Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Χριστίνα Τεσσερομμάτη Αναπλ. Καθηγήτρια Φαρμακολογίας EKΠΑ.

Παρουσίαση με θέμα: "Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Χριστίνα Τεσσερομμάτη Αναπλ. Καθηγήτρια Φαρμακολογίας EKΠΑ."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ
Χριστίνα Τεσσερομμάτη Αναπλ. Καθηγήτρια Φαρμακολογίας EKΠΑ

2 Ως βιολογική ποικιλότητα, βιοποικιλότητα, ορίζεται το σύνολο των γονιδίων, των βιολογικών ειδών, των οικοσυστημάτων και των πολιτισμών μιας περιοχής. Ο μεγάλος αριθμός και η ποικιλομορφία των σύγχρονων μορφών ζωής στη Γη είναι το αποτέλεσμα εκατοντάδων εκατομμυρίων χρόνων εξελικτικής ιστορίας. Μέσω εξελικτικών διαδικασιών η βιοποικιλότητα αυξομειώνεται. Η εμφάνιση νέων γονιδίων σε ένα πληθυσμό, νέων ειδών σε μια βιοκοινότητα ή/και νέων τύπων οικοσυστημάτων στη βιόσφαιρα αυξάνουν τη βιοποικιλότητα του πληθυσμού, της βιοκοινότητας και του πλανήτη αντίστοιχα. Μείωση στη γονιδιακή ποικιλία ενός πληθυσμού, η εξαφάνιση ενός είδους ή/και η αλλοίωση, απλούστευση στη σύνθεση ενός οικοσυστήματος μειώνουν τη συνολική βιοποικιλότητα. Στο πέρασμα του χρόνου ανθρώπινοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν και προσαρμόστηκαν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, ανακαλύπτοντας, αξιοποιώντας και τροποποιώντας ετερογενείς βιολογικούς πόρους. Πολλές περιοχές του πλανήτη, και κατ' επέκταση η βιοποικιλότητα που τις χαρακτηρίζει, που σήμερα φαίνονται "φυσικές" έχουν διαμορφωθεί υπό την επίδραση μακροχρόνιων ανθρωπογενών επεμβάσεων (εγκατάσταση ανθρώπινων πληθυσμών, γεωργοκτηνοτροφικές εφαρμογές, εκμετάλλευση και μεταφορά φυσικών πόρων κ.ά.).

3 Η βιοποικιλότητα συνήθως εξετάζεται σε τρία επίπεδα: τη γενετική ποικιλότητα, την ποικιλότητα των ειδών και την ποικιλότητα των οικοσυστημάτων. Τα τρία αυτά επίπεδα αντιστοιχούν στα ισάριθμα θεμελιώδη και ιεραρχικά συνδεδεμένα επίπεδα της οργάνωσης της ζωής Μεταβολές Η αλλαγή των ενδιαιτημάτων, αλλαγές χρήσεων γης, διευθετήσεις των ποταμών και των απολήψεων νερού από αυτούς, απώλειας των κοραλλιογενών σχηματισμών, και της βλάβης στους πυθμένες των θαλασσών από τις τράτες, η κλιματική αλλαγή, τα χωροκατακτητικά ξενικά είδη, η υπερεκμετάλλευση των ειδών και η ρύπανση.

4 Πολλά φυτά περιέχουν δραστικά συστατικά κατάλληλα για τη θεραπεία διάφορων ασθενειών. Τα φάρμακα που παρασκευάζονται από αυτές τις ουσίες είναι γνωστά ως «φάρμακα φυτικής προέλευσης». Ορισμένα από αυτά τα προϊόντα, παρόλο που είναι φυσικά, είναι δυνατόν να είναι τοξικά. Γι’ αυτό τον λόγο καλύπτονται από τη φαρμακευτική νομοθεσία, με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας με την κατοχύρωση της ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των φαρμάκων. Τα «παραδοσιακά» φάρμακα φυτικής προέλευσης είναι υποομάδα των φαρμάκων φυτικής προέλευσης που χρησιμοποιούνται τουλάχιστον επί 30 χρόνια, από τα οποία τουλάχιστον 15 στο εσωτερικό της ΕΕ, προορίζονται για χρήση χωρίς ιατρική επίβλεψη και δεν χορηγούνται ενέσιμα. Οι θεραπευτικές ιδιότητες των φαρμακευτικών φυτών καθορίζονται από την παρουσία, στα όργανά τους, δραστικών συστατικών .

5 Κατά την τελευταία δεκαετία, περισσότερα από 300 είδη φυτών στη Μεγάλη Βρετανία εμφανίζουν την πρώτη ανθοφορία τους κατά 4,5 ημέρες νωρίτερα (Fitter και Fitter 2002). Πρόκειται για ισχυρές βιολογικές ενδείξεις αλλαγής του κλίματος. Οι μεγαλύτερες αλλαγές αναμένονται κατά τη μετάβαση μεταξύ των μεσογειακών και των ευρωσιβηρικών περιοχών. Η βελανιδιά Quercus macrolepis syn. Quercus aegilops παρουσιάζει αύξηση κυρίως διαμέσου των Βαλκανίων και της Γαλλίας. Στην ‘Ανδρο απαντά στο χωριό ΄Αρνη υψ m, στο χωριό Αγ. Συμεών κ.λ.π. Το είδος Olea europeα κερδίζει τον περισσότερο χώρο από όλα τα είδη ελιάς, αυξανόμενο προς τα δυτικά και βορειοδυτικά της εξάπλωσής του. Το είδος Matricaria chamomilla (χαμομήλι) χάνει επιφάνεια εξάπλωσης από τα δυτικά και νοτιοδυτικά .

6 Είδη βελανιδιάς στην Άνδρο
Quercus coccifera L. Πουρνάρι Garigue, shrubland and forests. Common. Voucher: Mucina & Sieben 6842/60 (Mucina, private herb.). Q. ilex L. Δρυς η αρία Macchie, rivulet valleys, mountain slopes. Map 33. Vouchers: SS & B (LD), St 7723 (ATH). Q. ithaburensis Decaisne subsp. macrolepis (Kotschy) Hedge & Yalt.syn Q.aegilops.Mostly in terraced slopes, locally abundant. Vouchers: SS & B (LD), SS & BS 9245 (LD), St (ATH). Q. pubescens Willd. Mostly in terraced slopes, locally abundant. Q suber φελλόδεντρο από το εξωτερικό μέρος του κορμού του φυτού ένα εξάγεται υλικό γνωστό ως φελλός Map 33 Annales Musei Goulandris 11, 2006 Tα κύπελλα των βελανιδιών χρησιμοποιούνται και το παράσιτο coccus ilus στη βαφική και για την παρασκευή μελάνης

7 ή ά  εά (Quercus ithaburensis) 
ά ό ώ  ό (Quezel et Bonin 1980).

8  ά, µί  ή έ ό µή ά  έ 2
 ά, µί  ή έ ό µή ά  έ ha  µ  µή µµµέ έ  έ  ά  h. µί ί ό µή µµµέ όµ  ά: Ά, ά, ή, ό έ, ό µό  ί. ∆ ∆: ,      ( ∆)  2002

9 Θεραπευτικές χρήσεις:
Για τις φλογώσεις του λαιμού: Σε ένα γυάλινο δοχείο (σε καμιά περίπτωση μεταλλικό, γιατί η βελανιδιά είναι πλούσια σε τανίνη) βράζετε για 10 λεπτά γραμμ. κομματάκια φλοιού σε ένα λίτρο νερό. Kάντε μ’ αυτό πλύσεις και γαργάρες.  Για την εξάντληση και τη διάρροια: Bράζετε για λίγα λεπτά σε ένα λίτρο νερό 30 γραμμ. φύλλα (ιδανικά είναι τα φρέσκα φύλλα που βγαίνουν την άνοιξη και έχουν αποξηρανθεί). Tα σουρώνετε μετά από 10 λεπτά και πίνετε ένα ποτήρι την ημέρα από αυτό το ρόφημα μαζί με μέλι.  Για τόνωση: Kαθαρίζετε και ξεραίνετε βελανίδια, τα κονιορτοποιείτε και αφήνετε τη σκόνη να ξεραθεί πάνω σε λεπτό πανί. Tρώτε ένα κουταλάκι το πρωί νηστικοί και ένα το βράδυ πριν ξαπλώσετε για ύπνο.  Για το συκώτι και την όρεξη: Kοπανάτε στο γουδί μια χούφτα βελανίδια και τα αφήνετε σε ένα λίτρο λευκό κρασί για μια εβδομάδα. Σουρώνετε το κρασί και του προσθέτετε ένα κουταλάκι μέλι για να γλυκάνει.  Για την παρατεταμένη και άφθονη εμμηνόρροια: Pίχνετε 2-3 γραμμ. σκόνη από φλοιό σε μια κουταλιά μέλι και το παίρνετε το πρωί πριν φάτε. Δρόγη: Quercus cortex Θεραπευτικές χρήσεις: φλεγμονές στοματοφάρυγγα: γαργαρισμοί φλοιού g /1L νερό βρασμός. Διάρροια: 30 g /1L . φύλλα (ιδανικά τα φρέσκα φύλλα της άνοιξης και έχουν αποξηρανθεί). 1 ποτήρι την ημέρα από αυτό το ρόφημα μαζί με μέλι.  Για τόνωση: Kονιορτοποίηση βελανιδιών . ΄Ενα κουταλάκι γλυκού σκόνης κάθε πρωί νηστικοί και ένα το βράδυ ύπνο.  Για παρατεταμένη και άφθονη εμμηνόρροια: 2-3 γραμμ. σκόνη από φλοιό σε μια κουταλιά μέλι το πρωί πριν από το πρόγευμα

10 Δραστικά συστατικά φλοιού
βελανιδιάς δράσεις 10-20% τανίνες Ελλαγοταννίνη Στυπτική, αντικνησμώδης, αντισηπτική, αντιαιμορραγική. Ελάττωση της διαβατότητας των τριχοειδών αναστολή εκκρίσεων. Κατεχίνες/ανθοκυανίδια Αντιοξειδωτική Φλαβόνες Αντιφλεγμονώδης Τριτερπένια Αντιελμινθική,αντιική α-τοκοφερόλη

11 Δραστικά συστατικά περκαρπίου, κικιδίων, and κοτυλιδόνων δυο ειδών βελανιδιας στην Ιορδανία Mean ±SD
Q. ithaburensis Q. calliprinos Coat Cup Cotyledon Carbohydrates 41.52 ± 2.3d* 45.81± 2.1c 58.94 ± 2.5b 78.83 ± 3.4a 77.92 ± 3.2a 77.86 ± 3.4a Protein 2.13 ± 0.12c 2.08 ± 0.11c 2.84 ± 0.3bc 2.77 ± 0.04bc 2.69 ± 0.07bc 4.94 ± 0.2a Fat 1.64 ± 0.05e 1.42 ± 0.06e 0.76 ± 0.03f 3.08 ± 0.1ab 2.76 ± 0.07bc 2.31 ± 0.06d Fiber 51.76 ± 2.7a 48.08 ± 2.3a 34.26 ± 1.6b 13.49 ± 0.7c 14.52 ± 0.8c 13.11 ± 0.9c

12 Q. ithaburensis Q. calliprinos
Mineral analysis a of coat, cupules and cotyledon of two oak species grown in Jordan. Q. ithaburensis Q. calliprinos Mineral Coat Cup Cotyledon Na ± 8.2cd ± 12.3a ± 6.2cd ± 8.6 ± 9.8 ± 6.3d K 81.90 ± 5.1c 89.55 ± 4.3bc ± 5.2a 75.98 ± 4.3c 79.98 ± 4.1c 91.26 ± 3.7bc Fe ND** 1.58 ± 0.07bc 0.02 ± 0.001c 0.03 ± 0.001c 3.6 ± 0.1abc 0.01 ± 0.001c Cu * 0.36 ± 0.01a 0.10 ± 0.003ab 0.02 ± 0.001b 0.02 ±b 0.12± 0.008a 0.06 ± 0.004ab Zn ND 0.11 ± 0.006b 0.23 ± 0.01a Mn 0.56 ± 0.02ab 1.60 ± 0.08a 0.05 ± 0.003b P 21.40 ± 0.9f 36.56 ± 1.2d 66.98 ± 3.5 58.37 ± 2.5 31.56 ± 2.3ef 80.80 ± 3.8a Sn 0.10 ± 0.007b 0.27 ± 0.01b 0.82 ± 0.03a 0.27 ± 0.01 0.23 ± 0.01b 0.20 ± 0.01b Taha M. Rababah, Khalil I. Ereifej, Majdi A. Al-Mahasneh, Mohammad N. Alhamad, Mohammad A. Alrababah and Al-u'datt H. Muhammad The Physicochemical Composition of Acorns for Two Mediterranean Quercus SpeciesJordan Journal of Agricultural Sciences, Volume 4, No.2,

13

14 Στην Ιαπωνία παρατηρήθηκε ότι το υδατικό εκχύλισμα του φλοιού από τον Pruni Cortex που περιέχει σακουρανετίνη, ναριγκενίνη, γκενιστεΐνη ,γεκβανίνη και αρκτιγενίνη συνδέεται με τους οιστρογονικούς υποδοχείς ERbeta. Tohno H, Horii C, Fuse T, Okonogi A, Yomoda S. Evaluation of estrogen receptor Beta binding of pruni cortex and its constituents. Yakugaku Zasshi Jul;130(7): ουσίες Σύνδεση με Υποδοχείς οιστρογόνων ERbeta 70 ng/ml 17beta-estradiol 100% genistein10 ng/ml 60% Naringenin 1000 ng/ml Sakuranetin 1000 ng/ml 40% Pruni Cortex Kyushu Japan genistein and stronger ERbeta binding capacity Anhui Province in China »»»» Tokushima Prefecture in Japan 

15 Τρία είδη αντιμετωπίζουν σημαντική μείωση στον πιθανό κλιματικό χώρο στην Ελλάδα: Matricaria chamomilla, Sciurus anomalus και Quercus macrolepis syn. Quercus aegilops χάνονται 88%, 98% και 56%,

16 Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα 5
Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα φυτά, τα οποία αποτελούν σχεδόν το 50% των αυτοφυών φυτών της Ευρώπης. Εξ αυτών τα είναι ενδημικά, δηλαδή βρίσκονται αυτοφυή μόνο στην Ελλάδα.

17 Anise or Pimpinella anisum
Oικογένεια των Σκιαδανθών (Umbelliferae), Απαιτείται απόλυτη γνώση του είδους του κάθε φυτού όσο αφορά την αναγνώριση του και τις ιδιότητες του, δεδομένου ότι υπάρχουν και δηλητηριώδη φυτά. Στα φυτά της οικογένειας των Σκιαδανθών (Umbelliferae), ανήκει το άνηθο το μάραθο, το καρώτο που χρησιμοποιούνται στην τροφική αλυσίδα αλλά και το κώνειο που είναι δηλητηριώδες Daucus carota subsp. sativus Anise or Pimpinella anisum

18 Κώνειο-Conium maculatum L

19 Το δίκτυο Natura είναι ένα Ευρωπαικό Οικολογικό δίκτυο περιοχών
Την κοιλάδα Ευρουσών – Αποικιών – Στενιών Τον όρμο Βιταλίου και τον κεντρικό ορεινό όγκο Την κοιλάδα Βουρκωτής – Άχλας Την κοιλάδα Αμμόλοχου – Βαριδίου – Ζόρκου Την Μονή – Όρμο Μονής Την κοιλάδα Βουνίου Διποταμάτων

20 Οικογένεια Guttiferae ή Hypericaceae
Hypericum delphicum Boiss. & Heldr. H. empetrifolium Willd. H. hircinum L. H. perfoliatum L. H. perforatum L. H. rumeliacum Boiss. H. triquetrifolium Turra H. tetrapterum Fries 1.Αδαμαντία Πυλαρά, Ελευθερία Καρατζά , Γρηγόρης Ιατρού Το γένος Hypericum L. στην Ελλάδα 2.ANNALES MUSEI GOULANDRIS Παράκελσος «Ο θεός έδωσε στο Perforatum τη δύναμη να διώκει τα φαντάσματα της φύσης αλλά και παράσιτα, πληγές, κατάγματα οστών και όλα τα δεινά – είναι πραγματικά οικουμενικό φάρμακο πέρα από κάθε δημιουργία του ανθρώπου».

21 Το γένος Hypericum περιλαμβάνει πολυετείς (σπανιότερα μονοετείς) πόες ή θάμνους.
Τα φύλλα είναι απλά, αντίθετα ή σπάνια σε σπονδύλους από 3-4 και γεμάτα με ημιδιαφανείς κηλίδες ( ελαιώδεις αδένες) ορατοί με την έκθεση του φύλλου στο φως. Οι αδένες περιέχουν δραστικά συστατικά, άχρωμα έλαια και ρητίνες.

22 Τα φυτά του γένους Hypericum ασκούν αντιφλεγμονώδη, ηρεμιστική, αναλγητική, διουρητική, ανθελονοσιακή, και επουλωτική. Παραδοσιακά, τα φυτά χρησιμοποιήθηκαν για τη θεραπεία λοιμώξεων, τραυμάτων, εγκαυμάτων, ρευματισμών, αιμορροΐδων, νευραλγίας, γαστρεντερίτιδας, δείγματος φιδιού, ελκών, θλάσεων, διαστρεμμάτων, υστερίας, ενούρησης, και κατάθλιψης . The plants of Hypericum are listed in Pharmacopoeias of many countries

23 Hypericum delphicum Boiss. & Heldr.
Mostly in cliffs and rocks. Several localities. Vouchers: SS & B (LD), SS & BS (LD), St 6581 (ATH). GR ANΔΡOΣ: OΡMOΣ ΒITAΛI KAI KENTΡIKOΣ OΡEINOΣ OΓKOΣ

24 H. empetrifolium Willd. Garigue and macchie. Map 36. Vouchers: SS & B (LD), SS & BS 9299 (LD). Anti-inflammatory and analgesic activity of Hypericum empetrifolium Willd. (Guttiferae) Ada Trovatoa, Eugenio Raneria, Maria Kouladisb, Olga Tzakoub, Maria Fernanda Tavianoa, Enza Maria Galatia, , a Pharmaco-Biological Department, School of Pharmacy, University of Messina, Vill. SS. Annunziata, Messina, Italy b Division of Pharmacognosy, University of Athens, Athens, Greece

25 H. hircinum L. Only found once. Wood and macchie in the rivulet valley E-ESE of Palaiopolis, m, 37Ζ49’N 24Ζ50’E, 18 May 1968, SS & B (LD). Quercetin as the Active Principle of Hypericum hircinum Exerts a Selective Inhibitory Activity against MAO-A:  Extraction, Biological Analysis, and Computational Study Franco Chimenti et al J. Nat. Prod., 2006, 69 (6), pp 945–949 Το μεθανολικό εκχύλισμα των φύλων του Hypericum hircinum l in vitro αναστέλλει monoamine oxidases (MAO-Α) αντικαθλιπτική δράση μέσω κβερκετίνης

26 Moist and sheltered places. Many localities.
H. perfoliatum L. Moist and sheltered places. Many localities. Vouchers: SS 21103, SS & B (LD), St 6602 p.p., (ATH). wound healing and for the treatment of various bacterial diseases A New Polyisoprenylated Phloroglucinol Derivative from Hypericum perfoliatum (Clusiaceae) Nao`ma Benkikia et al Z. Naturforsch. 58c, 655D658 (2003);

27 Percentage of major volatile groups of studied Hypericum species.
Compounds H. humifusum H. perfoliatum H. ericoides β-pinene 11.2 0.7 0.6 Percentage of major volatile groups of studied Hypericum species. (MH)monoterpene hydrocarbons(OM)oxygenated monoterpenes fraction (SH)sesquiterpene hydrocarbons fraction (HC)hydrocarbons

28 H. perforatum L. Moist and sheltered places. Many localities. Vouchers: SS & B LD, St 6594, 6610 (ATH). SNOGERUP, STAMATIADOU, BOTHMER&GUSTAFSSON: FLORA OF ANDROS 155 Αντικαταθλιπτικό για ήπια- μέτρια κατάθλιψη εξίσου αποτελεσματικό με εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), όπως η σερτραλίνη (Zoloft ®).

29

30 Biochemical class % Fresh planta Active constituent %
Δραστικά συστατικά στο St.John’s wort (Hypericum perforatum). Data extracted from ESCOP monographs (1997), PDR for Herbal Medicines (1998), Cracchiolo (1998), and Nahrstedt and Butterweck (1997). GABA gamma-aminobutyric acid Biochemical class % Fresh planta Active constituent % Naphthodianthrones 0.03–3.0 (Flowers/buds) Hypericin Pseudohypericin 0.09 0.23 Phloroglucinols 2–5 (Flowers/buds) Hyperforin 2.0–4.5 Flavonoids 12 (Leaves) 7 (Stalk) 2–4 (Buds) Quercetin Hyperoside Quercitrin Isoquercitrin Rutin Amentoflavone I3,II8-Biapigenin 2.0 0.7 0.5 0.3 0.01–0.05 0.10–0.50 Amino acids 0.01 GABA 0.0007

31 H. rumeliacum Boiss. Rare.
Mt. Kouvara, m, 37Ζ51’N 24Ζ52’E, 12 June 1969, St 6602 p.p. (ATH) . Galati EM, Contartese G, Miceli N, Taviano MF, Sdrafkakis V, Couladis M, Tzakou O, Lanuzza F. Antiinflammatory and antioxidant activity of Hypericum rumeliacum Boiss. subsp. apollinis (Boiss. & Heldr.) Robson & Strid methanol extract. Phytother Res Jun;22(6): doi: /ptr.2360

32 The rivulet valley SW of Vourkoti, 600-650 m, 37Ζ51’N 24Ζ52’E, 30 Aug.
H. tetrapterum Fries Only found once. The rivulet valley SW of Vourkoti, m, 37Ζ51’N 24Ζ52’E, 30 Aug. 1994, SS & BS (B, LD). Sample Total antioxidant capacity DPPH-RSC (%) δεσμευση ελευθέρων ριζών Methanol extract ± 22 86.6 Ethyl acetate extract ± 13 63.5 Petroleum ether extract 27.0 ± 2 1.3 Essential oil 107.2 ± 9 4.0 Aleksandra Đorđević. et al Antimicrobial and antioxidant activities of essential oil and crude extracts of Hypericum tetrapterum Fries (Hypericaceae) Journal of Medicinal Plants Research Vol. 4(14), pp , 18 July, 2010

33 H. triquetrifolium Turra
Various types of open, dry vegetation and as a weed. Common. Vouchers: SS & B (LD), SS & BS (LD), St 6578 (ATH). Hypericum triquetrifolium Turra (Guttiferae) has received considerable scientific interest in recent years, as it is a source of a variety of biologically active compounds including phenolics. The study determine the variation in the content of several phenolics, (phenylpropane chlorogenic acid , flavonoids (rutin), hyperoside, apigenin-7-O-glucoside, kaempferol, quercitrin, quercetin and amentofl avone among four H. triquetrifolium populations from the Central Black Sea Region of Turkey. Cuneyt CIRAK Turk J Biol 35 (2011)

34

35 Hypericum triquetrifolium H. perforatum References
Chlorogenic acid, rutin, hyperoside, quercitrin, quercetin, kaempferol, and amentofl avone contents of Hypericum triquetrifolium whole shoots from wild populations located in northern Turkey (mg/g DW). Populations Chlorogenic acid Rutin Hyperoside Quercitrin Quercetin Amentofl avone Şahinler 1.77 2.39 15.97 1.32 b 2.08 a 0.007 Taşova 4.04 5.22 5.46 2.87 1.76 0.006 Niksar 2.11 2.53 3.88 2.74 0.20 0.04 Erbaa 0.54 2.01 8.68 1.22 1.13 0.02 Comparison of the content (mg/g DW) of chlorogenic acid, rutin, hyperoside, apigenin-7- O-glucoside, of H. triquetrifolium H. perforatum Compounds Hypericum triquetrifolium H. perforatum References Chlorogenic acid Maggi et al. 2004 Rutin Radusiene et al. 2004 Hyperoside Martonfi and Repcak 1994 Apigenin-7-O-glucoside Cırak et al. 2007

36 Στη θεραπεία του έλκους.
Αναφέρεται η χρήση -αφεψημάτων του H. perforatum κατά της ελονοσίας, -καταπλασμάτων του H. Androsaemum ως επουλωτικό και για διάλυση φλυκταινών στη Β. Ελλάδα, καθώς και η χρήση του στην αντιμετώπιση του έρπητα ζωστήρα, της διάρροιας, του κοκκύτη, της δυσεντερίας, καθώς και της «υστερίας» Από εθνοφαρμακολογικές καταγραφές φαίνεται ότι τα είδη του γένους Hypericum έχουν μακρόχρονη χρήση στην παραδοσιακή ιατρική κουλτούρα των λαών εμφανίζοντας. • αντικαταθλιπτική δράση • επουλωτική δράση • αντισηπτική-αντιμικροβιακή δράση

37 Φωτοευαισθησία από υπερικού

38 Φωτοευαισθησία από υπερικού σε άλογο 4 ημέρες μετά από τη λήψη του

39 Κατανομή βιοδραστικών συστατικών του Hypericum perforatum στα διάφορα μέρη του φυτού (Linde, 2009).
Χημική ομάδα Παραδείγματα Μέρη φυτού Δράση Ναφθοδιανθρόνες (λιπόφιλες) υπερικίνη ψευδοϋπερικίνη άνθη, βλαστός αντικαταθλιπτική αντιϊκή, φωτοευαισθητοποιός Φλωρογλουκινόλες υπερφορίνη αντι-υπερφορίνη αντικαταθλιπτική αντιμικροβιακή Φλαβονοειδή (λιπόφιλο/υδρόφιλο) κερσετίνη υπεροζίτης κερσιτρίνη ισοκερσιτρίνη ρουτίνη φύλλα βλαστός αντικαταθλιπτική αντιφλεγμονώδης Διφλαβονοειδή διαπιγενίνη άνθη κατασταλτική αντιφλεγμονώδης Αμινοξέα (υδρόφιλα) GABA άνθη, φύλλα Πολυφαινόλες (υδρόφιλες) χλωρογενικό οξύ καφεϊκό οξύ αντιοξειδωτική

40 Antifungal activity of essential oils of H
Antifungal activity of essential oils of H. triquetrifolium against fungal and yeast strains (MIC / MFC; μg/mL) Strains Hypericum tri. B.A H. tri. Bah H. tri. D.B.J H. tri. Fer.* Aspergillus niger 3.12/3.12 12.50/12.50 6.25/6.25 Fusarium solani 3.12/3.12 3 Botrytis cinerea 3.12/ 12/3.12 Candida krusei ATCC 6258 0.39/25.00 3.12/25.00 3.12/6.25 Candida albicans ATCC 90028 Candida glabrata ATCC 90030 0.39/1.56 1.56/25.00 1.56/6.25 MIC: Minimium Inhibitory Concentration; MBC: Minimium Fungicidal Concentration. H. tri. B.A.: Hypericum triquetrifolium collected from Bou Arada; H. tri. Bah.: Hypericum triquetrifolium collected from Bahra; H. tri. D.B.J.: Hypericum triquetrifolium collected from Dhrea Ben Jouder; H. tri. Fer.: Hypericum triquetrifolium collected from Fernana; H. tri. F.Dj.: Hypericum triquetrifolium collected from Fondouk Djedid. *SD values = 0.00

41 Η αντιοξειδωτική δράση του υπερικού Hypericum perforatum L το καθιστά παράγοντα αντιαθηρωματικό
Sapounakis, C. , Petsaros, S. , Seferos, N. , Petrokokkinos, L. , Kotsiou, A. , Lombardi, G. , Tesseromatis, C. L'extrait d'Hypericum perforatum L modifie le profil lipidique de rats sous influence de stress]. Phytotherapie Volume 8, Issue 4, August 2010, Pages Group A (Stress+Hp) Group B (Stress) Group C (Control) Adrenals g 0,285±0,09 0,59±0,18 0,215±0,04 Ht% 50±5 52±2 47±2 FFA μEq/l 0,75±0,15 0,88±0,23 0,60±0,12 TC 72±0,05 62±0.07 69±0.002 TG 88±0,002 110±0,2 110±0,1 HDL 28,5±0,01 22,5±0,001 35±0,001 Total Proteins 7,55±0,02* 7,1±0,0001 8,5±0,001 Albumin 4,3±0,002 4,2±0,001 4,4±0,001

42 Aντιφλεγμονώδης δράση ελαιώδους εκχυλίσματος H
Aντιφλεγμονώδης δράση ελαιώδους εκχυλίσματος H. perforatum L σε πειραματικό μοντέλο adjuvant αρθρίτιδας σε επίμυς Α μάρτυρες Β Hypericum perforatum L Γ αρθρίτιδα

43 BONE MASS CHANGES UNDER SWIMMING STRESS AND HYPERICUM PERFORATUM TREATMENT IN RATS
Seferos N. Sapounakis C. Petrokokkinos L. Nikitopoulou S. Kotsiou A. Tesseromatis C. in press

44 EFFECT OF HYPERICUM PERFORATUM L EXTRACT ON SERUM GLUTATHIONE TO SKIN WOUND OF RATS. Kotsiou A., Zissaki A., Sapounakis C. Tesseromatis C EFFECT OF HYPERICUM PERFORATUM L EXTRACT ON SERUM GLUTATHIONE TO SKIN WOUND OF RATS. Kotsiou A., Zissaki A., Sapounakis C. Tesseromatis C Oxidative Stress in Skin Biology and Medicine”, 1-4 Sep 2011 Andros Oxidative Stress in Skin Biology and Medicine”, 1-4 Sep 2011 Andros

45 Biochemical findings GSHμg/ml 0,40±0,03** Groups MSD Control
Control Hypericum perforatum II CFA.arthritis III CFA.arthritis Hypericum perforatum IV Rf IU/ml >9,5 15,65 0,01* 10,50,2* CRPmg/L >3,5 5,30,3* 4,10,02* Total proteins (g/dl) 6,90,1 70,5 6,150,02* 6,350,2* Albumin 4,10,01 4,250,01 30,02 3,70,02* Globulin (g/dl) 2,410,21 2,560,04 4,40,2 4,010,3 Interleukin-2 (IU/ml) 24.04 2.7 22,32,6 30,12.3 29.84 2.96 Interleukin-6 (IU/ml) 0,040,02 0,20,08 0,440,18 0,430,12 GSHμg/ml 0,40±0,03** 0,65± 0,05 0,30±0,07** 0,41±0,02 Groups *I/III(p < 0.05) * II/IV p<0,5. # III/IV p<0,5. *p<0, **p<0,01

46 Φυτά Του Γένους Της Αρτεμισίας (Artemisia Spp.)
Υπάρχουν δύο εκδοχές για την προέλευση του ονόματος. Η μία λέει ότι ονομάστηκε έτσι προς τιμή της Αρτεμισίας της Δεύτερης (πέθανε το 350 πΧ), αδελφής και γυναίκας του βασιλιά Μαύσωλου της Καριάς, η οποία ήταν γνωστή και ως βοτανολόγος-φαρμακοποιός. Μετά το θάνατο του άνδρα της, έχτισε προς τιμή του στην Αλικαρνασσό, έναν επιτύμβιο που ονομάσθηκε Μαυσωλείο που θεωρείται ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου (Γενάδιος, 1914). ΄Άλλη εκδοχή αποδίδει το όνομα στη θεά Άρτεμις που ήταν προστάτης των παρθένων, επειδή στη θεραπευτική της αρχαιότητας τα φυτά αυτά χρησιμοποιούνταν ως φάρμακα των παρθένων εμμηναγωγά και κατά της υστερίας (Brittanica, 2002).

47 ΑΡΤΕΜΙΣΙΑ  αψιθιά Πολυετής θάμνος μέχρι ύψος 1 m. Έχει σκουροπράσινα οδοντωτά φύλλα και κοκκινωπά ή κίτρινα άνθη Δραστικά συστατικά: αιθέρια έλαια, πικρές ουσίες (σεσκιτερπενική λακτόνη), φλαβονοειδή και τριτερπένια. Ορεξιογόνο Συγγενικά είδη της αρτεμισίας : αρτεμισία το αβρότονον, αρτεμισία το αψίνθιον, αρτεμισία το δρακόντειον, αρτεμισία η ετήσια, αρτεμισία η κίνα, αρτεμισία η τριχοειδής

48 Αrtemisia, Absinthe la fee verte absinthium L
Toulouse-Lautrec, Henri Last Crumbs (A la Mie)

49 Artemisia arborescens L.
Local escape from cultivation. Valley 2-3 km N of Gavrion, m, 37Ζ54’N 24Ζ44’E, 11 June 1968, B 34636 (LD).

50 αψιθιά

51 Artemisia dracunculus (Αρτεμισία η δρακόντια, εστραγκόν) ανήκει στην οικογένεια των Συνθέτων. Πολυετής ποώδης θάμνος προέρχεται από την ανατολική Ευρώπη. Λέγεται και δράκος ή δρακόντιο, προφανώς λόγω του σχήματος της ρίζας του, που μοιάζει με δράκο (φίδι). Οι Ρωμαίοι το έβαζαν πάνω σε πληγές από δαγκώματα φιδιών.

52 Artemisia annua L Aνθελονοσιακό Anopheles, or Plasmodium falciparum

53 Artemisinin {qinghaosu) and its derivatives,
dihydroartemisinin, artesunate, and α)Εκδοση εγχειριδίουΔυναστείας Μινγκ (1574 μ.Χ.) (β) «Μια χούφτα Qinghao βυθισμένο με 2 λίτρα νερό, στύψτε το χυμό και να το πιει όλο" είναι τυπωμένο στην πέμπτη γραμμή από τα δεξιά

54 Artemisia annua L. α)Χειροποίητη απεικόνιση της αρτεμισσίας qinghao in Bu Yi Lei Gong Pao Zhi Bian Lan (Ming Dynasty, 1591 CE). (β) Artemisia annua L. Στον αγρό

55 Μόριο της αρτεμισινίνης artemisinin

56 Plant Sources Bioactive Compounds
A. abrotanum L. antimalarial2: 22 and 61 (IC50: 5.09 and 7.95 pg/mI, resp.) spasmolytic3: 44—46 (EC50: 20—30 pM) A. absinthium L. antitumor4: 26 (6) antipyretic: 79 A. annua L. antimalarial: 1 (IC50: 3 x 10-8 M), 3,26—29 (IC50: 2,4—6.5 x 10 M) (8—10) Antibacterial: anti-inflammatory: angiotensin-converting enzyme inhibitory: 47 (IC50: 150pM), 48 αντιυπερτασική δράση arititumor: 1 and 31 Biologically Active Substances from the Genus Artemisia R. X. Tan*, W. F. Zheng, and H. Q. Tang Planta Medica 64 (1998) 295—302 Institute of Biotechnology. Department of Biological Science & Technology, Nanjing University, Nanjing, P. R. China

57 αψινθίνη Δραστικά συστατικά Πικρές (αψινθίνη και anabsinthin), αιθέρια έλαια έλαιο (70% thujone) Αντιμικροβιακή δραση των αιθερίων ελαίων, 14 φαινολικά οξέα, καφεϊκό οξύ, φερουλικό οξύ, σιναπικό οξύ, ρ-υδροξυφαινυλο acidid οξύ, βανιλλικό οξύ, σαλικυλικό οξύ, π-κουμαρικό οξύ Yπεύθυνη για θεραπευτική δράση αψινθίνη artabsin είναι sesqueλακτόνες sesque- terpines terpinoids tujone άλφα, βήτα tujone, chrysanthenyl Θουιόνη οξικού ενισχύει την επίδραση του αλκοόλης, αλλά σε υψηλές δόσεις προκαλεί σπασμούς

58 Artemisinin 1 & παραγωγα 2–4
Artemisinin 1 & παραγωγα 2–4. Η Artemisinin 1 είναι φυσικό προϊόν από την Αρτεμισία την ετησία (A. Annua). artemether 2 & artemisone 3 ημισυνθετικά ανθελονοσιακά &OZ-277 (παραγωγο 4) συνθετικό ανθελονοσιακό

59 Δράσεις παρασκευασμάτων
Artemisia είδη Δράσεις παρασκευασμάτων A. absinthium L. aqueous MeOH extract (hepatoprotective) A. afra essential oils (antibiotic and antioxidant) A. annua L. extract (antipyretic) A. arborescens aqueous extract (antispasmodic)

60 Kαταστρέφει τις νεαρές τροφοζωϊδες, ελαττώνει ουσιαστικά την παρασιταιμία, διότι σταματά ο ερυθροκυτταρικός κύκλος και δεν παράγονται νέες μορφές που θα μολύνουν άλλα ερυθρά.

61

62

63 Από το φυτό στον άρρωστο

64

65

66 Αρτεμισία (Artemisia annua) περιέχει Αρτεμισινίνη  Φυσικό προϊόν στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού?

67 Project in Africa to create in Gurage a plantation of Artemisia Annua in order to produce tea and infusions used as a malaria profilaxis for the local population which cannot have access to  antimalaric  drugs

68 Eφέδρα Στην Ιταλία έχουν αναγνωριστεί έξι είδη Ephedra «Ma Huang»: E. distachya L. subsp. distachya, E. fragilis Desf., E. major, E. helvetica C. A.Mey, E. negrii J. Nouviant, and E. nebrodensis Guss. subsp. nebrodensis αντιβηχικό, αντιπυρετικό, αντισυφιλιδικό, τονωτικό της κυκλοφορίας ,αντιϊσταμινικό

69 Distribution of Ephedra nebrodensis in Italy

70 % MH, monoterpene hydrocarbons; ALK, alkanes; ARO, aromatics;MO, oxygenated monoterpenes; SH, sesquiterpene hydrocarbons; SO, oxygenated sesquiterpenes; NOR, norisoprenoids

71 Τα φυτά είναι ζώντες οργανισμοί
η φυσιολογία τους καθώς και τα ανατομικά τους στοιχεία μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια του έτους, η συλλογή τους και η χρήση τους διέπεται από κανόνες που σχετίζονται με την κατάλληλη εποχή συλλογής τους η περιεκτικότητα τους σε δραστικά συστατικά εξαρτάται από τη διάρκεια των ωρών έκθεσης στο ηλιακό φως. η συγκέντρωση των δραστικών συστατικών δεν είναι ίδια σ΄όλα τα μέρη του φυτού (πχ .φύλλα, άνθη, βλαστός-κορμός, ρίζα) και διαφέρει από τόπο σε τόπο. (πχ. αρτεμισινίνη από την Αrtemisia Annua L που χορηγείται ως πολυδύναμο ανθελονοσιακό).

72 Κατά την συλλογή των φυτών παίζει μεγάλο ρόλο :
-ο χρόνος, η εποχή του έτους και η χρονική στιγμή κατά την διάρκεια του 24ώρου. -η γνώση της περιεκτικότητας των δραστικών συστατικών στα διάφορα τμήματα του φυτού για να λαμβάνεται όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συγκέντρωση από αυτά. Τα φύλλα και οι βλαστοί συνήθως συλλέγονται την άνοιξη πριν ή κατά την ανθοφορία. Τα σπέρματα και οι καρποί κατά την διάρκεια της πλήρους ωρίμανσης. Για τις ρίζες, τα ριζώματα και τους βολβούς θεωρείται κατάλληλη εποχή αργά το φθινόπωρο ή η άνοιξη όταν η συγκέντρωση των δραστικών συστατικών λόγω της περιόδου ηρεμίας το χειμώνα αποκτά την μεγίστη τιμή. Ο φλοιός του κορμού πρέπει να συλλέγεται την άνοιξη πριν από την έναρξη της νέας περιόδου ανάπτυξης. Τα φυτά που περιέχουν αιθέρια έλαια έχουν την μεγίστη απόδοση τις πολύ πρωϊνές ώρες ή τις ψυχρές ημέρες.

73

74 ευχαριστώ

75

76