ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
Σκοποθετική της διδασκαλίας Δέγγλερη Σοφία

Περιεχόμενα Κρίσιμο ερώτημα Σκοπός και Στόχος Πυραμίδα των σκοπών
Κατηγορίες σκοπών Επίπεδα διδακτικών σκοπών Χρησιμότητα διδακτικών σκοπών Καλοί διδακτικοί σκοποί Προετοιμασία εκπαιδευτικού Κινητοποίηση μέσω του σκοπού Ψυχολογικές σχολές

Κρίσιμο ερώτημα Γιατί θα διδάξω αυτή την ενότητα;
Πριν αρχίσει η διδακτική διαδικασία ο εκπαιδευτικός πρέπει να γνωρίζει την απάντηση στο ερώτημα Ξεκάθαρος σκοπός ή σκοποί Αυξημένες πιθανότητες επιτυχούς και αποτελεσματικής διδασκαλίας

Σκοπός και Στόχος Σκοπός: εκφράζει κάτι γενικότερο
Έννοια με ευρύτερο περιεχόμενο Στόχος: εκφράζει κάτι πιο συγκεκριμένο Εμπεριέχεται στον σκοπό Σήμερα έχουν επικρατήσει οι όροι Γενικός σκοπός Ειδικός σκοπός

Πυραμίδα των σκοπών Σκοποί της Αγωγής Σκοποί της Εκπαίδευσης
Εκάστοτε κατεύθυνση της αγωγής Σκοποί της Εκπαίδευσης Κατεύθυνση του κάθε τύπου σχολείου Σκοποί της Διδασκαλίας Γενική μορφή που θα πρέπει να πάρει η Διδασκαλία

Κατηγορίες σκοπών Βάσει μεταβλητότητας στο χρόνο
Διαχρονικοί Η ηθική ανάπτυξη των νέων Μεταβλητοί Πρακτικοί, μορφωτικοί, ηθικοί Πρακτική ενέργεια, πρακτική δεξιότητα Νοητικές ικανότητες Κοινωνικοί και πολιτιστικοί Ομαλή προσαρμογή στο κοινωνικό σύνολο Γνώση και διατήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς

Επίπεδα διδακτικών σκοπών (1/2)
Επίπεδα διδακτικών σκοπών (1/2) 1. Γενικοί και ειδικοί σκοποί μαθήματος π.χ. Μαθηματικά Γυμνασίου Γενικός: Η μεθοδική άσκηση του μαθητή στην ορθολογική σκέψη και η μύησή του στη μαθηματική αποδεικτική διαδικασία Ειδικός: Να εμπεδωθεί καλύτερα και να συμπληρωθεί η ύλη που διδάχτηκε στο Δημοτικό

Επίπεδα διδακτικών σκοπών (2/2)
Επίπεδα διδακτικών σκοπών (2/2) 2. Σκοποί μεγάλων διδακτικών ενοτήτων Κατανομή διδακτέας ύλης σε μεγάλες διδακτικές ενότητες (Κεφάλαια βιβλίου) Αναφορά σκοπών στην αρχή κάθε κεφαλαίου 3. Σκοποί μικρής διδακτικής ενότητας Υποδιαίρεση κεφαλαίων σε μικρές διδακτικές ενότητες Καθορισμός και διατύπωση σκοπών αποκλειστικά από τον εκπαιδευτικό Ένταξη στους υπερκείμενους σκοπούς

Χρησιμότητα διδακτικών σκοπών (1/4)
Χρησιμότητα διδακτικών σκοπών (1/4) Πυξίδα λειτουργίας εκπαιδευτικού Σε συνδυασμό με το περιεχόμενο της διδακτικής ενότητας καθορίζουν Τη μέθοδο Τα μέσα Αποτροπή από διδακτικά σφάλματα Απώλεια χρόνου Να μην οδηγηθεί στον τελικό προορισμό

Χρησιμότητα διδακτικών σκοπών (2/4) Κίνητρο μάθησης Ανακοίνωση στην αρχή του μαθήματος Ενδιαφέρον για το μάθημα Δραστηριοποίηση Αυτενέργεια Κατάκτηση τελικής κατάστασης που περιγράφει ο σκοπός

Χρησιμότητα διδακτικών σκοπών (3/4) Κριτήριο ποιότητας διδασκαλίας Αντικειμενική αξιολόγηση διδακτικού έργου Αποτέλεσμα εξετάσεων Ολόπλευρη μόρφωση μαθητών Οργάνωση διδασκαλίας Άσκηση πνεύματος και σώματος

Χρησιμότητα διδακτικών σκοπών (4/4) Προβληματοποίηση διδακτικού αντικειμένου (Βαϊνάς, 2004) Ανακοίνωση σκοπού Πρόκληση ερώτησης «Πώς θα πετύχουμε τον σκοπό αυτό;» Δημιουργία προβληματικής κατάστασης προς επίλυση

Καλοί διδακτικοί σκοποί (1/3)
Καλοί διδακτικοί σκοποί (1/3) Καταλληλότητα Για συγκεκριμένους μαθητές Ηλικία των μαθητών Τύπος του σχολείου Ενδιαφέροντα, κλίσεις, αδυναμίες ή δυνατότητες των μαθητών Εναρμόνιση με τα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά των μαθητών

Καλοί διδακτικοί σκοποί (2/3) Εναρμόνιση με τις αρχές μάθησης Ματσαγγούρας, 1999, σ. 161 Κατορθωτό Πραγματοποιήσιμοι Προνοητικότητα εκπαιδευτικού για να το αντιληφθεί εκ των προτέρων Διέγερση ενδιαφερόντων μαθητών Εγκυρότητα Να εναρμονίζονται και να εμπεριέχονται εννοιολογικά στους υπερκείμενους σκοπούς

Καλοί διδακτικοί σκοποί (3/3) Συνέπεια Ρεαλιστικοί Διατιθέμενος χρόνος Διαθέσιμα μέσα Ακρίβεια Αποφυγή παρερμηνιών Περιεκτικότητα Σύντομοι και όχι μακροσκελείς Γενική κατεύθυνση Λεπτομέρειες διεξαγωγής μαθήματος στο Σχέδιο μαθήματος

Προετοιμασία εκπαιδευτικού (1/5)
Προετοιμασία εκπαιδευτικού (1/5) Προγραμματισμός ή σχεδιασμός της διδασκαλίας (Ματσαγγούρας, 1994, σ.179) Χρησιμότητα (Βαϊνάς) Ψυχολογική ασφάλεια και αυτοπεποίθηση στον εκπαιδευτικό Πρόβλεψη και έγκαιρη πρόληψη τυχόν προβλημάτων και παραλείψεων Έγκαιρη προετοιμασία σε πληροφορίες σχετικές με τη διδακτική ενότητα

Προετοιμασία εκπαιδευτικού (2/5) Χρησιμότητα Εξοικονόμηση χρόνου και πνευματικής ενέργειας Ευκολότερο ο αυτοέλεγχος του εκπαιδευτικού Αντικειμενικότερη αξιολόγηση του διδακτικού έργου Ανάδειξη παιδευτικών δυνατοτήτων της διδακτικής ενότητας

Προετοιμασία εκπαιδευτικού (3/5) Τρία επίπεδα προετοιμασίας (Χατζηδήμος, 1988, σ.15) Μακροπρόθεσμη προετοιμασία Προσεχής σχολική χρονιά Σε ποιο σχολείο, τι μάθημα και σε ποια τάξη Γενική γνώση της συνολικής διδακτέας ύλης Σκοποί Αναλυτικό πρόγραμμα

Προετοιμασία εκπαιδευτικού (4/5) Τρία επίπεδα προετοιμασίας Μεσοπρόθεσμη προετοιμασία Μεγάλες διδακτικές ενότητες (κεφάλαια) Σκοποί Βιβλίο του καθηγητή Ο εκπαιδευτικός θα κρίνει αν χρειάζονται τροποποίηση Να συμβαδίζουν με τους ήδη προσδιορισθέντες υπερκείμενους

Προετοιμασία εκπαιδευτικού (5/5) Τρία επίπεδα προετοιμασίας Βραχυπρόθεσμη προετοιμασία Κατάρτιση του «σχεδίου μαθήματος» Εξονυχιστική προετοιμασία Πρόβλεψη και των παραμικρών λεπτομερειών Σκοποί Γενικότερος/οι ή ειδικότερος/οι σκοπός/οί Διατύπωση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο

Κινητοποίηση μέσω του σκοπού (1/4)
Κινητοποίηση μέσω του σκοπού (1/4) Σύγχρονες θεωρίες μάθησης Ο μαθητής μαθαίνει όταν αυτενεργεί Καταβολή περισσότερης ενέργειας καλύτερης ποιότητας μάθηση μορφωτική αξία Να ενδιαφέρεται γι’ αυτό που κάνει Δημιουργία ενδιαφερόντων Ενίσχυση ήδη υπάρχοντων

Κινητοποίηση μέσω του σκοπού (2/4) Ο σκοπός μπορεί να παίξει το ρόλο του κινήτρου μάθησης Ανακοίνωσή του στους μαθητές Με απλό και κατανοητό τρόπο Εάν υπάρχει θέληση Δημιουργείται ενδιαφέρον αυτόματα Δύσκολο αντικείμενο Αποφεύγεται η ανακοίνωση του σκοπού Δημιουργείται αντικίνητρο

Κινητοποίηση μέσω του σκοπού (3/4) Ο σκοπός μπορεί να παίξει το ρόλο του κινήτρου μάθησης Ο εκπαιδευτικός πρέπει να γνωρίζει τα ενδιαφέροντα των μαθητών Συνδυασμός σκοπών διδακτικής ενότητας με αυτά Μεγαλύτερη προσπάθεια των μαθητών Ισχυρότερα κίνητρα όταν Ο σκοπός είναι πιο συγκεκριμένος Ο σκοπός είναι πιο σπουδαίος Μεγαλύτερες είναι οι ελπίδες επίτευξής του

Κινητοποίηση μέσω του σκοπού (4/4) Επαγγελματική εκπαίδευση (Βαϊνάς, 2008, σ. 168) Μεγαλύτερες πιθανότητες κινητοποίησης μέσω του σκοπού Ο μαθητής ενδιαφέρεται να ασκήσει ένα συγκεκριμένο επάγγελμα Ο σκοπός υπόσχεται άσκηση κάποιας δεξιότητας Ανακοίνωση του σκοπού Δημιουργεί κίνητρο μάθησης

Ψυχολογικές σχολές (1/17)
Ψυχολογικές σχολές (1/17) Ψυχολογία της μάθησης Δύο σχολές ασχολήθηκαν με τη σκοποθεσία στη Διδασκαλία Η σχολή των ψυχολόγων της συμπεριφοράς Η σχολή των γνωστικών ψυχολόγων Κατέληξαν σε διαφορετικά συμπεράσματα Διαφορετική θεώρηση των φαινομένων που σχετίζονται με την ψυχή του ανθρώπου

Ψυχολογικές σχολές (2/17) Συμπεριφοριστές Εκδήλωση συμπεριφοράς – συμμετοχή ψυχικών, πνευματικών και φυσικών δυνάμεων Η ψυχή δεν προσφέρεται για παρατήρηση Έρευνα ψυχικών φαινομένων μέσω της συμπεριφοράς Μάθηση είναι η μεταβολή της συμπεριφοράς, η οποία δεν οφείλεται σε άλλες αιτίες (ωρίμανση, φάρμακα, ασθένειες κ.τ.λ.) αλλά στην επίδραση των εξωτερικών ερεθισμάτων του μανθάνοντα (Joerger, 1976, S. 16) Διαμόρφωση διδακτικών σκοπών, πάνω στη συμπεριφορά του μαθητή

Ψυχολογικές σχολές (3/17) Συμπεριφοριστές Χαρακτηριστικά διδακτικού σκοπού 1. Να εκφράζει μια παρατηρήσιμη συμπεριφορά Ο μαθητής να είναι σε θέση να διακρίνει τα είδη των τετραπλεύρων.

Ψυχολογικές σχολές (4/17) Συμπεριφοριστές Χαρακτηριστικά διδακτικού σκοπού 2. Να περιγράφει τη συνθήκη ή τις συνθήκες (αν υπάρχουν), κάτω από τις οποίες θα εκτελεσθεί η παρατηρήσιμη δραστηριότητα Ο μαθητής να είναι σε θέση να βρίσκει τη λύση πρωτοβάθμιας εξίσωσης, χωρίς τη χρήση βοηθητικών μέσων ή υπολογιστών.

Ψυχολογικές σχολές (5/17) Συμπεριφοριστές Χαρακτηριστικά διδακτικού σκοπού 3. Να εμπεριέχει το κριτήριο ή τα κριτήρια, τα οποία θα δηλώσουν το βαθμό της επιτυχίας της παρατηρήσιμης δραστηριότητας Ο μαθητής να είναι σε θέση να γράψει στον Η/Υ ένα κείμενο 3 σειρών σε 1 λεπτό

Ψυχολογικές σχολές (6/17) Συμπεριφοριστές Χαρακτηριστικά διδακτικού σκοπού Χρήση ρημάτων γιατί αυτά εκφράζουν δραστηριότητα Να εκφράζουν μονοσήμαντα μία ενέργεια Γράφω, σχεδιάζω, απαριθμώ, κ.τ.λ. Όχι ρήματα με περισσότερες της μιας σημασίες Προσέχω, αποτιμώ, εσωτερικεύω, κ.τ.λ.

Ψυχολογικές σχολές (7/17) Συμπεριφοριστές Προσδιορισμός διδακτικών σκοπών χωρίς ασάφειες Αυστηρός καθορισμός του πλαισίου για τη λειτουργεία του εκπαιδευτικού Ζημιώνει τελικά τη διαδικασία της μάθησης???

Ψυχολογικές σχολές (8/17) Γνωστικοί ψυχολόγοι Θεωρούν ότι η άποψη των συμπεριφοριστών Ασκεί μηχανικά έτοιμους τρόπους συμπεριφοράς στο μαθητή, ο οποίος μαθαίνει όχι για την εσωτερική του καλλιέργεια αλλά για να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των εξετάσεων (τυποποιημένη μάθηση) Έμφαση στις εσωτερικές λειτουργίες της ψυχής του ανθρώπου

Ψυχολογικές σχολές (9/17) Γνωστικοί ψυχολόγοι Δεν στηρίζονται στη μηχανιστική σύνδεση ερεθίσματος-αντίδρασης (Βαϊνάς, Βαϊνά) Ίδια εξωτερικά ερεθίσματα σε διαφορετικά άτομα εκδήλωση διαφορετικής συμπεριφοράς, αφού διαφορετικές είναι και οι διεργασίες που γίνονται εσωτερικά στα άτομα αυτά (Χριστιάς, σ. 57)

Ψυχολογικές σχολές (10/17) Γνωστικοί ψυχολόγοι Στόχος διδασκαλίας Νοητικές εικόνες, πρακτικές ή αφηρημένες έννοιες, μεθόδους και στρατηγικές της θεωρητικής και πρακτικής σκέψης. Απρόβλεπτος ο τρόπος χρήσης αυτών των εργαλείων της σκέψης στις διάφορες καταστάσεις (Χριστιάς, σ. 58) Βασικά χαρακτηριστικά της διδασκαλίας Δημιουργικότητα, πρωτοτυπία, φαντασία Αν περιοριστούν σε συγκεκριμένα καλούπια Θα αφαιρεθεί η έκπληξη, η απορία και άλλα τέτοια στοιχεία του συναισθηματικού τομέα

Ψυχολογικές σχολές (11/17) Γνωστικοί ψυχολόγοι Η μορφωτική διαδικασία του σχολείου θα μειωνόταν κατά πολύ, εάν ο εκπαιδευτικός ήταν υποχρεωμένος κάθε φορά να εκφράζει τους στόχους σε παρατηρήσιμη συμπεριφορά (Βαϊνάς, σ. 53)

Ψυχολογικές σχολές (12/17) Σύγκλιση θέσεων Επιστήμονες εκφράζονται διαφορετικές απόψεις Θεωρίες ανατρέπονται, απόψεις διαφοροποιούνται, αρχές μεταβιβάζονται Απόψεις συμπεριφοριστών και γνωστών ψυχολόγων Δεν είναι αλληλοσυγκρουόμενες Απευθύνονται σε διαφορετικούς τύπους εκπαιδευτικών Δεν αποτελούν δίλημμα Εμπλουτίζουν τις σχετικές απόψεις

Ψυχολογικές σχολές (13/17) Σύγκλιση θέσεων Πως θα πρέπει να διατυπωθούν οι διδακτικοί σκοποί; Αξιοποίηση θέσεων συμπεριφοριστών Αν τα αποτελέσματα διδακτικής ενότητας μπορούν να εκφραστούν σε παρατηρήσιμη συμπεριφορά, υπάρχουν συγκεκριμένες συνθήκες και συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης Παράλληλη παρατήρηση εάν κατανόησε ο μαθητής τις ενέργειες που κάνει Ανασφάλεια εκπαιδευτικού κατά την διδασκαλία

Ψυχολογικές σχολές (14/17) Σύγκλιση θέσεων Πως θα πρέπει να διατυπωθούν οι διδακτικοί σκοποί; Αξιοποίηση θέσεων γνωστικών ψυχολόγων Αν τα αποτελέσματα διδακτικής ενότητας δεν μπορούν να εκφραστούν σε παρατηρήσιμη συμπεριφορά, υπάρχουν συγκεκριμένες συνθήκες και συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης Δημιουργία στάσεων, συναισθηματικός τομέας Ο εκπαιδευτικός είναι σίγουρος για τον εαυτό του Επιθυμεί να πρωτοπυπήσει

Ψυχολογικές σχολές (15/17) Σκοπός διδασκαλίας διδακτικής ενότητας Προδιατυπωμένη περιεκτική δήλωση για τη συμπεριφορά που αναμένεται να έχει ο μαθητής στο τέλος του μαθήματος ή ακόμη και η εσωτερική ενδεχομένως αναδιοργάνωση των εσωτερικών διεργασιών του μαθητή ως αποτέλεσμα της επενέργειας της διδασκαλίας (Παπανδρέου, σ. 123).

Ψυχολογικές σχολές (16/17) Ερωτήματα Oι σκοποί του μαθήματος ή των μεγάλων διδακτικών ενοτήτων είναι πολύ γενικοί Να δίνονται στον εκπαιδευτικό οι στόχοι της μικρής διδακτικής ενότητας καθορίζοντας με ακρίβεια το τι θα πρέπει να επιτευχθεί με τη διδασκαλία; Μήπως περιορίζεται ασφυκτικά η ελευθερία του εκπαιδευτικού στη διαμόρφωση της διδασκαλίας;

Ψυχολογικές σχολές (17/17) Απαντήσεις Πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη Τα διάφορα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά των μαθητών Οι ιδιαιτερότητες του σχολείου Δεν τα γνωρίζουν οι σχεδιαστές των αναλυτικών προγραμμάτων και οι συγγραφείς των σχολικών βιβλίων Τα γνωρίζει ο εκπαιδευτικός που διδάσκει στη συγκεκριμένη τάξη (White, 2002) Συμπέρασμα Η σύνταξη των σκοπών των μικρών διδακτικών ενοτήτων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του διδάσκοντα (Becker, 2007, σ. 59)

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια

Είσοδος

Σύνδεση μέσω των κοινωνικών δικτύων:

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια