ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ
Παπαδόπουλος Ιωάννης Καρδιολόγος Υπεύθυνος Αεροϋγειονομείου Θεσσαλονίκης

2 ΑΕΡΟΫΓΕΙΟΝΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

3 ΑΕΡΟΫΓΕΙΟΝΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

4

5 ΕΠΙΒΑΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΘΜ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ

6 Ιστορία Τα πρώτα συμπτώματα από έλλειψη οξυγόνου παρατηρήθηκαν επί της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 326 π.χ., όταν αυτός με τα στρατεύματά του διέσχιζαν τα υψηλά όρη προς την Ινδία.

7 Τα δύο 1α Θύματα της υποξυγοναιμίας
Ο πρώτος θάνατος κατά την διάρκεια αεροπορικής πτήσης καταγράφηκε το 1875 από τον Paul Bert, πατέρα της αεροδιαστημικής ιατρικής, οφειλόμενη σε υποξία μετά από πτήση αεροστάτου σε ύψος ποδιών (8.785 μέτρα). Από την πτήση με αερόστατο το 1875 των Theodore Sivel, Spinelli και Gaston Tissandier, οι οποίοι είχαν ανέλθει στα πόδια (8.785 μέτρα) χωρίς την απαιτούμενη επάρκεια οξυγόνου. Ο Bert προσπάθησε να τους προειδοποιήσει για τον κίνδυνο με γράμμα το οποίο έφτασε πολύ αργά. Μόνο ο Tissandier είχε επιβιώσει στην πτήση αυτή. Η τραγωδία αυτή οδήγησε τον Bert να αφοσιωθεί στα προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την πτήση και κυρίως από την υποξυγοναιμία λόγω ελάττωσης της βαρομετρικής πίεσης με την άνοδο σε ύψος.

8 Αεροδιαστημική Ιατρική
Ο Robert John Huntry, Ω.Ρ.Λ ήταν ο πρώτος γιατρός ιπταμένων. Ο Louis Hopwell Bauer ήταν ο ιδρυτής της Αεροδιαστημικής Ιατρικής και έγραψε και το πρώτο βιβλίο στην Αμερική το 1926. Το 1933 αναγνωρίστηκε η ειδικότητα Αεροδιαστημικής Ιατρικής που ανήκε στην Προληπτική Ιατρική, στις Η.Π.Α. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος όμως και η κατασκευή του πυραύλου V-2 έβαλαν σε σοβαρή σκέψη τον άνθρωπο για την δυνατότητά του να πετάξει στο διάστημα και την ανάγκη ως εκ τούτου εξειδίκευσης ιατρών και στον Διαστημικό χώρο.

9 Αεροδιαστημική Ιατρική
Η Αεροδιαστημική Ιατρική είναι η επιστήμη που ασχολείται με την υγεία του ανθρώπου όταν αυτός βρίσκεται έξω από το φυσικό του περιβάλλον, από το βάθος της θάλασσας, στον αέρα και πέρα από το διάστημα, καθώς επίσης και με τις επιδόσεις αυτού.

10 Εισαγωγή >1.000.000.000 επιβάτες / ετησίως
Τα επόμενα 20 χρόνια 2/πλασιασμός επιβατών. Αυξήθηκε ο μέσος όρος ζωής (επιβάτες με περισσότερα προβλήματα υγείας)

11 Απορίες ασθενών ? Γιατρέ μου μπορώ να πάω με το αεροπλάνο μέχρι την Γερμανία να δώ τα παιδιά μου ?

12 Γνώσεις Γιατρού Ο γιατρός πρέπει να ξέρει
τις περιβαλλοντικές και φυσιολογικές δυσμενείς συνθήκες της πτήσης και τις διάφορες επιδράσεις τους στον ανθρώπινο οργανισμό έτσι ώστε να μπορεί να συμβουλεύσει κατάλληλα τον/την ασθενή του.

13 Αεροπορικά ταξίδια και ΣΝ
Η στεφανιαία νόσος είναι η 1η αιτία θανάτου στον σύγχρονο κόσμο. Οι άνθρωποι ταξιδεύουν σε όλα τα πλάτη και τα μήκοι της γής. Πολλοί πάσχουν από γνωστή ή άγνωστη σε αυτούς στεφανιαία νόσο. Με ποιες προϋποθέσεις ο μεγάλος αυτός αριθμός των στεφανιαίων ασθενών θα μπορεί με ασφάλεια να χρησιμοποιεί το αεροπλάνο για την γρήγορη και εύκολη μετακίνηση του, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία αλλά και η ίδια η ζωή του στεφανιαίου ασθενή.

14 ΣΝ και παράγοντες Κινδύνου
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα τα τελευταία χρόνια ευθύνονται για το 49-51% του συνόλου των θανάτων στην Ευρώπη. Η ΣΝ σχετίζεται με το κάπνισμα, η υπερλιπιδαιμία, η αρτηριακή υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης

15 Επίδραση του Αεροπορικού ταξιδιού
Επίδραση του Αεροπορικού ταξιδιού Τα αεροπορικά ταξίδια ασκούν άμεση επίδραση στη φυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος με μια σειρά μεταβολών που συμβαίνουν στην απογείωση, στην πτήση αλλά και στην προσγείωση του αεροσκάφους. Κατά την απογείωση του αεροσκάφους παρατηρείται μετάβαση από θετικές πιέσεις σε αρνητικές που επικρατούν στην διάρκεια της πτήσης και στην συνέχεια στη προσγείωση μετάβαση από αρνητικές πιέσεις σε θετικές. Η ατμόσφαιρα στον θάλαμο των επιβατών περιέχει έως και 25% λιγότερο Ο2 απ’ ότι ο αέρας στην επιφάνεια της θάλασσας.

16 Πιέσεις κατά την πτήση Ο αέρας συμπιέζεται για να αντιστοιχεί σε ύψος περίπου μέτρων (6000 έως 8000 πόδια), με σκοπό να εξασφαλισθεί η μικρότερη δυνατή διαφορά μεταξύ της πίεσης στο εσωτερικό του αεροσκάφους και της εξωτερικής ατμοσφαιρικής πίεσης με αποτέλεσμα την υποξία. Αναφέρεται από μελέτες σε υγιείς επιβάτες πτώση της SpO2 από 97% στο επίπεδο της θαλάσσης σε 93% στα 2700 m. Η προκαλούμενη υποξυγοναιμία, οφειλόμενη στην ελάττωση της βαρομετρικής πίεσης είναι το κύριο ανησυχητικό σημείο για τους ασθενείς που πάσχουν από στεφανιαία νόσο στην διάρκεια αεροπορικού ταξιδιού.

17 Το αίτιο της υποξυγοναιμίας
Η υποξυγοναιμία – ανεπαρκή παροχή οξυγόνου στα κύτταρα των ιστών Πολλοί χρησιμοποιούν τον όρο "ανοξυγοναιμία" Έλλειψη οξυγόνου μπορεί να γίνει με πολλούς και διάφορους τρόπους. Για τον ιπτάμενους η πιο σημαντική αιτία είναι μια μείωση της μερικής πιέσεως του οξυγόνου στον αναπνεόμενο αέρα.

18 Υποξυγοναιμία Είναι μια μείωση στην μερική πίεση του αναπνεόμενου οξυγόνου ( PIO2 ). Μετριέται η PIO2 σε συνθήκες επιφάνειας θαλάσσης, σαν γραμμή αφετηρίας. Ο αναπνεόμενος αέρας γίνεται κορεσμένος με υδρατμούς καθώς περνάει την αναπνευστική οδό. PIO2 = ( PB - PWV ) x P ( όπου PWV είναι η πίεση των υδρατμών στην εσωτερική θερμοκρασία του σώματος ). Έτσι η μέτρηση είναι ως ακολούθως:

19 Το αίτιο της υποξυγοναιμίας
PIO2 = ( PB - PWV ) x P PIO2 = ( ) x 0.21 = 150 mmHg PIO2 = Μερική πίεση του οξυγόνου στον αναπνεόμενο αέρα 760 = Βαρομετρική πίεση στην επιφάνεια της θάλασσας ( mmHg ). 47 = Πίεση των υδρατμών στη θερμοκρασία του σώματος ( mmHg ). 0.21 = Το κλάσμα της συγκεντρώσεως του οξυγόνου στον αναπνεόμενο αέρα.

20 Το αίτιο της υποξυγοναιμίας
Η PIO2 στο επίπεδο της θάλασσας είναι 150 mmHg. Στα μ (5.000 π) όπου η βαρομετρική πίεση είναι 634 mmHg, η PIO2 είναι 123 mmHg. Η τελευταία είναι λοιπόν, η PIO2 που έχει σχέση με το κατώφλι της υποξυγοναιμίας. Τα συστήματα οξυγόνου σκοπεύουν στην διατήρηση μιας ιδανικής PIO2 150 mmHg.

21 Μείωση της βαρομετρικής πίεσης
Βαρομετρικά δεδομένα ft. Μείωση της βαρομετρικής πίεσης 5000 έως 8000 ft 565mmHg και Po mmHg Κατώφλη 123 mmHg μέτρα Μείωση της πίεσης του οξυγόνου (Pao2). 0 ft. 760mmHg και Po2 98 mmHg

22 Τιμές αρτηριακών Αερίων Αίματος μετά από έκθεση σε υψόμετρο
Υψόμετρο (πόδια) Τάση Ο2 mmHg Συγκέντρ. Ο2 (STPD/100 ml αίματος Κορεσμός Hb σε Ο2 (100%) Ι. Περιβαλλοντικός Αέρας 95 20,5 97 8000 56 18,8 93 12000 43 16,9 84 15000 37 15,7 78 18000 32 14,5 72 20000 29 13,2 66 ΙΙ. Αναπνοή 100% οξυγόνου 33000 40000 45 43000 36 15,4 76

23 Γενικές καρδιαγγειακές μεταβολές
Για κάποιον που βρίσκεται σε ηρεμία, η καρδιακή συχνότητα αυξάνεται απότομα, όταν αναπνέει περιβαλλοντικό αέρα πάνω από τα πόδια. Στα πόδια η αύξηση είναι περίπου 10-15% από την αντίστοιχη τιμή της επιφάνειας της θάλασσας Στα πόδια αυξάνεται κατά 20-25%. Στα πόδια η καρδιακή συχνότητα σχεδόν διπλασιάζεται.

24 Γενικές καρδιαγγειακές μεταβολές
Από τη στιγμή που το κλάσμα εξώθησης παραμένει, αναγκαστικά, σχεδόν αμετάβλητο καθώς ο καρδιακός ρυθμός αυξάνεται, υπάρχει μια ανάλογη αύξηση στον ΚΛΟΑ (καρδιακή απόδοση). Τόσο ο καρδιακός ρυθμός όσο και ο ΚΛΟΑ αυξάνονται επίσης αναλογικά κατά την διάρκεια της άσκησης σε υψόμετρο, παρά το γεγονός ότι τα μέγιστα επίπεδα και των δύο( που είναι τα ίδια στη μέση υποξία, όπως και στην περίπτωση αναπνοής περιβαλλοντικού αέρα στο επίπεδο της θάλασσας) παρατηρούνται σε μικρότερο επίπεδο άσκησης κάτω από υποξικές συνθήκες.

25 Γενικές καρδιαγγειακές μεταβολές
Σε υψόμετρο, περιορίζεται η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, από τον ΚΛΟΑ και από το μειωμένο κορεσμό σε οξυγόνο, έτσι ώστε όταν αναπνέει κάποιος περιβαλλοντικό αέρα στα πόδια, η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου κατά τη διάρκεια άσκησης να πέφτει περίπου στο 70% από την τιμή που εμφανίζεται στην επιφάνεια της θάλασσας.

26 Γενικές καρδιαγγειακές μεταβολές
Παρά την αύξηση στον ΚΛΟΑ, η μέση αρτηριακή πίεση κατά την διάρκεια της μέσης υποξίας είναι συνήθως ίδια με κάποιου που αναπνέει περιβαλλοντικό αέρα στο επίπεδο της θάλασσας. Ωστόσο η συστολική αρτηριακή πίεση είναι συνήθως αυξημένη και υπάρχει μία συνολική μείωση στις περιφερικές αντιστάσεις με μία παρεπόμενη αύξηση στην πίεση παλμού. Παρατηρείται μια ανακατανομή της αιματικής ροής μέσω τοπικών και αγγειοκινητικών μηχανισμών. Παρά το γεγονός ότι η υποξία προκαλεί αγγειοδιαστολή στα περισσότερα αγγεία, υπάρχουν μερικά σημαντικά χαρακτηριστικά, αλλά και σημαντικές διαφορές στις αντιδράσεις σε συγκεκριμένα περιφερικά τμήματα της κυκλοφορίας.

27 Τοπικές καρδιαγγειακές μεταβολές
Η υποξία προκαλεί άμεση αύξηση στην αιματική ροή της στεφανιαίας και εγκεφαλικής αιματικής ροής , αλλά, η νεφρική αιματική ροή μειώνεται δραστικά. Η αιματική ροή στους σκελετικούς μύες μπορεί να αυξηθεί κατά %. Έτσι υπάρχει μία ανακατανομή του ΚΛΟΑ, με ροή στα απαραίτητα όργανα, όπως είναι η καρδιά και ο εγκέφαλος, σε βάρος άλλων, λιγότερο άμεσης ζωτικότητας οργάνων, όπως το δέρμα, τα σπλάχνα και οι νεφροί.

28 Τοπικές καρδιαγγειακές μεταβολές
Η ροή στη στεφανιαία κυκλοφορία αυξάνεται παράλληλα με την αύξηση του ΚΛΟΑ, σε απάντηση των μεταβολικών απαιτήσεων του μυοκαρδίου. Ωστόσο τα καρδιακά αποθέματα μειώνονται και μια σημαντική πτώση στην αρτηριακή τάση του οξυγόνου, θα προκαλέσει μείωση της λειτουργίας του μυοκαρδίου. Η αύξηση στην αιματική ροή της στεφανιαίας κυκλοφορίας είναι τέτοια, που κάποιος ο οποίος αναπνέει ατμοσφαιρικό αέρα στα δεν παρουσιάζει ΗΚΓ (ηλεκτροκαρδιογραφικές) μεταβολές και ενδείξεις καρδιακής υποξίας, ακόμα και μέχρι το σημείο στο οποίο επέρχεται απώλεια συνείδησης.

29 Τοπικές καρδιαγγειακές μεταβολές
Στη σοβαρή υποξία η μείωση στη λειτουργία του μυοκαρδίου απεικονίζεται στο ΗΚΓ με κατάσπαση του S-T και ελάττωση του ύψους των επαρμάτων Τ αργότερα, επακολουθούν διαταραχές ρυθμού και αγωγιμότητας. Περιστασιακά σε τέτοιες καταστάσεις εμφανίζεται μία έντονη αγγειοσυστολή των στεφανιαίων αγγείων, η οποία υπερκαλύπτει όλους τους άλλους αντισταθμιστικούς μηχανισμούς και προκαλεί καρδιακή ανακοπή. Η ανταπόκριση της εγκεφαλικής κυκλοφορίας στην υποξική υποξία έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία αφού όχι τυχαία, οι μεταβολές στις μερικές πιέσεις του αρτηριακού οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα λόγω της υποξίας, έχουν εμφανείς επιδράσεις στην εγκεφαλική κυκλοφορία.

30 Ο άνθρωπος είναι πλασμένος να ζει και να κινείται στο γήινο περιβάλλον.
Οι συνθήκες πτήσεις αποτελούν «εχθρικό» για αυτόν περιβάλλον. Στην πτήση επικρατούν: μειωμένη ατμοσφαιρική πίεση μειωμένη pO2 χαμηλότερες θερμοκρασίες επιταχύνσεις διαταραχές λειτουργίας των αισθήσεων αυξημένοι θόρυβοι Δονήσεις Πτήση με αποτέλεσμα την σωματική και ψυχική ένταση του ανθρώπου και την άμεση επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα.

31 Stress Μεταβολές στην πτήση
νευροορμονικές μεταβολές με αύξηση των κατεχολαμινών και άμεση επίδρασή στην αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό

32 Μεταβολές στην πτήση αλλαγές του κιρκάδιου ρυθμού.
Μεταβολές στην πτήση αλλαγές του κιρκάδιου ρυθμού. διαταραχές στον μηχανισμό πήξης -ινωδόλυσης εξ’ αιτίας της μακράς ακινησίας στην διάρκεια τους.

33 Μεταβολές στην πτήση Ένα μεγάλο ποσοστό επιβατών παρουσιάζει προβλήματα από το καρδιαγγειακό σύστημα τα οποία έχουν ή όχι εκδηλωθεί με συμπτώματα. Είναι με επιβαρημένο ιστορικό για την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων με την συνύπαρξη παραγόντων κινδύνου από το καρδιαγγειακό σύστημα όπως υπερλιπιδαιμία, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, κάπνισμα, κ.α,

34 Μεταβολές στην πτήση Τελευταία έχουν προστεθεί και άλλοι, όπως κύτταρα [μακροφάγα, αιμοπετάλια], παράγοντες πήξης ινωδόλυσης [αντιθρομβίνη ΙΙΙ, (ΑΤ-ΙΙΙ), ενεργοποιητής (t-PA) και αναστολέας (ΡΑΙ-1) του πλασμινογόνου], το ενδοθήλιο, με τις ουσίες που παράγει και τέλος ως ανεξάρτητοι παράγοντες κινδύνου, τα αυξημένα επίπεδα της λιποπρωτεΐνης (α) και του ινωδογόνου.

35 Μεταβολές κατά την πτήση
Μεταβολές κατά την πτήση Παράλληλα οι επερχόμενες μεταβολές στην φυσιολογία του ανθρώπου στην διάρκεια της πτήσης, όπως είναι η παρατηρούμενη αύξηση του καρδιακού ρυθμού, λόγω αύξησης των κατεχολαμινών (Stress), δύναται να επιδεινώσουν την υποξία του καρδιακού μυός και να προκαλέσουν την εμφάνιση συμπτωμάτων από το καρδιαγγειακό σύστημα.

36 ΣΤΡΕΣΟΓΟΝΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΤΗΣΗ
Οι στρεσογόνοι παράγοντες πριν από την πτήση περιλαμβάνουν και τη διαδικασία στο έδαφος (π.χ. μεταφορά αποσκευών, μετακίνηση σε μεγαλύτερες αποστάσεις και καθυστέρηση πτήσεων). Κατά τη διάρκεια της πτήσης οι στρεσογόνοι παράγοντες είναι η χαμηλή βαρομετρική πίεση και μερική πίεση του οξυγόνου, ο θόρυβος και οι δονήσεις (συμπεριλαμβανόμενων των αναταράξεων), το κάπνισμα, οι διακυμάνσεις στη θερμοκρασία και η χαμηλή υγρασία, η κόπωση και το «σύνδρομο οικονομικής θέσης».

37 ΣΤΡΕΣΟΓΟΝΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΤΗΣΗ
Οι υγιείς επιβάτες αντέχουν. Παρόλα αυτά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος κάποιοι επιβάτες να αδιαθετήσουν κατά τη διάρκεια ή μετά την πτήση εξαιτίας αυτών των στρεσογόνων παραγόντων.

38 Υποξία και ΣΝ Αν και οι περισσότεροι υγιείς επιβάτες μπορούν φυσιολογικά να αντέξουν σ’ αυτό το ποσοστό υποξαιμίας, δεν ισχύει το ίδιο και για τους ασθενείς με στεφανιαία νόσο, πνευμονολογικές και εγκεφαλικές παθήσεις, καθώς και για ασθενείς που πάσχουν από αναιμία. Επειδή αυτοί οι ασθενείς μπορεί ήδη να έχουν μια χαμηλή αρτηριακή Po2 στο έδαφος, μια επί πλέον μείωση της ατμοσφαιρικής πίεσης θα τους οδηγήσει στο απότομο τμήμα της καμπύλης διάσπασης οξυαιμοσφαιρίνης με επακόλουθο χαμηλό κορεσμό που πιθανόν να δημιουργήσει κίνδυνο για επιδείνωση της ασθένειάς τους.

39 Ειδικές Αεροπορικές Υπηρεσίες
Με δεδομένο το αυξημένο ενδιαφέρον για τους επιβάτες με ειδικές ανάγκες οι αεροπορικές εταιρείες προσφέρουν πολλές ειδικές υπηρεσίες. Για παράδειγμα, ειδικά γεύματα που γίνονται κάτω από την υπαγόρευση ιατρικών ή προσωπικών αναγκών. Επιπρόσθετα, αναπηρικές καρέκλες και υπηρεσία τρόλεϊ μέσα στο αεροδρόμιο και τέλος μπορεί η επιβίβαση στο αεροσκάφος ατόμων με νοσοκομειακά προβλήματα να γίνει νωρίτερα από τους άλλους επιβάτες.

40 Ειδικές Αεροπορικές Υπηρεσίες
Κάθε αεροπορική εταιρεία στον κόσμο έχει τη δυνατότητα να προσφέρει ιατρική βοήθεια κατά τη διάρκεια της πτήσης. Οι περισσότερες διαθέτουν ιατρικά κιτ ποικίλης χρήσης καθώς και ιπτάμενους βοηθούς με εκπαίδευση σε θέματα πρώτων βοηθειών και καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (CPR). Η πολιτική που ακολουθείται όσον αφορά το περιεχόμενο των κιτ την εκπαίδευση του πληρώματος και τη θεραπεία των επιβατών έγκειται στη βούληση του κάθε κράτους και της εταιρείας του.

41 Ειδικές Αεροπορικές Υπηρεσίες
Οι αμερικάνοι εμπορικοί μεταφορείς που λειτουργούν κάτω από τις ρυθμίσεις της Αεροπορικής Ομοσπονδιακής Διοίκησης (FAA) μεταφέρουν ένα κιτ πρώτης ανάγκης . Στις διεθνείς πτήσεις χρησιμοποιείται ένα πιο εμπλουτισμένο ιατρικό κιτ με επιπρόσθετες φαρμακευτικές ουσίες που περιλαμβάνουν βρογχοδιασταλτικά, αντιαρρυθμικά κ.α. Μόνο ένα μεγάλο αεροσκάφος που εκτελεί πτήσεις διαθέτει απινιδωτή).

42 ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΙΤ Βασικές οδηγίες Οροί Αδρεναλίνη Επινεφρίνη
Ταμπλέτες νιτρογλυκερίνης Φαρυγγικός αεραγωγός Σφυγμομανόμετρο Στηθοσκόπιο Σύριγγες – βελόνες

43 Ειδικές Αεροπορικές Υπηρεσίες
Σε μια μελέτη της FAA το 1991 στο 85% των αναφερόμενων εν πτήσει ιατρικών επειγόντων υπήρχαν στο αεροσκάφος ιατροί που συνταξίδευαν.

44 Ειδικές Αεροπορικές Υπηρεσίες
Στις περιπτώσεις που δεν είναι διαθέσιμος κάποιος γιατρός, πολλές εμπορικές αεροπορικές αερομεταφορικές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να καλέσουν επείγουσα ιατρική βοήθεια μέσω επικοινωνίας αέρα-εδάφους. H ιατρική υποστήριξη εδάφους μπορεί να γίνει μέσω προσωπικού της αεροπορικής εταιρείας ή σε επαφή με τον χορηγό ιατρικής βοήθειας. Μ’ αυτόν τον τρόπο η ιατρική καθοδήγηση απευθύνεται στον συνταξιδεύοντα ιατρό ή στο πλήρωμα της καμπίνας.

45 Ειδικές Αεροπορικές Υπηρεσίες
Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει απρογραμμάτιστη προσγείωση σε άλλο αεροδρόμιο. Μερικές αερομεταφορικές εταιρείες διατηρούν διαθέσιμο έναν αριθμό ιατρικών παροχών σε πολλά εσωτερικά και διεθνή αεροδρόμια. Η ΥΠΑ συνήθως ρυθμίζει έτσι ώστε να υπάρχει ιατρική βοήθεια κατά την προσγείωση του αεροσκάφους.

46 Μελέτη της Αεροπορικής Ομοσπονδιακής Διοίκησης (FAA)

47 Μελέτη της Αεροπορικής Ομοσπονδιακής Διοίκησης (FAA)
Ο πόνος ήταν το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα που παρουσιάστηκε κατά την πτήση και ακολουθεί η απώλεια αισθήσεων, αναπνευστική δυσχέρεια, ναυτία και/ή εμετός και συμπτώματα προσβολής του μυοκαρδίου. Από τις 123 περιπτώσεις από όπου ελήφθη πλήρες ιστορικό και πληροφορίες, οι 76 (62%) είχαν προϋπάρχουσα κατάσταση που σχετίζονταν με το γεγονός που συνέβη στο αεροπλάνο. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει τη σημασία που έχει να επιχειρείται από τον ιατρό μια προσεκτική εκτίμηση της καταστάσεως της υγείας του επιβάτη πριν από την πτήση.

48 Μελέτη της Αεροπορικής Ομοσπονδιακής Διοίκησης (FAA)
16 (48%) ήταν καρδιακής αιτιολογίας, 2 (6%) σε καρκίνο τελικού σταδίου, 1 (3%) σε αλλεργική αιτιολογία, 1 (3%) σε AIDS και οι υπόλοιποι 11 (33%) σε άγνωστες αιτίες.

49 Ποσοστά θανάτων στο αέρα
Στις μέρες μας υπολογίζεται ότι συμβαίνουν περίπου 0,31 θάνατοι / εκατομμύριο επιβατών και εξ΄ αυτών από μελέτες που έχουν γίνει το 56% οφείλεται σε στεφανιαία νόσο που επιδεινώνεται κατά την διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού.

50 ΣΝ και Ιπτάμενο προσωπικό
Όμως έκτός από τους επιβάτες και το ιπτάμενο προσωπικό (πιλότοι, φροντιστές) μπορεί επίσης να παρουσιάσει εκδηλώσεις στεφανιαίας νόσου.

51 Οξέα ισχαιμικά σύνδρομα και πτήση
Οξέα ισχαιμικά σύνδρομα και πτήση Γι αυτό είναι σημαντική η ενημέρωση των ιατρών στην πρόληψη αντιμετώπιση των καταστάσεων αυτών με την σωστή αγωγή. Από τα επείγοντα καρδιαγγειακά νοσήματα που παρουσιάζονται κυρίως κατά την πτήση είναι: Ισχαιμία μυοκαρδίου, Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου, Στηθάγχη, Οξύ Πνευμονικό Οίδημα, Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, Πνευμονική εμβολή, Κακοήθεις αρρυθμίες, Καρδιακή ανακοπή.

52 Οδηγίες για Αεροπορικό ταξίδι
Η ασταθής στηθάγχη και η μη ελεγχόμενη υπέρταση είναι απόλυτη αντένδειξη για αεροπορικό ταξίδι. Οι πάσχοντες από πρόσφατο μη επιπλεγμένο έμφραγμα μυοκαρδίου μπορούν να ταξιδέψουν μετά τρεις εβδομάδες από αυτό και αν η δοκιμασία κόπωσης τους είναι καλή.

53 Οδηγίες για Αεροπορικό ταξίδι
Ασθενείς με επιπλεκόμενα εμφράγματα ή καρδιακή ανεπάρκεια θα πρέπει να ταξιδεύουν μετά από έξη εβδομάδες και αφού σταθεροποιηθούν με την φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουν. Ασθενείς με παλαιό έμφραγμα μυοκαρδίου δεν κινδυνεύουν γενικά εκτός αν παρουσιάζουν σοβαρή στηθάγχη ή δυσλειτουργία της αρ, κοιλίας.

54 Οδηγίες για Αεροπορικό ταξίδι
Ασθενείς με CABG (αορτοστεφανιαία παράκαμψη), CVA (ΑΕΕ) και επεμβάσεις θώρακος δύναται να ταξιδεύουν μετά την πλήρη αποκατάσταση τους και μετά από δύο εβδομάδες περίπου. Πρώιμο ταξίδι τους θέτει σε κίνδυνο να παρουσιάσουν βαρότραυμα (λόγω της χαμηλής ατμοσφαιρικής πίεσης) κατά τη πτήση.

55 Οδηγίες για Αεροπορικό ταξίδι
Οι ασθενείς με αποσταθεροποιημένη συμφορητική καρδιόπαθεια αντενδεικνύεται να ταξιδεύουν, αλλά σε σταθερή κατάσταση η χορήγηση O2 θεωρείται απαραίτητη κατά την πτήση. Οι ασθενείς με ανεπίπλεκτη PTCA μετά τη αποθεραπεία τους μπορούν να ταξιδεύουν, Σε επιπλεγμένη PTCA χρειάζεται εκτίμηση από καρδιολόγο πριν την πτήση.

56 Οδηγίες για Αεροπορικό ταξίδι
Οι ασθενείς με συμπτωματικές βαλβιδοπάθειες έχουν σχετική αντένδειξη για αεροπορικά ταξίδια. Παρά ταύτα θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν σε αυτούς η ύπαρξη συμπτωμάτων, η δυσλειτουργία της αρ. κοιλίας και αν υπάρχει πνευμονική υπέρταση. Ασθενείς με βηματοδότες ή εμφυτεύσιμους απινιδωτές παρουσιάζουν χαμηλό κίνδυνο και μπορούν να ταξιδεύουν Τα συστήματα αυτά βρέθηκαν ότι δεν παρεμβαίνουν άλλωστε και στην λειτουργία των οργάνων των αεροσκαφών. Αντένδειξη αποτελούν μη ελεγχόμενες κοιλιακές η υπερκοιλιακές ταχυκαρδίες και το σύνδρομο Eisen – Menger.

57 Οι συστάσεις προς τους ασθενείς
Οι ασθενείς αυτοί θα πρέπει να συμβουλεύονται το θεράποντα καρδιολόγο τους πριν από προγραμματισμένα αεροπορικά ταξίδια και να λαμβάνουν απαραίτητα την κατάλληλη φαρμακευτική τους αγωγή (υπολιπιδαιμική, αντιπηκτική, αντιυπερτασική, αντιισχαιμική, αντιδιαβητική κ.α). Οι συμβουλές που δίδονται σε αυτούς για την αποφυγή καρδιαγγειακών συμβαμάτων στην διάρκεια της αεροπορικής πτήσης είναι οι παρακάτω:

58 Οι συμβουλές μας για τους ασθενείς
Να έχουν πάντα μαζί τους τα φάρμακά τους ανά χείρας και όχι στις αποσκευές και κυρίως την νιτρογλυκερίνη. Σε περίπτωση που χαθούν τα φάρμακά τους να έχουν αντίγραφο της συνταγής τους από τον καρδιολόγο τους και κυρίως να αναγράφεται η φαρμακευτική ουσία αυτών. Κατάλληλη προσαρμογή της λήψης φαρμάκων μεταξύ χωρών με διαφορετική ώρα ζώνης.

59 Οι συμβουλές μας για τους ασθενείς
Πάντα να έχουν το τελευταίο τους ΗΚΓ/μα αλλά και την κάρτα βηματοδότη. Να παραγγέλνουν ελαφρύ γεύμα κατά την πτήση, αποφυγή αλκοόλης. Περιορισμός των περιττών κινήσεων και κόπωσης και χρήση των διευκολύνσεων που προσφέρουν οι αεροπορικές εταιρείες για την μετακίνηση ους (αναπηρικά αμαξίδια).

60 Οι συμβουλές μας για τους ασθενείς
Η πλειοψηφία των συμβαμάτων στην την διάρκεια της πτήσης αφορά αθηροθρομβωτικές νόσους. Οι πάσχοντες από στεφανιαία νόσο παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό επιπλοκών στο αεροπορικό ταξίδι αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα. Όμως είναι καθοριστικός ο ρόλος του θεράποντα καρδιολόγου πριν από την πτήση ο οποίος κρίνει την δυνατότητα του στεφανιαίου ασθενή να ταξιδέψει με το αεροπλάνο με ασφάλεια.

61 Ασφαλές το Αεροπορικό Ταξίδι
Παρ’ όλα αυτά το αεροπλάνο θεωρείται ασφαλές μέσο μεταφοράς υπό κατάλληλες προϋποθέσεις για τους πάσχοντας από στεφανιαία νόσο και αν ληφθούν τα προαναφερόμενα μέτρα οι κίνδυνοι είναι παρόμοιοι με την μετακίνηση των ασθενών αυτών με άλλα συνήθη μέσα μεταφοράς (λεωφορείο, τραίνο, πλοίο κλπ)

62 Η ΧΡΗΣΗ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ ΣΤΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Ι. Παπαδόπουλος, Χρ. Καραμπελίδου*, Σβ. Βαλτασίεβα**, Κ. Κουρουτσίδου, Ε. Πλέρου. Αεροϋγειονομείο ΚΑΘΜ-Β΄ Νοσοκομείο ΙΚΑ, ΕΚΑΒ Θεσσαλονίκης*, ΚΥ Θέρμης**

63 Περίπτωση 1η Γυναίκα ηλικίας 67 ετών, ύψους 1,56 m, βάρους 111 Kg και με ΒΜΙ= 45,6 με την κάθοδο της από το αεροσκάφος παρουσιάζει καρδιακή ανακοπή που εκδηλώνεται με κοιλιακή μαρμαρυγή. Διάρκεια πτήσης: 3 ώρες. Ιστορικό γνωστής στεφανιαίας νόσου με νόσο 2 αγγείων, καρδιακής ανεπάρκειας, υπερλιπιδαιμίας και σακχαρώδη διαβήτη,

64 Περίπτωση 2η Άνδρας 68 ετών, ύψους 1,79 m, βάρους 144 Kg και με ΒΜΙ= 44,9 παρουσιάζει καρδιακή ανακοπή κατά την διάρκεια πτήσης μετά από πιθανή κρίση άπνοιας. Διάρκεια πτήσης: 4,5 ώρες. Ιστορικό στεφανιαίας νόσου, υπερλιπιδαιμίας, σακχαρώδη διαβήτη και χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια και άπνοια. Και οι δύο ασθενείς πριν το ταξίδι συμβουλεύθηκαν τους θεράποντες γιατρούς τους και τους έγινε σύσταση να μην ταξιδέψουν

65 Αποτελέσματα Περίπτωση 1η Η ασθενής αντιμετωπίσθηκε άμεσα με καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) και με τη χρήση αυτοματοποιημένου εξωτερικού απινιδωτή η κοιλιακή μαρμαρυγή ανατάσσεται σε φλεβοκομβικό ρυθμό.

66 Αποτελέσματα Ο ασθενής αντιμετωπίζεται άμεσα από καρδιολόγο,
Περίπτωση 2η Ο ασθενής αντιμετωπίζεται άμεσα από καρδιολόγο, επιβάτη ΚΑΡΠΑ μέσα στο αεροσκάφος, που πραγματοποιεί αναγκαστική προσγείωση στο αεροδρόμιο «Μακεδονία». Μετά την προσγείωση του αεροσκάφους παρουσιάζει 2ο επεισόδιο καρδιακής ανακοπής με κοιλιακή μαρμαρυγή που ανατάσσεται με τη χρήση του αυτοματοποιημένου εξωτερικού απινιδωτή.

67 ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΚΑΙ ΑΣΦΥΓΜΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ
ABC’s Προκάρδιο κτύπημα σε βέβαιη ανακοπή αν δεν υπάρχει σφυγμός και άμεσα διαθέσιμος απινιδωτής Γίνεται CPR μέχρι να συνδεθεί ο απινιδωτης συνεχίζεται αν βεβαιωθούν VF/VT Απινίδωση μέχρι 3 φορές σε επιμονή VF/VT (200 J, 300 J, 360 J) Eπίμονη ή υποτροπιάζουσα VF/VT Ηλεκτρική δραστηριότητα χωρίς σφυγμό Ανάκτηση σφυγμού Ασυστολία Συνεχίζεται η CPR Άμεση διασωλήνωση Διαφλέβεια οδός Επινεφρίνη 1mg ΕΦ ώση, επανάληψη κάθε 3-5 λεπτά Σε επιμονή ή υποτροπιάζουσα VF/VT χορηγούνται αντιαρρυθμικά, μαγνήσιο, διττανθρακικό νάτριο (αν ενδείκνυνται) Απινίδωση με 360J (πολλαπλή συνεχή shocks γίνονται αποδεκτά, ιδίως αν καθυστερεί η φαρμακευτική θεραπεία) Απινίδωση με 360J επί 30-60δευτ. μετά από κάθε δόση φαρμάκων Η διαδοχή πρέπει να είναι φάρμακο- απινίδωση, φάρμακο -απινίδωση

68 200 Joules

69 200 Joules

70 200 Joules

71 Συμπεράσματα Οι εναλλαγές της ατμοσφαιρικής πίεσης,
η χαμηλή περιεκτικότητα σε οξυγόνο στο εσωτερικό του αεροσκάφους, η πολύωρη ακινησία και οι συνυπάρχοντες επιβαρυντικοί παράγοντες κινδύνου στεφανιαίας νόσου, μπορούν να προκαλέσουν σε ασθενείς με παράγοντες κινδύνου στεφανιαίας νόσου οξέα καρδιαγγειακά συμπτώματα, απειλητικά για τη ζωή τους, στη διάρκεια αεροπορικού ταξιδιού.

72 Συμπεράσματα Οι συστάσεις των θεραπόντων ιατρών είναι καθοριστικές για την ασφάλεια του ασθενή. Η χρήση συσκευών, όπως ο αυτόματοποιημένος εξωτερικός απινιδωτής, είναι μέθοδος σωτήρια για την αντιμετώπιση της απώλειας ζωής των ασθενών και παρουσιάζει ασφάλεια στον χρήστη και μπορεί να εκτελείται και από μη ιατρικό εκπαιδευμένο προσωπικό.

73 Καλές Πτήσεις Ευχαριστώ για την προσοχή σας