Μετατροπή και δημιουργία όρων

Παρουσίαση με θέμα: "Μετατροπή και δημιουργία όρων"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

0 Συστήματα Θεματικής Πρόσβασης (Θ)
Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Συστήματα Θεματικής Πρόσβασης (Θ) Ενότητα 10: Θησαυροί: Δόμηση Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

1 Μετατροπή και δημιουργία όρων
Οδηγίες Παραδείγματα Χρησιμοποιώ πληθυντικό για απαριθμούμενα πράγματα <σχολεία> Ενικό για «μαζικά» ονόματα <ξυλεία> Ενικό για αφηρημένες έννοιες που εκφράζουν διαδικασίες, ιδιότητες και καταστάσεις <εκπαίδευση> <βάρος> <φτώχεια> Φυσική γλώσσα χωρίς αναστροφές <επαγγελματική εκπαίδευση> και όχι <Εκπαίδευση, Επαγγελματική> Δεν συμπεριλαμβάνονται άρθρα, προθέσεις, επιρρήματα <εκπαίδευση ενηλίκων> και όχι <Εκπαίδευση των ενηλίκων> Δεν συμπεριλαμβάνονται παρενθέσεις, σύμβολα, κλπ <μουσικές νότες> και όχι <Μουσ. Νότες>, ούτε <Νότες (Μουσική)>

2 Προσθήκη όρων Ευρύτερες έννοιες Δομικές έννοιες
Θρησκεία ΕΟ: Ιουδαϊσμός ΕΟ: Ισλαμισμός Δομικές έννοιες ΓΟ: Θρησκεία ΕΟ1: Χριστιανισμός ΕΟ2: • <Αγγλικανισμός> <Καθολικισμός> <Ορθοδοξία> <Προτεσταντισμός> Έννοιες απεικονιστικών τεκμηρίων

3 Προτιμώμενοι όροι / παραπομπές
Ισοδύναμοι <καρποφορία> <πολυκαρπία> Συνώνυμοι <μηχανογράφηση> και <αυτοματοποίηση>. Ψευδο –συνώνυμοι <μεγαλοφυΐες> και <παιδιά θαύματα> Αντίθετοι <ευφορία> <αφορία> γέννα Χρησ.: τοκετός τοκετός Χρησ. Αντί: γέννα

4 Οδηγίες για τους προτιμώμενους όρους
Παραδείγματα Χρήση Οικογένεια Χρ. Αντί: οικογενειακό περιβάλλον Εύρος Παυσίπονα Χρ. Αντί: ασπιρίνη Αποσαφήνιση Ελληνικά ταχυδρομεία Χρ. αντί: ΕΛΤΑ Θέση στο Θησαυρό Κοινωνική τάξη UF κοινωνικό στρώμα (σε εναρμόνιση με τους όρους <αγροτική τάξη> <αστική τάξη>, κλπ.) Σύνοψη Περιβαλλοντική εκπαίδευση UF ευαισθητοποίηση σε σχέση με το περιβάλλον Πληθυντικός για απαριθμούμενα πράγματα Θρανία UF θρανίο Εσωτερική Ομοιομορφία Πχ η ιατρική ορολογία των ασθενειών, βάλτε παντού την ιατρική ορολογία. Πχ <όγκος εγκεφάλου> <όγκος οφθαλμού> και όχι <όγκος εγκεφάλου> <καρκίνος οφθαλμού> Εξωτερική Ομοιομορφία Πχ θεματικές επικεφαλίδες της ΕΒΕ

5 Σημασιολογικές σχέσεις
Μέρος του συνόλου Αλλά όχι Κατοικίδια Αγριόγατες Αιλουροειδή Γάτες

6 Κατηγορίες και υποκατηγορίες
Ανώτατη εκπαίδευση έχει ως ειδικότερος όρους ΕΟ: Πανεπιστημιακή εκπαίδευση Τεχνολογική εκπαίδευση Κεφάλι ΕΟ: Μύτη Δέντρα Κωνοφόρα δέντρα Αλλά όχι Δάσος ΕΟ: δέντρα

7 Ιεραρχικοί συσχετισμοί
Δέντρα ΕΟ: κωνοφόρα δέντρα Ανθρωπογεωγραφία ΓΟ: ανθρωπολογία ΓΟ: γεωγραφία Κωνοφόρα δέντρα ΓΟ: δέντρα Ανθρωπολογία ΕΟ: Ανθρωπογεωγραφία ΣΟ: Γεωγραφία Γεωγραφία ΕΟ: Ανρθωπογεωγραφία ΣΟ: Ανθρωπολογία

8 Παράδειγμα Κοινωνική τάξη Χρ. αντί κοινωνική ομάδα
Χρ. αντί κοινωνική ομάδα κοινωνικό περιβάλλον κοινωνικό στρώμα ΓΟ: κοινωνική δομή ΕΟ: αγροτική τάξη ΕΟ: ανώτερη τάξη ΕΟ: άρχουσα τάξη ΕΟ: εργατική τάξη ΕΟ: κατώτερη τάξη ΕΟ: μεσαία τάξη ΕΟ: υποπρολεταριάτο ΣΟ: πάλη των τάξεων

9 Σχετικοί όροι Αγροτικό κίνημα ΣΟ: αγροτική τάξη Αγροτική τάξη
ΣΟ: αγροτική τάξη Αγροτική τάξη ΣΟ: αγροτικό κίνημα

10 Οδηγίες για τους σχετικούς όρους
Κατηγορίες Παραδείγματα Χρόνος Διάρκεια σπουδών ΣΟ : υποχρεωτική εκπαίδευση Τόπος Ελαιουργία ΣΟ : ελαιοτριβεία Προϊόν Γαλακτοβιομηχανία ΣΟ: γάλα Ναυπηγεία ΣΟ: πλοία Αιτία Πόλεμος ΣΟ: βία Άτομο Εξουσία ΣΟ: αρχηγός κράτους Εργαλείο Ζωγραφική ΣΟ: λαδομπογιές Εφαρμογή Ηλεκτρονικός υπολογιστής ΣΟ: επεξεργασία δεομένων Εξάρτημα Αυτοκίνητα ΣΟ: λάστιχα Συμπληρωματικότητα Γονείς ΣΟ: παιδιά

11 Σημειώσεις / επεξηγήσεις όρων
SN (Scope note): Σημ. (Σημείωση/ επεξήγηση) Είδος Σημειώσεων Παράδειγμα Ορισμός Οικολογικός τουρισμός Σημ. SN Μορφή τουρισμού που πραγματοποιείται σε φυσικές περιοχές που δεν έχουν υποστεί ανθρωπογενείς αλλοιώσεις με στόχο να θαυμάσει κανείς τη βιολογική ποικιλότητα και πολιτιστικές εκδηλώσεις, να μάθει κανείς να σέβεται το περιβάλλον και να συμβάλλει στην προστασία της πανίδας και της χλωρίδας Διευκρίνιση Αρχηγός κράτους Σημ.: να μη συγχέεται με τον πρόεδρο θεσμικού οργάνου Τρόπος χρήσης στο Θησαυρό Ζωικό προϊόν Να χρησιμοποιείται για τεκμήρια που αναφέρονται στο σύνολο των προϊόντων αυτών, αλλιώς να χρησιμοποιούνται ειδικότεροι όροι. Εύρος Απόβλητα Σημ. περιλαμβάνει και τα βιομηχανικά απόβλητα Εξαίρεση Αρκούδες Σημ. Δεν περιλαμβάνει τις αρκούδες «πάντα»

12 Σύνθεση Θησαυρού Τύποι θεμάτων Επίπεδα Ημίσκληρο τυρί ΓΟ1: Τυρί
ΓΟ1: Τυρί ΓΟ2: Γαλακτοκομικό προϊόν ΜΘ: Μεταποιημένο γεωργικό προϊόν Τ: Διατροφή και γεωργικά προϊόντα Και αντίστροφα Τ: Διατροφή και γεωργικά προϊόντα ΜΘ: Μεταποιημένο γεωργικό προϊόν ΕΟ1: Γαλακτοκομικό προϊόν ΕΟ1: Τυρί ΕΟ2: Ημίσκληρο τυρί

13 Θεματικές επικεφαλίδες και Θησαυροί
Θεματικές Επικεφαλίδες Ελεγχόμενο λεξιλόγιο τυποποίηση όρων Έχουν παραπομπές Μπορεί να εκφράζουν σύνθετες έννοιες Κάθετους ιεραρχικούς συσχετισμούς, διαχείριση σχετικών όρων με το βλ. επίσης Καλύπτουν όλες τις επιστήμες (γενική ορολογία) Συνήθως μονόγλωσσες Θησαυροί Ελεγχόμενο λεξιλόγιο τυποποίηση όρων Έχουν παραπομπές Όρους που εκφράζουν μόνο μια έννοια Κάθετους και παράλληλους ιεραρχικούς συσχετισμούς Θεματική εξειδίκευση, συνήθως κατά επιστήμη Συνήθως δίγλωσσοι ή πολύγλωσσοι

14 Κυριότεροι Θησαυροί Eurovoc ERIC Inspec
Psychological abstracts, chemical abstracts, etc Θησαυρός Ελληνικών όρων

15 Τέλος Ενότητας

16 Σημειώματα

17 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση «Συστήματα Θεματικής Πρόσβασης. Ενότητα 10: Θησαυροί: Δόμηση». Έκδοση: 1.0. Αθήνα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: ocp.teiath.gr.

18 Σημείωμα Αδειοδότησης
Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

19 Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων
Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. διαθέσιμο με άδεια CC-BY Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.

20 Διατήρηση Σημειωμάτων
Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

21 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.