Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ ΝΑΤΑΣΑ

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Παρουσίαση με θέμα: "ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ ΝΑΤΑΣΑ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ ΝΑΤΑΣΑ
ΤΣΙΜΠΟΥΚΑ ΜΑΡΙΑ –ΧΡΙΣΤΙΝΑ γ2 Γυμνασίου ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

2 Μετά το Μεσοπόλεμο, ένα από τα σημαντικότερα θέματα που είχε αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία ήταν το προσφυγικό ζήτημα Μέσα στη γενική σύγχυση τα στρατιωτικά τμήματα της Χίου και της Μυτιλήνης επαναστατούν κατά του καθεστώτος. Την ηγεσία αναλαμβάνουν οι συνταγματάρχες Νικόλαος Πλαστήρας και Στυλιανός Γονατάς και ο αντιπλοίαρχος Δημήτρης Φωκάς. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ παραιτείται υπέρ του διαδόχου Γεωργίου και καταφεύγει στην Ιταλία, όπου και πεθαίνει.

3 ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ
 ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ  ΠΕΙΝΑ ΕΞΑΘΛΙΩΣΗ

4 ΔΕΣΜΟΙ ΑΓΑΠΗΣ ΘΛΙΨΗ

5 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ...ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΡΧΗ

6 Οι Πρόσφυγες φτάνοντας στην Ελλάδα αντιμετώπισαν μια σειρά από δύσκολες και καταστάσεις.Οι συνθήκες που επικρατούσαν ήταν πραγματικά άθλιες επηρεάζοντας ακόμα και την υγεία των προσφύγων. Το θλιβερό σκηνικό συνθέτουν οι κακουχίες, οι στερήσεις, ο χαμός των συγγενικών προσώπων, η οικονομική καταστροφή, η έντονη αβεβαιότητα για το μέλλον οδηγεί στην πλήρη εξασθένηση του οργάνισμού τους: παθήσεις ματιών, εντερικά, κρυολογήματα. Παρόλα αυτά η απουσία φαρμάκων και η ανύπαρκτη ιατρική περίθαλψη (το Δημοτικό Νοσοκομείο της Λέσβου μετονομάστηκε την ήδη αξιοθρήνητη υπάρχουσα εικόνα. σε «προσφυγικό») κάνει ακόμα χειρότερη

7 ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ Το Ελληνικό κράτος εξαιτίας της Μικρασιατικής εκστρατείας είναι εξαντλημένο οικονομικά και είναι υποχρεωμένο να θρέψει, να στεγάσει, να περιθάλψει, να τονώσει ηθικά και να εντάξει κοινωνικά Μικρασιάτες πρόσφυγες.Αυτή η κατάσταση, δηλαδή η ένταξη των προσφύγων στο ελληνικό κράτος, αναγκάζει την ελληνική κυβέρνηση να ζητήσει βοήθεια από την Κοινωνία των Εθνών, με δάνειο λίρες Αγγλίας και να προσφύγει σε διαρκείς εξωτερικούς δανεισμούς με καταθλιπτικούς για την οικονομία όρους και σκανδαλώδεις ρήτρες, υπεύθυνες τόσο για την εσωτερική κρίση του αποτέλεσμα της διεθνούς κρίσης-όσο και για την πτώχευση του 1932.

8

9 Σμύρνη 1.1.1α Μαρτυρία Αλέξη Αλεξίου «Το κεφάλι λίγο πιο πέρα το τσιμπολογούσαν οι αδέσποτες κότες».
Σελ. 6 «Δύο Μαϊου του 1919 έγινε η ελληνική κατοχή. Πήγα στο «Quai» με τους γονείς μου. Όλη η Σμύρνη γιόρταζε, ήταν σαν Πάσχα, ακούγονταν κανονιές από τα καράβια, παντού κυμάτιζε η γαλανόλευκη. Όλοι φορούσαμε στο στήθος μας εθνικές κονκάρδες. Όλοι φορούσαμε στη προκυμαία κοπάδια κοπάδια. ξεφώνιζαν και τραγουδούσαν. Όλοι βιάζονταν να δούνε τα ευζωνάκια, τον ελληνικό στρατό, τα ελληνικά καράβια τον «Αβέρωφ», τον «Ατρόμητο», το «Λέοντα». Εκφράζεται ο ενθουσιασμός του κόσμου για την «απελευθέρωση» της Σμύρνης από τα ελληνικά στρατεύματα. «Κάναμε γιορτές κάθε 25 Μαρτίου ντυνόμασταν τσολιάδες και με άλλες εθνικές ενδυμασίες τα κορίτσια. Αφού βέβαια ο διευθυντής της Σχολής Νεστορίδη έβαζε φύλακες όξω από το σχολείο».             Αυτά συμβαίνουν πριν την απόβαση. Λαμβάνονται μέτρα ασφαλείας για να εορταστούν η εθνική επέτειος των Ελλήνων σε τουρκικό έδαφος. «… Καταφέρανε να φύγουνε από τη Σμύρνη, γιατί ο παππουλής μου ήταν παιχνιδιάτορας και ήταν γνωστός και αγαπητός στους Τούρκους και βρέθηκε κάποιος που τον γνώριζε και τον γλίτωσε».             Υπάρχουν αρκετά καλές σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, που κατά τη διάρκεια της καταστροφής εξακολουθούν να υφίστανται.

10 ΤΟΠΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
ΤΟΠΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Ο πυρήνας του προσφυγικού πληθυσμού εγκαταστάθηκε στην Αττική και τη Μακεδονία. Ο επίσημος αριθμός προσφύγων ανά περιοχή το 1928: Μακεδονία: 638, % (με στη Θεσσαλονίκη μόνο) Κεντρική Ελλάδα και Αττική: % Θράκη: ,8% Βόρειο Αιγαίο: ,6% Θεσσαλία: ,8% Κρήτη: ,8% Πελοπόννησος: ,3% Ήπειρος: ,7% Κυκλάδες: 4,782 0,4% Ιόνια νησιά: ,3% Σύνολο: % Πολυάριθμα προάστεια, πόλεις και χωριά δημιουργήθηκαν για να στεγάσουν τον πρόσθετο πληθυσμό. Επιπλέον, κάθε πόλη έχει σχεδόν περιοχές που ονομάζονται Προσφυγικά και τα τοπωνύμια τους θυμίζουν τον τόπο προέλευσης των κατοίκων τους.

11 Ο συνοικισμός Συγγρού η σημερινή Καισαριανή

12 Προσφυγική αποκατάσταση και οικονομική ανάπτυξη Η αποκατάσταση 1. 221
Προσφυγική αποκατάσταση και οικονομική ανάπτυξη Η αποκατάσταση προσφύγων υπήρξε το μεγάλο στοίχημα του ελληνικού κράτους την περίοδο του Μεσοπολέμου. Η ένταξη των προσφύγων στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας δεν αποτελούσε μονάχα το αντίδοτο στη δυστυχία τους, αλλά και τμήμα ενός ευρύτερου σχεδίου για τη συνολική αλλαγή των οικονομικών δομών της χώρας, ιδίως στον αγροτικό χώρο. Στο πλαίσιο αυτής της λογικής, η αποκατάσταση των προσφυγικών πληθυσμών θεωρήθηκε η ιδανικότερη ευκαιρία για την επίτευξη μιας σειράς στόχων όπως η εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής και η αύξηση της βιομηχανικής. Η διεύρυνση της εσωτερικής αγοράς, η προσφορά φτηνού εργατικού δυναμικού και η αξιοποίηση της πείρας και των νέων τεχνικών που έφεραν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα ήταν στοιχεία που συνηγορούσαν σε αυτή την προοπτική.

13 Η επιλογή του τρόπου αποκατάστασης Οι ελληνικές κυβερνήσεις θεώρησαν εξαρχής την αγροτική αποκατάσταση πιο συμφέρουσα και πιο βιώσιμη από την αστική. Η διαθεσιμότητα των κτημάτων τις υποχρέωνε σε μεγάλο βαθμό να εγκαταστήσουν τους νέους πληθυσμούς στις περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης. Στις περιοχές αυτές υπήρχαν οι απαραίτητες γαίες που είτε είχαν εγκαταλειφθεί από τους ανταλλάξιμους μουσουλμάνους είτε εντάσσονταν σε μεγάλα τσιφλίκια τα οποία ήταν δυνατό να απαλλοτριωθούν. Πράγματι, η χαρτογράφηση της προσφυγικής εγκατάστασης παρουσιάζει μια διασπορά των προσφύγων με ιδιαίτερη πυκνότητα στις βόρειες επαρχίες του κράτους, που δεν είναι συμπτωματική. Η διασπορά αυτή, εκτός του ότι είναι αποτέλεσμα μιας πολιτικής που έχει στόχο την «εθνική» ομογενοποίηση των περιοχών αυτών, συμπίπτει σε εντυπωσιακό βαθμό και με τα γεωγραφικά όρια που όριζαν τη δεκαετία του ’20 τα διαθέσιμα προς τους πρόσφυγες κτήματα. Έπειτα, η πεποίθηση του πολιτικού κόσμου της εποχής για το μέλλον της χώρας ήταν πως η Ελλάδα έπρεπε να ακολουθήσει το δρόμο του αγροτικού εκσυγχρονισμού. Ο δρόμος αυτός περνούσε μέσα από την κατάτμηση της μεγάλης ιδιοκτησίας και τη δημιουργία ενός εκτεταμένου στρώματος μικροκαλλιεργητών. Σύμφωνα με το σκεπτικό αυτό, η αύξηση της παραγωγής θα ήταν αποτέλεσμα της αυξημένης φροντίδας που υπολόγιζαν ότι θα έδειχναν οι καλλιεργητές για τα κτήματά τους, «διότι ο γεωργός καλλιεργεί καλά το χωράφι του, το λιπαίνει και το βελτιώνει, όταν γνωρίζει ότι είναι δικό του και ότι δε θα περιέλθει το επόμενον έτος εις άλλον τινά».

14 Η αναβάθμιση της αγροτικής γινόταν αντιληπτή την εποχή εκείνη ως η βασικότερη προϋπόθεση για τη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας.Παρά το ότι η επιλογή αυτή αποτελούσε βασική αρχή των φιλελευθέρων, στην πράξη δεν αμφισβητήθηκε ούτε από το Λαϊκό Κόμμα ούτε από το μεταξικό καθεστώς.Σύμφωνα με τον Κώστα Βεργόπουλο,η διαδικασία της εκβιομηχάνισης στη μεσοπολεμική Ελλάδα μοιάζει να θεμελιώνεται πάνω σε μια αγροτική μεταρρύθμιση, την οποία επιτάχυνε σημαντικά η ανάγκη για αποκατάσταση των προσφυγικών πληθυσμών: Αν και νόμος για την αγροτική μεταρρύθμιση είχε ψηφιστεί από την επαναστατική κυβέρνηση του 1917,ουσιαστικά μονάχα μετά το 1923 εφαρμόστηκε με γοργούς ρυθμούς. Κυριότερος υποστηρικτής της άποψης ότι «η ενίσχυσις της γεωργίας είναι μέσον ενισχύσεως της βιομηχανίας και του βιομηχανεργατικού κόσμου» ήταν ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου.Ο πολιτικός λόγος του αντανακλούσε στο Μεσοπόλεμο τη σκέψη σημαντικών θεωρητικών του αγροτικού χώρου που είδαν στην αποκατάσταση των προσφύγων τη χρυσή ευκαιρία για την επιβολή της μικρής ιδιοκτησίας και τη συνολική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Η πιο χαρακτηριστική έκφραση αυτής της πολιτικής επιλογής υπήρξε η ανάπτυξη της βιομηχανίας επεξεργασίας καπνού σε πόλεις όπως η Καβάλα και ο Βόλος. Στην Καβάλα περίπου πρόσφυγες απασχολούνταν κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου στις καπνοβιομηχανίες,αποδεικνύοντας τη στενή σχέση που υπήρξε ανάμεσα στην καλλιέργεια ενός γεωργικού προϊόντος και στην ανάπτυξη της βιομηχανίας επεξεργασίας του.

15 Τρίτος παράγοντας για την επιλογή της αγροτικής αποκατάστασης ήταν το ότι αυτή θεωρήθηκε σαφώς πιο φτηνή και πιο γρήγορα υλοποιήσιμη απ’ ό,τι η αστική, καθώς προϋπέθετε τη στήριξη του αγρότη σε χρήμα και σε γεωργικά εφόδια μέχρι την πρώτη συγκομιδή. Κατόπιν, ο νέος αγρότης θα έπρεπε να συντηρηθεί μονάχος του αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και την ευθύνη της αποπληρωμής των χρεών εγκατάστασης. Για τους λόγους αυτούς, η αστική αποκατάσταση δεν επιδιώχθηκε συστηματικά και προγραμματισμένα –στο βαθμό τουλάχιστον που επιδιώχθηκε η αγροτική–, παρά το γεγονός ότι, στα χρόνια που είχαν προηγηθεί, οι πολεμικές περιπέτειες της χώρας είχαν δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας.

16 Στέγαση και δημιουργία υποδομών Ένα από τα μεγάλα προβλήματα της αποκατάστασης ήταν η εξεύρεση στέγης, καθώς τα οικήματα που είχαν εγκαταλειφθεί από τους ανταλλάξιμους μουσουλμάνους ήταν πολύ λιγότερα απ’ όσα χρειάζονταν για τη στέγαση των αγροτών προσφύγων. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό, η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων προχώρησε στην οικοδόμηση κατοικιών στον αγροτικό χώρο. Τα κτίσματα αυτά, που στη συνηθέστερη μορφή τους αποτελούνταν από δύο δωμάτια, στάβλο και αποθήκη, οικοδομήθηκαν είτε με το σύστημα της ανάθεσης του έργου σε εργολάβους είτε με την προσωπική εργασία των ίδιων των προσφύγων. Οι κατοικίες αυτές προστέθηκαν στις που έχτισε το κράτος τη δεκαετία του ’20 και στις που ανήκαν σε ανταλλάξιμους μουσουλμάνους, κάνοντας έτσι εφικτή τη στέγαση του μεγαλύτερου τμήματος από τις περίπου αγροτικές οικογένειες προσφύγων.

17 «Κατά τις πρώτες ώρες της μικρασιατικής τραγωδίας, η πρώτη δραστηριοποίηση από πλευράς ελληνικών αρχών ήταν η συλλογή τροφίμων και χρημάτων για να περιθάλψουν τα ράκη που αποβιβάζονταν από το «Καρνάκ» και τη «Φρυγία», τα δυο πρώτα ξένα ατμόπλοια που κατέπλευσαν στον Πειραιά. Όπως ήταν φυσικό, εξίσου πρωταρχική ενέργεια υποδοχής ήταν η παραχώρηση, όπου υπήρχαν, των υπόστεγων του Πειραιά, των προτεσταντικών εκκλησιών της πόλης και κάποιων αιθουσών του Τζάννειου Νοσοκομείου. Και πάρα πολύ σύντομα, στις εφημερίδες της 2ας Σεπτεμβρίου, πλάι στις ειδήσεις για τη «Σμύρνη που καίγεται», τους «χριστιανούς που σφαγιάζονται» και τον Βενιζέλο που «αγωνίζεται να σώσει τη Θράκη», διαβάζουμε στα ψιλά γράμματα ότι στο Υπουργείο Δικαιοσύνης «μελετάται η τροποποίηση του ενοικιοστασίου», στο σημείο που αφορά στην υπενοικίαση των δωματίων. Ακόμη, στο Ελεύθερον Βήμα παρουσιάζεται από τις πρώτες κιόλας μέρες «προσφορά δωματίου εντός κατοικίας», αλλά υπό τον εξής όρο: το δωμάτιο προσφέρεται «για ενοικίαση από οικότροφο προσφυγοπούλα». Τα δείγματα αυτά είναι οι προάγγελοι, κατά κάποιον τρόπο, των επικείμενων επιτάξεων, έστω και αν για την ώρα μάλλον δε φαίνεται να υπάρχει σαφής αντίληψη στο κράτος και στην κοινή γνώμη περί της εκτάσεως των γεγονότων. Στο μεταξύ οι καταλήψεις επεκτείνονται σε κάθε κενό, δημόσιο χώρο..» Βίκα Δ. Γκιζελή, «Επίταξις ακινήτων κατοικουμένων ή οπωσδήποτε χρησιμοποιουμένων»,στο συλλογικό τόμο Ο ξεριζωμός και η άλλη πατρίδα, Επιστημονικό Συμπόσιο,εκδ. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας,Αθήνα 1997, σσ

18 Πέρα από τη στέγαση των προσφύγων στον αγροτικό χώρο, η ΕΑΠ έπρεπε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της σχεδόν παντελούς έλλειψης έργων υποδομής. Η δραστηριότητά της στο σημείο αυτό διακλαδώθηκε κυρίως προς δύο κατευθύνσεις: στη βελτίωση των γενικότερων συνθηκών διαβίωσης στους προσφυγικούς οικισμούς και στη δημιουργία των κατάλληλων όρων για την ουσιαστική ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής. Όσον αφορά το πρώτο σημείο, η ΕΑΠ δαπάνησε ποσά «κοινωνικής φύσεως» για την «ανάπτυξιν των εγκαταστάσεων και την βελτίωσιν της υγιεινής καταστάσεως των πληθυσμών» χρηματοδοτώντας την κατασκευή γεφυρών, υδραγωγείων και έργων οδοποιίας. Για την επίτευξη του δεύτερου στόχου διατέθηκαν χρήματα για την αγορά μηχανημάτων που μπορούσαν να βοηθήσουν στην εκμηχάνιση της παραγωγικής διαδικασίας, ενώ παράλληλα ιδρύθηκαν κτηνοτροφικοί και αγροτικοί σταθμοί με σκοπό τη διενέργεια επιστημονικών δοκιμών και την παροχή συμβουλευτικής βοήθειας στους αγρότες. Με μοχλό τη διαδικασία αποκατάστασης των αγροτών προσφύγων, το κράτος επενέβη αποφασιστικά στην αγροτική οικονομία αλλάζοντας τις δομές της. Η διαδικασία απαλλοτρίωσης των τσιφλικιών επιταχύνθηκε, ενώ παράλληλα με την αναδιανομή της γης επιβλήθηκε στον αγροτικό χώρο διαρκώς αυξανόμενη μέριμνα, που έκανε εφικτή την αλλαγή της όψης της υπαίθρου. Το 1936 οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις του ελληνικού κράτους είχαν σχεδόν διπλασιαστεί, ενώ οι βόρειες επαρχίες του κράτους με δυσκολία θύμιζαν στους ξένους περιηγητές τα σχεδόν έρημα τοπία του 1923.

19 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ
Σε ένα μονόφυλλο χειρόγραφο που βρίσκεται στο αρχείο της Ενωσης Κυδωνιατών, σχετικά με τις δραστηριότητες των προσφυγικών οικογενειών τα πρώτα χρόνια της διαβίωσής τους στον Ελλαδικό χώρο αναφέρεται ότι: Από τις 3000 οικογένειες που διασώθηκαν μετά τις ανθελληνικές ενέργειες των Τούρκων το 1917 και το 1922 οι 1700 εγκαταστάθηκαν στη Λέσβο, 1300 σε Μακεδονία και Κρήτη και άλλες στο εξωτερικό. Από αυτές 1000 οικογένειες ήταν αγροτικές και πιο συγκεκριμένα 700 οικογένειες εργάσθηκαν σε ελαιοκτήματα και αμπελώνες, ενώ ταυτόχρονα βοηθήθηκαν και από την Εθνική Τράπεζα με δάνεια. Σύμφωνα με εμπειρίες προσφύγων:»Ομως όσοι ήταν νοικοκυραίοι στη Μικρά Ασία δεν έμειναν στις αγροτικές περιοχές αλλά από τον πρώτο κιόλας χρόνο μετακινήθηκαν κυρίως στην Αθήνα.»

20

21 ‘Ο ελληνισμός σώζοντας τους πρόσφυγές του από την καταστροφή και την εξουθένωση έσωσε ο ίδιος τον εαυτό του…’ Οι ελληνικές κυβερνήσεις εγκαθιστούν τους πρόσφυγες κυρίως στις πιο εύφορες ελληνικές χώρες, στη Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη, είτε αγροτικά είτε αστικά. Επιδιώχθηκε πρώτα ν' αποκατασταθούν στις περιουσίες που είχαν εγκαταλείψει οι Τούρκοι, αλλά, επειδή οι οικισμοί ήταν συγκριτικά λίγοι, κτίστηκαν εκατοντάδες νέοι συνοικισμοί, ορισμένοι από τους οποίους αργότερα εξελίχθηκαν σε αξιόλογα οικονομικά κέντρα. Οι κυβερνήσεις τους δίνουν γαίες και τα πρώτα μέσα και ζώα για την καλλιέργεια της γης. Στις χώρες αυτές ιδίως προβαίνουν ακόμη στην εκτέλεση μεγάλων έργων πολιτισμού, ανοίγουν δρόμους, κατασκευάζουν γέφυρες, εκτελούν μεγάλα λιμενικά έργα επίσης εκτελούν μεγάλα εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, κυρίως σε τρεις περιοχές, στις πεδιάδες των Σερρών, της Δράμας και της Θεσσαλονίκης: διευθετούν προς όφελος της γεωργίας κοίτες χειμάρρων και μεγάλων ποταμών, όπως του Αξιού, του Στρυμόνα κλπ., που με τις πλημμύρες τους νέκρωναν τις παρόχθιες γαίες σε μεγάλο βάθος, αποξηραίνουν λίμνες, όπως του Αχινού, Γενιτσών, Αματόβου και τις γαίες τις παραδίδουν σε ακτήμονες πρόσφυγες και γηγενείς. Έπρεπε ακόμη να γίνουν αρτεσιανά φρέατα, υδραγωγεία, εξυγιαντικά έργα, για να καταπολεμηθούν οι ελώδεις πυρετοί, ο τύφος, η φυματίωση, να ιδρυθούν ιατρικοί σταθμοί, φαρμακεία.Τα μεγάλα αρδευτικά έργα μεταβάλλουν την ανάγλυφη όψη της Μακεδονίας και προκαλούν το θαυμασμό των πολιτισμένων λαών.

22 "Φύσηξεν η νύχτα * σβήσανε τα σπίτια κι είναι αργά στην ψυχή μου Δεν ακούει κανένας  * όπου κι αν χτυπήσω η μνήμη με σκοτώνει"                                                    (ΕΛΥΤΗΣ)

23 -Τι θα μάς κάνουνε οι Τούρκοι;
<<Το ΑΛΛΟ ΠΡΩΙ ΜΑΣ ΞΥΠΝΗΣΑΝΕ χλιμιντρίσματα και καλπασμός αλόγων.Πεταχτήκαμε μεμιάς ορθοί κι ανοίξαμε τα μάτια μας.Το τούρκικο ιππικό περνούσε καμαρωτό από την παραλία. Κανείς δεν έβγαλε τσιμουδιά. Και τα μωρά κερώσανε. Μόνο μια πολύ ψιλή παιδική φωνούλα ρώτηξε: -Τι θα μάς κάνουνε οι Τούρκοι; Τι θα μας κάνουνε; Αυτή ‘ταν ολουνών η αγωνία, μα κανείς δεν τήν εξεστόμιζε. Από μερικά μπαλκόνια ξένων σπιτιών ακούστηκαν αδύναμα παλαμάκια και «γιασασίν». Σαν τέλειωσε ή παρέλαση, έγινε νεκρική ησυχία>> (απόσπασμα από το βιβλίο της Διδώ Σωτηρίου <<Τα ματωμένα χώματα>>)

24 "...τίτλος ανυποληψίας το «πρόσφυγας»..."
«Είμαστε Έλληνες όσο κι εδώ. Αλλά με το «πρόσφυγες» μας ξεχώρισαν, μας τοποθέτησαν στο περιθώριο της κοινωνίας και κοντέψαμε να ξεχάσουμε τις ήμαστε. Ήταν τίτλος ανυποληψίας το «πρόσφυγας», πώς να σας το πω. Μόνο όταν πιάσαμε στα χέρια μας τον κόπο μας και κάναμε δικό μας σπίτι, όταν έγιναν γνωστοί οι Κόντογλου, Βαλσαμάκης, Βενέζης, οι επιστήμονες μας κι έτρεχαν σ' αυτούς οι ντόπιοι να τους συμβουλευτούν, τότε το "πρόσφυγας", δεν μας ένοιαζε. Τιμή μας, που αν και μας ήθελαν πρόσφυγες, εμείς τα είχαμε καταφέρει» (μαρτυρία Π. Καλαϊτζή). Άννα Παναγιωταρέα, ό.π., σ. 177  

25

26 ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
«Μείναμε στην προσφυγική συνοικία 'Χωράφια'. Από τον Κήπο που μέναμε ήταν καλύτερα, αλλά ένα δωματιάκι μας έδωσαν με τόσα άτομα μέσα, που ήταν εξαθλίωση. Προσφυγικός συνοικισμός: πείνα, αρρώστιες και δυστυχία. Όσοι έπεσαν στα προσφυγικά σπίτια και δεν γλίτωσαν γρήγορα από αυτά, έμειναν στάσιμοι. Η παράγκα ρήμαξε το ηθικό του κόσμου, του αφαίρεσε την όρεξη για ζωή, τον συμβίβασε με την ανέχεια και τη φτώχεια. Τον έκανε βαθιά μέσα στην ψυχή του να νιώθει πρόσφυγας. Οι παράγκες της προσφυγιάς ήταν η ντροπή μας» (μαρτυρία Τ. Κακλαμάνου). «Μια ολόκληρη γενιά είδε να καταστρέφεται η υγεία της και να φθείρεται η ζωή της μέσα στα ανήλιαγα και ανθυγιεινά κατώγια, που μόνο κατ' ευφημισμό λέγονταν κατοικίες. Εκεί ένιωσε ο Αϊβαλιώτης ότι ήταν πρόσφυγας, δηλαδή πολίτης στην Ελλάδα δεύτερης κατηγορίας κι όχι Έλληνας, όπως πίστευε όταν ερχόταν» (μαρτυρία Ε. Γόνατα).

27 Εμείς, που προερχόμαστε από τους πρόσφυγες του ‘22, η σφαγή και η πυρπόληση της Σμύρνης μετά το τέλος του ελληνοτουρκικού πολέμου από τους εθνικιστές του Μουσταφά Κεμάλ, μας σφράγισε ανεξίτηλα. Τα γεγονότα εκείνα υπήρξαν μια Μαύρη Σελίδα στην παγκόσμια ιστορία του 20ου αιώνα…

28 ΜΙΑ ΝΕΑ ΖΩΗ ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ

29 ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ ΚΑΠΠΑΔΟΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

30 Πνευματική κίνηση και λογοτεχνία

31 Οι Έλληνες, παράλληλα προς την προσπάθεια για την προσαρμογή τους στη νέα πραγματικότητα, δεν αμέλησαν να στραφούν και προς άλλα πνευματικότερα έργα πολιτισμού, όπως ήταν η ίδρυση της Ακαδημίας και δεύτερου πανεπιστημίου στη Θεσσαλονίκη (1926), η ανέγερση πολλών και συγχρονισμένων σχολείων και γυμναστηρίων, η αναβίωση του αρχαίου πνεύματος στις γιορτές των Δελφών, στις παραστάσεις αρχαίων θεατρικών έργων και η άνθιση μιας νέας αξιόλογης λογοτεχνίας. Μέσα στην περίοδο αυτή ανήκουν οι πεζογράφοι Στρ.Μυριβήλης, που γίνεται γνωστός κυρίως με το αντιπολεμικό μυθιστόρημα «Η ζωή εν τάφω»,ο Φ. Κόντογλου,με την τάση του προς το πρωτογονικό, το παράξενο και την περιπετειώδη ζωή των ναυτικών, οι ποιητές Αγ.Σικελιανός,ο εμπνευσμένος από την αρχαία τραγωδία και από τη δελφική ιδέα,ο πολύμορφος και βαθύς στοχαστής, ποιητής και πεζογράφος Ν. Καζαντζάκης,ο Κ. Καρυωτάκης με την έντονη ως τον σαρκασμό απαισιοδοξία του και την απογοήτευσή του από τις ανθρώπινες σχέσεις και την υπαλληλική ζωή, ο Κ. Ουρανής με τη διάχυτη μέσα στο έργο του νοσταλγία και μελαγχολία,ο Κ. Βάρναλης με την πλούσια εσωτερική του ορμή και το ενδιαφέρον του για τους φτωχούς και βασανισμένους και ο Κ. Καβάφης, με τον λιτό και υποβλητικό του στίχο, με την τάση του για την καλοδουλεμένη αρχαιόπρεπη έκφραση και ιδιότυπη γλώσσα, με την ευαισθησία του στην αναπαράσταση της αλεξανδρινής εποχής.

32 Σ’ αυτό το σημείο, είναι ανάγκη να μνημονευθούν και δυο κριτικοί:ο Γ
Σ’ αυτό το σημείο, είναι ανάγκη να μνημονευθούν και δυο κριτικοί:ο Γ. Αποστολάκης και ο Φ. Πολίτης, οι οποίοι με τα αυστηρά, έστω και υπερβολικά κριτήρια τους, συντελούν στην ανύψωση της λογοτεχνικής παραγωγής. Γενικά οι νέοι λογοτέχνες, γηγενείς ή πρόσφυγες, παρουσιάζονται με περισσότερο έντονα τα ατομικά τους χαρακτηριστικά και προοιωνίζουν ευοίωνες τις πιθανότητες για εξέλιξη στο μέλλον.

33


Κατέβασμα ppt "ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ ΝΑΤΑΣΑ"

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Διαφημίσεις Google