Βασίλης Περιστέρας Eπιχειρησιακή Aρχιτεκτονική Διακυβέρνησης: προς μια γλωσσολογική προσέγγιση του διοικητικού φαινομένου 1ο Συνέδριο Διοικητικών.

Παρουσίαση με θέμα: "Βασίλης Περιστέρας Eπιχειρησιακή Aρχιτεκτονική Διακυβέρνησης: προς μια γλωσσολογική προσέγγιση του διοικητικού φαινομένου 1ο Συνέδριο Διοικητικών."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Βασίλης Περιστέρας per@uom.gr Eπιχειρησιακή Aρχιτεκτονική Διακυβέρνησης: προς μια γλωσσολογική προσέγγιση του διοικητικού φαινομένου 1ο Συνέδριο Διοικητικών Επιστημόνων Αθήνα, 7/10/2005 Κωνσταντίνος Ταραμπάνης kat@uom.gr

2 Η Μεταφορά στη Διοικητική Επιστήμη Gareth Morgan (1997), “Images of Organizations”, Sage Publications Μηχανή Ζωντανός Οργανισμός Εγκέφαλος Κουλτούρα Πολιτικό Σύστημα Μετασχηματισμός κι Αστάθεια Μέσο Κυριαρχίας Γλώσσα

3 Τα σύγχρονα διοικητικά συστήματα έχουν ιστορικά αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό εσωτερική διαφοροποίηση για να αντεπεξέλθουν στο πολύπλοκο και συνεχώς μεταβαλλόμενο εξωτερικό περιβάλλον. Αυτή η κατεύθυνση δεν υποστηρίχτηκε από την απαραίτητη ολοκλήρωση με την ανάπτυξη νέων διεπαφών (interfaces) τόσο μεταξύ των διαφόρων τομέων της δημόσιας διοίκησης, όσο και μεταξύ διοίκησης-κοινωνίας. Το αποτέλεσμα έτσι είναι ένας κατακερματισμένος και καθετοποιημένος διοικητικός χώρος με μηδενική σχεδόν οριζόντια ολοκλήρωση. Αναγνωρίζουμε έτσι ένα διπλό πρόβλημα ολοκλήρωσης του διοικητικού συστήματος: Στο εσωτερικές διεπαφές, μεταξύ των δημοσίων οργανώσεων Στη διεπαφή με το περιβάλλον Ονομάζουμε αυτό το πρόβλημα «Διπλό έλλειμμα ολοκλήρωσης» Για να αντιμετωπισθεί αυτό το πρόβλημα η Δημόσια Διοίκηση πρέπει να ανασχεδιαστεί, ώστε να υποστηριχθούν οι αναγκαίες προσαρμογές του συστήματος. Οι νέες τεχνολογίες χρησιμοποιούνται σαν όχημα προς αυτήν την κατεύθυνση Ορισμός του Προβλήματος

4 Επιστημολογικές Αναφορές Γλωσσολογία Pragmatics Speech Act Theory (How to do things with words) Communication Theory Language Action Perspective Information Systems Theory Domain Analysis and Modeling Θεωρία Δημόσιας Πολιτικής Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική Upper Ontologies Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική Διακυβέρνησης (GEA) Τεχνολογίες Σημασιολογικού Ιστού (Semantic Web) Νέο Modus Operandi στην παροχή Δημοσίων Υπηρεσιών

5 ΔΙΑΛΟΓΟΣ per@uom.gr ΚΡΑΤΟΣ Πολίτης

6 per@uom.gr ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Dialogue-for-design Σχεδιασμός Δημόσιας Πολιτικής ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Dialogue-for-serving Παροχή Δημοσίων Υπηρεσιών ΚΡΑΤΟΣ Πολίτης

7 per@uom.gr ΚΡΑΤΟΣ Πολίτης ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Dialogue-for-design Σχεδιασμός Δημόσιας Πολιτικής

8 per@uom.gr ΚΡΑΤΟΣ Πολίτης ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Dialogue-for-serving Παροχή Δημοσίων Υπηρεσιών

9 Λειτουργίες Δημόσιας Διοίκησης Σκοποί Δημόσιας Διοίκησης Δημόσιες Υπηρεσίες

10 Ποιες είναι οι Βασικές Λειτουργίες της Δημόσιας Διοίκησης;

11 Declarative (Δηλωτική) Imperative (Προστακτική) Permissive (Αδειοδοτική) Incentive (Προτρεπτική) Supportive (Υποστηρικτική) Βασικές Λειτουργίες Δημόσιας Διοίκησης per@uom.gr

12 Βασικές Λειτουργίες Δημόσιας Διοίκησης Μέσω της δηλωτικής λειτουργίας η ΔΔ δηλώνει και πιστοποιεί την ύπαρξη και αλήθεια συγκεκριμένων καταστάσεων του κόσμου. (Through the declarative function public administration declares and certifies the existence and the truth of certain world states). Μέσω της προστακτικής λειτουργίας η ΔΔ υποχρεώνει ή απαγορεύει κοινωνικές ή/και ατομικές συμπεριφορές. (Through the imperative function public administration forces or forbids certain social behaviors). Μέσω της αδειοδοτικής λειτουργίας η ΔΔ αναγνωρίζει ειδικά δικαιώματα και επιτρέπει συμπεριφορές που γενικά είναι απαγορευμένες. (Through the permissive function public administration recognizes special rights and allows behaviors otherwise prohibited). Μέσω της προτρεπτικής λειτουργίας η ΔΔ προωθεί και πριμοδοτεί ποικιλοτρόπως συγκεκριμένες συμπεριφορές (πχ για λόγους «κοινωνικού συμφέροντος») (Through the incentive function public administration promotes and favors specific behaviors). Μέσω της υποστηρικτικής λειτουργίας η ΔΔ υποβοηθά την πρόσβαση των πολιτών σε αγαθά κι υπηρεσίες που θεωρούνται απαραίτητα και από τα οποία ο αποκλεισμός ομάδων πληθυσμού θεωρείται μη αποδεκτός. (Through the supportive function public administration subsidizes citizens’ access to goods, services and infrastructures that are considered as vital and for which exclusion is considered unacceptable).

13 Βασικές Τύποι Δημοσίων Υπηρεσιών Μέσω των πιστοποιήσεων η ΔΔ υλοποιεί την δηλωτική λειτουργία της βεβαιώνοντας συγκεκριμένες καταστάσεις του κόσμου. Μέσω των αδειοδοτήσεων η ΔΔ: Αποσύρει γενικευμένες απαγορεύσεις (αδειοδοτική λειτουργία) Προσφέρει υποστήριξη (υποστηρικτική λειτουργία) Κατευθύνει συμπεριφορές (προτρεπτική λειτουργία) Μέσω των ελέγχων, η ΔΔ ελέγχει την αποχή από απαγορευμένες ή την συμμόρφωση σε επιβεβλημένες συμπεριφορές. (προστακτική λειτουργία) Πιστοποιήσεις Αδειοδοτήσεις Έλεγχοι Οι τύποι Δημόσιων Υπηρεσιών δε πρέπει να συγχέονται με τους τύπους Λειτουργιών

14 Βασικές Λειτουργίες Δημόσιας Διοίκησης Λειτουργία ΔιοίκησηςΚυρίαρχος Τύπος Υλοποίησης (Δημόσια Υπηρεσία) ΔηλωτικήΒεβαίωση ΠροστακτικήΈλεγχος ΑδειοδοτικήΑδειοδότηση ΥποστηρικτικήΑδειοδότηση ΠροτρεπτικήΑδειοδότηση

15 Βασικές Λειτουργίες Δημόσιας Διοίκησης Σκοπός: Υποστήριξη Ανέργων Λειτουργία Διοίκησης: Υποστήριξη Περίπτωση δημόσιας υπηρεσίας = Έκδοση κάρτας ανεργίας -Τύπος Δημόσιας Υπηρεσίας = Βεβαίωση Περίπτωση δημόσιας υπηρεσίας = Εκχώρηση αδειών λιανοπωλητών σε ανέργους -Τύπος Δημόσιας Υπηρεσίας = Αδειοδότηση Περίπτωση δημόσιας υπηρεσίας = Έλεγχος επιχειρήσεων που χρηματοδοτούνται για πρόσληψη ανέργων -Τύπος Δημόσιας Υπηρεσίας = Έλεγχος

16 ΓλώσσαΔημόσια Διοίκηση Η Γλώσσα επιτελεί μια σειρά από βασικές Επικοινωνιακές Λειτουργίες. Η Δημόσια Διοίκηση (ΔΔ) επιτελεί μια σειρά από βασικές Λειτουργίες ΔΔ. Οι βασικές Επικοινωνιακές Λειτουργίες της Γλώσσας είναι η Απόφανση, η Ερώτηση, η Προσταγή κι η Παράκληση. Οι βασικές Λειτουργίες ΔΔ είναι η Βεβαίωση, η Προσταγή, η Αδειοδότηση, η Προτροπή και η Υποστήριξη. Μέσω των Επικοινωνιακών Λειτουργιών, μεταφέρονται τα Μηνύματα που ο ομιλητής επιδιώκει να μεταφέρει. Τα Μηνύματα είναι αρχικά ιδέες και συναισθήματα, που ο ομιλητής επιθυμεί να κοινοποιήσει. Μέσω των Λειτουργιών ΔΔ, η διοίκηση πραγματώνει συγκεκριμένους Σκοπούς. Οι Σκοποί είναι αρχικά ιδέες, που η διοίκηση επιθυμεί να ικανοποιήσει. Το Μήνυμα έχει μια Επικοινωνιακή Λειτουργία ή διαφορετικά το Μήνυμα ανήκει σε έναν τύπο Επικοινωνιακής Λειτουργίας. Ο Σκοπός σχετίζεται με μια Λειτουργία ΔΔ ή διαφορετικά ο Σκοπός ανήκει σε ένα τύπο Λειτουργίας ΔΔ. Τα Μηνύματα συνδέονται και σχετίζονται, αποκτώντας ιδιαίτερη σημασία, σε ευρύτερα Κείμενα. Οι Σκοποί συνδέονται κι αποκτούν ιδιαίτερη σημασία σε συγκεκριμένα Πεδία Άσκησης Δημόσιας Πολιτικής (ΠΑΔΠ). Για να μεταφέρει τα Μηνύματα ο ομιλητής οργανώνει και προφέρει Προτάσεις. Ή διαφορετικά, η κάθε Πρόταση στοχεύει στην έκφραση ενός Μηνύματος. Για να ικανοποιήσει τους Σκοπούς, η διοίκηση οργανώνει και προσφέρει Δημόσιες Υπηρεσίες (ΔΥ). Ή διαφορετικά, η κάθε ΔΥ στοχεύει στην ικανοποίηση ενός Σκοπού. Αυτές οι Προτάσεις μπορεί να είναι αποφαντικές, ερωτηματικές ή προστακτικές. Οι ΔΥ μπορεί να είναι βεβαιωτικές, αδειοδοτικές, ελεγκτικές ή παραγωγικές. Υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι (Προτάσεις) για να μεταφερθεί ένα Μήνυμα του ομιλητή. Υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι (διαφορετικές ΔΥ) για να ικανοποιηθεί ένας Σκοπός της διοίκησης. Οι Προτάσεις συγκροτούνται (κυρίως) από Ονόματα και Ρήματα. Στην εκτέλεση των ΔΥ συμμετέχουν Οντότητες και Διαδικασίες. Η οργάνωση των προτάσεων υπακούει ένα σύνολο κανόνων που απαρτίζουν τη Γραμματική - Συντακτικό της γλώσσας. Η οργάνωση των ΔΥ υπακούει σε ένα σύνολο κανόνων που απαρτίζουν τη Γραμματική - Συντακτικό της ΔΔ.

17 Γλωσσολογικό Μοντέλο Διοικητικό Μοντέλο

18 per@uom.gr GEA Top Level Object Model

19 Η Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική Διακυβέρνησης (GEA) είναι μια γενικευμένη κι ολιστική Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική για το συνολικό σύστημα Διακυβέρνησης Η Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική μιας οργάνωσης είναι ένα συνεκτικό σύνολο αλληλοσυσχετιζόμενων μοντέλων που αναπαριστούν με διαφορετικές οπτικές και βάθος ανάλυσης το σύνολο της οργάνωσης Αφαιρετικά μοντέλα που περιγράφουν τα κοινά χαρατκηριστικά ενός τύπου συστήματος. Μοντέλα που περιγράφουν τύπους συστημάτων κι όχι συγκεκριμένα άτομα (instances) ενός τύπου.

20 To μεταμοντέλο της Eπιχειρησιακής Aρχιτεκτονικής Διακυβέρνησης (Governance Enterprise Architecture – GEA metamodel)

21 1. Peristeras V., Tarabanis K., “Providing pan-European e-government services with the use of semantic web services technologies: a generic process model” in R. Traunmüller (Ed.): Electronic Government, 4th EGOV International Conference, DEXA 2005, Copenhagen, Denmark, 22 – 25 Αug. 2005, Proceedings: Lecture Notes in Computer Science vol. 3591 Springer 2005, pp. 226-236 2. Peristeras V., Tarabanis K., “The GEA Generic Process Model for Public Administration Service Execution”, 8th International Conference for Business Information Systems (8th BIS 2005), Poznan, Poland 22-24 April 2005 3. Peristeras V., Tarabanis K., “Governance Enterprise Architecture (GEA): Domain Models for e-Governance”, 6th ACM International Conference on Electronic Commerce (ICEC’04), Delft, The Netherlands, 25-27 October 2004 4. Peristeras V., Tarabanis K., “Advancing the Government Enterprise Architecture - GEA: The Service Execution Object Model”, in R. Traunmüller (Ed.): Electronic Government, 3rd International Conference, DEXA, EGOV 2004, Zaragoza, Spain, 30 Αug. – 3 Sep. 2004, 2004, Proceedings. Lecture Notes in Computer Science 3183 Springer 2004, pp. 476-482 5. Peristeras V., Tarabanis K., “The Governance Enterprise Architecture (GEA) Object Model”, in Maria A. Wimmer (Ed.) Knowledge Management in Electronic Government, 5th IFIP International Working Conference, KMGov 2004, Krems, Austria, May 27-29 2004 Proceedings. Lecture Notes in Computer Science 3035, Springer 2004, pp. 101-110Lecture Notes in Computer Science 6. Peristeras V., Tsekos Th., and Tarabanis K., “Building Domain Models for the (e-) Governance System”, presented at the International Conference on Politics and Information Systems: Technologies and Applications (PISTA '03). 31 Jul.–2 Aug. 2003 - Orlando, Florida, USA. 7. Peristeras V., Tarabanis K., “Knowledge Management Requirements for Pan-European Public Administration Service Delivery”, in Maria A. Wimmer (Ed.) Knowledge Management in Electronic Government, 4th IFIP International Working Conference, KMGov 2003, Rhodes, Greece, May 26-28, 2003, Proceedings. Lecture Notes in Computer Science 2645, Springer 2003, pp. 37-47Lecture Notes in Computer Science 8. Peristeras V., Tarabanis K., “Requirements for Transparent Public Services Provision amongst Public Administrations”, in Klaus Lenk, Roland Traunmüller (Eds.): Electronic Government, First International Conference, DEXA, EGOV 2002, Aix-en-Provence, France, September 2-5, 2002, Proceedings. Lecture Notes in Computer Science 2456 Springer 2002, pp. 330-337 9. Fragidis G., K., Tarabanis, Peristeras V., “Building an Enterprise Architecture for Public Administration: A High Level Model for Strategic Planning”, proceedings of the 9th European Conference on Information Systems, pp. 987-998, June 2001, Bled, Slovenia. 10. Peristeras V., K., Tarabanis, “Towards an Enterprise Architecture for Public Administration: A Top Down Approach”, European Journal of Information Systems, vol. 9, pp. 252-260. Dec. 2000. Also proceedings 8th European Conference on Information Systems, Vienna, vol.2, pp.1160-1167. Αναφορές

22 Βασίλης Περιστέρας per@uom.gr Eπιχειρησιακή Aρχιτεκτονική Διακυβέρνησης: προς μια γλωσσολογική προσέγγιση του διοικητικού φαινομένου 1ο Συνέδριο Διοικητικών Επιστημόνων Αθήνα, 7/10/2005 Κωνσταντίνος Ταραμπάνης kat@uom.gr Ευχαριστώ για την προσοχή σας…

23 Ο Searle αναγνωρίζει τους παρακάτω τύπους από «speech acts» ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Dialogue-for-serving Representatives, which commit the speaker to the truth of the expressed proposition Directives, which are attempts by the speaker to get the addressee to do something Commisives, which commit the speaker to some future course of action Expressives, which express a psychological state Declarations, which effect immediate changes in the institutional state of affairs and which tend to rely on elaborate extra linguistic institutions

24 Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική Διακυβέρνησης: Επιστημολογικές Αναφορές Γλωσσολογία Pragmatics Speech Act Theory (How to do things with words) Language Action Perspective Επιχειρησιακή Αρχιτεκτονική Διακυβέρνησης