Η ΑΣΠΙΔΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ   (ΙΛΙΑΔΑ Σ 482 - 607).

Παρουσίαση με θέμα: "  Η ΑΣΠΙΔΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ   (ΙΛΙΑΔΑ Σ 482 - 607)."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1   Η ΑΣΠΙΔΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ   (ΙΛΙΑΔΑ Σ )

2 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Τίτλος: Η ΑΣΠΙΔΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ
Δημιουργός: ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ, φιλόλογος 4ου Γυμνασίου Κατερίνης Γνωστικό αντικείμενο: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ: ΙΛΙΑΔΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Διδακτική ενότητα: Ιλιάδα Σ 482_607 Προβλεπόμενος χρόνος διδασκαλίας: 2-3 ώρες Ομάδες εργασίας: 7 (των 4 μαθητών η κάθε μία) Εργαλεία: Σχολικό εγχειρίδιο, Διαδίκτυο, Ms Word, Ms Powerpoint, Projector

3 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Οι μαθητές θα κληθούν να ανακαλύψουν μέσα από την έρευνα στο διαδίκτυο πώς κατασκεύασε ο θεός τεχνίτης Ήφαιστος τη νέα ασπίδα του Αχιλλέα μετά από παράκληση της μητέρας του ήρωα, Θέτιδας και πώς τη φιλοτέχνησε, μια και η παλιά του βρισκόταν στα χέρια του «ανδροφόνου» Έκτορα.

4 ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Γνωστικοί
Να θαυμάσουν οι μαθητές την περιγραφική και αφηγηματική δεινότητα του Ομήρου. Να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τον κόσμο – πολιτισμό της Ιλιάδας. Να διαπιστώσουν ότι στα ομηρικά έπη είναι αποτυπωμένος ένας ολόκληρος κόσμος που αναφέρεται στον πολιτισμό, στην κοινωνική οργάνωση και στο σύστημα αξιών των αρχαϊκών χρόνων – πάντα με κέντρο τον άνθρωπο («ομηρικός ανθρωπισμός») – και να τον διερευνήσουν. Να συνειδητοποιήσουν τις αναλογίες ανάμεσα στον ομηρικό κόσμο και τη σύγχρονη εποχή και να καταλάβουν ότι ο πολιτισμός είναι διαχρονική κοινωνική έκφραση με πολλαπλές επιδράσεις

5 ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ειδικοί διδακτικοί
Να χαρούν οι μαθητές την περιγραφή ενός αμυντικού όπλου που είναι ταυτόχρονα και έργο τέχνης, της ασπίδας του Αχιλλέα Να εμπεδώσουν τον τεχνικό όρο «έκφραση» καθώς και το λειτουργικό της ρόλο στην περιγραφή Να θυμηθούν μέσα από τις ειρηνικές σκηνές της ασπίδας τις γνώσεις που απέκτησαν κατά τη διδασκαλία της Οδύσσειας σχετικά με τους αοιδούς, το έργο τους και την κοινωνική τους θέση. Να γνωρίσουν την καθημερινή ζωή του ομηρικού ανθρώπου από τις σκηνές που παρουσιάζονται πάνω στην ασπίδα. Να συμπληρώσουν τις γνώσεις τους για το υψηλό επίπεδο του υλικού πολιτισμού της εποχής από την Ιστορία της Α΄ Γυμνασίου και να συζητήσουν για την ανάπτυξη της τέχνης και της μεταλλουργίας κτλ. Να κατανοήσουν ότι ο ποιητής, παρουσιάζοντας πάνω στην ασπίδα τις καθημερινές ασχολίες των ανθρώπων, γίνεται από επικός ποιητής ζωγράφος και μεταπλάθει ένα καθαρά πολεμικό έπος σε ύμνο της ζωής, της οποίας ο πόλεμος είναι απλά μια πτυχή της.

6 Κινητοποίηση δημιουργικής σκέψης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Παιδαγωγικοί Κινητοποίηση δημιουργικής σκέψης Ομαδική συνεργασία, καλλιέργεια δεξιοτήτων στη συνεργασία και στη συμπαραγωγή λόγου Ανακάλυψη γνώσεων από τους μαθητές Αξιοποίηση πηγών Ανάπτυξη κριτικής ικανότητας

7 ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Στόχοι σχετικοί με Τ.Π.Ε
Να αποκτήσουν την ικανότητα οι μαθητές να πλοηγούνται στο διαδίκτυο και να συλλέγουν υλικό για τις εργασίες τους Να αναζητούν γλωσσικό υλικό σε βάσεις γλωσσικών δεδομένων (π.χ. ηλεκτρονικά λεξικά) Να κατακτήσουν την ικανότητα παραγωγής συνεχούς γραπτού λόγου στον επεξεργαστή κειμένου Να μάθουν να παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των εργασιών τους μέσω Ms Powerpoint Να παράγουν πολυτροπικά κείμενα

8 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ Ομαδοσυνεργατική Ανακαλυπτική Κριτική Διαθεματική
ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ Ομαδοσυνεργατική Ανακαλυπτική Κριτική Διαθεματική Μια ώρα έρευνα στο διαδίκτυο και συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων Μια ώρα γραφή κειμένων μέσω Ms Word και παρουσίαση αποτελεσμάτων μέσω Ms Powerpoint. Μια ώρα συμπαρουσίαση των εργασιών όλων των ομάδων Τέλος η σύνθεση των εργασιών θα αναρτηθεί στο blog της φιλολόγου

9 ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Το σενάριο θα εφαρμοστεί στο τμήμα Β2 του 4ου Γυμνασίου Κατερίνης, το οποίο αποτελείται από 28 μαθητές. Στην αρχή θα τους χωρίσω σε 7 ομάδες των 4 μαθητών με τέτοιο τρόπο ώστε τουλάχιστον ένας εξ αυτών να γνωρίζει τα λογισμικά Ms Word και Ms Powerpoint. Στη συνέχεια θα πάμε στο εργαστήριο πληροφορικής και θα τους δώσω γενικές οδηγίες για τη χρήση των Η/Υ, για να εξοικειωθούν με τα ηλεκτρονικά μέσα που θα χρησιμοποιήσουν. Έπειτα η κάθε ομάδα θα πάρει το δικό της φύλλο εργασίας. Μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα της κάθε ομάδας και συμπληρωθεί το φύλλο εργασίας τη 2η ώρα πάλι στον ίδιο χώρο θα παρουσιάσουν την εργασία της κάθε ομάδας σε Ms Powerpoint και θα τη διανθίσουν με φωτογραφίες και ηχητικά ντοκουμέντα από την εκπαιδευτική τηλεόραση, ώστε να δημιουργήσουν ένα πολυτροπικό κείμενο. Τέλος την τρίτη ώρα η κάθε ομάδα θα παρουσιάσει την εργασία της στους συμμαθητές της με projector στην αίθουσα του Β2.

10 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σ 478 – 481 Ο Ήφαιστος κατασκευάζει την ασπίδα
Σ 478 – Ο Ήφαιστος κατασκευάζει την ασπίδα Σ Η απεικόνιση του σύμπαντος (στο κέντρο) Μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση :  και διαβάστε πρώτα τους στίχους από τη ραψωδία Σ 478 – 481 και μετά τους στίχους Σ 482 – 488  Στη συνέχεια επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες : 1η ώρα Ομάδα Α΄

11 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1η ώρα Ομάδα Α΄ Αφού καταρχάς γράψετε μια σύντομη περίληψη – εισαγωγή που να μας πληροφορείτε για τον τόπο, το χρόνο, τα πρόσωπα και τι έγινε στα προηγούμενα, έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις : Δώστε πλαγιότιτλους σύμφωνα με το νόημα των στίχων Η περιγραφή της ασπίδας του Αχιλλέα αποτελεί φανταστική «έκφραση».Τι σημαίνει ο τεχνικός όρος «έκφραση» ; Τι ονομάζουμε με τον όρο «ασπίδα» ; Τι θέλει να πει ο ποιητής λέγοντας «τριπλόν λαμπρόν κύκλον», «με πέντε δίπλες έγινε η ασπίδα», «λογιών εικόνες έπλαθε» Να βρείτε πληροφορίες για τους αστερισμούς, τον Ωρίωνα, τις Υάδες, τις Πληιάδες και την Άρκτο (Άμαξα). Επισυνάψτε αντίστοιχο φωτογραφικό υλικό. Τι εννοεί ο ποιητής όταν αναφέρει ότι η Άρκτος είναι «η μόνη που τ’ Ωκεανού το λούσμα δεν γνωρίζει»;

12 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα Β΄ Σ 489 – 507 Μια πολιτεία σε καιρό ειρήνης
1η ώρα Ομάδα Β΄ Σ 489 – Μια πολιτεία σε καιρό ειρήνης Μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση : και διαβάστε τους στίχους Σ 489 – 507. Στη συνέχεια επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες :

13 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις :
1η ώρα Ομάδα Β΄ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις : Δώστε το δικό σας πλαγιότιτλο Γράψτε μια σύντομη περίληψη Περιγράψτε τις σκηνές από το γλέντι του γάμου. Συγκρίνετε με την σημερινή εποχή υπάρχουν παρόμοιες σκηνές: Τι γνωρίζετε για τον «υμέναιο»; Υπάρχουν αντίστοιχα τραγούδια σήμερα; «Αυλοί, κιθάρες», Τι γνωρίζετε για αυτά τα μουσικά όργανα στην αρχαία Ελλάδα; Επισυνάψτε φωτογραφίες Περιγράψτε την αναπαράσταση δίκης στην αγορά. Γιατί οι δύο άνθρωποι φιλονικούσαν; Να σχολιάσετε τι σημαίνουν οι λέξεις «κριτής», «κήρυκες», «άγιος κύκλος», «σκήπτρα», «τάλαντα» Πώς απονέμονταν τότε η δικαιοσύνη; Συγκρίνετε με σήμερα.

14 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σ 508 – 539 Μια πολιτεία σε στιγμές πολέμου
1η ώρα Ομάδα Γ΄ Σ 508 – Μια πολιτεία σε στιγμές πολέμου Μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση : και διαβάστε τους στίχους Σ 508 – 539 Στη συνέχεια επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες :

15 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα Γ΄ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:
1η ώρα Ομάδα Γ΄ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις: Δώστε το δικό σας πλαγιότιτλο Γράψτε μια σύντομη περίληψη Περιγράψτε εικόνες με την πολιορκία μιας πόλης, τις διαπραγματεύσεις των δύο αντίπαλων παρατάξεων, την οργάνωση της άμυνας και τη συμμετοχή του άμαχου πληθυσμού, την έξοδο των πολιορκημένων και το στήσιμο της ενέδρας με στόχο τα κοπάδια των αντιπάλων, την έφοδο των εχθρών στα κοπάδια και τη σφαγή των βοσκών και τέλος την ανοιχτή μάχη με τη συμμετοχή της Αθηνάς, του Άρη, της Έριδας, του Κυδοιμού και της Μοίρας. Να αναφέρετε τους αντίστοιχους στίχους των παραπάνω εικόνων και να βρείτε ομοιότητες με τον ιλιαδικό πόλεμο. Τι γνωρίζετε για την Αθηνά, τον Άρη, την Έριδα, τον Κυδοιμό και τη Μοίρα; Η συμμετοχή των θεών στη μάχη δείχνει ότι οι αρχαίοι πίστευαν ότι οι θεοί επενέβαιναν τη ζωή των ανθρώπων. Εμείς τι πιστεύουμε σήμερα; 

16 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σ 540 – 571 Όργωμα, θερισμός, τρύγος
1η ώρα Ομάδα Δ΄ Σ 540 – Όργωμα, θερισμός, τρύγος  Μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση: και διαβάστε τους στίχους Σ 540 – 571 Στη συνέχεια επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες :

17 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα Δ΄ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις :
Δώστε το δικό σας πλαγιότιτλο Γράψτε μια σύντομη περίληψη Ποια αγροτική ασχολία περιγράφεται στους στίχους Σ ; Περιγράψτε τις εικόνες και δώστε τους αντίστοιχους στίχους Μέχρι πότε αντικρίζαμε παρόμοιες εικόνες στα χωράφια; Σήμερα οι αγρότες πώς οργώνουν; Ποια αγροτική ασχολία περιγράφεται στους στίχους Σ 549 – 559; Μέχρι πότε αντικρίζαμε τέτοιες εικόνες στα χωράφια; Σήμερα οι γεωργοί πώς θερίζουν; Ποια αγροτική ασχολία περιγράφεται στους στίχους Σ 560 – 571; Τι γνωρίζετε για το «λίνο»; Μέχρι πότε αντικρίζαμε τέτοιες εικόνες στα αμπέλια; Σήμερα οι αμπελουργοί πώς τρυγούν;  ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1η ώρα Ομάδα Δ΄

18 Σ 572 – 588 Σκηνές από τη ζωή των κτηνοτρόφων
ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1η ώρα Ομάδα Ε΄ Σ 572 – Σκηνές από τη ζωή των κτηνοτρόφων Μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση: και διαβάστε τους στίχους 572 – 588   Στη συνέχεια επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες: 

19 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:
1η ώρα Ομάδα Ε΄ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις: Δώστε το δικό σας πλαγιότιτλο Γράψτε μια σύντομη περίληψη Περιγράψτε τις τρεις διαφορετικές σκηνές από την ποιμενική ζωή, βρείτε τις αντίστοιχες εικόνες με τους αντίστοιχους στίχους. Ποιος είναι ο «ένδοξος χωλός» στο στίχο 587 και γιατί τον αποκαλεί έτσι ο ποιητής; Οι στάνες, οι καλύβες και τα μαντριά σας θυμίζουν άλλες παρόμοιες εικόνες από την Οδύσσεια και από τη σημερινή εποχή.

20 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα ΣΤ΄
1η ώρα Ομάδα ΣΤ΄ Μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση και διαβάστε τους στίχους Σ 589 – 605 και Σ Στη συνέχεια επισκεφτείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες:

21 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα ΣΤ΄ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις :
1η ώρα Ομάδα ΣΤ΄ Έπειτα απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις : Δώστε δικούς σας πλαγιότιτλους Γράψτε μια σύντομη περίληψη Περιγράψτε με εικόνες και τους αντίστοιχους στίχους το χορό των αγοριών και των κοριτσιών. Πώς χόρευαν, τι φορούσαν τα αγόρια και τι τα κορίτσια. Υπάρχουν σήμερα αντίστοιχες εικόνες με αγόρια και κορίτσια να χορεύουν φορώντας τα καλά τους και στη μέση ένας οργανοπαίχτης να παίζει μουσική και να τραγουδάει ενώ γύρω να είναι μαζεμένος πολύς λαός και να διασκεδάζει; Ποιος είναι ο «μέγας ζαβοπόδης»; Τι γνωρίζετε για την Αριάδνη, το Δαίδαλο και την Κνωσό; Τι γνωρίζετε για τους «αοιδούς» και πιο συγκεκριμένα την ετυμολογία του ονόματός τους, το έργο τους και την κοινωνική θέση αυτών των καλλιτεχνών στην ομηρική κοινωνία; Τι γνωρίζετε για τον Ωκεανό; Είναι τυχαίο ότι ο τεχνίτης ξεκινάει τη φιλοτέχνηση της ασπίδας με τη φύση (γη, ουρανός, ήλιος, θάλασσα, άστρα) και την τελειώνει περιβάλλοντας την με τον Ωκεανό που περιβάλλει και τη γη, πάνω στην οποία ζουν οι άνθρωποι; Είναι τυχαίο που οι σκηνές της ασπίδας αρχίζουν με την πομπή του γάμου και τελειώνουν με το χορό των αγοριών και των κοριτσιών; Τι μήνυμα θέλει να δώσει ο Όμηρος φιλοτεχνώντας σε ένα πολεμικό όπλο σκηνές ειρηνικής ζωής αντί για παραστάσεις που θα φόβιζαν τον εχθρό;

22 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα Ζ΄
1η ώρα Ομάδα Ζ΄ Μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση : και διαβάστε τους στίχους Σ 478 – 607 Εσείς θα βρείτε υλικό από την εκπαιδευτική τηλεόραση, το διαδίκτυο και τα μουσεία, για να βοηθήσετε τις υπόλοιπες 6 ομάδες. -Για όλες τις ομάδες : Η ασπίδα του Αχιλλέα (από την εκπαιδευτική τηλεόραση) -Για όλες τις ομάδες : Στην Πάτρα στο Πολυτεχνείο ο καθηγητής Παϊπέτης δημιούργησε πιστό αντίγραφο της ασπίδας του Αχιλλέα σύμφωνα με τις πληροφορίες του Ομήρου και διαπίστωσαν ότι ήταν αδιαπέραστη -Για όλες τις ομάδες : Η Θέτιδα στο εργαστήρι του Ήφαιστου, Μουσείο Καλών Τεχνών Βοστόνης (φωτογραφία από το σχολικό εγχειρίδιο της Ιλιάδας σελ. 122)

23 ΦΥΛΛO ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα Ζ΄
1η ώρα Ομάδα Ζ΄ -Για την ομάδα Α΄: Οι αστερισμοί : Ωρίων, Υάδες, Πληιάδες Άρκτος -Για την ομάδα Β΄ : πομπή γάμου, λεπτομέρεια από αττική λήκυθο , Μητροπολιτικό μουσείο Ν. Υόρκης. Ο γάμος στην Αρχαία Ελλάδα Για την ομάδα Γ΄ : σκηνές μάχης από Κορινθιακό κρατήρα, Μουσείο Λούβρου -Για την ομάδα ΣΤ΄ : αοιδός με λύρα , λεπτομέρεια από αμφορέα, Μητροπολιτικό μουσείο Ν. Υόρκης Κυκλικός χορός από θολωτό τάφο, Μουσείο Ηρακλείου (φωτογραφία από το σχολικό εγχειρίδιο της Ιλιάδας σελ. 126)

24 2η Ώρα η Ώρα Οι 6 ομάδες ολοκληρώνουν τη συγγραφή των φύλλων εργασίας και παρουσιάζουν τις απαντήσεις τους με Ms Powerpoint και ενσωματώνουν υλικό που τους προσφέρει η 7η ομάδα και αφορά στο αντικείμενο της εργασίας τους. Η τελευταία ομάδα παρουσιάζει ολόκληρο το διδακτικό σενάριο στην αίθουσα του Β2 με τη βοήθεια projector και στη συνέχεια αναρτά την ομαδική εργασία στο blog της φιλολόγου καθώς και στην ιστοσελίδα του σχολείου.

25 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Το αλφαβητάρι της Ιλιάδας , Όλγα Δάσιου, εκδόσεις μάτι
Ο Αχιλλέας του Ομήρου , Σωτήριος Α. Γεωργίου , εκδόσεις Γρηγόρη Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός βίος των Αρχαίων Ελλήνων, Robert Flaceliere καθηγητής Σορβόννης, εκδόσεις Παπαδήμα Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας , Martin P. Nilsson, εκδόσεις Παπαδήμα Ομήρου Ιλιάδα , βιβλίο του Καθηγητή Ιστορία του Ελληνικού Έθνους ,τόμος Α και Β, Εκδοτική Αθηνών Μελέτες για την ασπίδα του Αχιλλέα, Ιωάννης Θ. Κακριδής ,εκδόσεις Εστία