Κοινωνικές αναπαραστάσεις στον ελληνικό κινηματογράφο

Παρουσίαση με θέμα: "Κοινωνικές αναπαραστάσεις στον ελληνικό κινηματογράφο"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Κοινωνικές αναπαραστάσεις στον ελληνικό κινηματογράφο
Το ξύλο βγήκε απ’ τον παράδεισο ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

2 Οι άξονες στη βάση των οποίων θα κάνουμε την ανάλυση της
ταινίας στηρίζονται στις θεωρητικές θέσεις του Michel Foucault (The Archaeology of Knowledge, Tavistock, Λονδίνο, 1972) και είναι: • Ο άξονας αντικειμένων • Ο άξονας τρόπων εκφοράς Εσωτερικές συνθήκες εκφοράς Εξωτερικές συνθήκες εκφοράς • Ο άξονας εννοιών • Ο άξονας θεματικών ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

3 Ο αξονασ αντικειμενων Μια σειρα απο αντικειμενα αναπαριστουν την περιοδο (τελη δεκαετιασ ’50) συμπλεκοντασ πραγματολογικα στοιχεια στην προσπαθεια να αντικειμενοποιησει περισσοτερο την εποχη. Ειδικοτερα: Δομημένο περιβάλλον: Ιδιωτικό σχολείο θηλέων με κλασική διάταξη αιθουσών, τεράστιες βιβλιοθήκες, γραφεία, μάρμαρα, ταριχευμένα πουλιά κλπ. Οι κατοικίες των πρωταγωνιστών. Το μικροαστικό διαμέρισμα του Φλωρά σε αντίθεση με την πλούσια μονοκατοικία της Λίζας, που έχει μεγάλη αυλή, σκύλο, υπηρέτρια, σοφέρ.

4 Θεσμικο πλαισιο εκπαιδευσησ:
Αναφέρεται σε μια σχολική χρονιά στα τέλη της δεκαετίας του ’50, αλλά παραπέμπει σε 8τάξιο γυμνάσιο το οποίο όμως καταργήθηκε το 1951. Ζητήματα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Οι συστάσεις και το μέσο για εύρεση εργασίας (πελατειακό σύστημα). Η εκδρομή ως μέρος του εκπαιδευτικού θεσμού. Η εισαγωγή στα ανώτερα εκπαιδευτικά συστήματα μέσω εξετάσεων. Η ύπαρξη της παραπαιδείας. Τα παιδιά κάνουν φροντιστήρια το καλοκαίρι για να δώσουν εξετάσεις. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

5 Κοινωνικο πλαισιο δημοσιασ ζωησ:
Αναφορά στο Παλλάς και στο Ρεξ, που ήταν κινηματογράφοι της εποχής. Αναφορά στην πλατεία της Ομονοίας. Οι χοροί που ήταν στην μόδα εκείνη την εποχή.(π.χ. τσα-τσα.) Η τάση της μόδας, που φαίνεται στα ρούχα που φοράνε τα κορίτσια στην εκδρομή. Stars του cinema από αμερικάνικες ταινίες λειτουργούν σαν πρότυπα άνδρα. Ο τουρισμός ως συνήθεια που αφορά τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

6 Τα τουριστικά γραφεία παρουσιάζονται να οργανώνουν
εκδρομές για τα σχολεία. (Νίκη travel) Ο θεσμός του τροχονόμου. Χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς ήταν ευρέως διαδεδομένη. Το τηλέφωνο αν και έχει μπει για τα καλά στη ζωή τους θεωρείται σε κάποιες περιπτώσεις είδος πολυτελείας. Η χρήση γαλλικών εκφράσεων στην καθημερινή ζωή των αστικών οικογενειών, όπως το pardon και το aux revoire. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

7 Πλαισιο σχολικησ ζωησ:
Το συντηρητικό ντύσιμο των καθηγητών παρατηρείται στο κλασικό κοστούμι, ενώ από τα λεγόμενα τους δεν ανανεώνεται συχνά. Ο επιστάτης του σχολείου και η χρήση χειροκίνητου κουδουνιού. Τα χαστούκια που έδιναν οι καθηγητές στις μαθήτριες ήταν αληθινά. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

8 Ο θεσμός της μαθητικής ποδιάς που υπήρχε στο ελληνικό σχολείο (καταργήθηκε το 1982), παράλληλα με την ιδιαίτερη ενδυμασία που είχαν στο μάθημα της γυμναστικής. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

9 Οι μαθήτριες καπνίζουν και παρουσιάζονται ως μη ηθικές.
Οι μαθήτριες καπνίζουν και παρουσιάζονται ως μη ηθικές. Οι μαθήτριες σηκώνονται όρθιες για να πουν το μάθημα. Οι καθηγητές αποκαλούν τις μαθήτριές τους δεσποινίδες. Στο σχολείο υπάρχει χώρος εστίασης και μαγείρισσα. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

10 αξονασ τροπων εκφορασ Εσωτερικεσ συνθηκες εκφορασ
 αξονασ τροπων εκφορασ Εσωτερικεσ συνθηκες εκφορασ Γονεϊκά πρότυπα: Η μητέρα της Λίζας ασχολείται περισσότερο με τις αστικές καθημερινές συνήθειές της όπως τον εαυτό της και λιγότερο με την κόρη της. Έτσι εμφανίζεται επιπόλαιη, ελαφρόμυαλη, επιδεικτική με τον πλούτο της και ωθεί την κόρη της στον ίδιο τρόπο ζωής. Δίνει την εικόνα της νεόπλουτης και υπερόπτριας. Η ενδυμασία της είναι συχνά εξεζητημένη με γυαλιά ηλίου, καπέλο (με φτερά). Όμως, αποτελεί ένα συμπαθή τύπο της αναπαράστασης. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

11 Αντίθετα η μητέρα του Φλωρά συμπαραστέκεται στο γιο της με διαφορετικό τρόπο. Τον ενισχύει με χαμηλούς τόνους. Νιώθουμε συμπάθεια ενώ από την ενδυμασία της συμπεραίνουμε ότι είναι χήρα και ανήκει σε χαμηλή κοινωνικοοικονομική τάξη. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

12 Ο πατέρας της Λίζας, αυτοδημιούργητος πλούσιος αστός, απουσιάζει λόγω της δουλειάς του και έτσι φαίνεται να μην συμμετέχει στην ανατροφή της κόρης του που της ικανοποιεί όμως κάθε της επιθυμία. Δημιουργεί ρωγμή στο πατριαρχικό πρότυπο αφού ζητά βοήθεια από το Φλωρά. («Με τον ίδιο τρόπο που έβαλε τάξη στο σχολείο θα βάλει και στο σπίτι μας») ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

13 Κοινωνικα – Πατριαρχικα προτυπα:
Ο γυμνασιάρχης αποτελεί μια ανδρική αναπαράσταση στο φιλμ. Δίνει μια δουλική στάση στα πλαίσια της εξυπηρέτησης και εξάρτησης του σχολείου από τους κοινωνικά ανώτερους γονείς, αφού παραγκωνίζει αρχές και αξίες του με στόχο τη διατήρηση της θέσης του. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

14 Η διεύθυνση του σχολείου τον κάνει να συμπεριφέρεται με στυλ καρικατούρας δυναμιτίζοντας έτσι το πατριαρχικό πρότυπο. Μοιραία υποτάσσεται στο κυρίαρχο ανδρικό – πατριαρχικό πρότυπο που προβάλλεται μέσα από τον τύπο του Φλωρά. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

15 Ο Πάνος Φλωράς είναι ο συμπρωταγωνιστής της ταινίας και αποτελεί την κυρίαρχη ανδρική φιγούρα. Προβάλλει το πρότυπο του επιτυχημένου νέου που υπερνικά δυσκολίες για να φτάσει στο στόχο του. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

16 Ως εκπαιδευτικός προβάλλει ιδιαίτερο ζήλο για τη δουλειά του, σχεδόν ιδεαλιστικό, ενώ τοποθετεί τον εαυτό του προστάτη των κοινωνικά αδικημένων συνήθως λαϊκής καταγωγής. Αυτός είναι που μπορεί να επιβάλλει την τάξη και την ηθική στο διασαλευμένο σχολειό σύμφωνα με τις δικές του αρχές, που θεωρεί αδιαπραγμάτευτες, αλλά και να επαναφέρει τα υπόλοιπα φερόμενα ανδρικά πρότυπα στις καθιερωμένες κοινωνικές αξίες.

17 Η Λίζα Παπασταύρου, ως γόνος μιας μεγαλοαστικής οικογένειας προβάλλεται πλούσια, κακομαθημένη που ακολουθεί το νεωτερικό δυτικό τρόπο πνεύμα της εποχής. Μας δίνει το νέο γυναικείο υποκείμενο που παρουσιάζεται γλυκιά, έξυπνη που αμφισβητεί το πατριαρχικό πρότυπο. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

18 Αρχικά δεν έχει γνωρίσει τον έρωτα, που μετά θα αποτελέσει γι’ αυτή την συνθήκη αποδοχής του πατριαρχικού προτύπου, μέσω του Φλωρά, που παίρνει τη θέση του πατέρα της. Την τονισμένη παιδική της συμπεριφορά στην έναρξη της ταινίας θα διαδεχθεί η ωριμότητα μετά το πρώτο χαστούκι και αυτό σε αντίθεση με τη στάση των συμμαθητριών της που εξακολουθούν σ’ αυτή την παιδικότητα. Η ταινία έχει ενδιαφέρον ως προς στην εκφορά του λόγου καθώς εξελίσσεται στο σχολείο, κατεξοχήν καθεστωτικό χώρο επιτήρησης. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

19 Ο αξονασ εννοιων Έννοιες που πραγματεύονται στην ταινία είναι οι ακόλουθες: Το εκπαιδευτικό σύστημα ως μέρος του κυρίαρχου εξουσιαστικού μηχανισμού, οι διαφορετικές όψεις του και οι κριτικές που ασκούνται γι’ αυτό στη δεδομένη χρονική περίοδο. Σχέσεις οικογενειακές. Πώς δομούνται ανάλογα με την κοινωνική τάξη και η κριτική που γίνονται γι’ αυτές. Σχέσεις ιεραρχίας μεταξύ καθηγητών - μαθητριών. Δόμηση και αποδόμηση των μοντέλων. Σχέσεις μεταξύ των καθηγητών. Η έννοια του έμφυλου και το πατριαρχικό πρότυπο. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

20 Διάφορες μορφές ανδρισμού και θηλυκότητας.
Η έννοια της σεξουαλικότητας και η δόμησή της. Η έννοια του χώρου (ιδιωτικός και δημόσιος) Οι κοινωνικές τάξεις που προβάλλονται (ταξικότητα) Ο έρωτας. Η επιχειρηματικότητα στην εκπαίδευση – Ιδιωτικά σχολεία Οι άντρες απεικονίζονται ως ορθολογικά υποκείμενα ενώ οι γυναίκες ως άτομα υποδεέστερα, ανορθολογικά που χρήζουν κηδεμονία. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

21 Αντιπαλότητα μεταξύ μοντερνισμού και παλαιότητας.
Ο αξονασ θεματικων Αντιπαλότητα μεταξύ μοντερνισμού και παλαιότητας.  Ταξικές διατροφικές συνήθειες. Το γεύμα του Φλωρά αποτελείται από τυρί, ντομάτα, ψωμί και ελιές ενώ της Λίζας από μαρμελάδα και βούτυρο. Συγκρίσεις ταξικές. (μεταξύ των μητέρων)  Το ζήτημα της χηρείας. Η μητέρα του Φλωρά παρουσιάζεται ως χήρα φορώντας μαύρα ρούχα χωρίς όμως αναφορές σε τραυματικές μνήμες. Μεταβολές στην πατριαρχική κοινωνία. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

22 Η αναρχία στο σχολείο που υπεύθυνος είναι ο γυμνασιάρχης (αν και είναι άντρας) που θα αποκαταστήσει ένας άλλος «πατέρας» και εξημερώνει με τη βία την αμφισβήτηση του προτύπου. Οι πλούσιοι αστοί σε αντίθεση με το νεαρό λαϊκό αγόρι που είναι αυτοδημιούργητος και αριστούχος. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

23 Η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου.
Οι εμπειρίες λόγω της ηλικίας παρουσιάζονται ως κάτι το σημαντικό αν και το στερεότυπο αυτό καταρρίπτεται. Η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου. Η ανδρική γνώμη έχει σημαίνουσα βαρύτητα σε σχέση με τη γυναικεία. (π.χ. στην σκηνή της γυμναστικής)  ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

24 Τα ιδιωτικά σχολεία ως επιχειρήσεις
Τα ιδιωτικά σχολεία ως επιχειρήσεις. «Εγώ ήρθα να εργαστώ σε σχολείο και όχι σε επιχείρηση» (Φλωράς).  Το κανονιστικό πλαίσιο εξουσίας που τιμωρεί. (Η Αλεξίου κόβεται στις εξετάσεις). Η ενίσχυση της πατριαρχίας μέσω του γάμου. Η Λίζα λυτρώνεται μέσα από το ενδεχόμενο ενός επικείμενου γάμου με τον Φλωρά. Οι άντρες αναπαριστώνται ως ενήλικοι ενώ οι γυναίκες ως παιδιά με εξαίρεση τη μητέρα του Φλωρά. ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

25 http://www.scribd.com/doc/32640033/Τοξύλο βγήκε από τον παράδεισο
ΠΗΓΗ βγήκε από τον παράδεισο ΣΑΝ ΠΑΛΙΟ ΣΙΝΕΜΑ ΓΕΛ ΜΥΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ