Ο ΕΟΠΥΥ: Φορέας Διαχείρισης ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Φροντίδας Υγείας -------------------------------------------- Λυκούργος Λιαρόπουλος Ομότιμος.

Παρουσίαση με θέμα: "Ο ΕΟΠΥΥ: Φορέας Διαχείρισης ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Φροντίδας Υγείας -------------------------------------------- Λυκούργος Λιαρόπουλος Ομότιμος."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ο ΕΟΠΥΥ: Φορέας Διαχείρισης ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Φροντίδας Υγείας Λυκούργος Λιαρόπουλος Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών 12 ΣΥΝΕΔΡΙΟ HEALTHWORLD: Από το Μνημόνιο στην Ανασυγκρότηση του Υγειονομικού Τομέα

2 Σύνοψη Παρουσίασης Είμαστε κοντά στην Έξοδο, αλλά θα χρειαστούμε πολλά χρόνια για πλήρη ανάκαμψη, (Αν…) Η Υγεία δεν μπορεί να περιμένει γιατί μας απειλεί μία «βόμβα» νοσηρότητας Πρόσθετα χρήματα για την Υγεία θα υπάρξουν μόνο με αύξηση του ΑΕΠ. Περιορισμοί 9% - 6%. Άρα, υπάρχει ανάγκη άμεσης βελτίωσης της σχέσης κόστους/αποτελέσματος του συστήματος Άμεση αναδιοργάνωση παντού, με συγκέντρωση του αντικειμένου στον ΕΟΠΥΥ.

3 Η Κρίση ως «ευκαιρία» Δεν υπάρχουν (δανεικά) χρήματα, αλλά υπάρχει χρόνος για σχεδιασμό, αποφάσεις και δεσμεύσεις με χρονοδιάγραμμα Το «δεν γίνεται» ακούγεται, αστείο, μετά από όσα έγιναν. Ας μετρήσουμε και ας σκεφθούμε «έξω από το κουτί». Ας συμφωνήσουμε στα βασικά: Η Υγεία για τον πολίτη, όχι για τους εργαζόμενους. Υπηρεσίες όχι θέσεις εργασίας. Νοσηλευτές, όχι διοικητικούς -ρουσφέτια Η Πολιτεία οφείλει βασική κάλυψη με Εθνική Ασφάλιση σε όλους, όχι μόνο σε όσους εργάζονται ή έχουν χρήματα Θα κάνουμε ότι πρέπει, όχι ότι θέλουν κάποιοι. Πολιτικό κόστος έχει, πλέον, η Αδράνεια, όχι η Δράση

4 Η «καταραμένη» 7ετία Αθροιστικό Πρωτογενές Έλλειμμα Χώρας: €50 δις Συνολική αύξηση Δημόσιας Δαπάνης Υγείας: €7,3 δις (14,5% του συνολικού ελλείμματος Αύξηση του ΑΕΠ €58,6 δις. Η αύξηση στη ΔΔΥ ήταν το 12,5% της αύξησης του ΑΕΠ. Ενώ η σπατάλη έβλαψε την οικονομία, δεν βελτίωσε (μάλλον έβλαψε) το σύστημα υγείας. Το 10% του ΑΕΠ «δούλεψε», καλά, για λίγους. Η Τρόικα (αντίθετα από κάποιους Υπουργούς Υγείας) συνειδητοποίησε το ρόλο της Υγείας στην οικονομία.

5 Η Δημοσιονομική Προσαρμογή ήταν τεράστια Source: Berenberg Bank and the Lisbon Council, The Euro Plus Monitor: Spring 2013

6 Επειδή τεράστιο ήταν και το πρόβλημα: Πλεόνασμα το 2013 % ΑΕΠ; (Στοιχεία IMF)

7 Διαρθρωτικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα Source: European Commission, European Economic Forecast, Statistical Annex, Spring 2013

8 Η Υγεία «έπαιξε» το ρόλο της: Η Προσαρμογή του Τομέα Υγείας - ΣΛΥ
Η Υγεία «έπαιξε» το ρόλο της: Η Προσαρμογή του Τομέα Υγείας - ΣΛΥ 2009 2011 Διαφορά € Διαφορά % Συνολική Δαπάνη 23.194 18.780 4.414 -19,1% Δημόσια Δαπάνη 16.114 12.385 3.729 -23,1% Νοσοκομειακή 6.970 5.156 1.814 -26,1% Εξωνοσοκομειακή 2.550 2.068 482 -18,1% Φαρμακευτική 5.221 4.004 1.217 -23,3 % Συνολική /Κεφαλήν 2.094 1.736 358 -11,1 %

9 : Τι πετύχαμε Συνολική Δημοσιονομική Προσαρμογή: €24 δις έλλειμμα το 2009, (αναμενόμενο) πρωτογενές πλεόνασμα €1 δις το 2013. Το 20% της προσαρμογής μόνο από την Υγεία Συνολικές Δαπάνες Υγείας : - €4,4 δις: Από €23,2 δις το 2009 σε €18,8 το 2011, Δημόσιες Δαπάνες Υγείας: - €3.7 δις: Από 16,1 σε 12,4 δις. Αλλά: Επιβάρυνση της ιδιωτικής δαπάνης (34% της συνολικής δαπάνης το 2011, όπως και το 2008, παρά την ύφεση 25%) Με λάθος μείγμα υπηρεσιών, Υπερβολική έμφαση στη νοσοκομειακή φροντίδα, σε βάρος της πρωτογενούς πρόληψης Με υποβάθμιση ποιότητας υπηρεσιών και σημαντικά κενά Με τη δημιουργία μίας πολύ μεγάλης, κατηγορίας ατόμων σε ακραίο κίνδυνο: τους άπορους και ανασφάλιστους

10 Ο «Κίνδυνος» Φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού

11 2003-2009: Συγκρίσεις με Ε-Ζ (% ΑΕΠ-ΣΛΥ)
: Συγκρίσεις με Ε-Ζ (% ΑΕΠ-ΣΛΥ)

12 2003-11: Η κατανομή των δαπανών και η αντίδραση στην κρίση, Ε-Ζ, Ελλάδα
Στην Ε-Ζ η χαμηλότερη δημόσια δαπάνη είναι η Φαρμακευτική, στην Ελλάδα είναι η Εξωνοσοκομειακή. Στην Ε-Ζ και στην Ελλάδα (πολύ περισσότερο) το μεγαλύτερο % δημόσιας δαπάνης είναι η νοσοκομειακή δαπάνη. Στην Ε-Ζ η Εξωνοσοκομειακή αυξάνει πολύ στο διάστημα της κρίσης Ο αντικυκλικός ρόλος της δαπάνης υγείας Στην Ελλάδα, αντίθετα, στην κρίση μειώσαμε την ήδη πολύ χαμηλή δημόσια δαπάνη για εξωνοσοκομειακή φροντίδα, δηλαδή τη δευτερογενή πρόληψη. Αυτό είναι μείζον πρόβλημα. Στην Ευρωζώνη οι «λοιπές δαπάνες – 1,5% του ΑΕΠ εξηγούν τη διαφορά αποτελεσματικότητας και ποιότητας του συστήματος Στην Ελλάδα, το βάρος πέφτει στην ιδιωτική δαπάνη που, λόγω κρίσης, δεν επαρκεί να καλύψει τις δημόσιες ελλείψεις. Απαιτείται αύξηση στη δημόσια δαπάνη, κυρίως για την πρόληψη

13 Συνολική και κατά είδος υπηρεσιών Δαπάνη Υγείας Ελλάδα – Ευρωζώνη (2011-% ΑΕΠ, ΣΛΥ, ΟΟΣΑ)
ΕΛΛΑΔΑ ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ 9 9,1 Ενδονοσοκομειακή 3,3 2,6 Εξωνοσοκομειακή 2,4 Φαρμακευτική Λοιπές 0,7 1,5

14 Υστερεί η δημόσια δαπάνη: Δημόσια Δαπάνη Υγείας Ελλάδα – Ευρωζώνη - 2011-% ΑΕΠ (ΣΛΥ - ΟΟΣΑ)
Δημόσια Δαπάνη ΕΛΛΑΔΑ ΕΥΡΩΖΩΝΗ Συνολική 5,9 6,9 Ενδονοσοκομειακή 2,5 2,4 Εξωνοσοκομειακή 1,0 1,7 Φαρμακευτική 1,9 Λοιπές 0,4 1,8

15 Συνολική, Δημόσια και Ιδιωτική δαπάνη: Προσαρμογή στους Στόχους 9% & 6% ΑΕΠ (ΣΛΥ)
2008 2009 2010 2011 Συνολική Δαπάνη Πραγματική 21.445 23.198 20.849 18.780 Με στόχο 9% του ΑΕΠ 20.988 20.797 19.994 18.768 Έλλειμμα - Πλεόνασμα -457 -2.396 -855,41 -12 Δημόσια δαπάνη 14.050 16.114 14.144 12.385 Με στόχο 6% του ΑΕΠ 13.992 13.865 13.329 12.512 -58 -2.249 -815 127 Ιδιωτική Δαπάνη 7.395 7.080 6.705 6.395 Με στόχο 3% του ΑΕΠ 6.996 6.932 6.665 6.256 -399 -148 -40 -139

16 Αξιολόγηση θεσμικών και διαχειριστικών μεταβολών, 2010-2012
Μείωση φαρμακευτικής δαπάνης (επιτυχία) ΕΟΠΥΥ :Ίδρυση 2012 (πρόβλημα σύλληψης- λειτουργίας) Ηλεκτρονική συνταγογράφηση (Επιτυχία) e-health, ημιτελείς προσπάθειες Πληροφοριακά συστήματα νοσοκομείων (ολοκλήρωση;;;;) Πληροφοριακό Σύστημα ΕΣΥΝΕΤ (θεσμοθέτηση ;;;) e-procurement ;; (σε εξέλιξη) Σύστημα Λογαριασμών Υγείας – ΣΛΥ (Ολοκλήρωση -μεταβίβαση ευθύνης σε ΕΛΣΤΑΤ – εκκρεμεί το 2012) Συγχωνεύσεις μονάδων, Κινητικότητα προσωπικού (με καθυστέρηση- σε εξέλιξη)

17 Τι απαιτείται στο Μέλλον: Προϋποθέσεις Ποιότητας και Βιωσιμότητας του Συστήματος Υγείας
Ολοκλήρωση θεσμικού περιβάλλοντος ΕΟΠΥΥ , ΠΦΥ, Επείγουσα Φροντίδα – Εισαγωγή στο νοσοκομείο Αλλαγή στη Χρηματοδότηση – Εθνική Ασφάλιση Υγείας Ανασχεδιασμός Συστήματος Υγείας Νοσοκομειακή φροντίδα – σύνδεση με Πρωτοβάθμια Επείγουσα φροντίδα – Ούτε ένα πραγματικό ΤΕΠ στη χώρα Μακροχρόνια φροντίδα– αποκατάσταση (απουσία δημόσιου τομέα) Αποσαφήνιση στις σχέσεις δημόσιου – ιδιωτικού τομέα Εισαγωγή νέων διαχειριστικών εργαλείων - Τεχνολογίας Ηλεκτρονική χρέωση – πληρωμή χρηστών, αποζημίωση προμηθευτών για την αποφυγή «διαρροής» πόρων και μείωση φοροδιαφυγής με άμεση ένταξη δοσοληψιών στο εθνικολογιστικό σύστημα της χώρας

18 Ο Νέος Ρόλος του ΕΟΠΥΥ: Μία συζήτηση με λάθος αντικείμενο: Οργανισμός Παροχής ή Πληρωμής;;
Ζήτηση: Οι ανάγκες του πληθυσμού και το εισόδημα Προσφορά: Οι διαθέσιμοι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι Πώς μπορεί ο ΕΟΠΥΥ να πληρώνει για π.χ. νοσοκομειακή περίθαλψη χωρίς να έχει λόγο και έλεγχο στη διαμόρφωση του κόστους (π.χ. ΚΕΝ); Πώς θα κατευθύνει Ο ΕΟΠΥΥ τη ζήτηση αν δεν ελέγχει την προσφορά; π.χ. με αδειοδότηση φορέων για διαγνωστικές εξετάσεις, ή άλλες υπηρεσίες Το ζητούμενο είναι η ικανοποίηση της ζήτησης κα η βελτίωση των υπηρεσιών υγείας, με διατήρηση της Δημόσιας Δαπάνης κοντά στο 6% του ΑΕΠ. Αυτό, προφανώς, απαιτεί παρέμβαση τόσο στη ζήτηση όσο και στην προσφορά.

19 Η Πρότασή μου: Ανάθεση στον ΕΟΠΥΥ της διαχείρισης όλων των Υπηρεσιών Περίθαλψης. Πρωτοβάθμια, Νοσοκομειακή, Φαρμακευτική και άλλες. Ενδεικτικά: Οργάνωση ΕΟΠΥΥ σε Περιφερειακή βάση με ένταξη και των ΔΥΠΕ Διοίκηση και Σχεδιασμός Υπηρεσιών. Π.χ. Δημιουργία ΤΕΠ, οργάνωση ΠΦΥ και σύστημα εισαγωγής στο νοσοκομείο Διαχείριση πόρων. Π.χ. μεταβολή στο μείγμα διοικητικών υπαλλήλων – νοσηλευτικού προσωπικού, Δεν νοούνται υπάλληλοι για νοσηλευτές και γιατρούς Αρμοδιότητα για κρίσεις και επιλογές διευθυντών κλινικών Συγχωνεύσεις – συνεργασίες νοσοκομείων Διαχείριση Πληροφορίας. Π.χ. Δημιουργία ηλεκτρονικής χρεωστικής – πιστωτικής κάρτας και σύνδεση με σύστημα φορολογικής διοίκησης. e-prescription, e-procurement, θεραπευτικά πρωτόκολλα Αδιάβλητη διαδικασία επιλογής διοικήσεων νοσοκομείων. Αξιολόγηση των Διοικήσεων Νοσοκομείων και μονάδων υγείας

20 Τρεις καίριες Προϋποθέσεις
Νέος ρόλος Υπουργείου Υγείας – μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στον ΕΟΠΥΥ Καθιέρωση Εθνικής Ασφάλισης Υγείας με φορολογικά έσοδα Paperless Σύστημα. Καθιέρωση ηλεκτρονικής χρέωσης- αποζημίωσης

21 1. Επιτελικός - πολιτικός ρόλος του Υπουργείου Υγείας: Αρμοδιότητες
Στο συλλογικό επίπεδο Η Κατάσταση της Υγείας του πληθυσμού. Κοινωνικό marketing για εκπαίδευση του κοινού στη χρήση υπηρεσιών Εκπαίδευση και επαγγελματικά δικαιώματα επαγγελματιών υγείας Φάρμακο, Νομοθεσία, αδειοδότηση, ΕΟΦ Δημόσια Υγεία, Εμβολιασμοί, περιβαλλοντική υγεία Πρωτογενής πρόληψη, αγωγή υγείας, ευπαθείς ομάδες Πιστοποίηση, αξιολόγηση Σε Πολιτικό επίπεδο Έγκριση Προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ Συνεργασίες ΕΟΠΥΥ με τον ιδιωτικό τομέα Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης Υπηρεσιών και υποδομών (ΣΔΙΤ), Ιατρικός Τουρισμός, Βιωσιμότητα ΕΟΠΥΥ Διορισμός Διοίκησης του ΕΟΠΥΥ με Διεθνή προκήρυξη. Πιθανή αξιοποίηση υπηρεσιών Task Force για την οργάνωση του ΕΟΠΥΥ και των απαιτούμενων διαχειριστικών «εργαλείων»

22 2. Ασφάλεια Υγείας για όλους όχι Ασφάλιση για λίγους
2. Ασφάλεια Υγείας για όλους όχι Ασφάλιση για λίγους Με 30% ανεργία δε νοείται χρηματοδότηση της ασφάλισης υγείας από εισφορές της εργασίας (εργοδότες και εργαζόμενοι). Προτείνεται η Κατάργηση των εισφορών (6,75% των αποδοχών) και Ταμείων και η καθιέρωση Εθνικής Ασφάλισης Υγείας για ενίσχυση: Του οικογενειακού εισοδήματος Της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας Ενιαίο «πακέτο για όλους με παράλληλη αξιοποίηση και της Ιδιωτικής Ασφάλισης. Κάλυψη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό αναλογικά με το εισόδημα Συμμετοχή του χρήστη στο κόστος με κοινωνικά κριτήρια Προκαταρκτική μελέτη δείχνει ότι οι ήδη διατιθέμενοι δημόσιοι πόροι επαρκούν, αλλά δεν χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά

23 3. Χρεωστική (πολίτης-χρήστης) και πιστωτική (προμηθευτής) κάρτας, όπως το Σύστημα SESAM Vitale, Γαλλία Στόχοι: Μείωση απωλειών του ΕΟΠΥΥ, γραφειοκρατίας, φοροδιαφυγής και ταλαιπωρίας του πολίτη. Τελική διασφάλιση των οικονομικών του ΕΟΠΥΥ

24 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Άμεσος βραχυπρόθεσμος Σχεδιασμός Δημόσιου Τομέα Υγείας - ΕΟΠΥΥ: 2013-2014
Άμεση Ταμειακή Ενίσχυση (2013) με €500 εκ. για στοχευμένες άμεσες ενέργειες πρόληψης με την ευρεία έννοια. Αναδιοργάνωση νοσοκομείων με συγχωνεύσεις και αλλαγή σκοπού. Νοσοκομεία για τους πολίτες, όχι τους εργαζόμενους Αντικατάσταση «ενεργού εφημερίας» με αυτόνομα ΤΕΠ- Τμήματα Επειγόντων και Ατυχημάτων 24ωρης καθημερινής λειτουργίας σε επιλεγμένα νοσοκομεία κορμού (Οκτώ στην Αττική, δύο στη Θεσ/νίκη, ένα στην Κρήτη και σε επιλεγμένα σημεία στην επαρχία). Αναμόρφωση πρωτοβάθμιας φροντίδας και διασύνδεση με τα νοσοκομεία για την εισαγωγή ασθενών. Μείωση απωλειών με ολοκλήρωση ηλεκτρονικής συνταγογράφησης Κατάργηση πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, μείωση αριθμού και επανάκριση Διευθυντών. Συμβάσεις με γιατρούς ανάλογα με τις ανάγκες ιδίως στην επαρχία. Συνεργασία και σχεδιασμός με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, εφ’ όσον εξασφαλισθούν τοπικοί πόροι (π.χ Νοσοκομείο Σαντορίνης)

25 Ένα Νέο ΕΣΥ είναι … εφικτό απαραίτητο, και πολιτικά επιβεβλημένο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ