Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΝΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ

Παρουσίαση με θέμα: "Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΝΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΝΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ
ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΡΕΕΣ.

2

3 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΩΣ ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑ
Τα νανουρίσματα στην παράδοση μας συνεχίζουν να κατέχουν εξέχουσα θέση. Ποιανού ο ύπνος δεν ήρθε νωρίτερα όταν ήταν μωρό με ένα νανούρισμα Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΧΕΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ. Διεγείρει περιοχές του εγκεφάλου όπως ο θάλαμος και ο υποθάλαμος. Αυτές οι περιοχές ευνοούν την παραγωγή των ενδομορφινών, που είναι τα «φυσικά παυσίπονα» που υπάρχουν στον οργανισμό μας. Ο καρδιακός σφυγμός και η αναπνοή μας επηρεάζονται από τη μουσική. Ο πόνος, η πίεση και το άγχος μειώνονται σε ασθενείς που ακούν κλασική μουσική. Η μουσική δηλαδή είναι το τέλειο παυσίπονο.

4

5 Η μουσική και πώς μας ... Παραπλανά.
Από τα μεγάλα εμπορικά κέντρα μέχρι και τα μικρά εμπορικά καταστήματα της γειτονιάς η μουσικές επιλογές του ιδιοκτήτη μπορεί να επηρεάσουν και της καταναλωτικές συνήθειες των πελατών του. Να αυξήσουν την κατανάλωση και μάλιστα σε ορισμένα ήδη περισσότερο.

6 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ ΤΙΣ ΠΟΙΟ ΘΛΙΒΕΡΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (ΘΑΝΑΤΟΣ).

7 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ ΤΙΣ ΠΟΙΟ ΧΑΡΟΥΜΕΝΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ

8 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ (ΚΑΙ ΧΑΡΑ)

9 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΤΙΣ ΠΟΙΟ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΤΟΥ ΣΤΙΓΜΕΣ (ΠΟΛΕΜΟΣ) ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ (ΕΙΡΗΝΗ)

10 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΝ ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΤΟΥ ΣΤΙΓΜΕΣ ΩΣ ΤΡΟΠΟ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΛΑΥΣΗΣ

11 Τα όργανα (παραδοσιακή ομαδοποίηση τους) • Έγχορδα · Πνευστά · Κρουστά
Κατά καιρούς έχουν προταθεί διάφοροι τρόποι ομαδοποίησης των μουσικών οργάνων και μάλιστα οι μεγάλοι μουσικοί πολιτισμοί, όπως ο κινέζικος για παράδειγμα, έχουν τις δικές τους κατηγορίες μουσικών οργάνων Ένας τρόπος ομαδοποίησης, ο οποίος μάλιστα παραδοσιακά έχει επικρατήσει, είναι να τα χωρίζουμε σε τρεις μεγάλες κατηγορίες. Τα έγχορδα, τα πνευστά και τα κρουστά. Αν και αυτός είναι ο πιο διαδεδομένος τρόπος, δεν στηρίζεται στα ίδια επιστημονικά κριτήρια. Λέμε για παράδειγμα ότι τα έγχορδα είναι τα όργανα τα οποία έχουν χορδές και τα κρουστά εκείνα που τα χτυπάμε. Στην πρώτη περίπτωση αναφερόμαστε στο ηχογόνο σώμα του οργάνου - χορδές - ενώ στη δεύτερη τον τρόπο που παράγεται ο ήχος. Μια τέτοια ομαδοποίηση των μουσικών οργάνων προκαλεί πολλές παρανοήσεις και αφήνει αρκετά όργανα ανένταχτα. Ας σημειώσουμε εδώ ότι η ομαδοποίηση αυτή ισχύει για όλα τα μουσικά ιδιώματα και όχι μόνο για την κλασική μουσική. Ισχύει για μια ορχήστρα παραδοσιακών οργάνων, για ένα σύνολο Jazz, για μια Rock μπάντα

12 Τα όργανα (επιστημονική ομαδοποίηση τους)
• Αερόφωνα · Χορδόφωνα · Μεμβρανόφωνα · Ιδιόφωνα · Ηλεκτρόφωνα Όπως έγινε φανερό υπάρχουν όργανα τα οποία δεν μπορούμε να τα εντάξουμε σε κάποια κατηγορία αν ακολουθήσουμε τον παραδοσιακό χωρισμό. Αυτός είναι και ο λόγος που στις αρχές του 20ου αιώνα προτάθηκε μια άλλη ομαδοποίηση, η οποία στηριζόταν στο ίδιο κριτήριο. Το κριτήριο είναι πια το ηχογόνο σώμα του οργάνου, δηλαδή το μέρος εκείνο που παράγει τον ήχο. Σύμφωνα με αυτό τα όργανα χωρίζονται σε: • Αερόφωνα, το ηχογόνο σώμα είναι ο αέρας (κλαρινέτο) • Χορδόφωνα, το ηχογόνο σώμα είναι χορδή (κιθάρα) • Μεμβρανόφωνα, το ηχογόνο σώμα είναι μεμβράνη (τουμπελέκι) • Ιδιόφωνα , το ηχογόνο σώμα είναι το ίδιο το όργανο (τρίγωνο). Μετά το 1950 προστέθηκε μια ακόμα κατηγορία, • Ηλεκτρόφωνα, το ηχογόνο 'σώμα' του οργάνου είναι ο ηλεκτρισμός (συνθεσάιζερ) Με αυτό τον τρόπο μπορούν να ενταχθούν όλα τα μουσικά όργανα σε κάποιες ομάδες

13 ΔΙΑΥΛΟΣ Πρόκειται για το δημοφιλέστερο αρχαιοελληνικό πνευστό όργανο.
Αποτελούνταν από δύο αποκλίνοντες αυλούς, δεμένους στη βάση τους. Κάθε αυλός είχε ξεχωριστά επιστόμια και γλωσσίδες (απλές ή διπλές). Στους ανισομήκεις αυλούς ο ένας έπαιζε τη μελωδία και ο άλλος κρατούσε τον "ίσο". Στους ισομήκεις αυλούς με την ταυτοφωνία τους επιτυγχανόταν πλουσιότερος ήχος. Ο αυλητής με περισσή δεξιοτεχνία, χρησιμοποιώντας την κυκλική αναπνοή, φυσώντας δυνατά πετύχαινε τον εναρμονισμό και τη θαυμάσια συνήχηση των δύο αυλών. Πολλές φορές φορούσε ένα είδος δερμάτινης λουρίδας τη "φορβειά" που τοποθετούνταν γύρω από το στόμα (με δύο οπές για τους αυλούς), τα μάγουλα και το πίσω μέρος του κεφαλιού. Μερικές φορές ήταν δεμένη με μια επιπλέον λουρίδα από το πάνω μέρος του κεφαλιού για την ασφαλή συγκράτησή της. Ο δίαυλος με τον πλούσιο, έντονα συναισθηματικό, ρυθμικό και διαπεραστικό ήχο του ήταν ικανός να συνοδεύει μόνος του το χορό δεκάδων ανδρών.

14 Κλασσικός αυλός ( γνωστότερο στην διπλή του μορφή ώς δίαυλος ) που πρόκειται περί ενός καλαμιού ( ή αργότερα τρυπημένου ξύλου, και ότι υλικό θέλουμε σήμερα ) με τρύπες στο σώμα για την αλλαγή των παραγόμενων συχνοτήτων, που χρησιμοποιεί για την παραγωγή ήχου πάλι ένα κομμάτι καλαμιού κατάλληλα όμως διαμορφωμένου. Όσον αφορά τώρα το καλαμάκι στο στόμιο που παράγει τον ήχο έχουμε δύο υποκατηγορίες αν και ο τρόπος που παράγεται ο ήχος είναι παρόμοιος. Τα διπλά καλάμια και τα μονά. Στα διπλά καλάμια έχουμε είτε δυο δεμένα μεταξύ τους κομμάτια καλαμιού, είτε ένα τσακισμένο με τέτοιο τρόπο ώστε τα χείλη να εφάπτονται. Φυσώντας τα καλάμια πάλλονται και δημιουργούν αυτόν τον γνωστό και «σπαστικό» για πολλούς ήχο της καραμούζας. Στην δεύτερη περίπτωση, έχουμε ή ένα κομμάτι καλαμιού δεμένο σε κάποιο σταθερό σώμα με τρόπο τέτοιο που να πάλλεται πάλι παράγοντας ήχο, είτε μια σωλήνα από καλάμι την οποία έχουμε σκίσει έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα γλωσσίδι που θα πάλλεται*. Έτσι στην πρώτη κατηγορία έχουμε τους ζουρνάδες, τις ντουντούκ κτλ ( αυτά πιο κοντινά στα αρχαία ), το όμποε, το φαγκότο ( οι πιο σύγχρονες υλοποιήσεις ), ενώ στην δεύτερη ανήκουν όργανα όπως το Μιζμάρ ( αυτό φαντάζομαι είναι ότι πιο συγγενές υπάρχει σήμερα στον αρχαίο δίαυλο) το κλαρίνο, ακόμα και το σαξόφωνο ( και αυτό δεν ξεχνά την καταγωγή του ) .

15 Ο ΑΥΛΟΣ & Ο ΔΙΑΥΛΟΣ : το σημαντικότερο αρχαιοελληνικό πνευστό, χρησιμοποιείτο σε όλες σχεδόν τις ιδιωτικές και δημόσιες τελετές, στους εθνικούς αγώνες, στις πομπές και φυσικά στις παραστάσεις τραγωδίας. Είχε χαρακτήρα οργιαστικό και ήταν συνδεδεμένος με την λατρεία του θεού Διονύσου. ΠΗΓΕΣ: "Μ. Λ. Γουέστ, Αρχαία ελληνική μουσική", "Κούρτ Σάκς, Ιστορία των αρχαίων μουσικών οργάνων", "Πολυδεύκης, Ονομαστικόν", "Αθήναιος ο Ναυκράτειος, Δειπνοσοφισταί", "Αριστοτέλης, (Μουσικά) προβλήματα".

16 Φλογέρα

17 Η φλογέρα είναι πνευστό μουσικό όργανο
Η φλογέρα είναι πνευστό μουσικό όργανο. Είναι κυλινδρικό, μακρόστενο, ανοικτό και στα δύο του άκρα, στο ένα άκρο φέρει τον μηχανισμό (επιστόμιο και γλωσσίδι) που παράγει τις κύριες δονήσεις του ήχου, και κατά μήκος του κυλίνδρου φέρει ευθυγραμμισμένες τρύπες, σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους, τις οποίες κλείνει και ανοίγει με τα δάχτυλά του ο οργανοπαίκτης καθώς παίζει. Είναι παραδοσιακό μουσικό όργανο που φτιάχνεται από καλάμι ή ξύλο, αλλά και πιο σύγχρονα υλικά πλέον, όπως πλαστικό. Έχει διάφορα μεγέθη και απαντάται με μήκος από 15 ως και 50 περίπου εκατοστά. Η φλογέρα, πέραν του ότι χρησιμοποιείται από τον λαό της ελληνικής υπαίθρου, είναι από τα μουσικά όργανα που διδάσκονται τα παιδιά μουσική στα δημόσια σχολεία. Μέρη 1)Άνω μέρος ή κεφαλή: είναι το μέρος στο οποίο φυσά ο οργανοπαίκτης και περιέχει το επιστόμιο και το γλωσσίδι, μεταξύ των οποίων σχηματίζεται μια σχεδόν ορθογώνια τρύπα στον κύλινδρο που ονομάζεται παραθυράκι. 2)Κυρίως μέρος ή σώμα: είναι το μέρος που βρίσκονται οι ευθυγραμμισμένες τρύπες της φλογέρας )Κάτω μέρος ή πόδι: περιέχει την τελευταία των ευθυγραμμισμένων τρυπών καθώς και την τρύπα που είναι ανοικτή απέναντι από την κεφαλή. Σε κάποιες φλογέρες τα τρία μέρη δεν είναι διακριτά, πχ σε μια φλογέρα που φτιάχνεται από καλάμι.

18 Παραγωγή του ήχου Φυσώντας στην κεφαλή, ο αέρας αποκτά υψηλή ταχύτητα διερχόμενος από το στένωμα μεταξύ του επιστομίου και του κυλίνδρου, και συνεχίζοντας χτυπά στο γλωσσίδι, το οποίο είναι αιχμηρό και σχίζει τον αέρα που διέρχεται και έτσι παράγονται οι κύριες δονήσεις.Ο ήχος αυτός μεταβάλλεται ανάλογα με το μήκος της στήλης του αέρα που δονείται στο εσωτερικό του οργάνου, η οποία καθορίζεται από τις τρύπες που ανοίγουν και κλείνουν. Ονοματολογία  Τη φλογέρα – όργανο τύπου φλάουτου¨κοίλος κύλινδρος, ανοιχτός και στα δυο άκρα – την συναντάμε κυρίως στην ηπειρώτικη Ελλάδα. Έκτος από την πανελληνία ονομασία, φλογέρα, ο λαός χρησιμοποίει και άλλες ονομασίες: Φλοέρα, φλουγιέρα, φλουέρα, φιόρα, ( Έλληνες περιοχής Καβακλί, Β. Θράκη) φλιώρος (Νικήσιανη Παγγαίου Καβάλας), φράουρο (Πήλιο), μακροφλογέρα (Κασσάνδρα Χαλκιδικής), καλάμι, τζουρλάς, τσουρλάς, ζουρλάς, σουρλάς (Πελοπόννησος ), τζαμάρα, τζουράς, τζουράι, τζιράδι ( Ήπειρος ), βαρβάγκα ( Καρδίτσα, Τρίκαλα ), καβάλι, καβάλα ( Μακεδονία, Θράκη ),γαβαλ(Έλληνες του Πόντου), παγιαύλι ( Λέσβος, Χίος), τσαφάρι, τσαφλιάρ(ι) ( Β. Ελλάδα, Πελοπόννησος), νάι νέι (παλιά ονομασία που δεν χρησιμοποιείται), νταρβίρα, ντιλιβίρα ( Ρούμελη, Πελοπόννησος, Εύβοία ), βιρβίρα, σβίρκα, και πίστουλκα (Σέρρες), ντουντούκα, τουτούκιν ( Κομοτηνή ), σουπέλκα ( περιοχή Αρδέας, νομός Πέλλης ), βιολί ( Δώριον Τρυφιλίας,νομόςΜεσσηνίας), λαγούτο (Αμοργός).

19  Τρόπος κατασκευής Στην καλαμένια φλογέρα, το καλάμι πρέπει να είναι ξερό, χωρίς εξογκώματα και όσο γίνεται ίσιο, ισόπαχο και με την ίδια εσωτερική διάμετρο σε όλο το μήκος του. Κόβεται με το ένα άκρο του με κόμπο και το άλλο χωρίς κόμπο. Το μέρος απ’ το οποίο θα φυσάει ο παίχτης, το επιστόμιο, δεν το κόβουν αμέσως μετά το κόμπο, όπου το καλάμι δεν έχει το ίδιο πάχος και την ίδια εσωτερική διάμετρο που έχει σ’ όλο το μήκος του, αλλά πιο παρακάτω και το λεπταίνουν γύρω-γύρω, πάντα από την απ’ έξω μεριά. Το απέναντι άκρο, αυτό δηλαδή από το οποίο φεύγει ο αέρας, το κόβουν αφήνοντας μέσα τον κόμπο. Τον κόμπο τον ανοίγουν μετά, τόσο, ώστε να μη φεύγει εύκολα ο αέρας.. Η εσωτερική επιφάνεια πρέπει να είναι λεία και όλες οι τρύπες, που είναι συνήθως στρογγυλές, πρέπει να έχουν την ίδια διάμετρο και να απέχουν το ίδιο η μια με την άλλη. Για την ξύλινη φλογέρα, που γίνεται από διάφορα ξύλα, ισχύουν όσα αναφέραμε παραπάνω, εκτός φυσικά από τις παρατηρήσεις που υπαγορεύονται από την φύση του ίδιου του υλικού. Το τρύπημα γίνονταν παλιότερα με πυρωμένο σουβλί ενώ σήμερα με τρυπάνι. Το πελέκημα κάνει λεπτή και όσο ισόπαχη γίνεται την εξωτερική επιφάνεια της φλογέρας. Όταν θέλει να έχει στενότερο το στόμιο απ’ όπου φεύγει ο αέρας περιορίζει την διάμετρο του κολλώντας γύρω-γύρω στο στόμιο, από την μέση μεριά, κερί ή ένα ξύλινο στεφάνι ή και ένα χαρτονάκι. Το ίδιο γίνεται και στις φλογέρες που είναι φτιαγμένες από άλλα υλικά όπως μπρούτζο, σίδερο ή κόκαλο.

20 Τρόπος παιξίματος  Η φλογέρα κρατιέται λίγο λοξά, προς τα δεξιά, έτσι όταν ο φλογεροπαίχτης φυσάει, ο αέρας να χτυπάει στον απέναντι οξεία κόχη του χείλους της φλογέρας και να δημιουργεί τον ήχο. Κρατιέται προς τα δεξιά, όταν ο παίχτης είναι δεξιός, με τα δάχτυλα του δεξιού χεριού στο κάτω μέρος της φλογέρας και τα ίδια δάχτυλα του αριστερού χεριού, επάνω, προς την μεριά του στόματος. Το αντίθετο γίνεται όταν ο παίχτης είναι αριστερός. Με το μαλακό φύσημα, η φλογέρα δίνει χαμηλούς φθόγγους, με πιο δυνατό φύσημα και με τους ίδιους δαχτυλισμούς, η φλογέρα δίνει μια οκτάβα ψηλότερα. Και με πιο ακόμα πιο δυνατό φύσημα δίνει λίγους επιπλέον φθόγγους υψηλότερα. Η τονική της κλίμακας, που δίνουν οι φθόγγοι αυτοί, εξαρτάται από το μήκος της φλογέρας. Όσο μακρύτερη είναι μια φλογέρα, τόσο η τονική της κλίμακα που δίνει είναι χαμηλότερη. Μια καλοφτιαγμένη φλογέρα, έως 45εκ. μήκος, στα χέρια ενός άξιου φλογεροπαίχτη μπορεί να δώσει ως 19 φθόγγους, δηλ. δυο οκτάβες και μία πέμπτη. Η ποιότητα όμως του ήχου δεν είναι ίδια σε όλη την έκταση των φθόγγων. Οι χαμηλοί φθόγγοι, είναι κάπως μουντοί και βραχνοί, αντίθετα, οι φθόγγοι στην αμέσως υψηλότερη οκτάβα είναι λαμπεροί και διαπεραστικοί. Ακόμα πιο διαπεραστικοί και οξείς είναι οι λίγοι φθόγγοι πάνω από την δεύτεροι οκτάβα. Στο παίξιμο της φλογέρας, ο φλογεροπαίχτης ξεμπολιάζει συνεχώς τους φθόγγους της μελωδίας του με διάφορα μελωδικά στολίδια. Τα στολίδια αυτά: αποτζατούρα, τρίλιες, τρέμολα, όπως σε κάθε μονοφωνική μουσική, έτσι και στη μονοφωνική μελωδία της φλογέρας χαρίζουν νεύρο και έκφραση. Νεύρο χάρη στις εσωτερικές μουσικέ υποδιαιρέσεις που δημιουργούν, και έκφραση γιατί τα στολίδια αυτά δίνουν κάθε φορά ένα ιδιαίτερο χρώμα στη μελωδία. Πηγές:kipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CF%81%CE%B