Το σχολικό κτήριο ως μέσο αισθητικής αγωγής

Παρουσίαση με θέμα: "Το σχολικό κτήριο ως μέσο αισθητικής αγωγής"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Το σχολικό κτήριο ως μέσο αισθητικής αγωγής
Κατερίνα Τζάμου Διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης

2 1ο Δημοτικό Σχολείο Ναούσης
Συγκίνηση που προκαλούν τα πρόσωπα και οι χώροι, εξανθρωπισμένη, οικεία, φιλική αρχιτεκτονική

3 1ο Δημοτικό Σχολείο Ναούσης
Εκσυγχρονισμένος νεοκλασικισμός, μεικτής μορφολογίας, συνδυασμός πέτρας και πλάκας μπετόν, ανανεώνει τον νεοκλασικό κώδικα αξιοποιώντας τις σύγχρονες διατάξεις και λειτουργίες - αξίες και ιδεολογία νεοκλασικισμού έστω και επαναδιατυπωμένου 1ο Δημοτικό Σχολείο Ναούσης Ίδρυση 1911, αποπεράτωση 1923 Αρχιτέκτων: Απόστολος Γραικός ( )

4 Πρόγραμμα Δημητρίου Καλλία
Οικοδομήθηκαν 358 σχολεία από το 1898 έως το 1911 σε νεοκλασικό ιδίωμα – λόγια αρχιτεκτονική, επώνυμη, ιδεολογικό κίνημα νεοκλασικισμού συνδεδεμένου με την εθνική ιδέα, επίσημη αρχιτεκτονική μορφολογική επιλογή (σε βάρος της παραδοσιακής-βυζαντινής), φορέας αξιών ο νεοκλασικισμός, υιοθετήθηκε και από τις ελληνικές κοινότητες πέραν των συνόρων Πρόγραμμα Δημητρίου Καλλία Αρχιτεκτονική τυπολογία πρώτου κρατικού προγράμματος σχολικών κτηρίων Νόμου ΒΤΜΘ΄ του 1895

5 Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Μυτιλήνης
Αδριάντας Σοφοκλή Βουρνάζου( ). Γλύπτης: Γεώργιος Μπονάνος ( ). Η πρόσοψη του σχολείου επί της πλατείας φέρει επιρροές από το πρότυπο που καθιέρωσε το Πανεπιστήμιο του Christian Hansen στην Αθήνα Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Μυτιλήνης Ίδρυση: 1840, Κατασκευή: Αρχιτέκτων: Αργύρης Αδαλής Γλύπτης: Γεώργιος Μπονάνος ( )

6 Το Γενάρη του 1896 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Σοφοκλή Βουρνάζου ( ). Γλύπτης ο Γεώργιος Μπονάνος

7 Η πρόσοψη του σχολείου επί της πλατείας φέρει επιρροές από το πρότυπο που καθιέρωσε το Πανεπιστήμιο του Christian Hansen στην Αθήνα Οριζόντιος διαχωρισμός: βάση-κορμός-στέψη

8 Κεντρικό κλιμακοστάσιο, μνημειακότητα
νεοκλασικισμός Τριμερής, συμμετρική κάτοψη, κεντρικός προθάλαμος και παράταξη χώρων εκατέρωθεν –αναγνώσιμο και στην όψη με προεξοχή του κεντρικού τμήματος Κεντρικό κλιμακοστάσιο, μνημειακότητα Τριμερής οργάνωση της όψης σε βάση-κορμό-στέψη Συμμετρία Αξονικότητα Ρυθμική επανάληψη στους άξονες των ανοιγμάτων Χρήση «ρυθμών» στη διακόσμηση (δωρικός, ιωνικός) Αετωματικές απολήξεις στον θριγκό Γλυπτές διακοσμήσεις Χρήση ευγενών υλικών (πέτρα, μάρμαρο, ξύλο) χυτοσίδηρος αργότερα Φέρουσα λιθοδομή στην τοιχοποιία Και φορέας αξιών και ιδεολογιών ο νεοκλασικισμός – καθυποβάλλει αξίες το κτήριο – τάξη, αρμονία, ηρεμία,

9 Ορθολογικός νεοκλασικισμός
χτίζονται περίπου 1100 σχολεία, τα περισσότερα μετά το 1920, με προσπάθεια προσαρμογής τους στον χαρακτήρα των μικρών επαρχιακών πόλεων Αισθητική Ύφος Κλίμακα Υλικά Αρμονία Οικειότητα Προσαρμογή στο περιβάλλον

10 Λάππειο Γυμνάσιο Ναούσης
Κατασκευή: 1926 Αρχιτέκτων: Ξενοφών Παιονίδης (?)

11 Δημοτικό σχολείο Καλλονής Λέσβου
Κάτοψη σε Π, συμμετρία ως προς τον κεντρικό άξονα με προεξέχον κεντρικό τμήμα το οποίο κοσμεί μνημειώδες πρόπυλο. Οι κεραίες του Π και το πρόπυλο έχουν αετωματική στέψη Δημοτικό σχολείο Καλλονής Λέσβου Κατασκευή: Αρχιτέκτων: Ασημάκης Φούσκας

12 Κάτοψη σε Π, συμμετρία ως προς τον κεντρικό άξονα με προεξέχον κεντρικό τμήμα το οποίο κοσμεί μνημειώδες πρόπυλο. Οι κεραίες του Π και το πρόπυλο έχουν αετωματική στέψη

13 Λύκειο Καλλονής Λέσβου
Σύγκριση – «προκατασκευασμένη» αρχιτεκτονική Λύκειο Καλλονής Λέσβου Ίδρυση: Κατασκευή: δεκαετία 1980 Αρχιτέκτων:

14 Λύκειο Καλλονής Έλλειψη σεβασμού στο κτήριο

15 Γυμνάσιο Ερεσού Λέσβου
Επώνυμη αρχιτεκτονική σε μικρή κοινότητα παραμεθόριας νήσου – χρηματοδότηση δημοσίων κτηρίων από ερανικές επιτροπές ομογενών, εκκλησία, εύπορους χορηγούς Γυμνάσιο Ερεσού Λέσβου Κατασκευή: 1921 Αρχιτέκτων: Αθανάσιος Δεμίρης ( )

16 Γυμνάσιο Ερεσού

17 Αξιακή λειτουργία του δημόσιου σχολείου, μνημειακότητα, φορέας αξιών

18

19 Κλίμακα, αίσθηση ευρύτητας του χώρου, ψηλοτάβανες οροφές, ευγενή υλικά και ζεστασιά του ξύλου – παραφωνία τα σύγχρονα σχολικά έπιπλα

20 Κυβέρνηση Βενιζέλου (1928-1932)
1929 νόμος «Περί ανεγέρσεως σχολικών κτηρίων καθ’ άπαν το κράτος» Το 1931 έχουν ανεγερθεί περισσότερα από 3000 σχολικά κτήρια Υπουργός παιδείας ο Γ. Παπανδρέου

21 Δημοτικό σχολείο στην Ακρόπολη (οδός Καρυατίδων και Καλησπέρη)
Διεθνής μοντερνισμός – λειτουργικότητα – ελεύθερη κάτοψη, χρήση νέων υλικών, απουσία διακόσμησης και μνημειακότητας, εκτός κλίμακας – αξίες κλασικισμού σε συνάρτηση με το κλασικό μνημείο Δημοτικό σχολείο στην Ακρόπολη (οδός Καρυατίδων και Καλησπέρη) Κατασκευή: 1932 Αρχιτέκτων: Πάτροκλος Καραντινός ( )

22 Σχολικό κτήριο στη Βέροια
Τα κτήρια «φυλακές» της δεκαετίας 60-70 Σχολικό κτήριο στη Βέροια Δεκαετία

23 Σχολικό κτήριο στο Καλοχώρι Ημαθίας
Δεκαετία 1980

24 Διεθνές Γυμνάσιο και Λύκειο Τυρνάβου
Απρόσωπη αρχιτεκτονική του ΟΣΚ Διεθνές Γυμνάσιο και Λύκειο Τυρνάβου (Νατοϊκό στρατηγείο Τυρνάβου)

25

26

27 Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Βαρβακείου
«προκάτ» κατασκευή, υλικά που «γερνούν» άσχημα Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Βαρβακείου Ίδρυση: 1860 Κατασκευή: 1981

28 Βαρβάκειος Σχολή Ίδρυση: 1860 Κατεδαφίστηκε: 1955
Οθωνικός νεοκλασικισμός, λιτότητα στη σχεδίαση, διακριτική διακόσμηση Βαρβάκειος Σχολή Ίδρυση: 1860 Κατεδαφίστηκε: 1955 Αρχιτέκτων: Π. Κάλκος

29 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών (Γεννάδειο)
Τυπική πλακιώτικη κατοικία, παραδοσιακός νεοκλασικισμός του 19ου, λειτουργία του χρώματος 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών (Γεννάδειο) Οδός Αδριανού, Πλάκα Ίδρυση: 1829 στην Αίγινα, μεταφορά το 1834 στην Αθήνα

30

31 Επανάχρηση νεοκλασικής οικίας του 19ου, τάση αποκατάστασης κτηρίων και επανάχρησής τους

32 1ο Πειραματικό Λύκειο Αθηνών (πρώην)
Οδός Ηπίτου 15, Πλάκα Πρώην οικία Πέτρου Ηπίτη ( ), ιατρού του Όθωνα.

33 Ευγενή υλικά, χρώμα,

34 46ο Λύκειο Αθηνών (Ασκληπιού)
Εκλεκτικισμός, συνδυασμός αναγεννησιακής καμάρας και νεοκλασικών στοιχείων, ευγενή υλικά 46ο Λύκειο Αθηνών (Ασκληπιού) Εκλεκτικιστικό κτήριο του 1914

35 Ψυχολογία και συμπεριφορές μαθητών μέσα σε ιστορικά κτήρια

36

37 Ευγενή υλικά στο εσωτερικό «αναβαθμίζουν» και τους χρήστες (μαθητές) επιδρώντας στη συμπεριφορά τους

38 3ο Γυμνάσιο Νικαίας (Λουτρά)
Διατηρητέο κτήριο του 1924, στέγαζε χαμάμ. Βρίσκεται στην αυλή του σχολείου.

39

40

41 Σχολικό συγκρότημα Αγίου Δημητρίου
«Κτισμένη θεωρεία», πρωτοπορία, αλλά και δογματισμός που δεν βρήκε ανταπόκριση από τους χρήστες Σχολικό συγκρότημα Αγίου Δημητρίου Κατασκευή: Αρχιτέκτων: Τάκης Ζεννέτος ( )

42

43

44

45

46 Λάτσειο δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού (Κάντζα Αττικής)
Σύγχρονη επώνυμη αρχιτεκτονική - Άχρονος κλασικισμός, κλασικές αξίες ενός μεγάλου δημιουργού με αναγνωρίσιμο ύφος – ιδιωτικό σχολείο, ο εργοδότης ανταποκρίνεται στις επιταγές του αρχιτέκτονα και στηρίζει τον προϋπολογισμό του Λάτσειο δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού (Κάντζα Αττικής) Κατασκευή: Αρχιτέκτων: Νίκος Βαλσαμάκης (1924)

47 Επώνυμη αρχιτεκτονική – μια υπογραφή «σφραγίδα ποιότητας» – νηφάλια αντιμετώπιση του μοντερνισμού με ενστερνισμένες τις κλασικές αξίες, καθαροί όγκοι, λιτότητα γραμμών, σχεδιαστική ιδιοφυία, χωρίς πομπώδεις εκφράσεις

48 Αφομοιωμένος άχρονος κλασικισμός, κλασικές αξίες: λιτότητα, ορθολογισμός, ευγενή υλικά, αξιοποίηση της ιδιαιτερότητας του εδάφους, προσανατολισμός, εσωτερικές αυλές, στοά

49

50 9ο Νηπιαγωγείο Αγ. Δημητρίου
Τοιχογραφία, χρώμα, σύγχρονη βιοκλιματική άποψη 9ο Νηπιαγωγείο Αγ. Δημητρίου Σειρά βιοκλιματικών κτηρίων του ΟΣΚ

51

52 Νέες προτάσεις του ΟΣΚ 2ο Λύκειο Ηρακλείου

53 Η λειτουργία του χρώματος

54 Αισθητική, υλικά Νηπιαγωγείο Δάφνης

55 (πλαστική καρέκλα)

56 Νηπιαγωγείο Αμυνταίου
Τυπικό παράδειγμα επαρχιακού νηπιαγωγείου Νηπιαγωγείο Αμυνταίου

57 Εγκατάλειψη υπαίθριου χώρου, μη λειτουργικές παιδικές χαρές --- (η συνέχεια στο β΄μέρος)