ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ Γ΄ ΒΙΒΛΙΟ 1-5: Προοίμιο :

Παρουσίαση με θέμα: "ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ Γ΄ ΒΙΒΛΙΟ 1-5: Προοίμιο :"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ Γ΄ ΒΙΒΛΙΟ 1-5: Προοίμιο. 6-166:
: : : Προοίμιο. Σύσκεψη της Ήρας και Αθηνάς στον Όλυμπο – Συνάντησή τους με την Αφροδίτη. Πρεσβεία στο παλάτι του Αιήτη. Εσωτερική σύγκρουση της Μήδειας. Συνάντηση Ιάσονα – Μήδειας. Αριστεία του Ιάσονα.

2 Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ
Ο Απολλώνιος είναι ο πρώτος ποιητής που εισάγει σε τόσο μεγάλη έκταση το θέμα του έρωτα στην επική ποίηση. O έρωτας είναι το κεντρικό θέμα όχι μόνο στο τρίτο βιβλίο αλλά σε ολόκληρο το έπος. Έκφράζεται μια ολοκληρωμένη άποψη για τον έρωτα. Οι κυριότεροι πρωταγωνιστές έχουν ερωτικά χαρακτηριστικά.

3 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ
ΟΜΗΡΟΣ, ζ 48 κ.εξ. Κοινά σημεία: Η παρέμβαση των θεών για να πραγματοποιηθεί η συνάντηση. Και οι δύο ήρωες χρησιμοποιούν τις νεαρές πριγκίπισσες για την επίτευξη του τελικού τους στόχου, που πραγματοποιείται άμεσα.

4 Διαφορές: Όμηρος: H συνάντηση είναι τυχαία. Απολλώνιος: Η συνάντηση είναι προκαθορισμένη. Όμηρος: Η Ναυσικά ερωτεύεται τον Οδυσσέα μετά τη συνάντηση. Απολλώνιος: Η Μήδεια είναι ερωτευμένη όταν πηγαίνει να συναντήσει τον Ιάσονα. Όμηρος: Η Ναυσικά είναι μία ερωτευμένη κοπέλα. Απολλώνιος: Η Μήδεια είναι μια ερωτευμένη κοπέλα αλλά και μάγισσα. Το στοιχείο του φόβου υπάρχει στη Μήδεια, όχι στη Ναυσικά.

5 Συνάντηση Μήδειας – Ιάσονα 913 -1147
: Η Ήρα στέλνει μήνυμα στον Ιάσονα να μεταβεί στο ναό της Εκάτης. : Ο Ιάσονας συναντά τη Μήδεια στο ναό της Εκάτης. : Η Μήδεια συμβουλεύει τον Ιάσονα και ζητά να την θυμάται. : Ο Ιάσονας υπόσχεται να τη θυμάται – της μιλά για την πατρίδα του. : Η Μήδεια εκφράζει την επιθυμία να έλθει στην Ελλάδα – Ο Ιάσονας το υπόσχεται. : Ο Ιάσονας αποχαιρετά τη Μήδεια.

6 Παράλληλη παρουσία των ηρώων: Σχέση ανάμεσα στο άτομο και την ομάδα.
Σκηνή Πρώτη Παράλληλη παρουσία των ηρώων: Σχέση ανάμεσα στο άτομο και την ομάδα. Μήδεια: Ατομική προσωπικότητα- ένταξη στην ομάδα. Ιάσονας: Αρχηγός, μέλος ομάδας-ατομικότητα. Μήδεια (στ. 911): Απομάκρυνση από τις θεραπαινίδες. Ιάσονας (στ ): Απομάκρυνση από Αργοναύτες, κλιμάκωση.

7 Απομόνωση του Ιάσονα Αργοναύτες- Ιάσονας, Άργος, Μόψος –Ιάσονας.
Στ. 913, ο Ιάσονας είναι ενταγμένος ακόμη στην ομάδα, ιδιαίτερα με τους δυο συντρόφους του (Άργο, Μόψο). Μόψος: εκπρόσωπος της θρησκείας. Άργος:το “μέσον” για να φθάσει ο Ιάσονας στη Μήδεια. Θεϊκή παρέμβαση για την απομόνωσή του. Αντίστοιχο – Αντίστροφο στον Όμηρο: Η απομόνωση του Οδυσσέα και της Ναυσικάς.

8 Η απομόνωση του Ιάσονα προλέγεται από τον Μόψο
Η απομόνωση του Ιάσονα προλέγεται από τον Μόψο. Οι μαντικές του ικανότητες δεν αμφισβητούνται, στ. 917, 926. Η σκηνή της απομόνωσης είναι η κορύφωση (στ ) όσων προηγήθηκαν, βλ. στίχοι 913 κ.εξ., 916, , 919 κ.εξ. Η απομόνωση του Ιάσονα από την ομάδα, δεν είναι μόνο φυσική αλλά και εσωτερική, πβ. στ Κουρούνες: Ιερά πτηνά της Ήρας. Θεωρούνται πτηνά με μαντικές ικανότητες. Τυχεροί οιωνοί σε ερωτικά θέματα.

9 Η συνάντηση γίνεται στο ναό της Εκάτης
Η συνάντηση γίνεται στο ναό της Εκάτης Η Εκάτη ανήκει στη θρησκεία των βαρβαρικών φύλων. ( Έκατος, επίθετο του Απόλλωνα). Λάμπει από μακριά. Είναι γέννημα του σκότους και του φωτός. Είναι θεά της Νύκτας. Είναι θεά που χαρίζει ευτυχία και νίκη. Έχει σχέση με τη μαγεία. i. Η συνάντηση γίνεται σε βαρβαρικό έδαφος. ii. Για τους Κόλχους η Εκάτη είναι θεά αντίστοιχη της Ήρας ή της Αφροδίτης. iii. H Μήδεια είναι ιέρεια της θεάς της Νύκτας και μάγισσα.

10 Σκηνή Δεύτερη 948-1007 Ι. Η συνάντηση των ερωτευμένων 948- 974
Σκηνή Δεύτερη Ι. Η συνάντηση των ερωτευμένων Η ψυχολογική παρουσίαση της Μήδειας: Κούραση, φόβος, ανησυχία, φαντασίωση, στ. 948 κ.εξ. Η ανησυχία και ο φόβος μήπως δεν συναντήσει τον Ιάσονα. Η παρουσίαση του Ιάσονα: Προκαταρκτική αριστεία.

11 Η Παρουσία του Ιάσονα Δεν παρουσιάζει τα συμπτώματα του έρωτα: Τονίζεται η ομορφιά του, στ Προκαταρκτική “αριστεία” του Ιάσονα. Στ ,παρομοίωση, βλ. Αργοναυτικά Ι 774. Η Μήδεια συναντά τον Ιάσονα για πρώτη φορά στ. 957 κ.εξ. Η κατάσταση του Ιάσονα μόλις βλέπει τη Μήδεια: αμηχανία, στ. 967. Η περιγραφή του Απολλώνιου είναι ψυχολογική. 1. Απεικόνιση του έρωτα στα μάτια, Αἰσχ. Ἀγαμ Η σιωπή ως ερωτικό στοιχείο. 3. Το κοκκίνισμα του προσώπου.

12 Η ΣΧΕΣΗ ΙΑΣΟΝΑ-ΜΗΔΕΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΙΩΠΗ.
Το μοτίβο της σιωπής Η συνάντηση των δύο πρωταγωνιστών τονίζεται με μία παρομοίωση, στ. 967 κ.εξ. Η τεχνική του Απολλώνιου: Η εξέλιξη προχωρά αργά. Ο Ιάσονας και η Μήδεια μένουν σιωπηλοί: Ιάσονας: Αντιλαμβάνεται ότι η Μήδεια καταλαμβάνεται από Άτη. Μήδεια: Μένει ακίνητη, παραλύει στην εμφάνιση του Ιάσονα. Η ΣΧΕΣΗ ΙΑΣΟΝΑ-ΜΗΔΕΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΙΩΠΗ.

13 ΙΙ. Ο Ιάσονας ζητεί τη βοήθεια της Μήδειας 975-1007
Η ικεσία του Ιάσονα. Οι γυναίκες και τα παιδιά των Αργοναυτών τους περιμένουν στην Ελλάδα (κοσμική). Η ιστορία της Αριάδνης (μυθολογική). Στόχος: Να κερδίσει τη συμπάθειά της – συναισθηματική προσέγγιση. Τεχνική: Επιλεκτική και ορθολογιστική χρήση του μύθου – εμμονή στα κοινά κίνητρα.

14 Ο Ιάσονας προετοιμάζει το έδαφος για πιθανή αναχώρηση της Μήδειας στην Ελλάδα.
Ο μύθος της Αριάδνης χρησιμοποιείται επιλεκτικά και κριτικά. Παραλείπεται: Η πληροφορία για εγκατάλειψη της Αριάδνης στη Νάξο (πβ. Ἀργον. ΙV ). Η αιτία που οι θεοί “αγάπησαν” την Αριάδνη. Η ερωτική σχέση Θησέα Αριάδνης. Η αναφορά του μύθου εντάσσεται στο στόχο του Ιάσονα προκειμένου να τον βοηθήσει η Μήδεια.

15 Σκηνή Τρίτη Η Μήδεια συμβουλεύει τον Ιάσονα και ζητεί να την θυμάται. “Σύγκρουση” ανάμεσα στη Μήδεια και τον Ιάσονα. Τα στοιχεία της σύγκρουσης είναι:επιθυμία, επίπληξη, αιδώς. Παρά τη “σύγκρουση” υπάρχει επικοινωνία που εκφράζεται και με τη σιωπή. Η σύγκρουση είναι συναισθηματική (Μήδεια) και εναλλάσσεται με την τυπικότητα (Ιάσονας). Ο Ιάσονας οικοδομεί μία ανώνυμη σχέση σωτήρα-σωζόμενου.

16 Η Μήδεια λειτουργεί ως ερωτευμένη κοπέλα, όχι ως μάγισσα, παρά το περιεχόμενο των λόγων της.
Στίχοι Για πρώτη φορά η Μήδεια φανερώνει τα αισθήματά της (Γνωστά από την περιγραφή του Απολλώνιου και το όνειρο της Μήδειας).

17 Στίχοι 1076-1078 Απομόνωση του Ιάσονα, στ. 1077-78.
Αιτία: τα δάκρυα της Μήδειας. Αποτέλεσμα:Ο Ιάσονας ερωτεύεται τη Μήδεια. Διαφορά: Η Μήδεια παραμένει ερωτευμένη, ο Ιάσονας ανακτά μετά από λίγο τον ορθολογισμό του. Τα δάκρυα της Μήδειας και όχι ο έρωτας είναι αυτά που οδηγούν τον Ιάσονα να συμπεριφερθεί τόσο φιλικά απέναντι στη Μήδεια (στ ). Εξηγούν την τροπή που πήρε η σχέση τους αργότερα, πβ. Ἀργον. IV 92 κ.εξ.

18 Στόχος: Αίσιο τέλος του μύθου. Απάντηση στην αγωνία της Μήδειας.
Σκηνή Τέταρτη: Τυπική σκηνή συνάντησης των ερωτευμένων. Η Μήδεια κυριαρχείται από έρωτα. Ο Ιάσονας ανακτά τον ορθολογισμό του. Ο Ιάσονας υπόσχεται να τη θυμάται – της μιλά για την πατρίδα του. Ο λόγος του αυστηρά ορθολογιστικός και δομημένος με τις αρχές της ρητορικής. Το σημαντικότερο στοιχείο, ο υπαινιγμός ότι θα πάρει τη Μήδεια μαζί του. Στόχος: Αίσιο τέλος του μύθου. Απάντηση στην αγωνία της Μήδειας.

19 Ο τρόπος που χειρίζεται το μύθο του Μίνωα και του Θησέα υπηρετεί τους στόχους του και αποκλείει οποιαδήποτε συναισθηματική επιπλοκή. Στίχοι :Περιγράφονται τα αισθήματα της Μήδειας.

20 Σκηνή Πέμπτη: 1105-1136 Στίχοι 1105-1117
Η Μήδεια εκφράζει την επιθυμία της να έλθει στην Ελλάδα – Ο Ιάσονας το υπόσχεται. Ο πατρικός φόβος την έχει οδηγήσει στη μοναξιά. Η αναφορά του Ιάσονα στον Αιήτη (στ.1106) την κάνουν επιθετική. Οι στίχοι (1110 κ.εξ.) δείχνουν τη Μήδεια ως ολοκληρωμένη προσωπικότητα.

21 Ο λόγος του Ιάσονα: Λυτρώνει τον ίδιο. Πληγώνει τη Μήδεια Αποτέλεσμα: Γίνεται επιθετική. Αναγκάζει τον Ιάσονα: Να της υποσχεθεί ότι θα την πάρει μαζί του στην Ελλάδα. Να της δώσει όρκους αιώνιας πίστης.

22 Στίχοι Ο Ιάσονας απορρίπτει τις απειλές της Μήδειας. Υπόσχεται να την πάρει μαζί του την Ελλάδα στ Της δίνει όρκους αιώνιας πίστης, στ

23 Σκηνή Έκτη: 1137-1145 Ο Ιάσονας αποχαιρετά τη Μήδεια.
Αντίστοιχες σκηνές: Όμηρος θ 461κε. (Οδυσσέας – Ναυσικά) Απολλώνιος Ρόδιος, Ἀργον. Ι 886 – 896. Η πρωτοβουλία του αποχαιρετισμού ανήκει στον Ιάσονα. Ο Ιάσονας είναι τυπικός (στ – 45): Προτρέπει τη Μήδεια να φύγει: Πριν δύσει ο ήλιος. Μη τους δει κάποιος ξένος Ανανεώνει τη συνάντησή τους. Μετά τον αποχαιρετισμό: Ο Ιάσονας είναι χαρούμενος Η Μήδεια ερωτευμένη.

24 Η ΜΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ
Ηρωική γυναικεία μορφή Ολοκληρωμένη προσωπικότητα Συναισθηματικά πολύπλευρη. Έρωτας Σύγκρουση Εκδίκηση

25 ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ
Αριάδνη: Πλούταρχος, Βοήθεια (Θησέας). Πηνελόπη: Όμηρος, Υπομονή (Οδυσσέας). Μήδεια: Ευριπίδης, Τραγικότητα (Ιάσονας). Κίρκη: Όμηρος, Έρωτας -Μαγεία (Οδυσσέας). Κλυταιμνήστρα: Αισχύλος, Εκδίκηση (Αγαμέμνονας).