Επιμέλεια : Πουλιόπουλος Πούλιος - Χημικός

Παρουσίαση με θέμα: "Επιμέλεια : Πουλιόπουλος Πούλιος - Χημικός"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Επιμέλεια : Πουλιόπουλος Πούλιος - Χημικός
ΕΚΦΕ ΕΥΟΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Γενικού Λυκείου και ΕΠΑΛ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Γυμνασίου Επιμέλεια : Πουλιόπουλος Πούλιος - Χημικός ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

2 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Ακούω και ξεχνάω Βλέπω και θυμάμαι Κάνω και καταλαβαίνω ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

3 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

4 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

5 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

6 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

7 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

8 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΧΗΜΕΙΑ Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Υποχρεωτικές Εύρεση pH διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού χάρτου, πεχάμετρου και του αισθητήρα pH του Multilog (όπου υπάρχει) (5) Χημικές αντιδράσεις και ποιοτική ανάλυση ιόντων (6) Παρασκευή διαλύματος ορισμένης συγκέντρωσης –αραίωση διαλυμάτων (7) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

9 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

10 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 1ο Εύρεση pH διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού χάρτου, πεχάμετρου (5) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

11 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 10 δοκιμαστικοί σωλήνες Φαινολοφθαλεΐνη 2 Σιφώνιο 2 mL και 10 mL Ηλιανθίνη 3 Σταγονόμετρο Πρότυπα δ. HCl και ΝaOH 0,1 Μ 4 Ογκομετρικές Φιάλες 50 , 100 mL Πεχαμετρικό χαρτί 5 Προχοΐδα 25 mL Ρυθμιστικό διάλυμα με PH=5 6 Υδροβολέας Σόδα και ΑΖΑΧ ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

12 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Γνωστοί δείκτες και χρώματα αυτών ανάλογα με το pH ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

13 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Γνωστοί δείκτες και χρώματα αυτών ανάλογα με το pH ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

14 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Φαινολοφθαλείνη (Δείκτης pH ) Κάτω από pH 8.3 Πάνω από pH 10 8.3  10 3,3-bis(4-hydroxyphenyl)-2-benzofuran-1(3H)-one C20H14O4 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

15 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

16 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Bromothymol Blue (Δείκτης pH ) Κάτω από pH 6.0 Πάνω από pH 7.6 6.0  7.6 C27H28Br2O5S ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

17 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Κυανούν του μεθυλενίου C16H18ClN3S 3,7-bis(Dimethylamino)-phenazathionium chloride Tetramethylthionine chloride Χαρακτηριστικό παράδειγμα η βαφή με το κυανό του μεθυλενίου (η χαρακτηριστική χρωστική για τις σφραγίδες). ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

18 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Ηλιανθίνη (Δείκτης pH ) Κάτω από pH 3.0 Πάνω από pH 4.5 3.0  4.5 Ηλιανθίνη (Methyl Orange) C14H14N3NaO3S ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

19 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Εύρεση pH με τη χρήση πεχαμετρικού χαρτιού – πεχαμέτρου Ρυθμιστικό με pH = 5 Πεχαμετρικό χαρτί Περιοχή pH Χρώμα του δείκτη Δείκτες AZAX Άσπρο ξύδι ΝαΟΗ 0,001Μ ΗCl 0,001 Μ Πεχά μετρο Φαινολο φθαλεΐνη ηλιανθίνη Διάλυμα ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

20 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Κατάταξη υδατικών διαλυμάτων σε οξέα ή σε βάσεις με προσδιορισμό του pH με πεχαμετρικό χαρτί 1. σαπωνοδιάλυμα 2. χυμός λεμονιού 3. αλατόνερο 4. διάλυμα μαγειρικής σόδας 5. αναψυκτικό Με τη βοήθεια της κλίμακας που είναι προσαρμοσμένη στη συσκευασία του πεχαμετρικού χαρτιού κατατάσσουμε τα διαλύματα σε οξέα και βάσεις μετρώντας το pH τους ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

21 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 1ο Εύρεση pH διαλυμάτων με χρήση του αισθητήρα pH του Multilog (όπου υπάρχει)(5) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

22 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 2ο Χημικές αντιδράσεις και ποιοτική ανάλυση ιόντων (6) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

23 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 12 δοκιμαστικοί σωλήνες δ. NaCl , AlCl3, Na2SO4 100 ppm 2 Σταγονόμετρο δ. FeCl3, AgNO3, 100 ppm 3 Σιφώνιο 5 mL δ.H2SO4, δ. Ba(NO3)2 0,01M, πυκ. HNO3 4 Χαλύβδινη σπαθίδα δ. NH3, δ. NaOH 1M, πυκ. HCl 5 Υδροβολέας ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

24 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Ag+ + Br- →AgBr (s) Ag+ + Cl- →AgCl (s) Ag+ + I- →AgI (s) AgCl AgBr AgI ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

25 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
AgI AgCl ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

26 Η χημεία του πειράματος
AgNO3(aq) + NaCl(aq)  NaNO3(aq) + AgCl (s) Ag+ (aq) + Cl- (aq)  AgCl (s) AgCl (s) + 2 NH3 (aq)  Ag(NH3)2+ (aq) + Cl- (aq) Ag(NH3)2+ (aq) + Cl- (aq) + 2H3O+  AgCl (s) + 2NH4+ + 2H2O Ο AgCl διαλύεται στο αρ.δ. NH3, Ο AgBr διαλύεται στο πυκ.δ. NH3, Ο AgI δε διαλύεται στο δ. NH3 AgNO3(aq) + KBr(aq)  KNO3(aq) + AgBr (s) AgNO3(aq) + KI(aq)  KNO3(aq) + AgI (s) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

27 Η χημεία του πειράματος
Na2SO4(aq) + Ba(NO3)2(aq)  2 Na(NO3)2(aq) + BaSO4 (s) BaSO4(s) + 2 HCl (aq)  BaCl2 (aq) + H2SO4 (aq) Το BaSO4 διαλύεται στο δ. HCl όχι όμως στο δ. NH3 FeCl3 (aq) + 3 NaOH (aq)  3NaCl (aq) + Fe(OH)3 (s) Fe(OH)3 (s) + 3 HCl (aq)  FeCl3 (aq) H2O (l) Το Fe(OH)3 διαλύεται στο δ. HCl όχι όμως στο δ. NaOH AlCl3 (aq) + 3 NaOH (aq)  3 NaCl (aq) + Al(OH)3 (s) Al(OH)3 (s) + 3 HCl (aq)  AlCl3 (aq) H2O (l) Το Al(OH)3 διαλύεται τόσο στο δ. HCl όσο και στο δ.NaOH ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

28 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Προσοχή στη χρήση του νιτρικού αργύρου. Δεν πρέπει να έρθει σε επαφή με το δέρμα. Καλό είναι να χρησιμοποιούμε γάντια. Παρακάτω φαίνονται τα αποτελέσματα. ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

29 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 3ο Παρασκευή διαλύματος ορισμένης συγκέντρωσης –αραίωση διαλυμάτων (7) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

30 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Αναλυτικό ζυγό CuSO45H2O 2 Ογκομετρικές φιάλες 100 mL, 1 L K2Cr2O7 3 Ύαλος ωρολογίου KMnO4 4 Ογκομετρικός Κύλινδρος 100 mL Ζάχαρη, αλάτι 5 Ποτήρι ζέσεως 250 mL Οινόπνευμα 6 Υδροβολέας ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

31 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΧΗΜΕΙΑ Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Υποχρεωτικές Γενικής παιδείας Οξείδωση της αιθανόλης (1,β) Όξινος χαρακτήρας των καρβοξυλικών οξέων (3) Παρασκευή σάπωνα (6) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

32 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

33 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 1ο Οξείδωση της αιθανόλης (1,β) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

34 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Αναλυτικό ζυγό CuSO45H2O 2 Ογκομετρικές φιάλες 100 mL, 1 L K2Cr2O7 3 Ύαλος ωρολογίου KMnO4 4 Ογκομετρικός Κύλινδρος 100 mL Ζάχαρη, αλάτι 5 Ποτήρι ζέσεως 250 mL Οινόπνευμα 6 Υδροβολέας ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

35 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Το πορτοκαλόχρουν διχρωμικό κάλιο μετατρέπεται σε κυανοπράσινο ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

36 3 C2H5OH + K2Cr2O7+ 4 H2SO4  3 CH3CHO + K2SO4 +Cr2(SO4)3 + 7 H2O
Η χημεία του πειράματος 3 C2H5OH + K2Cr2O7+ 4 H2SO4  3 CH3CHO + K2SO4 +Cr2(SO4)3 + 7 H2O ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

37 C2H5OH + CuO  CH3CHO + Cu + H2O
Η χημεία του πειράματος C2H5OH + CuO  CH3CHO + Cu + H2O ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

38 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 2ο Όξινος χαρακτήρας των καρβοξυλικών οξέων (3) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

39 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

40 Ακετυλοσαλικιλικό οξύ
Μυρμηκικό οξύ (Μυρμήγκια, Τσουκνίδες) Κιτρικό οξύ (Λεμόνια) Ακετυλοσαλικιλικό οξύ ( ασπιρίνη) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

41 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 δοκιμαστικοί σωλήνες K2Cr2O7 2 Υδροβολέας Οινόπνευμα 3 Καμινέτο CuO 4 Ογκομετρικός Κύλινδρος 10 mL Πυκνό H2SO4 5 Ποτήρι ζέσεως 250 mL Έλασμα Cu ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

42 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος CH3COOH + H2O  CH3COO- + H3O+ CH3COOH + NaHCO3  CH3COONa + H2O+ CO2↑ 2CH3COOH + Pb  (CH3COO)2Pb + H2↑ (CH3COO)2Pb  + 2KI    PbI2↓ (κίτρινο) +  2CH3COOK    ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

43 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 3ο Παρασκευή σάπωνα (6) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

44 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Λύχνος bunsen Ελαιόλαδο 2 Υδροβολέας, Διηθητικό χαρτί Οινόπνευμα, C2H5OH 3 Καμινέτο,πλέγμα αμιάντου, τρίποδας δ. NaOH 30 %w/v 4 Ογκομετρικός Κύλινδρος 100 mL Κορεσμένο δ. NaCl 5 Ποτήρι ζέσεως 250 mL 6 Γυάλινη ράβδος Ύαλος ωρολογίου ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

45 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Στη συγκεκριμένη εργαστηριακή άσκηση θα χρησιμοποιηθεί ελαιόλαδο το οποίο περιέχει εστέρες τις γλυκερίνης με τα λιπαρά οξέα παλμιτικό (C15H31COOH), στεατικό (C17H35COOH) και ελαϊκό οξύ (C17H33COOH) και καυστικό νάτριο. Η αντίδραση σαπωνοποίησης είναι η παρακάτω: CH2OCOR CH2OH RCOONa   CHOCOR´ + 3 NaOH  CHOH R΄COONa CH2OCOR΄΄ CH2OH R΄΄COONa γλυκερίνη σαπούνι ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

46 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος CH2OCOC15H CH2OH C15H31COONa   CHOCOC17H NaOH  CHOH C17H35COONa CH2OCOC17H CH2OH C17H33COONa Μικτός τριεστέρας της γλυκερίνης γλυκερίνη σαπούνι ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

47 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

48 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΧΗΜΕΙΑ Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Υποχρεωτικές Θετικής κατεύθυνσης Υπολογισμός θερμότητας αντίδρασης (1) Ταχύτητα αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν (2) Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής (5) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

49 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

50 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 1ο Υπολογισμός θερμότητας αντίδρασης (1) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

51 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Θερμιδόμετρο (τύπου coffee cup) 2 g NaOH (ή tuboflo) 2 Θερμόμετρο δ.HCl 0,5M 3 Ζυγός δ. NaOH 0,5 Μ 4 Ογκομετρικός Κύλινδρος 200 mL 5 Ποτήρι ζέσεως 250 mL 6 Γυάλινη ράβδος ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

52 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΜΕΤΡΗΣΗ (ml) 1o ΑΝΤΙΔΡΩΝ T1(oC) 2o ΑΝΤΙΔΡΩΝ T2(oC) ΔT(oC) 200 Η2Ο 2 g NaOH (s) ΗCl 0,5 M ΗCl 1 M 100 ml NaOH 1M q = m ● c ● ΔΤ ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

53 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ NaOH (s)  Na+ (aq) + OH- (aq) ΔΗ1 =__ KJ HCl (aq) + NaOH (s)  NaCl (aq) + H2O (l) ΔΗ2 =__ KJ HCl (aq) + NaOH (aq)  NaCl (aq) + H2O (l) ΔΗ3 =__ KJ Επιβεβαιώνουμε τον νόμο του Hess ΔΗ3 =ΔΗ1 - ΔΗ2 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

54 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 2ο Ταχύτητα αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν (2) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

55 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Δοκιμαστικοί Σωλήνες μεγάλοι Απιοντισμένο νερό 2 Κωνική φιάλη 250 mL (erlenmeyer) δ.KIO3 0,02M 3 Χρονόμετρο δ. Na2SO3 0,02 Μ 4 Ογκομετρικός Κύλινδρος 10 mL 5 Ποτήρι ζέσεως 250 mL 6 Γυάλινη ράβδος ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

56 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Θα μελετήσουμε την εξάρτηση της ταχύτητας της αντίδρασης, 2IO3-(aq) HSO3- (aq) → I2 (s) + 5SO4-2 (aq) + 3H+ (aq) + H2O (l), από τη συγκέντρωση του ΚIO3 και τη θερμοκρασία. Η αντίδραση γίνεται σε δύο στάδια. Το πρώτο είναι αργό και το δεύτερο πολύ γρήγορο IO3- (aq) HSO3- (aq) → 3SO4-2 (aq) + I- (aq) + 3H+ (aq) 1ο αργό IO3- (aq) + 5I- (aq) + 6H+ (aq) →3I2 (s) + 3H2O (l) ο γρήγορο Το δεύτερο αρχίζει αφού ολοκληρωθεί το πρώτο, δηλαδή μόλις εξαντληθεί το ΗSO3- αυτό γίνεται διότι το δυναμικό αναγωγής του HSO3-(aq), είναι μικρότερο από το δυναμικό αναγωγής του I-(aq), που σημαίνει ότι το HSO3-(aq) είναι περισσότερο αναγωγικό και προηγείται η οξείδωσή του. Για αυτό το ΚIO3 πρέπει να είναι σε περίσσεια. ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

57 Η χημεία του πειράματος
Ο μηχανισμός της αντίδρασης δεν είναι εντελώς γνωστός. Όμως μπορούμε να εξηγήσουμε τη χρωματική αλλαγή ως εξής: Το IO3-(aq) ανάγεται από το SO3-2(aq) σε όξινο διάλυμα. 2IO3-(aq) HSO3- (aq) →2 I-(s) + 6SO4-2 (aq) + 6H+ (aq) Η αντίδραση αυτή που είναι σχετικά αργή γίνεται όσο υπάρχει διαθέσιμο Na2SO3 (HSO3-) Όμως όταν αυτό εξαντληθεί, τα I- οξειδώνονται γρήγορα από την περίσσεια των IO3-(aq). IO3- (aq) + 5I- (aq) + 6H+ (aq) →3I2 (s) + 3H2O (l) Η ξαφνική εμφάνιση του μπλε χρώματος είναι ενδεικτική του σχηματισμού του I2. Το ιώδιο ενώνεται με το άμυλο που έχει προστεθεί στο διαυγές διάλυμα δίνοντας ένα σύμπλοκο χρώματος μπλε. ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

58 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος IO3- (aq) + 3HSO3- (aq) → I- (aq) + 3SO42-(aq) +3H+ (aq) IO3- (aq) + 5I- (aq) + 6H+ (aq) → 3I2 + 3H2O (l) I2 (aq) + HSO3-(aq) + H2O (l) → 2 I -(aq) + SO42-(aq) + 3 H+(aq) I2 (aq) +  I -(aq) + άμυλο (aq) → άμυλο-I3-(aq) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

59 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

60 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

61 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

62 Απιοντισμένο νερό (mL)
Μετρήσεις Μέτρηση Όγκος KIO3 (mL) Απιοντισμένο νερό (mL) Όγκος Na2SO3 Χρόνος (s) 1 10.0 0.0 2 9.0 1.0 3 8.0 2.0 4 7.0 3.0 5 6.0 4.0 6 5.0 7 8 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

63 υΤαχ=-ΔCNa2SO3/3Δt(mol/L.s)
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι α/α V KIO3 mL VH2O mL C KIO3 mol/L CNa2SO3 mol/L Xρόνος t s υΤαχ=-ΔCNa2SO3/3Δt(mol/L.s) 1 10 0,01 4,70 2 7 3 0,007 5,86 5 0,005 8,19 4 6 0,004 11,52 0,003 17,2 8 0,002 30 9 0,001 58 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

64 Θερμοκρασία διαλυμάτων (C)
Επίδραση της θερμοκρασίας - Μετρήσεις Μέτρηση Θερμοκρασία διαλυμάτων (C) Χρόνος αντίδρασης (s) 1 5 2 15 3 25 4 35 45 6 55 7 65 8 75 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

65 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 3ο Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής (5) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

66 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Δοκιμαστικοί Σωλήνες μεγάλοι δ. CuSO4 0,1 M 2 Σταγονόμετρο δ. ZnSO4 0,1 M 3 Δύο ποτήρια ζέσεως 100 mL δ. H2SO4 3 M 4 Ογκομετρικός Κύλινδρος 10 mL Χάλκινο σύρμα, Na 5 Εύκαμπτος σωλήνας Έλάσματα Fe, Mg, Zn, Cu, 1 cm2 6 δ..AgNO3, δ. HCl ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

67 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Na + 2 H2O  2 NaOH + H2↑ ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

68 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2 ↑ ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

69 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Cu +2 AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Agº ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

70 2 KMnO4 + 5 Na2SO3 + 3 H2SO4  2 MnSO4 + 5 Na2SO4 + K2SO4 + 3 H2O
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

71 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Η χημεία του πειράματος Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2 ↑ Na + 2 H2O  2 NaOH + H2↑ 2 KMnO4 + 5 Na2SO3 + 3 H2SO4  2 MnSO4 + 5 Na2SO4 + K2SO4 + 3 H2O Cu +2 AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Agº ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

72 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΧΗΜΕΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Υποχρεωτικές Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων (1) Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με τη χρήση του Multilog ή την κλασική μέθοδο (2) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

73 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

74 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 1ο Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων (1) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

75 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Πεχάμετρο δ. HCl 2M 2 Ογκομετρικές φιάλες 100 mL (2) δ. CH3COOH 2M 3 Προχοΐδα 25 ή 50 mL δ. NH3 2M 4 Ογκομετρικοί κύλινδροι 100 mL (2) δ. NaOH 2M 5 Ποτήρι ζέσεως 250 mL 6 Σιφώνιο των 10 mL ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

76 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 2ο Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με την κλασική μέθοδο (2) ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

77 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Προχοΐδα 25 ή 50 mL Φαινολοφθαλεΐνη 2 Ογκομετρικές φιάλες 100 mL (2) δ. CH3COOH 0,1 M 3 Σταγονόμετρο Ξύδι εμπορίου 4 Κωνική φιάλη 250 mL δ. NaOH 0,1M (Πρότυπο) 6 Σιφώνιο των 5 ή 10 mL ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

78 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

79 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

80 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

81 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Επιλογή κατάλληλου δείκτη ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

82 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Πειραματική διαδικασία Με το σιφώνιο πληρώσεως και τη βοήθεια του πουάρ σιφωνίου τριών βαλβίδων, μεταφέρουμε mL ξυδιού στην ογκομετρική φιάλη των 100 mL. Αραιώνουμε με απιοντισμένο νερό μέχρι τη χαραγή, κλείνουμε τη φιάλη και ανακατεύουμε. Ξεπλένουμε το σιφώνιο με απιοντισμένο νερό, και στη συνέχεια με μικρές ποσότητες (2-3 mL) από το αραιωμένο διάλυμα του ξυδιού. ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

83 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Πειραματική διαδικασία Με τη βοήθεια του σιφωνίου πληρώσεως μεταφέρουμε 10,00 mL αραιωμένου διαλύματος ξυδιού στην κωνική φιάλη των 250 mL. Προσθέτουμε στην κωνική φιάλη 2-3 σταγόνες δείκτη φαινολοφθαλεΐνης. Σημειώνουμε την αρχική ένδειξη της προχοΐδας. Αρχίζουμε να ρίχνουμε αργά-αργά, και υπό συνεχή ανάδευση, το διάλυμα του NaOH από την προχοΐδα στην κωνική φιάλη μέχρι που να εμφανιστεί το ρόδινο χρώμα της φαινολοφθαλεΐνης στο βασικό περιβάλλον. ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

84 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Πειραματική διαδικασία Κατά τη διάρκεια της ογκομέτρησης, κρατάμε και γυρνάμε τη στρόφιγγα με το αριστερό χέρι για τους δεξιόχειρες, ενώ με το δεξί χέρι αναδεύουμε το διάλυμα που τιτλοδοτούμε περιστρέφοντας την κωνική φιάλη. Σημειώνουμε την τελική ένδειξη της προχοΐδας. Αδειάζουμε και ξεπλένουμε την κωνική φιάλη. ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

85 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Πειραματική διαδικασία ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

86 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Τελικό σημείο ογκομέτρησης Φαινολοφθαλείνη ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

87 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Μετρήσεις ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

88 CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O
Η χημεία του πειράματος - Υπολογισμοί CH3COOH + NaOH  CH3COONa + H2O nοξέος = nβάσης Cοξέος.Vοξέος = CNaOH.VNaOH Cοξέος = ……… mol/L (στο αραιωμένο διάλυμα) Cξυδιού = == …………. mol/L (στο ξύδι) Περιεκτικότητα % (w/v) του ξυδιού σε αιθανικό οξύ: = ……… g αιθανικού οξέος / 100 mL ξυδιού ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

89 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
ΠΕΙΡΑΜΑ 3ο Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού με τη χρήση του Multilog ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

90 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
α/α Όργανα Αντιδραστήρια 1 Προχοΐδα 25 ή 50 mL Φαινολοφθαλεΐνη 2 Ογκομετρικές φιάλες 100 mL (2) δ. CH3COOH 0,1 M 3 Σταγονόμετρο Ξύδι εμπορίου 4 Κωνική φιάλη 250 mL δ. NaOH 0,1M (Πρότυπο) 6 Σιφώνιο των 5 ή 10 mL Και άλλα πειράματα... ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

91 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Και άλλα πειράματα... Ba(OH)2.8H2O(s ) + 2 NH4SCN(s )  Ba(SCN)2(s ) + 10 H2O(l ) + 2 NH3(g ) Ενδόθερμη αντίδραση ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

92 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Και άλλα πειράματα... 14KMnO4 + 4C3H5(OH)3  7K2CO3 + 7Mn2O3 + 5CO2 + 16H2O ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

93 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.
Και άλλα πειράματα... (NH4)2Cr2O7  N2 + 4H2O + Cr2O3 ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.

94 Οι δάσκαλοι της χημείας δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι:
Η χημεία είναι η επιστήμη που έχει ήχο, χρώμα φως ,μυρωδιά , γεύση και εκρήξεις,… Άρα: Για να μάθουν οι μαθητές χημεία, χρειάζεται να ακούσουν χημεία, να δουν χημεία, να μυρίσουν χημεία, να γευτούν χημεία, να σκεφτούν χημεία και να κάνουν χημεία ! ΕΚΦΕ Ευόσμου Πουλιόπουλος Π.