη ορίων σωματικές τιμωρίες έντονα και συχνά ξεσπάσματα θυμού στο σπίτι βίαιη συμπεριφορά των γονιών ανοχή των γονιών στη βίαιη συμπεριφορά των παιδιών ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

18 ΣΧΟΛΕΙΟ Παράγοντες κινδύνου για το σχολικό εκφοβισμό;
ανταγωνιστικό περιβάλλον απουσία συνεργασίας στη μάθηση αδιαφορία ή ανοχή στη βία έλλειψη ενθάρρυνσης για πρωτοβουλίες των παιδιών απουσία συνεργασίας με γονείς μειωμένο ενδιαφέρον για συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών ΣΧΟΛΕΙΟ

19 ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Παράγοντες κινδύνου για το σχολικό εκφοβισμό;
κοινωνικές ανισότητες εγκληματικότητα υψηλά επίπεδα φτώχειας και ανεργίας δυσκολίες επικοινωνίας υψηλή πυκνότητα του πληθυσμού απουσία χώρων αθλητισμού και ψυχαγωγίας απουσία προγραμμάτων αγωγής υγείας ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

20 Ποιες είναι οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού;
Σε σωματικό επίπεδο μώλωπες, γρατσουνιές πονοκέφαλοι, ζαλάδες αϋπνία, εφιάλτες, διαταραχές ύπνου απώλεια όρεξης ή βουλιμία απώλεια ισορροπίας νυχτερινή ενούρηση κοιλιακά άλγη

21 Ποιες είναι οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού;
Σε γνωστικό επίπεδο δυσκολία συγκέντρωσης δυσκολίες στη μνήμη και τη μάθηση μειωμένη σχολική επίδοση σχολική άρνηση, συχνές απουσίες απουσία κινήτρων για μάθηση διστακτικότητα στην τάξη υπερκινητικότητα

22 Ποιες είναι οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού;
Σε κοινωνικό επίπεδο πίεση του εαυτού για ένταξη σε ομάδες νταήδων προσκόλληση σε ένα φίλο προσέγγιση περιθωριοποιημένων παιδιών ή παιδιών με ελλείμματα στις κοινωνικές δεξιότητες δυσκολία ανάπτυξης και διατήρησης φίλων κοινωνική απόσυρση και απομόνωση

23 Ποιες είναι οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού;
Σε ατομικό- προσωπικό επίπεδο μείωση της αυτοεκτίμησης χαμηλή αυτοεικόνα επίκριση του εαυτού αυστηρότητα προς τον εαυτό μείωση της αυτοπεποίθησης ανασφάλεια δυσκολία υπεράσπισης του εαυτού

24 Ποιες είναι οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού;
Σε ψυχολογικό επίπεδο διαρκή αίσθηση απειλής και κινδύνου σε κατάσταση ετοιμότητας και άμυνας εμφάνιση επιθετικότητας εμφάνιση θλίψης- μελαγχολίας εκτόνωση της έντασης στο σπίτι (αγενές- εχθρικό) φόβος, αγωνία, ευερεθιστότητα

25 Ποιες είναι οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού;
Στο θύτη παραβατική συμπεριφορά χρήση ουσιών, αλκοόλ δυσκολία διαπροσωπικών σχέσεων αδυναμία διαχείρισης θυμού και επίλυσης συγκρούσεων άντληση δύναμης και θετικής αυτοεικόνας από την αποδοχή των άλλων

26 Όλα τα παιδιά μπορούν να παίξουν το ρόλο του θύτη και του θύματος
Όλα τα παιδιά μπορούν να παίξουν το ρόλο του θύτη και του θύματος. Ο θύτης μπορεί να γίνει θύμα κάποιων ισχυρότερων ή να γίνει θύμα σε ένα άλλο πλαίσιο. Κάποια παιδιά που υπήρξαν θύματα σχολικού εκφοβισμού όταν ήταν πιο μικρά μεγαλώνοντας έγιναν θύτες προκαλώντας επεισόδια σχολικού εκφοβισμού.

27 Ο ρόλος των θεατών Ακόμη και άθελά τους στηρίζουν το θύτη και διαιωνίζουν τη βία Παίρνουν το μέρος του θύτη, γιατί έτσι νιώθουν δυνατοί Τον θαυμάζουν ή και τον φοβούνται Διασκεδάζουν, γελάνε, ενθαρρύνοντας τη συνέχιση βίας Δεν αναφέρουν όσα βλέπουν γιατί είναι «κάρφωμα»

28 Ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος των θεατών;
Απόρριψη βίας Παρέμβαση άμεση ή έμμεση για να την σταματήσουν Υποστήριξη του θύματος Αναφορά του περιστατικού και ενθάρρυνση και των υπολοίπων να μιλήσουν Όχι αδιαφορία γιατί λειτουργεί υπέρ του θύτη

29 Κοινωνική απόσυρση, μοναξιά, άγχος
Θύμα Χαμηλή αυτοεκτίμηση Κοινωνική απόσυρση, μοναξιά, άγχος Μη δημοφιλές άτομο Ντροπαλό, αδύναμο, σιωπηλό, αγχωμένο Φόβος απόρριψης, Έλλειψη διεκδικητικότητας Παραβατικές συμπεριφορές Αδυναμία υπεράσπισης εαυτού Ανασφάλεια, έλλειψη δυναμικότητας Έλλειψη εμπιστοσύνης στους άλλους Απώλεια ενδιαφέροντος για ζωή Ενοχές, θλίψη, απειλή, φόβος, φοβίες, ταραχή Παθητικότητα

30 Επιθυμία εξουσίας- κυριαρχία
Θύτης Επιθυμία εξουσίας- κυριαρχία Αυταρχική- αντικοινωνική προσωπικότητα Δυσκολία έκφρασης συναισθημάτων Αδυναμία διαχείρισης της ματαίωσης Αδυναμία τήρησης κανόνων Εμπειρίες βίας- κακοποίησης Χωρίς ενσυναίσθηση Αδυναμία συνεργασίας- αυτοελέγχου Ανασφάλεια, παρορμητισμός Συναισθηματική στέρηση, άγχος Απόρριψη, αδιαφορία/ παραμέληση από γονείς

31 Πως θα διαπιστώσετε ότι το παιδί είναι θύμα εκφοβισμού;
Γίνεται επιθετικό ή υπερβολικά ανήσυχο, ευερέθιστο, νευρικό, αμυντικό Έχει ανεξήγητες μελανιές και χτυπήματα, δίνει απίθανες, μη πειστικές εξηγήσεις Προκαλεί φασαρίες και επιτίθεται στο σπίτι Εκφοβίζει ή θυματοποιεί άλλα παιδιά ή τα αδέρφια του Φοβάται να χρησιμοποιήσει το κινητό του

32 Πως θα διαπιστώσετε ότι το παιδί είναι θύμα εκφοβισμού;
Δείχνει ανήσυχο, ιδιαίτερα ευαίσθητο, χάνει την αυτοπεποίθησή του Κάνει αδικαιολόγητες απουσίες από το σχολείο ή καθυστερεί να πάει ή αργεί να επιστρέψει στο σπίτι ή έχει μειωμένη διάθεση ή αρνείται να πάει στο σχολείο με πρόσχημα κάποια αδιαθεσία ή αρνείται να συμμετέχει σε σχολικές εκδηλώσεις, εκδρομές και δραστηριότητες Σχεδόν καθημερινά πηγαίνει από διαφορετικό δρόμο στο σχολείο Συχνά χάνει τα πράγματά του, έχει σημάδια στο σώμα του ή σκισμένα ρούχα

33 Πως θα διαπιστώσετε ότι το παιδί είναι θύμα εκφοβισμού;
Σας ζητά συχνά χρήματα επειδή έχασε τα δικά του Έχει εφιάλτες συχνά, κλαίει πριν κοιμηθεί, κλαίει χωρίς να υπάρχει κάποιος εμφανής λόγος, εμφανίζει απώλεια όρεξης ή βουλιμία Πέφτει η σχολική του επίδοση, δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί, δεν έχει κίνητρα για μάθηση, δεν θέλει να τραβά την προσοχή, δεν συμμετέχει μέσα στην τάξη Απειλεί να αυτοκτονήσει

34 Το παιδί θα πρέπει να καταλάβει ότι αν του συμβεί κάτι, πρέπει να μιλήσει. Δεν είναι μόνο του!
Δεν δέχεται μόνο αυτό τέτοιου είδους συμπεριφορές. Πολλά παιδιά πέφτουν θύματα εκφοβισμού από τους συμμαθητές τους. Ο σχολικός εκφοβισμός τραυματίζει ψυχικά το παιδί. Ο σχολικός εκφοβισμός δεν προκαλεί γέλιο και δεν γίνεται για πλάκα, προκαλεί πόνο.

35 Παίρνουμε στα σοβαρά τις αναφορές του παιδιού και διακριτικά τις διερευνούμε
Αποφεύγουμε να ενθαρρύνουμε την αντίδραση στη βία με βία Αποφεύγουμε να έρθουμε σε επαφή με τους γονείς των θυτών ή των θυμάτων Δείχνουμε ενδιαφέρον για τα προβλήματα του παιδιού

36 Αναπτύσσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης
με το παιδί Ώστε να νιώθει ασφάλεια για να εκφράσει τις εμπειρίες και τα βιώματά του Το κάθε παιδί αντιδρά διαφορετικά στον εκφοβισμό και τη βία

37

38 Τι πρέπει να κάνει ο γονιός;
Όταν διαπιστώσετε ότι το παιδί σας έχει πέσει θύμα βίαιης συμπεριφοράς στο σχολείο πρέπει να διερευνήσετε τι ακριβώς έχει συμβεί. Πρέπει να απευθύνεστε στο βασικό καθηγητή/ δάσκαλο του παιδιού σας και στο διευθυντή του σχολείου. Συζητήστε το θέμα με άλλους γονείς στο σύλλογο γονέων και κηδεμόνων του σχολείου. Είναι σημαντικό η βία να σταματά εγκαίρως, πρώτον για να μην κλιμακώνεται και δεύτερον για να μην αισθάνεται το παιδί ανυπεράσπιστο- αβοήθητο. Είναι σύνηθες το παιδί που γίνεται θύμα σε βίαια επεισόδια να γίνει κι αυτό με τη σειρά του θύτης.

39 Πως συμπεριφέρεται ο γονιός στο παιδί;
Συζητήστε με το παιδί τα συναισθήματα που νιώθει Βεβαιώστε τον ότι δεν ευθύνεται ο ίδιος Σταθείτε δίπλα του, να σας νιώθει κοντά του, όχι όμως με ασφυκτικό τρόπο Διερευνήστε αν γίνεται εύκολος στόχος και ποιοι είναι οι λόγοι, προσπαθήστε να τους αλλάξετε. Μήπως δείχνει ιδιαίτερα συνεσταλμένος, παθητικός και εσωστρεφής; Μήπως δεν ξέρει να υπερασπίζεται τον εαυτό του; Μήπως πρέπει να του ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθησή του;

40 Πως συμπεριφέρεται ο γονιός στο παιδί;
Είναι σημαντικό να μάθει να μη δείχνει ότι φοβάται, στενοχωριέται ή τα χάνει όταν κάποιος τον εκφοβίζει. Να βάζει όρια όταν τον ενοχλούν. Να συνεχίζει να προσπαθεί σε κάτι που τον δυσκολεύει αντί να τα παρατάει. Να ενισχύει τη φιλία με άλλα παιδιά που εμπιστεύεται και να τους μιλήσει για αυτό που συμβαίνει. Να αποδεχτεί τις διαφορές ή ιδιαιτερότητες του και να καταλάβει ότι η μοναδικότητα του καθενός είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.

41 Πως συμπεριφέρεται ο γονιός στο παιδί;
Να αναγνωρίσει τα θετικά του σημεία και να μάθει να τα προβάλλει αγνοώντας τα κακόβουλα σχόλια των θυτών. Ο στόχος είναι να αποκτήσει το παιδί το δυναμικό ώστε να μάθει μόνο του να βάζει όρια στη συμπεριφορά των άλλων και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά διαφωνίες και αντιπαραθέσεις.

42 Τι πρέπει να πούμε στο παιδί- θύμα;
Δεν φταις εσύ. Μην πιστεύεις αυτά που σου λένε, δεν σε χαρακτηρίζουν και δεν σε προσδιορίζουν. Πολλά παιδιά αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους περιστατικά. Μην απαντάς στις κοροϊδίες, μην στεναχωριέσαι για αυτά που σου λένε, δείξε αδιαφορία και ότι δεν σε αγγίζουν. Μην δείχνεις φόβο, γιατί δεν είσαι μόνος.

43 Τι πρέπει να πούμε στο παιδί- θύμα;
Μπορείς να τους κοιτάξεις στα μάτια και ευγενικά και με σταθερή φωνή να τους ζητήσεις να σταματήσουν να σε ενοχλούν. Μίλησε για αυτά που σου συμβαίνουν και συζήτησε όσα σε ενοχλούν. Προσπάθησε να μην κάθεσαι απομονωμένος και να βρίσκεσαι μαζί με φίλους σου.

44 Πως αντιμετωπίζει ο γονιός το παιδί- θύτη;
Να εφαρμόσουν πιο σταθερά και συνεπή όρια στο παιδί, να υπάρχουν κανόνες στο σπίτι, να μην υπάρχουν συμπεριφορές βίας και κακοποίησης στο σπίτι (Δεν χρησιμοποιούμε τη σωματική τιμωρία για να συμμορφωθεί το παιδί και να σταματήσει να χρησιμοποιεί τη βία, γιατί είναι σαν να ενθαρρύνουμε αυτό που θέλουμε να αποθαρρύνουμε). Να συζητήσουν με το παιδί για αυτό που έχει συμβεί, χωρίς φωνές, τιμωρίες και εντάσεις (οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπο και θα πρέπει να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους)

45 Πως αντιμετωπίζει ο γονιός το παιδί- θύτη;
Να εξηγήσουν στο παιδί τις συνέπειες και τις επιπτώσεις της συμπεριφοράς του και να το ρωτήσουν πώς πιστεύουν ότι ένιωθε το παιδί- θύμα Να είναι συναισθηματικά κοντά στο παιδί και να φροντίζουν τις βιολογικές, συναισθηματικές και ψυχολογικές του ανάγκες Να του δίνουν πρωτοβουλίες και ευθύνες, να το ενθαρρύνουν για συμμετοχή σε ομάδες και αθλήματα. Να επαινούν το παιδί κάθε φορά που είναι συνεργάσιμο και φιλικό. Να ενθαρρύνουν το διάλογο και τη συζήτηση, την έκφραση συναισθημάτων.

46 Αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού από το σχολείο:
Συνεργασία μεταξύ διευθυντή- εκπαιδευτικών, ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, μεταξύ εκπαιδευτικών και γονέων Καθορισμός των ρόλων των εκπαιδευτικών Παροχή στήριξης στους μαθητές- θύματα, στους μαθητές- θύτες Ενημέρωση των παιδιών για τις επιπτώσεις του εκφοβισμού Έμφαση στη δημιουργικότητα των παιδιών Εποπτεία στους χώρους του σχολείου

47 Παρέμβαση εκπαιδευτικού σε επεισόδιο εκφοβισμού:
Σταματά τη βίαιη συμπεριφορά Αναφέρει στο θύτη αυτό που είδε να συμβαίνει Ενημερώνει ότι η βία δεν είναι αποδεκτή στο σχολείο Ζητά πληροφορίες από τους θεατές Ενημερώνει το θύτη ότι θα το συζητήσουν εκτενέστερα αργότερα Παρηγορεί το θύμα και το κάνει να νιώσει ασφάλεια λέγοντας ότι θα το προστατεύσει και ότι θέλει μπορεί να το συζητήσει μαζί του

48 Λεκτική επικοινωνία Δίνουμε την επιλογή και ευθύνη για την επιλογή Δεν τιμωρούμε και δεν αδιαφορούμε για τις εξηγήσεις που δίνουν Δεν απευθύνουμε κατηγορία και επικρίσεις Δεν χρησιμοποιούμε ειρωνεία Κινητοποιούμε το παιδί ώστε να βρει τρόπους να αποφύγει τη βία Αποφεύγουμε να ρωτήσουμε «γιατί το έκανες;» Ενθαρρύνουμε την ενσυναίσθηση

49 Μη λεκτική επικοινωνία
Διατηρούμε μια ουδέτερη έκφραση στο πρόσωπο- χωρίς θυμό και επιθετικότητα Διατηρούμε οπτική επαφή Αποφεύγουμε να ανεβάσουμε την ένταση της φωνής, διατηρούμε έναν ήρεμο τόνο Αν έχουμε θυμώσει αρκετά επιλέγουμε κάποια άλλη στιγμή για να παρέμβουμε, αφού πρώτα ηρεμήσουμε

50 Πώς αντιμετωπίζουμε τις απειλές του θύτη;
Δείχνουμε ενδιαφέρον για τα συναισθήματα του μαθητή Δεν παίρνουμε προσωπικά τις προσβολές και τις ύβρεις που χρησιμοποιεί Το στρέφουμε στον ίδιο λέγοντας: «Θα πρέπει να αισθάνεσαι άσχημα για να μιλάς μ’ αυτό τον τρόπο»

51

52 Είναι πολύ σημαντικό… να μάθουμε στα παιδιά να αποδέχονται τη διαφορετικότητα να αναπτύξουμε την ενσυναίσθηση (να μπορεί το παιδί να μπει στη θέση του άλλου) να μειώνουμε τους φόβους του παιδιού και να αυξάνουμε την ευαισθητοποίησή του

53 Σας ευχαριστώ!!