Κ ΡΙΤΗΡΙΑ Α ΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Δ ΙΔΑΚΤΙΚΩΝ Β ΙΒΛΙΩΝ Α. Γεωργιάδου, Π. Γύφτου, Δ. Χηνιάδης και Ν. Σπυρέλλης Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Εργαστήριο Γενικής Χημείας.

Παρουσίαση με θέμα: "Κ ΡΙΤΗΡΙΑ Α ΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Δ ΙΔΑΚΤΙΚΩΝ Β ΙΒΛΙΩΝ Α. Γεωργιάδου, Π. Γύφτου, Δ. Χηνιάδης και Ν. Σπυρέλλης Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Εργαστήριο Γενικής Χημείας."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Κ ΡΙΤΗΡΙΑ Α ΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Δ ΙΔΑΚΤΙΚΩΝ Β ΙΒΛΙΩΝ Α. Γεωργιάδου, Π. Γύφτου, Δ. Χηνιάδης και Ν. Σπυρέλλης Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Εργαστήριο Γενικής Χημείας

2 Οι διαδικασίες κρίσης Οι διαδικασίες κρίσης Τα παραδοτέα από τους συγγραφείς αξιολογούνται από την ομάδα κρίσης ως προς :  την συνέπεια σε σχέση το αναλυτικό πρόγραμμα  την εξυπηρέτηση των στόχων  την επιστημονική και παιδαγωγική αρτιότητα  τη λειτουργικότητα του κειμένου, των πινάκων και των εικόνων.

3 Σε δεύτερη φάση το διδακτικό υλικό κρίνεται από ευρύτερη διαθεματική επιτροπή ως προς :  την αυτοτέλεια του βιβλίου  τις αλληλεπικαλύψεις με άλλα μαθησιακά αντικείμενα  το συγχρονισμό με τις προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών, της βαθμίδας στην οποία απευθύνεται, από άλλα μαθήματα (π.χ. μαθηματικές διεργασίες, έννοιες φυσικής κτλ.).

4 Ομάδα παρακολούθησης των βιβλίων και συλλογής κρίσεων  σύνταξης ερωτηματολογίων διερευνητικού χαρακτήρα σχετικά με την επιτυχία στην εφαρμογή, (απευθύνεται σε όλους τους παράγοντες της εκπαιδευτικής κοινότητας).  συλλογή στοιχείων σχετικά: με τρόπους διδασκαλίας, απαιτούμενο χρόνο, δυσχέρειες που εμφανίστηκαν, εναλλακτικές προτάσεις που εφαρμόστηκαν

5 Αξιολόγηση εκπαιδευτικού κειμένου  το περιεχόμενο του κειμένου  τον τρόπο παρουσίασής του  τη διδακτική του αποτελεσματικότητα / μεταδοτικότητα

6 Αξιολόγηση του περιεχομένου  κατά πόσο αντικατοπτρίζει τους εκπαιδευτικούς στόχους  αν περιέχει παρωχημένες πληροφορίες  αν παρουσιάζει ουσιώδεις παραλείψεις  αν περιέχει προκαταλήψεις (θρησκευτικές, επιστημονικές, εθνικιστικές, φυλετικές)  αν έχει βάθος και ευρύτητα  κατά πόσο είναι αυτοτελές ή χρήζει υποστήριξης από άλλο υλικό

7 Περιεχόμενο και οργάνωση  Είναι συμβατό με την ύλη, τις δεξιότητες και τους επιδιωκόμενους στόχους που καθορίζει το Ε. Π. Π. Σ.;  Είναι σύγχρονο, επίκαιρο και ακριβές;  Είναι κατανοήσιμο από τους μαθητές;  Είναι προσαρμόσιμο στις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των μαθητών;  Εκφράζει επαρκώς, κατάλληλα και ισότιμα τις μειονότητες και τα δύο φύλα;

8  Ενθαρρύνει μεθοδολογικές προσεγγίσεις συνεπείς με τη διδακτική του διδάσκοντος και του Ε.Π.Π. Σ.;  Διεγείρει τη κριτική σκέψη;  Προκαλεί το ενδιαφέρον στο μαθητή- αναγνώστη  Δίνει την αίσθηση ικανοποίησης στο μαθητή, ότι μπορεί να το κατακτήσει, όντας ταυτόχρονα προκλητικό;  Βοηθά τους μαθητές να σχηματίσουν τους προσωπικούς τους στόχους και να αυτοαξιολογηθούν;

9  Προνοεί τη μέτρηση των όσων έχει επιτύχει ο μαθητής;  Εχει την ευλυγισία προσαρμογής στις συνθήκες του μαθήματος στην τάξη;  Ικανοποιεί τους περισσότερο ικανούς μαθητές;  Διευκολύνει τους μαθητές που μαθαίνουν με αργούς ρυθμούς;  Είναι επαρκής η ποιότητα και ποσότητα ερωτήσεων και ασκήσεων;  Προνοεί ανακεφαλαιωτική θεώρηση;  Προνοεί έλεγχο συγκράτησης γνώσης που προηγουμένως αποκτήθηκε;

10 Εργονομία και γενική εμφάνιση  Είναι το μέγεθος και τα χρώματα του βιβλίου κατάλληλα για σχολική χρήση;  Διαθέτει τον κατάλληλο βαθμό αναγνωσιμότητας;  Δίνεται η κατάλληλη έφεση στην τελική εμφάνιση της σελίδας;  Η εικονογράφηση είναι εύστοχη και κατάλληλη;  Στόχοι, επικεφαλίδες και περιλήψεις διατυπώνονται με ακρίβεια και σαφήνεια;

11  Υπάρχει επαρκής αριθμός εικόνων, διαγραμμάτων, χαρτών κτλ. καταλλήλων για το επίπεδο των μαθητών;  Συνοδεύεται από εγχειρίδια χρήσης και οδηγούς μελέτης;  Είναι τα περιεχόμενα και ο πίνακας λέξεων (index) καλά οργανωμένα;  Είναι ανθεκτικό έτσι, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολύ - το δέσιμο είναι κατάλληλο;  Είναι το χαρτί ικανοποιητικής ποιότητας;

12 Συνολική αποτίμησηΣυνολική αποτίμηση  Ποια είναι τα προεξάρχοντα λειτουργικά χαρακτηριστικά του βιβλίου;  Ποιες είναι οι αδυναμίες του βιβλίου;  Υπερσκελίζουν τα προεξάρχοντα λειτουργικά χαρακτηριστικά του βιβλίου τις αδυναμίες του σε ικανοποιητικό βαθμό;

13 Αξιολόγηση της τελικής εμφάνισης / παρουσίασης της σελίδας (layout) Οργάνωση κειμένου  Η διάκριση των κεφαλαίων και των επι μέρους ενοτήτων είναι επαρκώς εμφανής;  Υπάρχουν περιλήψεις για το περιεχόμενο κάθε διδακτικής ενότητας;  Τηρείται εμφανής και συνεπής κωδικοποίηση στις επικεφαλίδες;  Διαφοροποιούνται εμφανώς και με συνέπεια οι υποπαράγραφοι μέσα στα κεφάλαια μέσω της οργάνωσης των διαστημάτων του κειμένου;  Υπάρχουν τρέχουσες κεφαλίδες σε κάθε σελίδας;  Υπάρχει ευρετήριο όρων, θεμάτων & συγγραφέων;

14 Χαρακτηριστικά σελίδας (Ι)  Είναι τα περιεχόμενα της σελίδας καλά οργανωμένα;  Μπορούν να βρεθούν εύκολα οι αντίστοιχες σελίδες από τον πίνακα περιεχομένων;  Είναι επαρκής ο χώρος στις ερωτήσεις-ασκήσεις για αντιστοιχίσεις, συμπληρώσεις, κτλ.;  Εχουν ανάλογη εμφάνιση όλοι οι πίνακες, τα γραφήματα, οι εικόνες κτλ., που παρεμβάλλονται;  Είναι το συνολικό κείμενο με συνέπεια στιχισμένο;  Υπάρχουν ενωτικά (-) στα δεξιά άκρα που χωρίζουν λέξεις σε διαδοχικές γραμμές;

15 Χαρακτηριστικά σελίδας (ΙΙ)  Είναι κατάλληλη για τον αναγνώστη-μαθητή του διδακτικού βιβλίου η αλληλοσυσχέτιση μεταξύ του μεγέθους των γραμματοσειρών, του μήκους του στίχου και των διάστιχων;  Είναι συνεπής η κάθετη διαστημοποίηση;  Φαίνεται πού τελειώνει η σελίδα;  Αποφεύγονται οι υποσημειώσεις (footnotes);  Η εκτύπωση είναι κατάλληλη για παραγωγή φωτοαντιγράφων;  Χρησιμοποιείται ο τυπογραφικός κάνναβος με οικονομία;  Υπάρχει συνέπεια στη χρήση των χρωμάτων;

16 Ο ρόλος των παραδειγμάτων και του εικονικού υλικού  Το εικονικό υλικό προσθέτει στην αποτελεσματικότητα του διδακτικού κειμένου;  Εχει παρεμβληθεί κατάλληλα και συνδέεται αρμονικά το εικονικό υλικό στο κείμενο;  Υπάρχουν εμφανή επεξηγηματικά κείμενα (λεζάντες) στο εικονικό υλικό;  Είναι τοποθετημένα με συνέπεια τα επεξηγηματικά κείμενα (λεζάντες) των εικόνων;  Τα παραδείγματα είναι εμφανώς τοποθετημένα;  Είναι σχεδιασμένα ευκρινώς τα γραφήματα, οι πίνακες, τα διαγράμματα και τα παραδείγματα, ώστε να συλλαμβάνει εύκολα ο αναγνώστης τα ουσιώδη μηνύματα που εμπεριέχουν;

17 Επίλογος Η ευθύνη για την αναμόρφωση κάθε διδακτικού βιβλίου ανήκει στους συγγραφείς του. Είναι, όμως, απαραίτητος και ένας μηχανισμός ανατροφοδότησης εξαιτίας  της επιταγής για τροποποιήσεις μετά την εφαρμογή του στην πράξη,  της υποχρέωσης που υπαγορεύεται από τις εξελίξεις της επιστήμης.