Ενδοσχολικό Σεμινάριο

Παρουσίαση με θέμα: "Ενδοσχολικό Σεμινάριο"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ενδοσχολικό Σεμινάριο
Δρ Νικόλαος Μάνεσης

2 Στόχοι Τα Σχολικά Βιβλία Το Α.Π.Σ. Η Αξιολόγηση
Η επικοινωνία με τους γονείς

3 Τα Νέα Βιβλία … Το σχολείο…
Τα παιδιά οικοδομούν τη γνώση ενεργητικά. Η σημασία της γλώσσας στη νοητική ανάπτυξη Ο/Η εκπαιδευτικός προτρέπει, υποστηρίζει και ενθαρρύνει την εξερεύνηση και τη μάθηση Μεγάλη η σημασία του κοινωνικού περιβάλλοντος (γονείς, εκπαιδευτικοί, συνομήλικοι)

4 Δεξιότητες Της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή, επιχειρηματολογία, διάλογος, κλπ) Της συνεργασίας (με άτομα σε ομαδικές εργασίες) Της χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης Της κριτικής επεξεργασίας πληροφοριών Της δημιουργικής επινόησης και «ευαίσθητης αντίληψης της τέχνης» Της επίλυσης προβληματικών καταστάσεων Της λήψης αποφάσεων Μεταγνώσης και αυτορρύθμισης (Πώς φτάσαμε ως εδώ)

5 Η ζώνη επικείμενης ανάπτυξης ή ζώνη της εγγύτερης δυνητικής ανάπτυξης
Εκτός δυνατοτήτων προς το παρόν Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης Το τρέχον επίπεδο ικανότητας του παιδιού

6 Η διδασκαλία ενός μαθήματος
Συζήτηση Διατύπωση προβλέψεων και υποθέσεων (κριτική σκέψη) Δραματοποίηση Αναζήτηση σχέσεων (αλληλεπίδραση) Κείμενο αναφοράς (κατανόηση –σύνδεση με τη γλώσσα). Δίνεται έμφαση στη διατύπωση σκέψεων και απόψεων σε συνεχή λόγο (κριτική σκέψη & γλώσσα) Δραστηριότητες στο τετράδιο εργασιών Οι μαθητές πραγματοποιούν τις εργασίες τόσο στο βιβλίο μαθητή όσο και στο τετράδιο εργασιών. Ο εκπαιδευτικός επιλέγει τις δραστηριότητες που θα γίνουν, όχι σε σύγκριση με το άλλο τμήμα της τάξης.

7 Εννοιοκεντρική σπειροειδής διάταξη της ύλης
Α΄ τάξη Ενότητες: Η τάξη μου, το σχολείο μου, η γειτονιά μου, η οικογένειά μου ΔΘ έννοιες: χώρος/τόπος, ομάδα, αλληλεπίδραση Β΄ τάξη Ενότητες : Το σχολείο μου, η συνοικία, η γειτονιά μου, ο τόπος που ζω ΔΘ έννοιες: χώρος/τόπος, ομάδα, αλληλεπίδραση Γ΄ τάξη Ενότητες : Γιατί ζούμε σε κοινότητες, ο τόπος που ζω ΔΘ έννοιες: χώρος/τόπος, ομάδα, αλληλεπίδραση Δ΄ τάξη Ενότητες : Γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας, οικονομικές δραστηριότητες του τόπου μας ΔΘ έννοιες: χώρος/τόπος, ομάδα, αλληλεπίδραση Οι διαθεματικές έννοιες δεν εξετάζονται μεμονωμένα σε κάθε ενότητα, αλλά αποτελούν ένα δίκτυο συσχετιζόμενων και αλληλο-εξαρτώμενων μεταξύ τους εννοιών, που βοηθούν τους μαθητές να καταλήξουν σε γενικεύσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι έννοιες «χώρος, ομάδα, αλληλεπίδραση», που συνιστούν τη βάση για να αναπτυχθούν σπειροειδώς συναφείς ενότητες και κεφάλαια και στις τέσσερις τάξεις. Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι, όταν αναφερόμαστε σε «διδακτική ενότητα» εννοούμε ένα σύνολο κεφαλαίων. Με τον όρο «κεφάλαιο» αναφερόμαστε σε ωριαία διδασκαλία, δηλαδή σε ένα σαρανταπεντάλεπτο ή, σε ένα δίωρο.

8 Το διδακτικό υλικό αποτελεί δίκτυο
Το Διδακτικό δίκτυο έντυπου και ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού του Γλωσσικού μαθήματος στο δημοτικό σχολείο: Βιβλίο δασκάλου Βιβλίο μαθητή Τετράδιο εργασιών Γραμματική Λεξικό Ανθολόγιο Λογισμικό

9 Συμπέρασμα Γνώση της ύλης και προγραμματισμός (τριμήνου – έτους)
Γνώση του Α.Π.Σ. [12], [13], [14], [15], [16] Μεγάλη σημασία στην εργασία στην τάξη – ομάδες εργασίας (συνεργασία, χρόνος) Σχολικό Βιβλίο - Οι εργασίες στο σπίτι με φειδώ – στοχευμένες – όχι περισσότερο από 45΄ για την ΣΤ΄ τάξη - φωτοτυπίες Σημασία όχι στη γνώση, αλλά στον τρόπο αναζήτησης της γνώσης [17] Όχι στην απλή απομνημόνευση (κλίνε ρήματα, γράψε προπαίδεια του 6) Ενημέρωση γονέων για τον τρόπο εργασίας και την κουλτούρα του σχολείου* (συγκέντρωση στην αρχή της χρονιάς, επιστολή [10, 11], δια ζώσης, στερεότυπα) Γνώση των δυσκολιών του κάθε μαθητή (σχάρα παρατήρησης για κάθε μάθημα – πρόγραμμα για κάθε μαθητή Ευέλικτη Ζώνη

10 Απόσπασμα επιστολής 12/10_Γ΄ τάξη
Αγαπητοί γονείς, ολοκληρώνουμε σήμερα έναν πρώτο κύκλο επαναλήψεων στην προσπάθειά μας να θυμηθούν τα παιδιά βασικά κομμάτια της ύλης της Δευτέρας (Β΄) τάξης. Όπως διαπιστώσατε κι εσείς, τα παιδιά συναντούν πάρα πολλές δυσκολίες, στην ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία, την κατανόηση κειμένου, τη γραπτή και προφορική έκφραση, την πρόσθεση και αφαίρεση με κρατούμενο, στον πολλαπλασιασμό. Σας στέλνω σήμερα τέσσερα (4) τεστ που γράψαμε το προηγούμενο διάστημα. Μπορείτε να διαπιστώσετε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά. Σχετικά με το Γλωσσικό μάθημα, θεωρώ ότι είναι καλό να ζητάτε καθημερινά από τα παιδιά να διαβάζουν μεγαλόφωνα τα κείμενα, ώστε να αποκτήσουν γλωσσική ευφράδεια. Επίσης, καλό είναι να τους κάνετε 2-3 ερωτήσεις σχετικά με το χρόνο, το χώρο, τα πρόσωπα του μαθήματος και τις ενέργειές τους (ποιος, πού, τι, πότε).

11 Απόσπασμα επιστολής 12/10_Γ΄ τάξη
Να τους υπενθυμίζετε την ορθογραφία τους ή τις ασκήσεις που τυχόν έχουν στο τετράδιο Γλώσσας. Σχετικά με την ορθογραφία, πρώτα πρέπει να μαθαίνουν τι λέει η πρόταση, να κατανοούν δηλαδή το νόημά της, έπειτα να επισημαίνουν ποιες είναι οι δύσκολες λέξεις και ύστερα να τη γράφουν. Εάν συνεχίζει να κάνει κάποιες λέξεις λάθος, μπορείτε να γράψετε τη λέξη παραλείποντας μόνο το γράμμα που έχει λάθος (π.χ. Σηκ—νω – όπως τις ασκήσεις που συχνά δίνω για συμπλήρωση). Σημαντική βοήθεια μπορεί να υπάρξει από την ανάγνωση παραμυθιών ή άλλων βιβλίων που υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του σχολείου μας. Εάν δε θέλει το παιδί να διαβάσει το μάθημα της ημέρας, ζητείστε του να σας διαβάσει κάτι από ένα άλλο βιβλίο. Ειδικά φέτος που κάνουμε μυθολογία μπορείτε να πάρετε ένα βιβλίο με μύθους του Ηρακλή, του Θησέα και να διαβάζετε από εκεί. Επίσης, καλό είναι, να διαβάζετε κι εσείς μεγαλόφωνα στα παιδιά και να συζητάτε γι’ αυτά που άκουσαν (τις εντυπώσεις τους). Με αυτό τον τρόπο τα βοηθάμε και να μάθουν να γράφουν σωστά, αυτό που ονομάζαμε μέχρι πριν λίγα χρόνια «Σκέφτομαι και Γράφω» που τις περισσότερες φορές ήταν «Δε Σκέφτομαι και Γράφω».

12 Μην ζητάτε να κλίνουν ουσιαστικά και ρήματα
Γνώση του Α.Π.Σ. Εάν κάποιος μετράει με τα δάχτυλα μην προσπαθήσετε με βίαιο τρόπο να το απαγορεύσετε. Σιγά, σιγά θα τα καταφέρει. Bruner (πραξιακό, εικονιστικό, συμβολικό) Γλωσσικές δεξιότητες Γλώσσα σε όλο το ΔΕΠΠΣ Μην ζητάτε να κλίνουν ουσιαστικά και ρήματα (γραμματική του κειμένου και της επικοινωνίας – λειτουργική προσέγγιση, αναφερόμαστε στην πραγματικότητα, π.χ. περιγραφή, αφήγηση, επιχειρούμε να μεταβάλλουμε μια πραγματικότητα, π.χ. πρόσκληση, οδηγία, παράκληση, επιχειρηματολογία, εκφράζουμε συναισθήματα) Bruner,επαγωγή, ανακαλυπτική Παιδαγωγική αξιοποίηση του λάθους Piaget, (δε διορθώνω για να βαθμολογήσω και να πω δεν έμαθες Σημασία στον Προφορικό Λόγο Γνωστική Ψυχολογία

13 Γλωσσικές δεξιότητες Δεξιότητα της επικοινωνίας Ομιλία Ακρόαση
Ανάγνωση Γραφή Επιχειρηματολογία Περιγραφής Αφήγησης Διάλογος Δεξιότητα παρουσίασης πληροφοριών μετά από κριτική... Ανακοινώσεις Σε όλα τα μαθήματα

14 Η Γραμματική δεν είναι να μαθαίνουμε απέξω έναν κανόνα αλλά να καταστεί ικανός ο μαθητής να μιλά και να γράφει ορθά την ίδια τη γλώσσα, να τη χρησιμοποιεί δηλαδή ως εργαλείο επικοινωνίας και μάθησης στόχος είναι να αντιληφθούν οι μαθητές τη δομή της γλώσσας διαισθητικά, μέσα από άφθονα παραδείγματα, με απώτερο σκοπό να τη χρησιμοποιούν αποτελεσματικά κατά την επικοινωνία. Στο βιβλίο ο τρόπος συνειδητοποίησης του γραμματικού κανόνα είναι πάντα επαγωγικός: δίνονται παραδείγματα τα οποία καλείται ο μαθητής να παρατηρήσει, προκειμένου στη συνέχεια να εξαγάγει - και ενίοτε να διατυπώσει - μόνος του τον κανόνα. Έτσι, αφενός δεν παρέχεται έτοιμη γνώση και αφετέρου ο μαθητής κατανοεί το γραμματικό φαινόμενο χωρίς να χρειάζεται να αποστηθίσει μηχανικά ένα γραμματικό κανόνα. β) οι ασκήσεις να μη ζητούν αυθαίρετα από τα παιδιά να συμπληρώσουν ένα κενό ή να απαντήσουν σε μια ερώτηση, αλλά να είναι λειτουργικά ενταγμένες στην πλοκή του βιβλίου, στην οποία τα παιδιά να συμμετέχουν μέσα από το ξετύλιγμα του σεναρίου κάθε ενότητας. Παράλληλα, πρέπει να αντιστοιχούν και αυτές σε όσο το δυνατόν πιο αυθεντικές περιστάσεις επικοινωνία

15 Προφορικός και γραπτός λόγος
Ο προφορικός λόγος έχει προτεραιότητα έναντι του γραπτού και για το λόγο αυτόν πρέπει να καλλιεργείται στον ίδιο τουλάχιστον βαθμό με το γραπτό στα γλωσσικά εγχειρίδια. Γιατί; ο προφορικός λόγος προηγείται του γραπτού και ο δεύτερος χτίζεται πάνω στις δομές του πρώτου και β) ότι καθημερινά χρησιμοποιούμε συχνότερα τον προφορικό παρά το γραπτό λόγο, προκειμένου να επικοινωνήσουμε. Φιλαναγνωσία

16 Η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας
Σκοπός: Η εξοικείωση του μαθητή με το βιβλίο και την ανάγνωση και η σταδιακή εδραίωση μιας φιλικής σχέσης του με το λογοτεχνικό βιβλίο Στόχοι καλλιέργεια αναγνωστικής απόλαυσης άσκηση της δεξιότητας της προσεκτικής ακρόασης και ως εκ τούτου πρόληψη φαινομένων διάσπασης προσοχής, όταν δεν οφείλεται σε παθογόνα αίτια, που είναι πολύ συχνή στις μικρές τάξεις του δημοτικού σχολείου καλλιέργεια δεξιότητας αναδιήγησης ιστοριών, συναισθημάτων ή καταστάσεων ανάπτυξη κατανόησης κειμένου ανάπτυξη συνεργατικής ικανότητας ανάπτυξη επικοινωνιακής ικανότητας ανάπτυξη αφηγηματική ικανότητα εξοικείωση με τη λειτουργία ομάδων δημιουργία κλίματος συντροφικότητας και δημιουργικότητας μέσα στην τάξη, η οποία σταματά να αποτελεί ένα άθροισμα μεμονωμένων μαθητών αλλά γίνεται μια «κοινότητα αναγνωστών»

17 Στρατηγικές ορθογραφίας
ασκήσεις με αναγνώριση συλλαβών, με συμπλήρωση γραμμάτων που λείπουν, ώστε να σχηματιστεί μια λέξη, με αντιστοίχιση κεφαλαίων-πεζών γραμμάτων με αναγνώριση της ίδιας λέξης γραμμένης με διαφορετικούς τρόπους (με έντονα γράμματα, με πλάγια γράμματα, με μεγαλύτερα ή μικρότερα γράμματα, με διαφορετική γραμματοσειρά κτλ.) αλλά και με διόρθωση λαθών των άλλων, κάτι που αρέσει ιδιαίτερα στα παιδιά (Piaget) τα ίδια τα παιδιά αποκτούν τη συνήθεια της αυτοδιόρθωσης, δηλαδή: όταν είναι σε θέση να επανέλθουν στα γραπτά τους, να τα ξαναδιαβάσουν και να ανατρέξουν σε άλλες πηγές (βιβλίο γλώσσας, λεξικά) για να τα διορθώσουν

18 Εργασιακό Άγχος Μα δε μαθαίνει ο μαθητής………….. Ρόλος Μαθητής
Ρόλος Δάσκαλος

19 Ρόλος Προϊστάμενος Επιστήμονας ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ Μαθητές Γονείς Συνάδελφοι
Κοινή γνώμη Πολιτεία Επιστήμη Προϊστάμενος Επιστήμονας Επιστημονικά βιβλία επιμόρφωσης Προγράμματα μεθοδολογίας Ρόλος ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ Γονείς Συνάδελφοι Υπεροψία και κριτική, ή αδυναμία συνεργασίας Κριτική ανταγωνισμού, αντίδραση στο νέο Μαθητές Αποδοχή (για λόγους τακτικής) ή αντίδραση (για ποικίλους λόγους) Κοινή γνώμη Στερεότυπα που αντανακλώμενα στον εκπαιδευτικό συμβάλλουν στην διαμόρφωση της αυτοεικόνας του

20 Η Επίδοση του Μαθητή Εγγενείς παράγοντες Εξωγενείς παράγοντες
Ενδιαφέρον για το μάθημα Μελέτη που κάνει ο μαθητής Διάθεση για εργασίας Κίνητρα που διαθέτει Χρόνο που διαθέτει Τρόπος διδασκαλίας από τον εκπαιδευτικό Ποσότητα ύλης που διδάσκεται κάθε φορά Σχολικό πρόγραμμα Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Υλικοτεχνική υποδομή στο σχολείο (βιβλιοθήκες κά) Συνθήκες μάθησης στο σπίτι Επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό Επικοινωνία με τους γονείς κά Μαθησιακές Δυσκολίες Εξωγενείς παράγοντες

21 Οδηγίες προς τις Ομάδες [3]
Οδηγίες προς τις Ομάδες [3] Θα ήθελα να χωριστείτε σε 4 ομάδες των 5 ατόμων. Διαβάστε προσεκτικά την ερώτηση που υπάρχει στο Φύλλο Εργασίας 3. Τι καταλαβαίνετε με τον όρο «αξιολόγηση»; Συζητήστε τις απαντήσεις σας με τα μέλη της ομάδας σας. Η κάθε Ομάδα θα επιλέξει εκπρόσωπο, ο οποίος θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα στην Ολομέλεια. Ο χρόνος εργασίας σας είναι 8΄.

22 Αξιολόγηση Αξιολόγηση Εκτίμηση Μέτρηση Εξετάσεις Τεστ Βαθμολογία
Αξιολόγηση: Συστηματική διαδικασία που ακολουθείται προκειμένου να προσδιοριστεί η έκταση της επιτυχίας των διδακτικών σκοπών. (βλ. στόχους Βloom κά)

23 Αξιολόγηση Πόσο αποδοτικός είναι ο σχεδιασμός της διδασκαλίας για τους συγκεκριμένους μαθητές; Πόσο ρεαλιστική και συστηματική είναι η παρουσίαση αυτής της διδασκαλίας στη σχολική τάξη; Πόσο έτοιμοι είναι κάθε φορά οι μαθητές να δεχθούν νέες εμπειρίες; Ποιες συγκεκριμένες αδυναμίες έχουν; Ποιοι μαθητές έχουν ανάγκη καθοδήγησης; Πώς κυμαίνεται η επίδοση των μαθητών; Πώς θα κοινοποιηθούν τα αποτελέσματα της αξιολόγησης;

24 Αξιολόγηση Στενή έννοια Συλλογή δεδομένων:
α) Για την επίδοση των μαθητών στις εξετάσεις (Προφορικές, Γραπτές, Πρόχειρα διαγωνίσματα, Εργασίες στο σπίτι κά) β) Για τους βαθμούς γ) Για τη γενικότερη συμμετοχή του μαθητή στη διδασκαλία και τη στάση του στην τάξη (ενδιαφέρον, συμμετοχή στο μάθημα, συμπεριφορά, σχέση με τους άλλους κά) δ) Εκτίμηση όλων των δεδομένων από τον εκπαιδευτικό ε) Διατύπωση αξιολογικών κρίσεων για την επίδοση του μαθητή και τη στάση του στη διδασκαλία και στο σχολείο. Ευρεία έννοια Διδασκαλία στο σχολείο (από τη σκοπιά των εκπαιδευτικών). Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Σχολικά εγχειρίδια Υλικοτεχνική υποδομή στο σχολείο Συνθήκες μάθησης στο σχολείο και στο σπίτι Επικοινωνία στο σχολείο και στο σπίτι κά

25 Επίδοση Στενή έννοια Ευρεία έννοια
Γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες που δείχνει κατά τη διαδικασία εξέτασής του Ότι έχει αποκτήσει ο μαθητής στο πλαίσιο του μαθήματος Ποσότητα και ποιότητα γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που φαίνεται ότι έχει ο μαθητής στο πλαίσιο ενός μαθήματος, όπως πιστοποιείται κατά τη διάρκεια εξετάσεων

26 Είδη αξιολόγησης στη διδακτική πράξη
Προκαταρκτική ή προγνωστική αξιολόγηση Διερευνώνται οι γνώσεις και οι εμπειρίες που έχουν οι μαθητές γύρω από το θέμα που προτίθεται να διδάξει ο εκπαιδευτικός. Προφορικές ή γραπτές ερωτήσεις, ασκήσεις, συζήτηση κά Διαμορφωτική αξιολόγηση Ελέγχονται τα αποτελέσματα της μάθησης κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας ή κατά τη διάρκεια εφαρμογής ενός προγράμματος. Προφορικές – γραπτές εξετάσεις, τεστ, συζητήσεις, χρήση κειμένων κά. Διαγνωστική αξιολόγηση Διαπιστώνονται οι δυσκολίες μάθησης που ενδέχεται να υπάρχουν σε ένα μάθημα, είτε αυτές είναι προσωρινές είτε σε μόνιμη βάση, με σκοπό να τις θεραπεύσει Τελική ή αθροιστική αξιολόγηση Διερευνάται και ελέγχεται η επίδοση των μαθητών σε μια εκτενή ποσότητα ύλης που διδάχτηκε για μια μεγάλη, σχετικά, χρονική περίοδο.

27 Ερμηνεία αποτελεσμάτων αξιολόγησης
Ερμηνεία με νόρμα Προβαίνει σε συγκρίσεις των επιδόσεων των μαθητών Τοποθετεί το μαθητή σε μια σειρά σύμφωνα με την επίδοση τους και επισημαίνει τη σχέση της επίδοσής του με τις επιδόσεις των άλλων. Διαπιστώνει ποιος μαθητής θέλει ειδική βοήθεια και σε ποιον τομέα. Ερμηνεία με κριτήρια Διαπιστώνει την έκταση και τον βαθμό της επιτυχίας προκαθορισμένων στόχων Φανερώνει τι μπορεί να πετύχει κάθε μαθητής χωρίς σύγκριση με τους άλλους Διαπιστώνει τι είδους βοήθεια χρειάζεται ο συγκεκριμένος μαθητής

28 Σύγχρονες τάσεις αξιολόγησης
Η τελική αξιολόγηση αντικαθίσταται από τη διαμορφωτική Συνεχείς, ανεπίσημες εξετάσεις, ενταγμένες στη διαδικασία διδασκαλίας και μάθησης. Οι επιδόσεις των μαθητών να γίνονται με κριτήρια και όχι νόρμες. Η ανάκληση πληροφοριών να μην παίζει σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό της επίδοσης όπου σημαντικό ρόλο προτείνεται να έχουν οι ικανότητες και δεξιότητες (δια βίου μάθησης). Οι εξετάσεις να γίνονται με ανοιχτά βιβλία, δημιουργικές εργασίες, με επιλύσεις προβλημάτων και όχι με αναπαραγωγές πληροφοριών. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης να «χρεώνονται» σε όλους τους συντελεστές και όχι μόνο στον μαθητή.

29 Οι εξετάσεις στο σχολείο
Αρχαία Ελλάδα (Ακαδημία Πλάτωνα), Ρωμαϊκή περίοδο, Αναγέννηση, Ευρώπη (16 αι), Αμερική (19 αι) Τhorndike (1903), βιβλίο αξιολόγησης Τhurstone (1929) Cooperative Testing Service / Δοκιμολογίας Εducational Testing Service (E.T.S.) International Evaluation of Educational Achievement Συνεχής προβληματισμός για τις εξετάσεις

30 Προβληματική εξετάσεων - tests
Πόσο έγκυρη είναι σε σχέση με το περιεχόμενο; Τι είδους πληροφορίες παρέχει στον εκπαιδευτικό; Με ποια κριτήρια βαθμολογούνται οι μαθητές; Πόσο αξιόπιστη μπορεί να είναι η βαθμολογία; Πόσο αντικειμενική είναι η εξέταση; Πόσο αξιοποιήσιμα είναι τα αποτελέσματα ;

31 Βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της αξιολόγησης
Εγκυρότητα: ελέγχει με ακρίβεια αυτό που επιδιώκει να ελέγξει). Eίδη εγκυρότητας: εγκυρότητα περιεχόμενου, κριτηριακή εγκυρότητα, δομική εγκυρότητα κά. Παράγοντες: σαφήνεια οδηγιών, χρήση δυσκολονόητου λεξιλογίου, επίπεδο θεμάτων, διευθέτηση ερωτήσεων κά Αξιοπιστία: συνέπεια /αποτελέσματα εξέτασης Τρόποι υπολογισμού αξιοπιστίας: Εξέταση και επανεξέταση, ισοδύναμες μορφές εξέτασης κά Παράγοντες: Το μέγεθος της εξέτασης, διασπορά βαθμών, δυσκολία ή ευκολία εξέτασης Αντικειμενικότητα: Τα αποτελέσματα της εξέτασης προσδιορίζονται από τα σαφή ορισμένα κριτήρια επίδοσης και όχι από εξωγενείς παράγοντες. (Π.χ. «κλειστές» ερωτήσεις κά.) Προσδιορίζονται από τη σαφήνεια, ακρίβεια και πληρότητα των θεμάτων. Χρηστικότητα: Πρακτικές χρήσεις αποτελεσμάτων εξέτασης. Χρηστικότητα έχει μια εξέταση όταν είναι εύκολη η βαθμολογία (π.χ. «ανοικτές» ερωτήσεις), όταν υπάρχει σχέδιο για την αξιοποίησή της κά.

32 Είδη Ερωτήσεων – Στόχοι Bloom
Χαμηλό επίπεδο/ Γνώση Να ονομάσετε, καταγράψετε, ορίσετε, περιγράψτε (Οι μαθητές θυμούνται ονόματα, γεγονότα κά) Χαμηλό επίπεδο/ Κατανόηση Να εξηγήσετε, να δώσετε παραδείγματα κά (Οι μαθητές κατανοούν το περιεχόμενο του θέματος που εξετάζονται) Υψηλό επίπεδο/ Εφαρμογή Να λύσετε, να εφαρμόσετε, κά (Οι μαθητές χρησιμοποιούν πληροφορίες που έμαθαν σε νέες παρόμοιες καταστάσεις) Υψηλό επίπεδο / Ανάλυση Να συσχετίσετε, να αναλύσετε κά (Οι μαθητές μελετούν σχέσεις..) Υψηλό επίπεδο / Σύνθεση Να σχεδιάσετε μια έρευνα, ποια είναι τα συμπεράσματά σας, κά (Οι μαθητές δημιουργούν κάτι το νέο…) Υψηλό επίπεδο / Αξιολόγηση Να συγκρίνετε, εκτιμήσετε, αξιολογήσετε, τεκμηριώσετε την άποψή σας κά (Οι μαθητές αξιολογούν…)

33 Αξιολόγηση Η αξιολόγηση οφείλει να συνδυάζει ποικίλες μορφές και τεχνικές για να επιτύχει αφενός μεν έγκυρη, αξιόπιστη, αντικειμενική και αδιάβλητη αποτίμηση των γνώσεων, της κριτικής ικανότητας και των πρακτικών δεξιοτήτων των μαθητών και αφετέρου να συμβάλλει στην αυτογνωσία και την αντικειμενική πληροφόρησή τους για το επίπεδο μάθησης και τις δεξιότητές τους. Παράλληλα, οφείλει να πληροφορεί τον εκπαιδευτικό για τα αποτελέσματα του έργου του και να ανατροφοδοτεί τη διδακτική πράξη, με στόχο τη συνεχή βελτίωση και την αύξηση της αποτελεσματικότητάς της. Τέλος, υπηρετεί και την ενημέρωση των γονέων για την πρόοδο των μαθητών. Στο πλαίσιο αυτό ο μαθητής αξιολογείται από: 1. Τη συμμετοχή του στην καθημερινή εργασία της τάξης και τη συνολική δραστηριότητά του μέσα στο σχολείο 2. Τα αποτελέσματα της επίδοσής του στις γραπτές δοκιμασίες αξιολόγησης 3. Τις συνθετικές - δημιουργικές εργασίες, όταν του ανατίθενται αυτές 4. Το φάκελο δραστηριοτήτων του μαθητή.

34 Διαγνωστική αξιολόγηση
Στην αρχή του σχολικού έτους και μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες από την έναρξη των μαθημάτων Σκοπός των διαγνωστικών δοκιμασιών είναι να βοηθήσουν τους εκπαιδευτικούς α) να προσδιορίσουν το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται οι μαθητές τους, ώστε ανάλογα να προσαρμόσουν τη διδασκαλία τους. β) να διερευνήσουν εάν οι μαθητές τους διαθέτουν τις προαπαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες σε σχέση με την ύλη που θα διδαχθούν στην τάξη αυτή, ώστε να επισημάνουν τις ελλείψεις τους και να σχεδιάσουν ωρολόγιο πρόγραμμα (ώρες διδασκαλίας και διδασκόμενα μαθήματα) για την πρόσθετη διδακτική τους στήριξη, την οποία εισηγούνται στο Σύλλογο διδασκόντων, και στο Σχολικό Σύμβουλο. 3. Οι διαγνωστικές δοκιμασίες συνδυάζουν ερωτήσεις διαφόρων τύπων, που διατυπώνονται από τους διδάσκοντες, σύμφωνα και με τις βασικές οδηγίες που συντάσσει για κάθε μάθημα το Π.Ι.

35 Συνθετικές εργασίες Οι εργασίες αυτές έχουν συνθετικό χαρακτήρα και επιδιώκουν την ανάπτυξη της δημιουργικής ικανότητας του μαθητή και γενικότερα την καλλιέργεια ερευνητικού πνεύματος και αναζήτησης στοιχείων από διαφορετικές πηγές και την τελική σύνθεση των στοιχείων αυτών. Οι δημιουργικές εργασίες μπορούν να είναι ατομικές ή ομαδικές και να έχουν τη μορφή μικρής μελέτης ανάλογης προς τις δυνατότητες των μαθητών, ή να είναι συλλογές ή κατασκευές ή καλλιτεχνικές συνθέσεις. Τα θέματα των εργασιών αυτών προτείνονται από τους μαθητές ή δίνονται από τους εκπαιδευτικούς στους μαθητές Οι δημιουργικές εργασίες μπορούν να παρουσιάζονται μέσα στην τάξη, κατά τη κρίση του διδάσκοντος, ή εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, σε ειδική εκδήλωση κατά τάξη ή κατά σχολείο, που αποφασίζεται από το Σύλλογο των Διδασκόντων. Οι εργασίες αυτές μπορούν να δημοσιεύονται ή να δημοσιοποιούνται με όποιον άλλο τρόπο κρίνει πρόσφορο το κάθε Σχολείο

36 Φάκελος μαθητή 1. Περιέχει τις εκπαιδευτικές επιδόσεις και δραστηριότητες των μαθητών, καταχωρίζονται στοιχεία τα οποία δεν προκύπτουν από άλλες διαδικασίες αποτίμησης της επίδοσής τους. 2. Σκοπός της τήρησης των ως άνω φακέλων είναι όχι μόνο η σφαιρικότερη και πολύπλευρη εκτίμηση των δραστηριοτήτων των μαθητών, αλλά η υποβοήθηση και η επικοινωνία μέσα στο σχολείο μεταξύ διδασκόντων και διδασκομένων, η παροχή έμμεσα στον μαθητή της δυνατότητας συμμετοχής του και της διατύπωσης παρατηρήσεων και προτάσεων για τη σχολική ζωή και τη βελτίωση της διδακτικής πράξης.

37 Βαθμολογία μαθητή Για την αξιολόγηση του μαθητή ο εκπαιδευτικός συνεκτιμά: α. Tη συμμετοχή του στη διδακτική - μαθησιακή διαδικασία β. Tην επιμέλεια και το ενδιαφέρον του για το μάθημα γ. Tην επίδοσή του στις γραπτές δοκιμασίες δ. Tις εργασίες που εκτελεί στο σπίτι ή στο σχολείο. ε. Tο φάκελο δραστηριοτήτων του μαθητή, όπου αυτός τηρείται.

38 Οδηγίες προς τις Ομάδες [4]
Οδηγίες προς τις Ομάδες [4] Θα ήθελα να χωριστείτε σε 3 ομάδες των 5 ατόμων. Διαβάστε προσεκτικά την αξιολόγηση που υπάρχουν στο Φύλλο Εργασίας 4. Απαντήστε στα παρακάτω ερωτήματα Τι σας έκανε εντύπωση; Τι επιτυγχάνει ο δάσκαλος; Εκφράστε τα συναισθήματα που αισθάνεστε Συζητήστε τις απαντήσεις σας με τα μέλη της ομάδας σας. Η κάθε Ομάδα θα επιλέξει εκπρόσωπο, ο οποίος θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα στην Ολομέλεια. Ο χρόνος εργασίας σας είναι 8΄.

39 Αξιολόγηση β΄ Δημοτικού
Ανδρέα, το τρίμηνο που πέρασε προσπάθησες πολύ. Χρειάζεται όμως και άλλη προσπάθεια. Είμαι σίγουρος πως μπορείς να τα πας καλύτερα. Στη γλώσσα υπήρξαν μερικές φορές που δε διάβαζες την ορθογραφία και δεν έκανες τις εργασίες σου. Θέλω να διαβάζεις αυτά που σημειώνουμε στο βιβλίο και στις φωτοτυπίες και να συμμετέχεις περισσότερο. Μπορείς επίσης να προσπαθήσεις να διαβάζεις φωναχτά το μάθημά σου. Να κάνεις επανάληψη τη γραμματική. Αν θες μπορώ να σου δώσω επιπλέον εργασίες και να τις δουλέψουμε μαζί. Στα μαθηματικά μερικές φορές δεν τελείωνες τις εργασίες σου. Χρειάζεται να επιμείνεις ακόμα περισσότερο. Να λύνεις αρκετές ασκήσεις και πιστεύω πως θα πας πολύ καλά. Στη Μελέτη είμαι ευχαριστημένος. Θα μπορούσες να διαβάζεις επιπλέον και άλλα βιβλία από τη βιβλιοθήκη της τάξης μας. Και εγώ ευχαρίστως να σε βοηθήσω σε αυτό. Στις ομάδες συνεργάστηκες και δούλεψες ωραία. Είμαι σίγουρος ότι και στη συνέχεια θα έχω να λέω ακόμα καλύτερα λόγια για σένα! Συνέχισε την προσπάθεια.

40 Αξιολόγηση Γ΄ (α΄ τρίμηνο)
Ανδρέα, το τρίμηνο που πέρασε προσπάθησες πολύ και κατάφερες πολλά πράγματα. Πιστεύω ότι θα συνεχίσεις να προσπαθείς και είμαι σίγουρος πως θα τα πας καλύτερα. Στη Γλώσσα έρχεσαι πάντα διαβασμένος και κάνεις τις εργασίες σου. Να διαβάζεις καθημερινά φωναχτά το μάθημά σου στο σπίτι. Να κάνεις επανάληψη τη γραμματική για να θυμηθείς τις καταλήξεις ονομάτων και ρημάτων, την απόστροφο, και τις κλίσεις ονομάτων. Στα Μαθηματικά κατάφερες αρκετά πράγματα. Χρειάζεται όμως να επιμείνεις ακόμα περισσότερο. Να λύνεις πολλές προσθέσεις και αφαιρέσεις με κρατούμενο και να κάνεις καθημερινά επανάληψη την προπαίδεια. Στη Μελέτη επίσης είμαι πολύ ευχαριστημένος. Εάν θέλεις, μπορώ να σε βοηθήσω να επιλέξεις και άλλα βιβλία σε θέματα που σε ενδιαφέρουν για να τα διαβάζεις, με σκοπό να επεκτείνεις τις γνώσεις σου. Στην Ιστορία και στα Θρησκευτικά διαβάζεις πολύ και προσπαθείς πάντα. Ελπίζω να ευχαριστιέσαι τα μαθήματα αυτά. Στις ομάδες συνεργάστηκες και δούλεψες ωραία. Είμαι σίγουρος ότι και στη συνέχεια θα έχω να λέω ακόμα καλύτερα λόγια για σένα! Συνέχισε την προσπάθεια. Ο δάσκαλός σου

41 Αξιολόγηση Γ΄ (β΄ τρίμηνο)
Ανδρέα, κι αυτό το τρίμηνο προσπάθησες πολύ και κατάφερες πάρα πολλά πράγματα. Μπράβο σου! Στη Γλώσσα έρχεσαι καθημερινά διαβασμένος και κάνεις όλες τις εργασίες σου. Να θυμάσαι να διαβάζεις καθημερινά φωναχτά το μάθημά σου στο σπίτι. Να διαβάζεις ακόμα το τετράδιο του λεξιλογίου όπου έχουμε σημειώσει τα λάθη των λέξεων. Στα Μαθηματικά κατάφερες αρκετά πράγματα. Έκανες πολύ μεγάλη πρόοδο στις προσθέσεις και αφαιρέσεις με κρατούμενο και στην προπαίδεια. Χρειάζεται όμως να συνεχίσεις να λύνεις πού και πού τέτοιες ασκήσεις για εξάσκηση. Κυρίως να προσέξεις την προπαίδεια. Και στα άλλα μαθήματα (Μελέτη, Ιστορία, Θρησκευτικά) προσπαθείς και τα πας πάρα πολύ καλά. Ελπίζω να τα ευχαριστιέσαι. Με την ομάδα σου συνεργάζεσαι πολύ καλά. Είμαι σίγουρος ότι και στη συνέχεια θα έχω να λέω ακόμα καλύτερα λόγια για σένα! Συνέχισε την προσπάθεια. Ο δάσκαλός σου

42 Αξιολόγηση (2) – Δ΄ Δημοτικού
Φεύγει η μητέρα του Βασίλη και έρχεται η μητέρα της Χαράς. Η μητέρα της Χαράς δεν ασχολείται καθόλου με το παιδί και εκεί αποδίδει ο δάσκαλος το γεγονός ότι η μητέρα δεν απαντά στις παρατηρήσεις του. Δ: τι θα κάνουμε με την Χαρά; λοιπόν κοιτάξτε να δείτε, το ανησυχητικό είναι ότι έρχεται άγραφτη. Ας πούμε σήμερα είχαμε κάποιες ασκήσεις, είχε λύσει τις 4 πολύ επιπόλαια, τις άλλες δεν τις είχε λύσει. Πάρα πολλές φορές έρχεται άγραφτη, σήμερα ήρθε και στη Γλώσσα, στις 7 του μηνός στα Μαθηματικά, στις 4 στη Γλώσσα, στο τέλος του προηγούμενου μήνα είχε έρθει άγραφτη σε όλα, δεν προσπαθεί ας πούμε, δεν προσπαθεί όσο μπορεί, και το ανησυχητικό είναι ότι μου κάνει και στα δευτερεύοντα Γ: [κακή εγγραφή – η μητέρα προσπαθεί να δικαιολογηθεί, μιλά χαμηλόφωνα, αφού και άλλοι γονείς έχουν μαζευτεί στην άκρη της αίθουσας] Δ: όχι να σας πω, δεν είναι αυτό, να σήμερα είχαμε διαγώνισμα στην Ιστορία, γενικά, ας πούμε σαν να μην είχε διαγώνισμα δηλαδή δεν ήτανε προετοιμασμένη, αυτό όμως ξεκινάει και από το καθημερινό διάβασμα, όταν δεν διαβάσεις το καθημερινό καλά, όταν σου μαζευτούν 10 μαθήματα είναι δύσκολο να ανταποκριθείς, αλλά να προσπαθείς στο βαθμό που μπορείς. Εγώ να σας πω την αλήθεια θέλω να τη βοηθήσω, να σήμερα τη σήκωσα δυο φορές στον πίνακα να κάνει πράξη, αλλά αν δεν κάνει τις ασκήσεις στο σπίτι δεν γίνεται, είχαμε πολλαπλασιασμό και είχε κάνει τα μισά, δηλαδή, δεν προσπαθεί, δεν λύνει τις ασκήσεις στο σπίτι, προβλήματα που βάζουμε δεν είναι να πεις δεν το κατάλαβα και δυσκολεύτηκα, δεν τα έχει λύσει καθόλου γι’ αυτό και αναγκάζομαι καμιά φορά, αλλά δεν μπορεί να μάθει με όσα κάνουμε στην τάξη Γ: [κακή εγγραφή]

43 Δ: να πάτε στο καλό Αξιολόγηση (2β)
Δ: εδώ ναι, εκεί στο σπίτι, δηλαδή την ίδια άσκηση την είχε λάθος, να σήμερα συγκεκριμένα την έλυσε σωστά, από κει και πέρα παιδί μου γιατί την έλυσες λάθος, δεν μπορείς να πεις ότι κάτι μεσολάβησε άρα λοιπόν δεν προσπαθεί στο σπίτι και δεν κάθεται έτσι και να είναι το διάβασμά της πολύ προσεκτικό και μελετηρό, πρέπει να είναι πιο, για κορίτσι ας πούμε έπρεπε να είναι πιο μελετηρό, γιατί τα κορίτσια είναι πιο μελετηρά, άντε να πεις ότι έχουν μια αδυναμία στα Μαθηματικά, ή ξέρω ‘γω εντάξει στη γραμματική, το θέμα είναι ότι και στα δευτερεύοντα δεν μπορεί τώρα να μην κουνιέται στα δευτερεύοντα., από τις 20 ποιο 20 όλο το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο μέχρι τώρα έχει πει μια φορά Ιστορία έτσι και έτσι και δεν σηκώθηκε καμία φορά Γ: [κακή εγγραφή] Δ: αυτό με ενδιαφέρει, γι’ αυτό, πρώτο πράγμα. Δεύτερη παρατήρηση δεν προσπαθεί όσο μπορεί, αυτό με πειράζει δηλαδή, αν το ‘βλεπα ότι προσπαθούσε θα πω εκεί μπορεί εντάξει θα με έφτανε αυτό, το θέμα είναι ότι δεν το κάνει αυτό, και κυρίως στα Μαθηματικά που είναι μάθημα εξάσκησης, δεν λύνει τις ασκήσεις ας πούμε, την προπαίδεια του 3 του 6, [κακή εγγραφή] είναι δύσκολα προχτές, δεν τη ρώτησα σήμερα, αλλά γενικά της λείπει η εξάσκηση, δεν ασχολείται πολύ στο σπίτι, έτσι, για κοιτάξτε το και σεις γιατί είναι κρίμα ας πούμε δεν είναι από τα παιδιά που δεν, εντάξει μπορεί να έχει μια αδυναμία να αντιληφθεί κάποια πράγματα ή στη γραμματική, αλλά αν προσπαθήσει θα τα καλυτερέψει αυτά τα πράγματα, το θέμα είναι ότι δεν προσπαθεί στο βαθμό που μπορεί και συνέχεια ας πούμε κάθε φορά θα τη σηκώσω ή θα τη φωνάξω να τα πούμε ιδιαιτέρως, αλλά αν δεν τα δουλέψει μετά στο σπίτι τα ξέχασε, θα περιμένει την επόμενη φορά και όταν είμαστε 20 παιδιά δεν μπορούμε να σηκώνουμε μονίμως τη Χαρά και εγώ θέλω ας πούμε να τη βοηθήσω, το θέμα είναι δεν θέλει η Χαρά, για κοιτάξτε κι εσείς τι μπορείς έτσι λίγο μην, ή τουλάχιστον να πεις τα ‘γραψες Χαρά να δω και αν είναι σωστά ή όχι αφήστε να δω μετά εγώ, αλλά τουλάχιστον να ‘χει προσπαθήσει στο σπίτι γιατί άμα δεν προσπαθήσεις δεν γίνεται μετά Γ: ευχαριστώ πολύ Δ: να πάτε στο καλό

44 Αξιολόγηση μαθητών Σχετ: ΔΕΠΠΣ (τόμος Α’ Φ.Ε.Κ. τεύχος Β’ αρ. φύλλου 303/ , σελ ), Π.Δ. 8/1995 (ΦΕΚ 3Α) & 121/1995 (ΦΕΚ 75Α), εγκύκλιο του ΥΠ.ΠΑΙ.Θ.ΠΑ. Φ.7/228/Γ1/1561/ , όπως συμπληρώθηκε με τα εδάφια β και γ της παρ. 5 της με αρ. Φ.3/716/Γ1/825/ εγκυκλίου.

45 Αξιολόγηση μαθητών Όπως προβλέπεται από το ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ του κάθε γνωστικού αντικειμένου, η αξιολόγηση είναι μια συνεχής διαδικασία που έχει κυρίως διαμορφωτικό χαρακτήρα. Σκοπός της αξιολόγησης δεν είναι μόνο η αποτύπωση των γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων που κατέκτησαν οι μαθητές (βαθμός), αλλά η επισήμανση και ο εντοπισμός προβλημάτων και ελλείψεων, η ανατροφοδότηση του εκπαιδευτικού και των μαθητών για την πορεία επίτευξης των διδακτικών και εκπαιδευτικών στόχων και η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου γενικότερα. Οι πρώτοι που αξιολογούμαστε από μια τέτοια διαδικασία είμαστε εμείς οι εκπαιδευτικοί και η δυνατότητα ή αδυναμία μας να προσαρμόζουμε προκλητικούς στόχους για τους μαθητές μας. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση οι μαθητές, θα γράφουν επαναληπτικά τεστ, όπως τα λένε οι ίδιοι, και μάλιστα το πρωί της Δευτέρας. Ή επίσης να γράφουν οι μαθητές δύο (2) επαναληπτικά σε μία μέρα, μετατρέποντας το σχολείο σε ένα διαρκές εξεταστικό κέντρο! Για την αξιολόγηση του μαθητή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη οτιδήποτε συμβαίνει κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας, δηλαδή, ο διάλογος στην ομάδα των μαθητών, η συμμετοχή, οι συνθετικές δημιουργικές – διερευνητικές εργασίες, η συστηματική παρατήρηση, ο φάκελος εργασιών του μαθητή, η αυτοαξιολόγηση του μαθητή ή η αξιολόγηση από τους συμμαθητές του, κ.ά.

46 Αξιολόγηση μαθητών Πριν τη χορήγηση του επαναληπτικού τεστ, πρέπει απαραίτητα να έχει προηγηθεί ανακεφαλαίωση, στην οποία θα έχετε επισημάνει τα προβλήματα και κενά που υπάρχουν, θα γνωρίζουν οι μαθητές τους στόχους και τα κριτήρια με τα οποία θα πραγματοποιηθεί η αξιολόγηση και τα αποτελέσματά της. Σχετικά με είδος των ασκήσεων των επαναληπτικών τεστ, πρέπει να είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας, να μην είναι μόνο ανοικτού τύπου, αλλά ακροστιχίδες, πολλαπλών επιλογών, σύζευξης, επιχειρηματολογίας κλπ. Φροντίζουμε να είναι κατάλληλες για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών μας και να μην αποτελούν απλή αντιγραφή των βοηθημάτων του εμπορίου ή ηλεκτρονικών σελίδων. Επίσης, κατά τη διόρθωση, αποφεύγουμε χαρακτηρισμούς του τύπου «να διαβάζεις περισσότερο» «προσπάθησε κι άλλο» «είσαι απρόσεχτος», κ.ά.

47 Ο ρόλος των εκπαιδευτικών
Οι ραγδαίες εξελίξεις και η έκρηξη της γνώσης, στο χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας, στο ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο και η διεθνοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών σχέσεων, ασκούν τεράστιες επιδράσεις στο χώρο της εκπαίδευσης. Αυτή η επιτάχυνση των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών που συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο, σε συνδυασμό με τις ραγδαίες εξελίξεις στην επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο, απαιτεί πλέον από τον εκπαιδευτικό, διαρκή επιστημονική ενημέρωση και αντίστοιχη επαγγελματική κατάρτιση. Ο εκπαιδευτικός θεωρείται βασικός παράγοντας επιτυχίας του έργου που καλείται να υλοποιήσει το σχολείο. Σε κανέναν άλλο επαγγελματικό χώρο δεν πρέπει να γίνεται τόση συζήτηση για την ««επιμόρφωση»» του προσωπικού του. Αργότερα, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η «επιμόρφωση» των εκπαιδευτικών ορίζεται πλέον ως διαρκής, θεωρείται αναπόσπαστο μέρος της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας και ατομικής εξέλιξης. Σκοπός της «επιμόρφωσης» είναι μεταξύ άλλων η επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών Η Δια βίου Μάθηση και Κατάρτιση των εκπαιδευτικών προβλέπεται και στο Καθηκοντολόγιο.

48 Ο ρόλος των εκπαιδευτικών
«Οι εκπαιδευτικοί ανανεώνουν και εμπλουτίζουν τις γνώσεις τους σχετικά με τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα και τις επιστήμες της αγωγής τόσο μέσω των διάφορων μορφών επιμόρφωσης και επιστημονικής παιδαγωγικής καθοδήγησης, που παρέχονται θεσμικά από το σύστημα της οργανωμένης εκπαίδευσης, όσο και με την αυτοεπιμόρφωση Φαίνεται ότι η επιμορφωτική πολιτική στη χώρα μας προσαρμόζεται καταρχήν στις ανάγκες και στόχους της Πολιτείας και από το 1994 κι έπειτα στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι προφανές ότι μέσω της «επιμόρφωσης», η οποία διαρθρώνεται και ελέγχεται πλήρως από το Υπουργείο Παιδείας, αναπαράγεται το μοντέλο της εκάστοτε εκπαιδευτικής πολιτικής. Στοχεύει στην εξυπηρέτηση των αναγκών του εκπαιδευτικού συστήματος. Συμβάλλει, εάν δε στοχεύει, στην παγίωση του κατεστημένου και του συντηρητισμού, επιδιώκοντας τη συναίνεση και υποταγή των εκπαιδευτικών στην εκάστοτε εκπαιδευτική πολιτική, η οποία διαμορφώνεται χωρίς τις απόψεις και επιθυμίες των ίδιων. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται στις θεσμοθετημένες επιμορφώσεις να ανανεώσουν τις γνώσεις τους ώστε να γίνουν αποτελεσματικότερα «εργαλεία», εκτελεστικά όργανα για την εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής, χωρίς βέβαια να έχουν λόγο σε ζητήματα όπως οι διδακτικές μέθοδοι, τα διδακτικά βιβλία, οι εξετάσεις κλπ (Χρονοπούλου, 1982; Νούτσος, 1986; Βεργίδης, 1993β; Μαυρογιώργος, 2003).[1]

49 Ο ρόλος των εκπαιδευτικών
Θα είχε ενδιαφέρον να αναλυθεί ο «λόγος» σχετικά με την επιμόρφωση και τους εκπαιδευτικούς, ώστε να αναδειχθεί ένας δυισμός. Από τη μια οι εκπαιδευτικοί θεωρούνται επαγγελματίες και καλούνται να εφαρμόσουν όσο το δυνατόν καλύτερα και με αυτονομία την επαγγελματική εκπαίδευση (αρχική και κατά τη διάρκεια της καριέρας τους) για να υπάρξουν καλύτερα αποτελέσματα. Από την άλλη οι ίδιοι δεν έχουν κανένα βαθμό ελέγχου στο σχεδιασμό της εκπαιδευτικής πολιτικής (αναλυτικά προγράμματα, βιβλία) και καλούνται να υλοποιήσουν την προγραμματισμένη τυποποιημένη και οργανωμένη «εργαλειακά» διδακτική διαδικασία, μέσα και από τα με αναλυτικές οδηγίες «βιβλία δασκάλου». Από τη μια οι εκπαιδευτικοί είναι επιστήμονες καταρτισμένοι, από την άλλη δεν μπορούν να κρίνουν και να αποφασίσουν. Επίσης, κάθε φορά που υπάρχει μια αλλαγή (π.χ. πρόσφατα 2006, τα νέα διδακτικά βιβλία) οργανώνονται επιμορφώσεις για να προετοιμαστούν οι εκπαιδευτικοί να υλοποιήσουν και να εφαρμόσουν την καινούρια πρόταση. Δηλαδή οι εκπαιδευτικοί είναι ανέτοιμοι και ανίκανοι μπροστά σε κάθε τι νέο; Κι εάν ετοιμάσουμε εκπαιδευτικούς για κάτι συγκεκριμένο, δε θα είναι ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουν κάτι άλλο; Η επιμόρφωση δεν είναι απλώς συσσώρευση γνώσεων.