Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Επιστημονικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της επικείμενης μεταλλευτικής αξιοποίησης του Πάικου και Κρούσιων.

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Παρουσίαση με θέμα: "Επιστημονικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της επικείμενης μεταλλευτικής αξιοποίησης του Πάικου και Κρούσιων."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Επιστημονικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της επικείμενης μεταλλευτικής αξιοποίησης του Πάικου και Κρούσιων

2 ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ: ΒΑΛΚΑΝΗ ΠΕΤΡΟΥΛΑ ΖΩΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΩΡΑ ΣΟΦΙΑ
ΚΟΥΒΑΤΣΙΔΟΥ ΑΓΓΕΛΑ ΚΟΥΒΑΤΣΙΔΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΛΑΙΤΖΙΔΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΚΟΥΣΙΔΩΝΗ ΜΑΡΙΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΜΑΡΙΑ ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΡΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΤΑΣΕ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΠΟΥΖΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΗΣΤΑΝΤΩΝΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Dr. ΜΠΑΚΑΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

3 Περίληψη Η ερευνητική εργασία με την οποία ασχοληθήκαμε το δεύτερο τετράμηνο έχει ως θέμα Επιστημονικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της επικείμενης μεταλλευτικής αξιοποίησης του Πάικου και Κρούσιων. Σίγουρα σχεδόν όλοι έχουν ακούσει διάφορα λεγόμενα σχετικά με τα μεταλλεία του Πάικου και τις εξορύξεις που πιθανόν επίκειται να γίνουν. Εμείς ως ομάδα έχουμε μελετήσει αρκετά βαθιά το θέμα και πιστεύουμε πως θα λύσουμε αρκετές απορίες με την παρουσίαση αυτή. Μετά από πολλές έρευνες στο διαδίκτυο, σε εγκυκλοπαίδειες, επικοινωνία με αρμόδιους του θέματος και συλλογή απόψεων έχουμε συλλέξει τις απαραίτητες πληροφορίες για να ενημερωθούμε πλήρως σχετικά με τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις μιας εξόρυξης. Στην έρευνα μας συνέβαλε η επίσκεψη στο γραφείο του Δημάρχου, όπου ενημερωθήκαμε σχετικά με την εξέλιξη του θέματος των μεταλλείων στην ευρύτερη περιοχή (Κρούσια-Πάικο) και η συνάντησή μας με τον καθηγητή του Α.Π.Θ. κο. Τριανταφυλλίδη, ο οποίος μας ενημέρωσε γενικότερα για τις εξορύξεις μεταλλευμάτων που πραγματοποιούνται σε διάφορα μέρη.

4 Παρακάτω θα σας μιλήσουμε για τη μεταλλουργία αργύρου, ψευδαργύρου και κυρίως του χρυσού. Έπειτα θα αναλύσουμε τα θετικά αποτελέσματα με στοιχεία διαφόρων ειδικών και τις αρνητικές επιπτώσεις σύμφωνα με επιστημονικές πληροφορίες. Επίσης θα σας παρουσιάσουμε τις απαντήσεις των ερωτηθέντων του γκάλοπ που κάναμε σε πολίτες διαφόρων ηλικιών στη περιοχή μας. Στην συνέχεια θα σας δείξουμε πλούσιο φωτογραφικό υλικό από περιοχές όπου έχει πραγματοποιηθεί εξόρυξη διάφορων μετάλλων. Τέλος, θα παρουσιάσουμε την δική μας άποψη πάνω στο θέμα αυτό σαν αποτέλεσμα όλης αυτής της έρευνας. Ελπίζουμε να βοηθήσουμε τον κάθε πολίτη να σχηματίσει την δική του άποψη, εφόσον αρχικά ενημερωθεί όσο καλύτερα γίνεται για το θέμα αυτό.

5 Ψευδάργυρος O ψευδάργυρος, είναι ένα γαλαζωπό-άσπρο, λαμπερό, διαμαγνητικό μέταλλο, αν και οι περισσότεροι κοινοί εμπορικοί βαθμοί του μετάλλου έχουν ένα θαμπό αποτέλεσμα. Είναι κάπως λιγότερο πυκνό από το σίδηρο και έχει εξαγωνική δομή κρυστάλλου.

6 Επίδραση στο περιβάλλον
Η παραγωγή για τα σουλφιδικά μεταλλεύματα ψευδάργυρου παράγει μεγάλα ποσά διοξείδιο του θείου (SO2) και κάδμιο σε αέρια μορφή. Η σκουριά των χυτηρίων και άλλα υπολείμματα της διαδικασίας περιέχουν επίσης σημαντικές ποσότητες βαριών μετάλλων. Τα απόβλητα προηγούμενων διαδικασιών μεταλλείας αφήνουν στο περιβάλλον σημαντικά ποσά ψευδάργυρου και καδμίου. Περίπου δύο χιλιάδες χρόνια πριν, εκπομπές ψευδάργυρου από τη μεταλλεία και το λιώσιμο των μεταλλευμάτων για το διαχωρισμό τους παρείχαν συνολικά 10 κιλοτόνους ετησίως. Αφού αυξήθηκε 10 φορές από το 1850, οι εκπομπές ψευδάργυρου αυξήθηκαν σε 3.4 μεγατόνους το χρόνο στη δεκαετία του '80 και μειώθηκαν σε 2.7 μεγατόνους στη δεκαετία του '90, αν και μια μελέτη του 2005 της αρκτικής τροπόσφαιρας διαπίστωσε ότι οι συγκεντρώσεις εκεί δεν απεικόνιζαν τη μείωση. Οι ανθρωπογενείς και φυσικές εκπομπές εμφανίζονται σε μια αναλογία 20 προς 1 αντίστοιχα.

7 Άργυρος Ο Άργυρος ή Ασήμι είναι μαλακό, λευκό, λαμπερό μέταλλο μετάπτωσης και έχει την υψηλότερη ηλεκτρική αγωγιμότητα από κάθε μέταλλο. Το μέταλλο βρίσκεται στην καθαρή, ελεύθερη μορφή του (αυτοφυής άργυρος), ως ένα κράμα με χρυσό και άλλα μέταλλα, και σε ορυκτά όπως ο αργεντίτης και ο χλωραργυρίτης. Ο περισσότερος άργυρος παράγεται ως παραπροϊόν επεξεργασίας ορυκτών του χαλκού, του χρυσού, του μολύβδου και του ψευδαργύρου.

8 Τα ανεκτά όρια έκθεσης στον άργυρο
Ο άργυρος δεν παίζει κανένα γνωστό βιολογικό ρόλο στους ανθρώπους και τα πιθανά αποτελέσματα στην υγεία του ανθρώπου είναι αμφιλεγόμενα. Ο άργυρος αυτός καθαυτός δεν είναι τοξικός αλλά τα περισσότερα άλατα του είναι, και μερικά από αυτά μπορεί να είναι καρκινογενή. Ο άργυρος και οι ουσίες που το περιέχουν μπορούν να απορροφηθούν από το κυκλοφορικό σύστημα και να αποθηκευτούν σε διάφορα μέρη του σώματος , οδηγώντας στην αργυρία, η οποία καταλήγει σε μπλε-γκρι σημάδια στο δέρμα, στα μάτια και στους βλεννογόνους. Αν και η συνθήκη αυτή δεν βλάπτει την υγεία του ανθρώπου, είναι δύσμορφη και συνήθως μόνιμη. Η αργυρία είναι σπάνια και οι ήπιες μορφές της συγχέονται με την κυάνωση.

9 Χρυσός Ο χρυσός είναι ένα αυτοφυές μέταλλο και από τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιήθηκε από τον άνθρωπο ως χρήμα και μέταλλο κοσμημάτων. Σε παγκόσμια κλίμακα υπάρχουν σήμερα περίπου tn χρυσού (ετήσια παραγωγή σήμερα περίπου tn) που αναφέρονται στη συνολική παγκόσμια παραγωγή από καταβολής ανθρώπου γιατί o χρυσός παραμένει επάνω στη γη επειδή δεν οξειδώνεται.

10 4 Au + 8 NaCN + O2 + 2 H2O → 4 Na[Au(CN)2] + 4 NaOH
Μεταλλουργεία Χρυσού Από τα τέλη του 19ου αιώνα η κυάνωση πετρωμάτων για παραγωγή xρυσού αποτελεί την κυρίαρχη σχεδόν μέθοδο επεξεργασίας των πετρωμάτων και της παραγωγής του διεθνώς για να παραληφθούν τα ελάχιστα υπολείμματα χρυσού δηλαδή 1gr/tn μεταλλεύματος. Κατά τη μέθοδο αυτή το χρυσοφόρο πέτρωμα αλέθεται εν υγρώ στα –200 mesh, η πούδρα αναμιγνύεται με υδατικό διάλυμα κυανιούχου νατρίου (NaCN) σε υψηλό pH με προσθήκη ασβέστου (περίπου pH=9 έως 10) για πολλές ώρες (περίπου 24), σύμφωνα με την παρακάτω αντίδραση: 4 Au + 8 NaCN + O2 + 2 H2O → 4 Na[Au(CN)2] + 4 NaOH Επειδή ο χρυσός (Au) σαν ευγενές μέταλλο δεν αντιδρά εύκολα, ο μόνος τρόπος για να παραληφθεί είναι με την κυάνωση, όπου σχηματίζεται το κυανιούχο σύμπλοκο άλας του (Na[Au(CN)2]), το οποίο πια είναι διαλυτό στο νερό. Ακολουθεί μία μέθοδος οξείδωσης των κυανιόντων προς κυανικά (CNO-) και το υλικό αυτό εναποτίθεται στο λεγόμενο χώρο τέλματος. Πρόκειται για εκχύλιση των πετρωμάτων για παραγωγή ενός μετάλλου. Η διαδικασία αυτή αφορά τα λεγόμενα «ευκατέργαστα» κοιτάσματα χρυσού δηλαδή αυτά που με την επεξεργασία αποδίδουν το 85% του περιεχόμενου χρυσού. Στις περιπτώσεις όμως κυρίως των θειούχων χρυσοφόρων μεταλλευμάτων η απελευθέρωση του περιεχομένου χρυσού στα παραπάνω ποσοστά επιτυγχάνεται με εφαρμογή διεργασιών οξείδωσης του πετρώματος σε πρώτο στάδιο και ακολουθεί κυάνωση. Τα κοιτάσματα αυτά ονομάζονται «δυσκατέργαστα».

11 Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις της διεργασίας της κυάνωσης: Η κυάνωση όμως (παραγωγή χρυσού με εκχύλιση του πετρώματος σε κυανιούχο διάλυμα) επιφέρει μεγάλης έκτασης περιβαλλοντικές επιπτώσεις με κύρια χαρακτηριστικά την καταστροφή μεγάλων εκτάσεων γης και την αναπόφευκτη διασπορά σε μεγάλη έκταση και ποσότητες ιδιαίτερα τοξικών ουσιών στη γη (στα υπόγεια και τα επιφανειακά νερά) και στον αέρα. Άλεση του πετρώματος: Η τεχνική αυτή αποτελεί την πηγή των επερχόμενων δεινών. Το κυάνιο εισέρχεται στο εσωτερικό του κόκκου και διαλύει το χρυσό και όποιο μέταλλο βρει μπροστά του. Στα χρονικά πλαίσια της εκχύλισης δεν αντιδρά ολόκληρο το υλικό του κόκκου αλλά μικρό μέρος του. Ο υπόλοιπος κόκκος παραμένει έντονα χημικά διαφοροποιημένος και διαθέσιμος για παράδοση τοξικών μετάλλων στη φύση με νέα διαλυτοποίηση σε οποιονδήποτε διαλύτη, δηλαδή ακόμη και στο βρόχινο νερό.

12 Εκπομπή τεράστιων ποσοτήτων υδροκυανίου στην ατμόσφαιρα:
Τοξικότητα του τέλματος χωρίς τη μέθοδο οξείδωσης των κυανιόντων: Το κυάνιο του υδατικού διαλύματος εκχύλισης σχηματίζει δεκάδες τοξικές χημικές ενώσεις. Στη μεταλλευτική πρακτική κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες: ελεύθερα κυανιόντα, σύμπλοκα κυανιδίων με μέταλλα, και τα διιστάμενα σε ασθενή οξέα σύμπλοκα του κυανίου ή WAD τα οποία σε κατάλληλες συνθήκες αποδίδουν ελεύθερα κυανιόντα. Όσο η διεργασία λειτουργεί το τέλμα αναπτύσσεται σε κλειστό χώρο περιορισμένο σε μία γεωμεμβράνη. Στο περιθώριό του το στάσιμο υδαρές υλικό δημιουργεί με το πέρασμα του χρόνου μούχλα (όπως σε όλα τα στάσιμα τέλματα στη φύση) η παρουσία της οποίας και μόνον αρκεί για να χαρακτηρίζεται το υλικό δηλητηριασμένο. Εκπομπή τεράστιων ποσοτήτων υδροκυανίου στην ατμόσφαιρα: Το κυανιούχο νάτριο (NaCN) αναμειγνύεται με νερό για τη δημιουργία του απαιτούμενου υδατικού διαλύματος. Στο νερό διασπάται σε ιόντα Na+ και CN-. Τα CN- είναι σταθερά και μένουν κατά 100% στο διάλυμα σε πολύ υψηλό pH (pH>11). Σε pH 7 και μικρότερο ολόκληρη η ποσότητα των CN- μετατρέπεται σε υδροκυάνιο (HCN) το οποίο είναι ισχυρά τοξικό όπως θα δούμε.

13 Ορισμένα χαρακτηριστικά του υδροκυανίου (HCN) ως δηλητηρίου:
Είναι 35 φορές πιο τοξικό από το μονοξείδιο του άνθρακα (CO). Εισέρχεται στο σώμα με απορρόφηση, με εισπνοή ή κατάποση και προσβάλλει την καρδιά και τον εγκέφαλο και τους στόχους της καρδιάς και του εγκεφάλου. Καθιστά το θύμα ανίκανο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Έχει χρόνο ημιζωής μία ώρα στο αίμα. Είναι πολύ εύφλεκτο και η μεγαλύτερη ποσότητα διαχέεται στο χώρο μακριά από την εστία φωτιάς. Περιεκτικότητα του αέρα σε υδροκυάνιο περίπου 300 mg/m3 μπορεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο σε περίπου 10 λεπτά. Εκτιμάται ότι υδροκυάνιο σε περιεκτικότητα 3500 ppm (περίπου 3200 mg/m3) θα σκοτώσει έναν άνθρωπο περίπου σε 1 λεπτό. Η τοξικότητα οφείλεται στα ιόντα κυανίου (CN–), τα οποία σταματούν την κυτταρική αναπνοή αναστέλλοντας ένα ένζυμο των μιτοχονδρίων που ονομάζεται οξειδάση κυτοχρώματος.

14 Στην επιφάνεια των κυανιούχων υδατικών διαλυμάτων επέρχεται ταχύτατη αντίδραση τoυ κυανιούχου νατρίου (NaCN) με το νερό και το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας με αποτέλεσμα την εκπομπή αερίου υδροκυανίου στην ατμόσφαιρα. Το υδροκυάνιο έχει σημείο βρασμού 25,7 °C. Όσο ανέρχεται στην ατμόσφαιρα και πέφτει η θερμοκρασία υγροποιείται γρήγορα. Πλήρως αναμίξιμο με το νερό ενσωματώνεται στην υγρασία της ατμόσφαιρας ή τη βροχή και επανέρχεται στη γη εξαρτώμενη πλήρως από την κίνηση της υγρασίας της ατμόσφαιρας. Και η τοξικότατη αυτή ουσία ανεξέλεγκτα εισάγεται έτσι στον τροφικό κύκλο. Ο μόνος τρόπος για να εξαφανιστεί είναι η αντίδρασή του με τα υδροξύλια της ατμόσφαιρας διότι το ίδιο είναι οξύ και ζητά μία βάση για να εξουδετερωθεί. Η κινητική της αντίδρασης όμως είναι ιδιαίτερα αργή. Χρόνος ζωής του υδροκυανίου σε καθαρή ατμόσφαιρα είναι 730 ημέρες.

15 Οξείδωση των κυανιόντων, μία μέθοδος «φθοράς» τους:
Η απαράδεκτη από περιβαλλοντική άποψη κατάσταση οδήγησε μετά το 1985 στην εφαρμογή μεθόδων οξείδωσης των κυανιόντων προς κυανικά (CNO-) με τη μέθοδο INCO με χρήση SO2 και αέρα. Ενώ στην τεχνολογική βιβλιογραφία αναφέρονται ως μέθοδοι «καταστροφής» ή ακόμη και «αποτοξικοποίησης» στην ουσία πρόκειται για μεθόδους «φθοράς» των κυανιόντων και μετατροπής τους κυρίως σε κυανικά τα οποία είναι λιγότερο τοξικά (αλκαλική χλωρίωση, INCO, Degussa, Caro). Παράλληλα οι τοξικές ουσίες του τέλματος σε κάποιο ποσοστό περιορίζονται στο έδαφος και δεν παρατηρείται το ανεπανάληπτο φαινόμενο της εξάτμισής τους στην ατμόσφαιρα.

16 Με τη μέθοδο INCO εισάγεται στη διεργασία άλλος ένας τοξικός βιομηχανικός ρύπος (το SO2), επομένως δεν πρόκειται για μέθοδο αποτοξικοποίησης. Το SO2 δημιουργεί αμέσως θειικό οξύ και η παρουσία του, παράλληλα με τις αντιδράσεις μετατροπής των κυανιόντων σε κυανικά, υποχρεώνει το υλικό του αλεσμένου πετρώματος σε νέα εκχύλιση. Η χημική κατάσταση του κόκκου από καθαρά επιστημονική θεώρηση και η τάση του για εκπομπή τοξικών μετάλλων μετά τη δεύτερη εκχύλιση είναι πλήρως απροσδιόριστη. Τα ευαίσθητα σημεία της διεργασίας είναι η δέσμευση της αμμωνίας σε ενώσεις με μέταλλα σε υψηλό pH, η μετατροπή του αμμωνίου σε νιτρικό άλας (νιτροποίηση) και η παρουσία των ιδιαίτερα τοξικών οξειδίων του αζώτου ΝxOψ. Πρόκειται για μία ακατανόητη ανάμειξη δηλητηρίων. Οι εταιρίες περιορίζονται σε αποσπασματικές αναφορές για περιεκτικότητες βαρέων μετάλλων, ή των κυανιδίων. Δηλαδή λένε ίσως το τι δεν θα έχει το τέλμα δεν λένε όμως το τι θα έχει. Και το σπουδαιότερο για μία τόσο σοβαρή διεργασία είναι ότι δεν υπάρχουν απτά πειστήρια.

17 Δεδομένου ότι δεν υπάρχει διεθνής προδιαγραφή η οποία να καλύπτει τη δυνατότητα της φύσης να αποδομήσει το υλικό των τελμάτων σε περίπτωση διαρροής του στη φύση, το υλικό του τέλματος συνολικά και με τη μέθοδο οξείδωσης κυανιόντων εξακολουθεί να παραμένει και να χαρακτηρίζεται αστάθμητα τοξικό. Δηλαδή ενώ ο άνθρακας του κυανίου εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα ως διοξείδιο του άνθρακα, το άζωτο παραμένει στο τέλμα υπό ποικιλία ενώσεων οι οποίες όλες είναι τοξικές. Χώροι τελμάτων: Μετά την εξόρυξη του χρυσού ολόκληρη η ποσότητα του αλεσμένου πετρώματος αποτελεί απόβλητο της διαδικασίας της κυάνωσης και αποτίθεται στο χώρο τέλματος. Για τους χώρους αυτούς απαιτούνται χιλιάδες στρέμματα γης. Επίσης στους χώρους αυτούς θα γίνει αποψίλωση της βλάστησης, επικάλυψη της επιφάνειας με αργιλικό υλικό, επίστρωση γεωμεμβράνης, απόθεση του υλικού και τέλος επιχωμάτωση.

18 Παρεπόμενα φαινόμενα:
Για τη λειτουργία των μονάδων επεξεργασίας του μεταλλεύματος απαιτούνται τεράστιες ποσότητες ενέργειας οι οποίες θα παραχθούν με την εκπομπή μεγάλων ποσοτήτων CO2 στην ατμόσφαιρα. CO2 θα εκλύεται και κατά την παραγωγή του CaO καθώς επίσης και όλων των χημικών αντιδράσεων της διεργασίας οι οποίες το δημιουργούν. Επίσης πολλές από τις χημικές αντιδράσεις του υλικού του τέλματος είναι εξώθερμες οπότε η εκλυόμενη θερμότητα προβλέπεται να επιφέρει αλλαγή των κλιματολογικών συνθηκών με εξαφάνιση χιονοπτώσεων και κατακλυσμιαίες βροχές σε τοπικό επίπεδο. Η μεταλλευτική δραστηριότητα συνδέεται από τη φύση της με την εκπομπή στο περιβάλλον μεγάλων ποσοτήτων σκόνης. Η σκόνη όμως των θειούχων πετρωμάτων είναι ιδιαίτερα τοξική και θα προκαλέσει σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας των παραγωγικών αγρών της γύρω περιοχής αλλά και των δασικών εκτάσεων οι οποίες χρησιμοποιούνται από τους κτηνοτρόφους. Τέλος η μεταλλουργία χρυσού είναι υδρομεταλλουργία και απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού. Η ποσότητα αυτή θα είναι ανταγωνιστική των απαιτήσεων της αγροτικής οικονομίας η οποία αντλεί υπόγεια νερά και μάλιστα από μεγάλα βάθη συγκρίσιμα με αυτά στα οποία θα αναπτυχθεί η εξορυκτική δραστηριότητα στα πλαίσια της κυάνωσης.

19 ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΟΠΟΥ ΕΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΕΞΟΡΥΞΗ ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ

20 ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΣΤΕΛΛΙΩΝ

21 ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΣΤΕΛΛΙΩΝ

22 ΠΕΡΙΟΧΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ

23 ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΕΡΓΑΜΟΥ (BERGAMA ,TURKEY)

24 Οφέλη της πολιτείας και της τοπικής κοινωνίας
Φορολόγηση κατά 20% των κερδών της εταιρίας. Το 20% του ετήσιου μισθώματος θα καταβάλλεται στον τοπικό Δήμο. Αριθμός αυτών θα προσληφθούν από την τοπική κοινωνία. Βέβαια, καμία εταιρία δεν θα λύσει οριστικά το πρόβλημα της ανεργίας, θα το καταπολεμήσει όμως σημαντικά. Δεν θα χαθεί καμία άλλη θέση εργασίας, απεναντίας θα δημιουργηθούν επιπλέον τριπλάσιες έως τετραπλάσιες από παράλληλες υποστηρικτικές εργασίες. Στα αντισταθμιστικά οφέλη της τοπικής κοινωνίας της περιφέρειας περιλαμβάνονται: Εκπαιδευτικές, πολιτιστικές ή αθλητικές δράσεις Αριθμός θέσεων απασχόλησης από την τοπική κοινωνία. Πρόσθετες περιβαλλοντικές δαπάνες, εκτός των προβλεπόμενων στη ΜΠΕ . Δεν θα αφανιστεί καμία δασική έκταση. Μόνο θαμνώδεις, λιβαδικές και καλλιεργήσιμες εκτάσεις θα χρειαστεί να απαλλοτριωθούν. Με νόμιμες δικαστικές αποφάσεις αποζημίωσης η επιχείρηση θα αποκτήσει συγκεκριμένες εκτάσεις (όχι περισσότερες από το 30% των 91 km2).

25 Στην περίπτωση της αναγκαστικής μεταφοράς των κατοίκων ενός οικισμού αυτοί αποζημιώνονται νόμιμα με δυνατότητα απόκτησης νέων διαμερισμάτων. Η προβλεπόμενη μέθοδος εξόρυξης (ανοικτή εκσκαφή) προκαλεί προσωρινή καταστροφή της θαμνώδους βλάστησης, δέσμευση των αναγκαίων καλλιεργήσιμων εκτάσεων, αποχωματώσεις και δημιουργία συνήθως χοανοειδών κρατήρων εξόρυξης. Προβλέπεται αποκατάσταση με νέες φυτεύσεις και επιστροφή στο δημόσιο όλων των εκτάσεων που θα δεσμευθούν. Η ρύπανση του εδάφους, των υδροφόρων οριζόντων και του αέρα θα είναι ελάχιστη και καθόλου επικίνδυνη για τους ζώντες οργανισμούς, σε αντίθεση με άλλες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις που ρυπαίνουν περισσότερο. Επιπλέον, θα είναι δυνατό εκτός των φοιτητών και μαθητών, να γίνονται ενημερωτικές επισκέψεις τουριστών στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που μετά την εξόφληση ενός λατομείου ή ορυχείου ή μεταλλείου και την αποκατάστασή του, αισθητικά το αποτέλεσμα να είναι πολύ καλύτερο από πριν. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις όπου το αποτέλεσμα είναι οικτρό. Στην περίπτωση αυτή φταίει κυρίως το κράτος με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του. Δεν υπάρχει ανεπανόρθωτη περιβαλλοντική καταστροφή. Σε βάθος χρόνου η φύση ισορροπεί τις πολλές λειτουργίες της. Κατά τη διάρκεια λειτουργίας της μονάδας (περίπου 30 χρόνια) το Ελληνικό δημόσιο θα εισπράξει τουλάχιστον 300 εκατ. €, με βάση τις ισχύουσες διεθνείς χρηματιστηριακές αξίες των μετάλλων χαλκού και χρυσού. Aπό τους μισθούς αυτών των εργαζόμενων η τοπική κοινωνία θα ωφεληθεί τουλάχιστον κατά 150 εκατ. €.

26 Στη σύμβαση που θα υπογραφεί, αλλά και στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που θα συνταχθεί, προβλέπονται για κάθε στάδιο συγκεκριμένες δράσεις. Έτσι, για τη μονάδα εμπλουτισμού θα προβλέπεται η εξασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων νερού από νέες γεωτρήσεις της εταιρίας. Τα τέλματα θα κατασκευαστούν σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Ε.Ε. (που είναι αυστηρότερες των ΗΠΑ και Αυστραλίας). Ο πυθμένας τους θα στεγανοποιηθεί με λεπτόκοκκο αργιλούχο υλικό πάχους τουλάχιστον 50 cm ή με άλλο υλικό εξίσου ασφαλές. Το μεγαλύτερο ποσοστό του νερού θα ανακυκλώνεται με μέριμνα να μην στεγνώνουν ποτέ τα δάπεδα των τελμάτων. Κατασκευαστικά ακόμη και σε περίπτωση υπερχείλισης υπάρχει ασφάλεια 100%, όπως επίσης και σε περίπτωση ισχυρού σεισμού μεγέθους μέχρι και 7,5 ρίχτερ. Η προβλεπόμενη μέθοδος ακαριαίας τήξης χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και θεωρείται η ασφαλέστερη και φιλικότερη στο περιβάλλον. Η χρήση των αναγκαίων χημικών ουσιών (π.χ. κυανιούχο νάτριο), για την επεξεργασία του λειοτριβημένου πετρώματος και η απόθεση των καταλοίπων, θα γίνεται επίσης σύμφωνα με τις αυστηρές προδιαγραφές της Ε.Ε. Σήμερα, λειτουργούν περίπου 460 χρυσωρυχεία σε όλο τον κόσμο, το 80% των οποίων χρησιμοποιεί κυανιούχο νάτριο (NaCN). Από το σύνολο της παγκόσμιας παραγωγής αυτού ( τόνοι/έτος) το 13% χρησιμοποιείται στη μεταλλουργία χρυσού και αργύρου. Το υπόλοιπο NaCN (87%) χρησιμοποιείται σε χημικές βιομηχανίες και σε επιμεταλλώσεις.

27 Η εταιρεία δεν θα απορρίψει στα εξοφλημένα ορύγματα τα κατάλοιπα της επεξεργασίας.
Η επιβάρυνση από την ηχορύπανση, εξαιτίας της λειτουργίας των μηχανημάτων αλλά και των οχημάτων θα είναι ασήμαντη, αφού τα σημαντικότερα τμήματα της μονάδας που εκλύουν τέτοιους θορύβους θα κατασκευαστούν μακριά από οικισμούς. Τα στερεά σωματίδια που δημιουργούνται κατά την επεξεργασία καθηλώνονται με ειδικά φίλτρα και δεν διαφεύγουν στην ατμόσφαιρα. Επομένως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος διαφυγής ακόμη και σωματιδίων που πιθανόν να περιέχουν ραδιενέργεια. Για την ασφάλεια των εργαζόμενων θα υπάρχουν ειδικές συσκευές ελέγχου αυτής. Η όξινη απορροή θα είναι πολύ περιορισμένη, αφού η επεξεργασία του εξορυσσόμενου πετρώματος θα γίνεται σε στεγασμένους χώρους. Στην περίπτωση που η εταιρία κατασκευάσει τη δική της μεταλλουργική μονάδα για την επεξεργασία του συμπυκνώματος υπάρχει μέθοδος που προβλέπει πλήρη κατακράτηση του εκλυόμενου διοξειδίου του θείου και παραγωγή θειικού οξέος από άλλη βιομηχανική μονάδα. Έτσι, η όξινη βροχή θα είναι πολύ περιορισμένη. Εφόσον τηρούνται όλα τα μέτρα που προβλέπονται από τη σύμβαση, δεν θα υπάρξει καμία επίπτωση στην πρωτογενή και δευτερογενή γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή. Το τοπίο σταδιακά θα αποκαθίσταται.

28 ΓΚΑΛΟΠ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

29 19% 26% 22% 33%

30 29% 53% 18%

31 14% 86%

32 37% 33% 30%

33 22,5% 5,8% 37% 27,5% 7,25% * Οι σωστές απαντήσεις για τις χημικές ουσίες που παράγονται είναι: Υδροκυάνιο, Διοξείδιο του θείου, Οξείδια του αζώτου

34 5% 28% 67%

35 23% 77%

36 Απόψεις 45%..Οι χημικές ουσίες που παράγονται είναι βλαβερές για το περιβάλλον και το οικοσύστημα 34%..Δεν γνωρίζω 10%..Αν γίνουν όλα σωστά είμαι υπέρ, όμως κανένας δεν μου το εγγυάται αυτό 8%..Θέλω το καλό της Ελλάδας και όχι ενός τόπου διότι πρέπει να κοιτάμε το δάσος και όχι το δέντρο 6%..Προστασία του περιβάλλοντος και του τόπου μας για το μέλλον των παιδιών μας 5%..Δεν θα επιλεγούν άτομα του τόπου για εργασία και το κέρδος θα είναι για τους λίγους 4%..Συμβάλλουν στην οικονομία του κράτους 3%..Θέσεις εργασίας 2%..Δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε κανέναν. Οι αμοιβές μπορεί να είναι μεγάλες αλλά θα υπάρξουν αρκετές επιπτώσεις για το περιβάλλον

37 Από τα αποτελέσματα του γκάλοπ που πραγματοποιήθηκε στους πολίτες της περιοχής μας, συμπεραίνουμε τα εξής: Αρχικά, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σωστή ενημέρωση των κατοίκων της περιοχής εφόσον υπάρχουν κάτοικοι οι οποίοι δεν έχουν ενημερωθεί σχεδόν καθόλου για το θέμα αυτό. Ωστόσο όσοι έχουν ενημερωθεί σε έναν ικανοποιητικό βαθμό, γνωρίζουν επιπλέον ποιες είναι οι χημικές ουσίες που παράγονται μέσα από την διαδικασία της εξόρυξης. Επίσης μπορούμε να πούμε ότι στο τόπο μας υπάρχουν ενεργοί πολίτες αφού οι περισσότεροι ενδιαφέρονται σε μεγάλο βαθμό για το συγκεκριμένο θέμα. Ακόμη, θα πρέπει να τονίσουμε πως ένα μεγάλο ποσοστό δηλώνει ενάντια στο έργο των μεταλλείων. Υπάρχουν όμως και δημότες, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι εξορύξεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν υπό όρους και προϋποθέσεις. Επιπλέον, ένα ικανοποιητικό ποσοστό των ερωτηθέντων εκφράζει τις επιφυλάξεις του για αυτό.

38 Στην ερώτηση Νο 6, στην οποία οι δημότες κλήθηκαν να απαντήσουν ‘αν θα ήταν πρόθυμοι να συμμετέχουν στην λειτουργία των μεταλλείων με αντάλλαγμα μία ικανοποιητική αμοιβή’ το 80% απάντησε αρνητικά, που σημαίνει ότι στην περιοχή μας υπάρχουν κάτοικοι οι οποίοι ενδιαφέρονται πραγματικά για την φυσική ομορφιά του τόπου μας και το τοποθετούν σε υψηλότερο επίπεδο από το οικονομικό συμφέρον. Τέλος, το 80% των ερωτηθέντων υποστηρίζει ότι θα μπορούσε να αποτρέψει αυτές τις ενέργειες με διαμαρτυρίες, πορείες, μαζικές κινητοποιήσεις, συλλογή υπογραφών κ.α. Από την άλλη πλευρά το 50% υποστηρίζει ότι οι αρχές θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα υπέρ και τα κατά αυτών των ενεργειών για την περιοχή μας και να αποφασίσουν σκεπτόμενοι τα συμφέροντα του τόπου μας.

39 Συνέντευξη με τον δήμαρχο κο. Λαπόρδα
Παρακάτω θα σας διαβάσουμε κάποιες σημαντικές πληροφορίες που αφορούν τα μεταλλεία τις οποίες συλλέξαμε από την συνέντευξή μας με τον δήμαρχό μας. Η όλη διαδικασία είναι ένας διεθνής διαγωνισμός για το ποιά εταιρία θα αναλάβει το έργο των μεταλλείων. Σύμφωνα με το ΙΓΜΕ και με επιστημονικές μελέτες, στο Πάικο δεν έχει βρεθεί χρυσός. Αντιθέτως υπάρχουν μόνο μεταλλεύματα αργύρου, ψευδαργύρου και μολύβδου. Επίσης το ΙΓΜΕ διευκρινίζει πως αυτή την περίοδο προκηρύσσεται το Κιλκίς, δηλαδή η περιοχή των Κρουσιών και έχει ανασταλεί το ενδιαφέρον για το Πάικο. Προϋπόθεση για να βρεθεί εταιρία είναι η προκήρυξη του Παίκου. Για την προκήρυξη αυτή υπεύθυνη είναι μια επιτροπή του υπουργείου , η οποία δεν δείχνει αυτόν τον καιρό ενδιαφέρον για το Πάικο.Το δημοτικό συμβούλιο όπως και ο Δήμαρχος της Παιονίας δεν έχουν σχηματίσει την άποψή τους, ούτε έχουν πάρει απόφαση για το αν πρέπει τελικά ή όχι να συμβούν οι εξορύξεις ,όταν θα υπάρξει ενδιαφέρον για το Πάικο, διότι η ενημέρωσή τους δεν είναι πλήρης. Ακράδαντα, ο κος. Λαπόρδας δηλώνει πως δεν πρόκειται να επιτρέψει την λήψη απόφασης εάν και εφόσον κινδυνεύει η προστασία του Παίκου.

40

41 Ομιλία του Καθηγητή του Α.Π.Θ. κο. Τριανταφυλλίδη
Από την επίσκεψη μας στο Α.Π.Θ είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με τον κο. Τριανταφυλλίδη που έχει επίγνωση σε ότι αφορά τις εξορύξεις μεταλλευμάτων. Mας διαβεβαίωσε ότι το βουνό καταστρέφεται ολοσχερώς για να βγάλουν λίγα γραμμάρια χρυσού (1 γραμμάριο χρυσού ανά τόνο). Αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιείται η μέθοδος της κυάνωσης για την εξόρυξη, ενώ στο παρελθόν η εξόρυξη δεν περιλάμβανε καμία χημική μέθοδο. Έχοντας ως παράδειγμα την Ν. Αφρική, όπου έχουν γίνει εξορύξεις χρυσού, είναι γεγονός ότι έχουν επωφεληθεί ελάχιστα άτομα και ο υπόλοιπος πληθυσμός παρέμεινε φτωχός, αφού η μεταλλευτική εταιρία παρουσίασε μόνο έξοδα και τα κέρδη εξαφανίστηκαν μέσω off shore εταιριών. Όσον αφορά την αποκατάσταση του περιβάλλοντος, το μόνο πράγμα που πραγματοποιείται εν τέλει, είναι να σκεπάζονται οι δηλητηριασμένες λίμνες με δέντρα. Τέλος, υπάρχουν πολλές προδιαγραφές, μεγάλο μέρος των οποίων είναι και ευρωπαϊκές οι οποίες είναι αξιόπιστες.

42

43 ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΑΠΟΨΕΩΝ

44 Το 20% του κέρδους που θα δώσει η εταιρία στο κράτος σε σύγκριση με το συνολικό κέρδος της είναι ένα ελάχιστο ποσό , αν σκεφτούμε ότι σε άλλες αναπτυγμένες χώρες το ποσοστό αυτό κυμαίνεται σε 40% και άνω. Η εργασία που θα ανατεθεί στους τοπικούς εργαζόμενους θα είναι προσωρινή και το πρόβλημα της ανεργίας θα καταπολεμηθεί για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Το ελληνικό δημόσιο με τους θεσμικούς μηχανισμούς που διαθέτει σήμερα δεν μπορεί να εισπράξει οφειλόμενα μεγάλα χρηματικά ποσά και μάλιστα δεν μπορεί να εισπράξει καν από αυτούς που του χρωστάνε. Δεν γνωρίζουμε ποιος φορέας θα δεσμευτεί για τα αντισταθμιστικά οφέλη και με ποιους μηχανισμούς θα τα ελέγχει . Σχεδόν όλη η ομορφιά του βουνού βρίσκεται στην δασική έκταση, στους θάμνους και στα λιβάδια. Σε περίπτωση όμως που βρεθεί χρυσός σε δασική έκταση δεν θα διστάσουν να καταστρέψουν την ομορφιά που βρίσκεται εκεί;

45 Μπορεί οι πολίτες να έχουν την δυνατότητα απόκτησης νέων διαμερισμάτων όμως πόση αξία και τί ποιότητα θα έχουν τα διαμερίσματα αυτά και ποιος θα δεσμευτεί. Η προβλεπόμενη μέθοδος εξόρυξης ναι μεν προκαλεί προσωρινή καταστροφή της θαμνώδους βλάστησης αλλά οι ουσίες περνάνε μέσα στα υπόγεια ύδατα. Έτσι πως μπορούμε να αποκαλούμε την καταστροφή προσωρινή αφού θα χρειαστούν χιλιάδες χρόνια για την αποκατάσταση της φύσης. Για να είναι ελάχιστη και καθόλου επικίνδυνη για τους ζώντες οργανισμούς η ρύπανση του εδάφους, των υδροφόρων οριζόντων και του αέρα θα πρέπει το κράτος να παρέχει τον απαραίτητο εξοπλισμό, πράγμα που δεν μπορεί να γίνει σε μια χώρα που δεν έχει δομές. Ακόμη και οι υποστηρικτές παραδέχονται ότι κάτι τέτοιο είναι απλά θεωρητικό! Δεν νοείται ένα τέτοιο μέρος να χαρακτηρίζεται ελκυστικό για τους τουρίστες διότι προφανώς προτιμούν ένα παρθένο βουνό από ένα λατομείο. Η εξασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων νερού είναι καταστροφική για την φύση και για τους ανθρώπους της περιοχής από την οποία θα εκμεταλλευτούμε νερό. Για παράδειγμα στην Χαλκιδική εφοδιάστηκαν νερό για τουλάχιστον κατοίκους. Δεν γνωρίζουμε από ποιον θα γίνει ο έλεγχος των προδιαγραφών. Μπορεί το κράτος να παρέχει τους απαραίτητους ελεγκτικούς μηχανισμούς κατά την όλη διάρκεια των εργασιών;

46 Οι εξουδετερώσεις αφήνουν στην ατμόσφαιρα διάφορα βλαβερά προϊόντα (όπως το κυανιούχο νάτριο και το διοξείδιο του θείου) ακόμη και αν πραγματοποιηθεί η μετατροπή των ουσιών, ποιος φορέας θα εφαρμόσει τις προδιαγραφές αυτές; Κατά πόσο θα εφαρμοστούν τα μέτρα για να μην υπάρξει καμία επίπτωση στην πρωτογενή και δευτερογενή γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή. Ειδικοί του θέματος σχετικά με τα μεταλλεία της Αργεντινής τονίζουν ότι η οικονομική της ανάπτυξη δεν οφείλεται στις εξορύξεις αλλά στη μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτα μεγέθη, 5 ανήκουν στην αγροτική βιομηχανία (σόγια, καλαμπόκι, αλεύρι σόγιας, σογιέλαιο, δέρματα βοοειδών), στη δεύτερη θέση βρίσκεται η αυτοκινητοβιομηχανία (oχήματα και κιβωτία ταχυτήτων), και στην τελευταία θέση εμφανίζεται ο μεταλλευτικός τομέας με την εξαγωγή χρυσού εκτός νομισματικών αποθεμάτων και στη συνέχεια το βιοντίζελ και τα πετρελαιοειδή.

47 BINTEO ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ

48 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα κέρδη που πιθανόν να προκύψουν από τα μεταλλεία μπορούν να εξαφανιστούν μέσω off shore εταιριών. Οι θέσεις εργασίας δεν θα είναι μόνιμες και δεν υπάρχει δέσμευση ότι θα απασχοληθούν εργάτες από την τοπική κοινωνία. Αν και υπάρχουν προδιαγραφές κανείς δεν μας εγγυάται την τήρηση τους, και σε περίπτωση παρέκκλισης από αυτές ποιος φορέας θα καταφέρει να σταματήσει την λειτουργία τους; Σε καμία περιοχή ύστερα από τις εξορύξεις δεν υπήρξαν καθαρά απόβλητα καθώς και τα υπόγεια ύδατα παρέμειναν μολυσμένα. Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος είναι μη αντιστρέψιμη σε οποιοδήποτε βάθος χρόνου και δεν μπορεί να αντισταθμίσει τα υποτιθέμενα οικονομικά οφέλη της περιοχής. Για τους παραπάνω σημαντικούς λόγους η ομάδα μας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είμαστε άκρως επιφυλακτικοί σχετικά με τις εξορύξεις στο Πάικο και στα Κρούσια. Σε αντίθεση με τις εξορύξεις, υπάρχουν διάφορες άλλες λύσεις για να αναπτυχθεί η περιοχή μας.

49 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Μερικές από αυτές είναι οι εξής:
Εξαγωγή τοπικών προϊόντων (π.χ. κρασί, λάδι, οπωρολαχανικά, βοειδή, κ.α.) σε διεθνές πλαίσιο Διαφήμιση περιοχής μέσω διαδικτύου ή οποιοδήποτε άλλου δυνατού τρόπου για την ανάπτυξη ορεινού τουρισμού Πώληση νερού του Παίκου στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό Δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων και αξιοποίηση της περιοχής μας Ανάπτυξη ήπιων μορφών ενέργειας Όλα τα παραπάνω αποτελούν θέματα για περεταίρω έρευνα

50 Ενδεικτική βιβλιογραφία
Τριανταφυλλίδης Γ. (2003). Η παραγωγή χρυσού µε κυάνωση πετρωµάτων στη Μακεδονία και τη Θράκη. Ημερίδα ΤΕΕ Καλιαμπάκος Δ. (2011). Προς μια μεταλλευτική δραστηριότητα αποδεκτή από το κοινωνικό σύνολο. Συνέδριο (Ορυκτός πλούτος της Ελλάδος) Το παράδειγμα της Μεταλλουργίας Χρυσού της εταιρείας TVX Gold Inc. στον Στρυμονικό Κόλπο ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΠΘ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑ ΧΡΥΣΟΥ. Wikipedia


Κατέβασμα ppt "Επιστημονικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της επικείμενης μεταλλευτικής αξιοποίησης του Πάικου και Κρούσιων."

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Διαφημίσεις Google