Ο Ρόλος του γονιού στην εκμάθηση της πρώτης ξένης γλώσσας

Παρουσίαση με θέμα: "Ο Ρόλος του γονιού στην εκμάθηση της πρώτης ξένης γλώσσας"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ο Ρόλος του γονιού στην εκμάθηση της πρώτης ξένης γλώσσας
Υποέργο 03: Επιμόρφωση Επιμορφωτών και Εκπαιδευτικών για την Εφαρμογή του Προγράμματος Εκμάθησης της Αγγλικής. Ο Ρόλος του γονιού στην εκμάθηση της πρώτης ξένης γλώσσας Κοσοβίτσα Κλαίρη Οκτώβριος 2012

2 Οι γονείς θεωρούνται πλέον συνεργάτες του σχολείου, ειδικά σε σχέση με την εκπαίδευση των μικρών μαθητών. Δεν είναι τυχαίο ότι από το 1996 έχουν γίνει πάνω από 100 έρευνες για να προσδιοριστεί ο ρόλος των γονέων και να τονιστεί η άμεση σχέση της καλής συνεργασίας σχολείου με τους γονείς με: -την καλύτερη δυνατή ακαδημαϊκή επίδοση των μαθητών -την απρόσκοπτη παρακολούθηση του σχολείου -την απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων, βελτίωση της συμπεριφοράς και καλύτερη προσαρμογή στο σχολικό περιβάλλον -τη θετική αυτοαντίληψη και την αυτοεκτίμηση (2007 Review of Educational Research, a journal of the American Educational Research Association)

3 Ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος τους
Οι γονείς, μεταξύ άλλων, μπορεί να βοηθήσουν στην κοινωνικοποίηση των μικρών μαθητών, να στηρίξουν την οικοδόμηση της αυτοεκτίμησή τους και να συντελέσουν στην ανάπτυξη αποτελεσματικών στρατηγικών μελέτης. Μπορούν δηλαδή να τα μαθαίνουν να «ανήκουν», «να στοχάζονται και να σκέφτονται» και να «μελετούν».

4 Οι γονείς αλληλεπιδρούν με τα παιδιά τους και μέσα από αυτές τις αλληλεπιδράσεις τα παιδιά αποκτούν τις συμπεριφορές που τα καθιστούν ικανά να γίνουν αποτελεσματικά μέλη μιας ομάδας και της κοινωνίας. Ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνουν τα παιδιά είναι η εσωτερίκευση δραστηριοτήτων, συνηθειών, λεξιλογίου και ιδεών των μελών της κοινότητας στην οποία μεγαλώνουν. (Lev Vygotsky,1978)

5 Οι γονείς είναι βασικά υπεύθυνοι για την διαμόρφωση θετικής αυτοαντίληψης στο παιδί τους.
Ο ρόλος του γονέα στη διαδικασία του χτισίματος της αυτογνωσίας και της αυτοεκτίμησης μέσα από την οποία το άτομο αντιλαμβάνεται τον εαυτό του είναι πολύ σημαντικός γιατί αυτή η διαδικασία εξαρτάται από τις παραγόμενες αξίες, πηγάζει από τα διαμορφωμένα συναισθήματα, στηρίζεται στο γνωστικό του υπόβαθρο και έχει άμεση σχέση με τη συμπεριφορά του. (Τσιπλητάρης, A., (2001). Η κοινωνικοποίηση του παιδιού. Ατραπός- Περιβολάκι)

6 Οι γονείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι στις μικρές τάξεις του Δημοτικού σχολείου συμβαίνουν σημαντικές αλλαγές στη ζωή του παιδιού, όπως: -Για πρώτη φορά μπαίνει σε διαδικασία συστηματικής διδασκαλίας και μάθησης (σχολικό πρόγραμμα). - Για πρώτη φορά είναι υποχρεωμένο να συμμορφώνεται και να πειθαρχεί σε δομημένο πρόγραμμα, σε κανονισμούς και κανόνες (σχολικό πρόγραμμα, σχολική ζωή). - Σταδιακά αρχίζει να κάνει διάκριση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και να δυσκολεύεται στην τήρησή τους. - Για πρώτη φορά μόνο του, χωρίς την παρουσία των γονέων του αναζητά, βρίσκει, και κάνει φίλους, έξω από το οικογενειακό και το στενό συγγενικό ή γειτονικό περιβάλλον (Χριστοδουλίδης, Α κ.α.)

7 - Τα μικρά παιδιά, κυρίως στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού σχολείου έχουν ανάγκη, πρώτα από όλα, να καλύπτουν τα αισθήματα ασφάλειας και προσωπικής επάρκειας. Έχουν ανάγκη να ανήκουν, να γίνουν αποδεκτοί, να τα αναγνωρίζουν, να τα επιδοκιμάζουν, κλπ. Συχνά αυτή η ανάγκη τα οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές, ειδικά αν δεν έχουν αναπτύξει μηχανισμούς άμυνας μέσω μιας θετικής αυτοεκτίμησης.

8 Ο ρόλος των γονέων είναι να τα βοηθήσουν ώστε αυτές οι αλλαγές να γίνουν ομαλά
Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν παρέχοντας συναισθηματική ασφάλεια αλλά, ταυτόχρονα, ασκώντας τα σε μία τάξη και πειθαρχία μέσα στα πλαίσια καθηκόντων και υποχρεώσεων, θέτοντας σαφή όρια για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Στόχος πρέπει να είναι η ηθική και κοινωνική αυτονομία του παιδιού τους μέσα σε ένα κλίμα καλών σχέσεων, βαθιάς επικοινωνίας και σε μια καθημερινότητα χωρίς υπονοούμενα, χωρίς ψέματα και εγωισμούς. Στόχος τους πρέπει να είναι να γίνει ανεξάρτητο και ικανό…

9 Οι γονείς πρέπει να καλλιεργούν στα παιδιά τους ένα σταθερό σύστημα αξιών και να τους θέτουν όρια στη συμπεριφορά τους. Ο Winnicott λέει πως «όταν οι γονείς υποχωρούν από βασικές τους αξίες, το παιδί κάνει ένα βήμα μόνο προς την ψευδή ωριμότητα»  (D. W. Winnicott, The Child, the Family, and the Outside World,1973) Στις συμπεριφορές που ξεπερνούν τα όρια πρέπει να επιβάλλουν τις φυσικές και λογικές συνέπειες, τις οποίες πρέπει να εφαρμόζουν άμεσα χωρίς καθυστέρηση αμέσως μετά την πράξη και αφού έχουν εξηγήσει γιατί τιμωρούν. Τιμωρούν την πράξη και όχι το πρόσωπο!

10 Είναι σημαντικό να διατηρούν πάντα μια στενή ζεστή σχέση αγάπης με τα παιδιά, η οποία τα βοηθά να μην αναπτύσσουν φοβίες. Φοβάμαι σημαίνει «δε μ’ αγαπάς», «απειλείται η θέση μου», «δεν αισθάνομαι ασφάλεια» Είναι καλό να επιβάλλουν τις συνέπειες με ήρεμη φωνή και κανονικό τόνο, κατ’ ιδίαν, διατηρώντας το σεβασμό απέναντι στο παιδί τους Είναι απαραίτητο να ενισχύουν τις επιθυμητές συμπεριφορές με κοινωνικές αμοιβές, όπως ο έπαινος, ο οποίος πρέπει να είναι ειλικρινής και να απευθύνεται στην πράξη! Να αναθέτουν καθήκοντα και να επαινούν.

11 Για να βοηθήσουν στην ανάπτυξη στρατηγικών μελέτης είναι σημαντικό οι γονείς να αντιληφθούν με ποιον τρόπο μαθαίνουν τα παιδιά τους… (…μαθαίνει όταν ακούει, όταν ζωγραφίζει, όταν διαβάζει, όταν τραγουδάει, όταν παρατηρεί, όταν υπολογίζει…)

12 Οι γονείς, για να τα βοηθήσουν στην ανάπτυξη στρατηγικών, μπορούν να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους ώστε: Να μαθαίνουν να παρατηρούν Να πειραματίζονται Να παρατηρούν ομοιότητες και διαφορές Να προσπαθούν κάνοντας δοκιμές Να γενικεύουν Να συμπεραίνουν Να διαπιστώνουν σχέσεις αιτίας- αποτελέσματος σε φυσικά αλλά και κοινωνικά φαινόμενα Να παίζουν παιχνίδια φαντασίας Να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους Να αποδέχονται τους άλλους Να συνεργάζονται για ένα κοινό σκοπό

13 Οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι :
« Όποιος διαβάζει πολύ και χρησιμοποιεί το μυαλό του λίγο αποκτά κακές συνήθειες τρόπου σκέψης… στην πραγματικότητα δεν μαθαίνει να σκέφτεται!!!» (Albert Einstein) «Αγαπάμε αληθινά μόνο όταν αγαπάμε χωρίς λόγο». και «όποιος δεν έχει πάρει αγάπη δεν μπορεί και να δώσει»    (Anatole France)

14 Η σχέση γονέα και εκπαιδευτικού ΠΕΑΠ είναι ακόμη πιο σημαντική, γιατί το ίδιο το πρόγραμμα στοχεύει σε όλα τα παραπάνω, τα οποία αναγνωρίσαμε και ως στοιχεία που αφορούν και στο ρόλο του γονέα. Ο γονιός λοιπόν που έχει το παιδί του μαθητή στην Α, Β και Γ δημοτικού είναι απαραίτητο: Να ενημερωθεί για το περιεχόμενο και τη φύση του προγράμματος ΠΕΑΠ, μέσα από το πεδίο «Γωνιά του Γονιού», που υπάρχει στην πύλη του ΠΕΑΠ. Λίγα λόγια για τους μικρούς μαθητές Λίγα λόγια για το ΠΕΑΠ Ο ρόλος σας στο ΠΕΑΠ Οι 10 συμβουλές μας για εσάς Δουλεύοντας μαζί στο σπίτι Τι μας είπαν οι γονείς

15 Οι γονείς πρέπει να έρχονται σε επαφή με τον εκπαιδευτικό και να ρωτούν για την πρόοδο του παιδιού του σε όλες τις συναντήσεις που έχουν ορισθεί και, κυρίως να λύνουν μαζί του τις απορίες τους ή να διατυπώνουν κάποιες σκέψεις Το σημαντικό είναι να υποστηρίζουν και ενθαρρύνουν το παιδί τους καθώς μαθαίνει τη γλώσσα χωρίς να το εξετάζουν για την πρόοδό του, χωρίς να το διορθώνουν συνέχεια

16 Σε περίπτωση που ο γονιός γνωρίζει Αγγλικά και επιθυμεί να βοηθήσει το παιδί του, να θυμάται ότι ο ρόλος του είναι απλά να το ενθαρρύνει και να το υποστηρίζει. Μπορεί να παίξει μαζί του, αλλά να μην προσπαθήσει να το διδάξει. Εκείνο που μπορεί να του προσφέρει είναι ευκαιρίες για να ακούσει (αγγλόφωνα καρτούν), να διαβάσει (κόμικς, αφίσες, κλπ.)και να μιλήσει τη γλώσσα (επισκέψεις σε μέρη όπου η αγγλική μπορεί να είναι μέσο επικοινωνίας π.χ. σε ένα φεστιβάλ με τραγούδια, σε ένα μουσείο, όπου οι επιγραφές είναι στα αγγλικά)

17 Οι γονείς πρέπει να ακούσουν από τον εκπαιδευτικό ΠΕΑΠ και να συμφωνήσουν μαζί του στο ότι:
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α’ Δημοτικού, που ξεκινούν να μαθαίνουν γραφή και ανάγνωση στην ελληνική γλώσσα, δεν είναι σκόπιμο να αρχίσουν να μαθαίνουν ταυτόχρονα να γράφουν και να διαβάζουν στην ξένη γλώσσα. Η εκμάθηση γραφής και ανάγνωσης στην ξένη γλώσσα ξεκινάει στην Γ’ Δημοτικού, όταν δηλαδή τα παιδιά έχουν ήδη εξασκηθεί στον προφορικό λόγο και έχουν (στην πλειοψηφία τους) κατακτήσει το γραφωνημικό σύστημα της ελληνικής γλώσσας

18 Οι μαθητές και μαθήτριες της Β’ Δημοτικού ευαισθητοποιούνται στη γραπτή έκφραση μέσα από ένα προπαρασκευαστικό στάδιο ανάγνωσης και γραφής στην ξένη γλώσσα ,δηλαδή έχουν μια πρώτη επαφή με το αλφάβητο της Αγγλικής με το οποίο εξοικειώνονται με τραγουδάκια και με απλές ασκήσεις ιχνηλάτησης γραμμάτων και λέξεων.

19 Γνωρίζοντας τα παραπάνω οι γονείς δεν πρέπει να προσπαθήσουν  να μάθουν στο παιδί τους περισσότερα από όσα μαθαίνουν με τον/την εκπαιδευτικό της Αγγλικής στο σχολείο και κυρίως να μην επιχειρήσουν να του μάθουν να γράφει, ιδιαίτερα στην Α Δημοτικού. Οι εκπαιδευτικοί, σε κάθε συζήτηση με τους γονείς καλό είναι να μιλούν πάνω σε συγκεκριμένα θέματα για τα παιδιά που είναι στην πρώτη Δημοτικού, σε θέματα κυρίως συμπεριφοράς, συνεργασίας, ικανοτήτων ή αδυναμιών. Θέματα που αφορούν καθαρά στο γνωστικό αντικείμενο καλό είναι να συζητιούνται από την Γ’ Δημοτικού και μετά.

20 Είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες από αυτά που μπορεί να μεταφέρει το παιδί τους από το μάθημα στην τάξη. Να μην περιμένουν να μεταφράζει στα Ελληνικά καθετί που έχει ήδη διδαχθεί. Μπορούν να ζητήσουν από το παιδί τους να τους «διδάξει» Αγγλικά. Πρέπει να δείχνουν υπομονή και ενθουσιασμό με κάθε τι που τους ανακοινώνει το παιδί τους.

21 Αν θέλουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους μπορούν να ακολουθήσουν πρακτικές συμβουλές που δίνονται στη γωνιά του γονιού στην ιστοσελίδα του ΠΕΑΠ. Μπορούν να «κατεβάζουν» από την ιστοσελίδα του ΠΕΑΠ τα τραγούδια που τα παιδιά τους έχουν ήδη κάνει με τη δασκάλα τους και να τα τραγουδούν στο σπίτι κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού ή και κατά τη διάρκεια μιας καθημερινής ρουτίνας τους, π.χ. στην προετοιμασία του φαγητού.

22 Μπορούν να δημιουργήσουν μαζί με το παιδί τους τη «Γωνιά των Αγγλικών» στο σπίτι. Μπορούν εκεί να έχουν τις χειροτεχνίες και το υλικό που έχει χρησιμοποιήσει το παιδί στο μάθημα των Αγγλικών στο σχολείο ή να συγκεντρώνουν υλικά τα οποία χρειάζονται σε δραστηριότητες στο σχολείο. Μπορούν να αξιοποιούν τις γνώσεις τους στις νέες τεχνολογίες και να ηχογραφούν το παιδί τους ενώ μιλάει ή τραγουδάει στα Αγγλικά και, μετά, να ακούσουν μαζί το ηχογραφημένο υλικό ή να ακούν μαζί ένα παραμύθι στο You Tube, κλπ.

23 Μπορούν ακόμη να δουλέψουν μαζί με το παιδί τους τις ΕΞΤΡΑ δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στο εκπαιδευτικό υλικό του ΠΕΑΠ. Για να κατεβάσουν τις έξτρα δραστηριότητες θα πρέπει να επισκεφτούν το Portal του ΠΕΑΠ Αυτές οι δραστηριότητες ή άλλες παρόμοιες από άλλες σχετικές ιστοσελίδες μπορούν να αποτελέσουν ευκαιρία για να ασχοληθούν οικογενειακώς με κάποιο παιγνίδι που θα παίξουν όλοι μαζί στο σπίτι.

24

25 Για να είναι εποικοδομητική η συνεργασία με τους γονείς οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει, σε συχνά χρονικά διαστήματα, να παρουσιάζουν στους γονείς τις εργασίες των παιδιών (τραγουδάκια, μικρά δρώμενα, έκθεση χειροτεχνιών) και να τους ζητάν να παρακολουθούν κάποια δραστηριότητα, στην οποία να συμμετέχουν μαζί με τα παιδιά τους π.χ. να παρακολουθήσουν κουκλοθέατρο όπου τα παιδιά τους, χρησιμοποιώντας μαριονέτες, θα παίρνουν ρόλους και θα συστήνονται στους γονείς ή θα ζητούν από τους γονείς να συστήνονται. Μπορούν ακόμη να καλούν γονείς αλλοδαπών μαθητών για να παρουσιάσουν κάτι από τον πολιτισμό του τόπου καταγωγής, όπως ένα φαγητό, ένα αντικείμενο, ένα παιχνίδι…

26 Οι γονείς πρέπει να χαίρονται και αυτοί τις εμπειρίες των παιδιών τους στην τάξη των Αγγλικών για να αντιλαμβάνονται έμπρακτα και να εκτιμήσουν τη συγκεκριμένη παιδαγωγική προσέγγιση μέσα από το πρόγραμμα του ΠΕΑΠ.

27 Υπάρχουν όμως και «προβληματικοί» γονείς:
Γονείς «ελικόπτερα»– απαιτούν ειδική μεταχείριση για τα παιδιά τους και «υποδεικνύουν» στους εκπαιδευτικούς πώς να κάνουν τη δουλειά τους Απλησίαστοι γονείς- δεν ανταποκρίνονται στις συγκεντρώσεις γονέων και μοιάζουν να αδιαφορούν για τις δραστηριότητες του σχολείου Θυμωμένοι γονείς- γονείς που απειλούν και ασκούν βία, κυρίως στα παιδιά τους Παραπονιάρηδες γονείς- παραπονιούνται ότι οι εκπαιδευτικοί δεν τους σέβονται, δεν τους ακούν, δεν επικοινωνούν μαζί τους όσο συχνά θα ήθελαν

28 Ο καλύτερος τρόπος να εξομαλυνθεί μια προβληματική σχέση μεταξύ γονιού και εκπαιδευτικού :
είναι η χαρά του παιδιού στην τάξη των Αγγλικών, την οποία σχεδόν πάντα τη μεταφέρει στους γονείς να αφήνουμε τους γονείς να μας εκφράζουν τους φόβους τους είναι οι συχνές συναντήσεις μέσα στο σχολείο, να δημιουργηθεί γραφείο του συλλόγου γονέων εντός του σχολείου, να γίνονται ανοιχτές συζητήσεις μεταξύ εκπαιδευτικού προσωπικού και γονέων, να υπάρχει η άμεση συμμετοχή των γονέων σε κοινές δραστηριότητες με τα παιδιά τους και, αν υπάρχει η δυνατότητα, να δημιουργηθεί μία «σχολή γονέων» στο δήμο της περιοχής, όπου εκπαιδευτικοί και γονείς θα συμμετέχουν

29 Ο εκπαιδευτικός είναι επαγγελματίας και οι γονείς περιμένουν από αυτόν :
Ενθουσιασμό, αυτοπεποίθηση και γνώση καλή της προσωπικότητας του παιδιού τους, όπως και ενθουσιασμό για το γνωστικό αντικείμενο Την ικανότητα να ακούει Την αίσθηση ότι ανήκουν σε μια ομάδα- ο εκπαιδευτικός στις κοινές συναντήσεις τους πρέπει να χρησιμοποιεί περισσότερο το «εμείς» από το «εγώ» Ίση μεταχείριση- σχετικά με το χρόνο που διατίθεται στον κάθε γονιό αλλά και από τον τρόπο που παρουσιάζονται γεγονότα σχετικά με τη συμπεριφορά των παιδιών τους. Σοβαρότητα στην επικοινωνία σας και ανεκτικότητα για τις απόψεις τους Σεβασμό και σοβαρότητα απέναντι στο παιδί τους, ακόμη και όταν δεν συνεργάζεται μέσα στην τάξη Συγκεκριμένες προτάσεις τόσο για το είδος της μελέτης όσο και για την συνεργασία τους σε δραστηριότητες της τάξης. Συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς να διαθέσουν χρόνο και προσωπική εργασία για το σχολείο

30 Κάθε καλή σχέση βέβαια στηρίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και στην αποδοχή! Η σχέση γονέων και εκπαιδευτικών δεν μπορεί να είναι μία ανταγωνιστική σχέση.

31 Η καλύτερη πρακτική συμβουλή, που μπορούμε να δώσουμε στους γονείς είναι να τους παρουσιάσουμε την πυραμίδα της καλής γονεϊκής πρακτικής, την οποία, αν εφαρμόσουν μπορεί να έχουν ώριμα παιδιά και ικανά να συνεργάζονται και να αποδέχονται τους άλλους, βασική μέριμνα και του ΠΕΑΠ σε κάθε εκπαιδευτική διαδικασία στην πρώιμη παιδική ηλικία…

32 Ατομικά χαρακτηριστικά παιδιού
Ευτυχισμένα παιδιά Ώριμοι μαθητές Εκπαιδευτικός Ατομικά χαρακτηριστικά παιδιού Γονιός Σύστημα

33 Ευχαριστώ πολύ τις Μάρθα Γιαννακάκη, Ντοριάνα Νικάκη και Αλεξάνδρα Φουντουκίδου, την ομάδα του ΠΕΑΠ που ασχολείται ιδιαίτερα με τη «γωνιά του γονιού»