Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Παρουσίαση με θέμα: "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Εργασία στο μάθημα:Διδακτική των κοινωνικών επιστημών Διδάσκουσα: Ρεπούση Μ. Θεματική περιοχή:Τοπική ιστορία Όνομα φοιτητή:Ευθυμιάδης Ραφαήλ Α.Ε.Μ:6906 Εξάμηνο: Β’ Τηλ. επικοινωνίας: Θεσσαλονίκη, Ακαδημαϊκό έτος , Εαρινό εξάμηνο

2 Ιστορικό ερώτημα: Ποια είναι η ιστορία του καπνού και ποια η συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη της Ξάνθης από το 1870 αλλά και μετά το Β’Π.Π καθώς και στην πολιτισμική παράδοση της πόλης;

3 Η πόλη του καπνού ΞΑΝΘΗ Η πόλη του καπνού

4 Στόχοι: Να μπορούν τα παιδιά, μέσα από συνθήκες διερευνητικής μάθησης να απαντούν στο κεντρικό ερώτημα. Να ασκηθούν στην κατανόηση κειμένου, στην κριτική σκέψη και στην παρατήρηση, ενώ ταυτόχρονα να κατανοήσουν και τις εικόνες ως πηγή πληροφόρησης. Να γνωρίσουν το φυτό, την ιστορία του καπνού, την καλλιέργειά του αλλά κυρίως τη σημασία του για την ελληνική ύπαιθρο και τη χώρα. Να γνωρίσουν την ιστορία κτιρίων, που ακόμη και σήμερα συναντούν κατά την περιήγησή τους στην πόλη. Να προσληφθεί η ιστορικότητα κτιρίων, που πιθανόν να θεωρούνταν ασήμαντα από τους μαθητές. Μέσω της τοπικής ιστορίας να δημιουργηθεί μια βιωματική σχέση του υποκειμένου της μάθησης με το αντικείμενο της μάθησης. Να εκτιμήσουν το παρελθόν ως στοιχείο της σημερινής πραγματικότητας. Να γνωρίσουν την οικονομική ισχύ των Ελλήνων καπνεμπόρων. Να ξεφύγουν τα παιδιά από την άκριτη αποστήθιση στην εκμάθηση της ιστορίας και να τα αναπτύξουμε την αυτενέργεια των μαθητών.

5 Γενικα για τον καπνο «Ο καπνός έφτασε στην Ευρώπη από την Αμερική, μετά την ανακάλυψή της από τον Χριστόφορο Κολόμβο το Γρήγορα διαδόθηκε και χώρισε τους ανθρώπους σε υπέρμαχους και πολέμιους. Οι λαοί του επεφύλαξαν θερμή υποδοχή. Ούτε οι κρατικές απαγορεύσεις, ούτε οι απαγχονισμοί και οι άλλες βάρβαρες ποινές, ούτε ακόμη οι αφορισμοί του Πάπα και ο αντικαπνικός αγώνας πολλών κληρικών στάθηκαν ικανά να περιορίσουν την εξάπλωσή του. Έμποροι και πληρώματα πλοίων έφεραν τη χρήση και καλλιέργεια του καπνού στην Οθωμανική Αυτοκρατορία γύρω στα Το Οθωμανικό Κράτος τη μία απαγόρευε τη χρήση και καταδίωκε τους καπνιστές και την άλλη την άφηνε ελεύθερη, μέχρι το 1687, οπότε ο σουλτάνος Σουλεϊμάν Β’ επιτρέπει τη χρήση και καλλιέργειά του επιβάλλοντας δασμούς και φόρους. Για την Ελλάδα ο καπνός απετέλεσε –ιδιαίτερα στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα – βιομηχανικό φυτό μέγιστης οικονομικής σημασίας και πρώτη ύλη για τον κλάδο της μηχανοκίνητης σιγαροποιίας. Οι δρόμοι του καπνού συνέδεαν, μέσω Γενησέας και Πόρτο Λάγος, την Ξάνθη και την Κομοτηνή με τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της Μεσογείου, της Βόρειας Ευρώπης και της Αμερικής.[…] Η καλλιέργεια του καπνού στη Μακεδονία και Θράκη είναι οικογενειακή υπόθεση. Η δουλειά δύσκολη και κοπιαστική, απαιτεί γνώση, πείρα αλλά και αγάπη, αποφέρει όμως εισόδημα μεγαλύτερο σε σχέση με πολλές άλλες καλλιέργειες. Οι συνθήκες εργασίας είναι ανθυγιεινές για όσους εργάζονται στην επεξεργασία όσο και στη μεταποίησή του.[…] Ο καπνός συνέβαλε θετικά στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας μας. Από το 1883, αφότου φορολογήθηκε, απετέλεσε την πιο σημαντική πηγή εσόδων .[…] Μετά την 1η Ιανουαρίου 1981 ( ένταξη της Ελλάδας στην Ε.Ο.Κ) αρχίζει νέα περίοδος και για τον καπνό. Με τη νέα Κ.Α.Π ( Κοινή Αγροτική Πολιτική ), το μέλλον της καπνοκαλλιέργειας διαγράφεται δυσοίωνο, ενώ οι εναλλακτικές καλλιέργειες δύσκολα μπορούν να εισαχθούν στην περιοχή γιατί απαιτούν επενδυτικά κεφάλαια ή γόνιμα χωράφια. Επίσης, η εσωτερική μετανάστευση και η ερήμωση της υπαίθρου οδηγούν στη συρρίκνωση του κλάδου, με καθολικές επιπτώσεις για την περιοχή αλλά και ολόκληρη τη χώρα.» Π1: Ρεπούση Μ. & Δεληγιάννη Ο.( επιμ.), ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ – Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια…, Κ.Π.Ε. Νάουσας, ΥΠ.Ε.Π.Θ.,2007, Θεσσαλονίκη, σελ.: 81,82 Πότε και πώς πρωτοεμφανίστηκε ο καπνός και πώς διαδόθηκε ως την Ελλάδα;

6 Δραστηριότητα

7 Δ1:Συμπληρώστε το σχήμα με λέξεις που σας θυμίζουν τον καπνό.
…….. Καπνός Συμπληρώστε το σχήμα με λέξεις που σας θυμίζουν τον καπνό Δ1:Συμπληρώστε το σχήμα με λέξεις που σας θυμίζουν τον καπνό.

8 Δραστηριότητα

9 Ε2:Πότισμα Ε1:μεταφύτευση με τη μηχανή Ε3:Καρπός και άνθος καπνού Πηγή εικόνων: Ρεπούση Μ., & Δεληγιάννη Ο., ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ- Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια, Κ.Π.Ε. Νάουσας, 2007, Θεσσαλονίκη, σελ.:88-89 Ε5:Μπούρλιασμα ή βελόνιασμα με τη μηχανή E6:Χωρικά δέματα καπνού Ε4:Σπάσιμο των φύλλων του καπνού Πηγή εικόνων: Ρεπούση Μ., & Δεληγιάννη Ο.( επιμ.), ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ- Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια…, Κ.Π.Ε. Νάουσας, ΥΠ.Ε.Π.Θ.,2007, Θεσσαλονίκη, σελ.:88-89

10 E6:Χωρικά δέματα καπνού
Ε7:Σπορείο Ε8:Μπούρλιασμα ή βελόνιασμα με το χέρι Ε9:Διαλογή φύλλων, παστάλιασμα Ε10:Δεματοποίηση Πηγή εικόνων: Ρεπούση Μ., & Δεληγιάννη Ο.( επιμ.), ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ- Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια…, Κ.Π.Ε. Νάουσας, ΥΠ.Ε.Π.Θ.,2007, Θεσσαλονίκη, σελ.:88-89

11 Εικόνες Στάδιο στην καλλιέργεια και επεξεργασία του καπνού Ε1: Ε2: Ε3 Ε4: Ε5: Ε6: Ε7: Ε8: Ε9: Ε10: Δ2:Να γράψετε στον πίνακα ποιο στάδιο παραγωγής και επεξεργασίας καπνού αποτελεί κάθε μια από τις παραπάνω εικόνες Δ2:Να γράψετε στον πίνακα ποιο στάδιο παραγωγής και επεξεργασίας καπνού πιστεύετε ότι αποτελεί κάθε μια από τις παραπάνω εικόνες.

12 Π2: file:///C:/Users/user/Desktop/%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CE%B7.htm
« […] Στα 1715 η Ξάνθη είναι γνωστή για τα καπνά της, το ίδιο και η Γενισέα. Πολλοί ξένοι περιηγητές περνούν από την περιοχή και περιγράφουν τη ζωή και τον αγώνα των κατοίκων. Το εμπόριο του καπνού σε όλη την Ευρώπη αναδεικνύει την Ξάνθη. Ουσιαστικό ρόλο στην όλη εξέλιξη έπαιξαν οι δύο σεισμοί, τον Μάρτη και τον Απρίλιο του 1829, που κατέστρεψαν την πόλη. Αμέσως, βέβαια, αρχίζει η ανοικοδόμηση. […]» Π2: file:///C:/Users/user/Desktop/%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CE%B7.htm (08/02/2009) 1.Πότε έγινε η Ξάνθη γνωστή για τα καπνά της; 2.Τι πιστεύετε βοήθησε την Ξάνθη να ξεκινήσει την ανοικοδόμησή της αμέσως μετά τους καταστροφικούς σεισμούς;

13 « […] Δεν θα ήταν, πιστεύουμε, άστοχο αν, όπως ο Ηρόδοτος είπε για την Αίγυπτο ότι είναι δώρο του Νείλου, χαρακτηρίζαμε την Ξάνθη δώρο του καπνού και της καλλιέργειάς του. Η απαρχή αυτής της παραγωγικής εξειδίκευσης των αγροτών της περιοχής ξεκίνησε αυτή την εποχή (18ο αιώνα), ενώ άμεσα σημειώθηκε και η εμφάνιση των πρώτων εμπόρων εξαγωγέων του προϊόντος. Είναι προφανές ότι η συγκυρία της αύξησης της ζήτησης του καπνού, σε συνδυασμό με την κατάλληλα σύσταση του εδάφους που ευνοούσε την επίτευξη υψηλής ποιότητας παραγωγής και με την εγγύτητα στα λιμάνια του Πόρτο Λάγος και της Καβάλας, αποτέλεσαν τις στέρεες βάσεις για την ανελικτική συνέχεια. […] » Π3:Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ- Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008, Ξάνθη, σελ.: 31 1.Πότε άρχισε η εξειδίκευση των αγροτών της Ξάνθης στην επεξεργασία του καπνού; 2.Τι βοήθησε στην εξέλιξη της παραγωγής αλλά και του εμπορίου του καπνού;

14 « […] Από το 1870 η καπνοκαλλιέργεια και το καπνεμπόριο επεκτείνονται, ενώ οι οικοδομικές κυρίως ανάγκες της πόλης καλύπτονται από νεηλύδες Ηπειρώτες και Δυτικομακεδόνες μαστόρους, πολλοί εκ των οποίων εγκαθίστανται εφεξής μόνιμα στην περιοχή και αναπτύσσουν και άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες, όπως η κατασκευή και η διατήρηση χανιών και το εμπόριο.[…] Η τελευταία μεγάλη ιστορική- δημογραφική μεταβολή επήλθε στην Ξάνθη το , με την άφιξη χιλιάδων προσφύγων από τη Θράκη, τη Μ.Ασία και τον Πόντο. Μέσα απ’ όλες αυτές τις διακυμάνσεις και την κοσμογονία του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα διαμορφώθηκε η φυσιογνωμία της πόλης και της περιοχής, καπνικό κέντρο, που αναδείχθηκε σε σταυροδρόμι πολιτισμών, καταφύγιο και νέα πατρίδα προσφύγων.[…]» Π4: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ- Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008,Ξάνθη σελ.:31-32 1.Ποιοι χαρακτηρισμοί έχουν αποδοθεί στην Ξάνθη εξαιτίας της ανάπτυξης της καπνοκαλλιέργειας και της άφιξης προσφύγων το ;

15 « […] Στην Ξάνθη, όπου υπήρχαν πολλοί πλούσιοι έμποροι του καπνού, ο ευεργετισμός εκδηλώνεται με τη δημιουργία σχολείων και την πραγματοποίηση φιλανθρωπίας. Οι πλούσιοι καπνέμποροι φροντίζουν για την ανέγερση σχολικών κτιρίων και μεγάρων για τους συλλόγους, ενώ ανταγωνίζονται μεταξύ τους ως προς τις δωρεές. Από τους μεγάλους ευεργέτες της Ξάνθης είναι ο έμπορος Μιχαήλ Μεταξά Ματσίνης, ο οποίος ίδρυσε τη Ματσίνειο Σχολή με την ανέγερση μεγάλου κτιρίου (1870) “προς φωτισμόν και εκπαίδευσιν απάσης της νεολαίας Ξάνθης ” . Η λειτουργία της Σχολής εξασφαλίστηκε με κληροδότημα, με τη διαθήκη του (1877). Ο Παναγιώτης Στάλιος, καπνέμπορος με επιχειρηματική δράση στην Κωνσταντινούπολη ανήγειρε νηπιαγωγείο (1881). Ο Θεόδωρος Ζαλάχας, καπνέμπορος μεγαλοσχολίτης και πατριδολάτρης ανήγειρε νηπιαγωγείο στη συνοικία Σαμακώβ. Ο καπνέμπορος Χατζή- Σταύρος Χεκίμογλου δώρισε οικοδόμημα για να λειτουργήσει ως δημοτικό σχολείο. Ο καπνέμπορος Αθανάσιος Κουγιουμτζόγλου πλούτισε τη νέα συνοικία των Δώδεκα Αποστόλων με νηπιαγωγείο. […]» Π5: Μαυρίδη Δ.(επιμ.),ΞΑΝΘΗ- Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ, 2008, Ξάνθη, σελ.:49 Νηπιαγωγείο Στάλιου (οδός Στάλιου). Δωρεά του καπνέμπορου Παναγιώτη Στάλιου. Κτίσθηκε το 1881. Π6: Μαυρίδη Δ.(επιμ), οπ. π., σελ.:197

16 Κατοικίες καπνεμπόρων. Κτίσθηκαν τη δεκαετία του 1880
Κατοικίες καπνεμπόρων. Κτίσθηκαν τη δεκαετία του Στο κτίριο αυτό στεγάζεται σήμερα το Λαογραφικό Μουσείο της Ξάνθης. Π7: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π., σελ.:191 Σχολή Ματσίνη (οδός Ματσίνη 1). Σήμερα 1ο Δημοτικό σχολείο. Κτίσμα νεοκλασικού ύφους με πρώτη ανέγερση το 1861 μετά από δωρεά του εμπόρου Μιχαήλ Μεταξά Ματσίνη, μεγάλου ευεργέτη της πόλης. Π8: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π., σελ.:196 Σύμφωνα με τις πηγές Π5-Π8, ποια είναι η συνεισφορά των καπνεμπόρων στην πολιτισμική ανάπτυξη της Ξάνθης; Να χαρακτηρίσετε τις πηγές Π5-Π8 ως προς το είδος και το χαρακτήρα τους.

17 « […] Είναι μια εικόνα εθνικής αναγέννησης και αλυτρωτικής συνείδησης
« […] Είναι μια εικόνα εθνικής αναγέννησης και αλυτρωτικής συνείδησης. Οι Έλληνες είναι υπερήφανοι για τα σχολεία τους και η μόρφωση είναι στα μάτια τους μια απόδειξη της ιδιαιτερότητας του πολιτισμού και της ιστορίας τους. Οι ευεργέτες πρόσφεραν μέγα εθνικό έργο, αφού έθεσαν τις βάσεις για να δημιουργηθούν οι πνευματικές προϋποθέσεις, ώστε να αντιμετωπιστεί ο βουλγαρικός εθνικισμός κατά την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα. Το πνεύμα του ευεργετισμού συνεχίστηκε και μετά την απελευθέρωση της πόλης το Ιατροί και καπνέμποροι κυρίως άφησαν κληροδότημα στο νοσοκομείο, ενώ κάποιοι εξ’ αυτών δώρισαν τα αρχοντικά της οδού Αντίκα, όπου αργότερα στεγάστηκαν υπηρεσίες του Δήμου και το λαογραφικό μουσείο.[…]» Π9: Μαυρίδη Δ.(επιμ), ΞΑΝΘΗ- Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008,Ξάνθη σελ.:49 1. Πώς συνέβαλε η οικονομική ανάπτυξη της πόλης, εξαιτίας του καπνού στην πνευματική ανάπτυξη των κατοίκων της Ξάνθης;

18 « […] Τα πρώτα χέρια της επεξεργασίας του καπνού, οι εξαστρατζίδες ή ντεξίδες κάθονται στο πάτωμα σε μια ψάθα ανά δύο σε κάθε παράθυρο, για περισσότερο φως. Τα δεύτερα και τρίτα χέρια κάθονται κοντά στους τοίχους των σαλονιών ανά δύο κι αυτοί, με τις πλάτες κολλητές. Οι καπνεργάτριες, οι πασταλτζίδες, που αναλογούν μία σε δύο ντεξίδες, κάθονται ομοίως σταυροπόδι σε ψάθα απέναντι από τους ντεξίδες, σε απόσταση μισού μέτρου. Οι ντεξίδες με την βοήθεια των πασταλτζίδων διαλέγουν τα ανεπεξέργαστα καπνά και τα μετατρέπουν σε δέματα ανάλογα με την ποιότητά τους. Τους καπνεργάτες προσλαμβάνει ο αρχιεργάτης ή πρωτομάστορας που επιβλέπει την καλή και γρήγορη επεξεργασία των καπνών, καθορίζει ανάλογα με τον εργάτη το μεροκάματο και είναι υπεύθυνος απέναντι στην εργοδοσία. Ένας αρχιεργάτης με ένα βοηθό, διευθύνει ένα με δύο σαλόνια με εβδομήντα ως εκατό εργάτες και εργάτριες. Η περίοδος της επεξεργασίας του καπνού αρχίζει την άνοιξη και τελειώνει το φθινόπωρο. Σπάνια συνεχίζεται ως τα Χριστούγεννα. Έτσι το χειμώνα υπάρχει ανεργία[…] » Π10: Ρεπούση Μ. & Δεληγιάννη Ο.( επιμ.), ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ-Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια…, Κ.Π.Ε. Νάουσας, ΥΠ.Ε.Π.Θ.,2007,Θεσσαλονίκη,σελ.:95

19 Διαλογή φύλλων καπνού σε καπνομάγαζο
Π12:Ρεπούση Μ. & Δεληγιάννη Ο.( επιμ.), οπ. π., σελ.:96 Επεξεργασία καπνών. Π11:Ρεπούση Μ.& Δεληγιάννη Ο.(επιμ.), οπ. π., σελ.:96 1.Με βάση τις πηγές:Π10, Π11, Π12, να περιγράψετε πώς γινόταν η επεξεργασία του καπνού. 2. Στην πηγή:Π10, να βρείτε επαγγέλματα που δεν γνωρίζετε σήμερα και να ψάξετε να μάθετε τι δουλειά έκαναν τότε. 3. Με βάση την πηγή: Π10,να εξηγήσετε γιατί λέμε ότι η οικονομία της Ξάνθης βασίζονταν εξ’ ολοκλήρου στην καλλιέργεια και επεξεργασία του καπνού.

20 Δραστηριότητα

21 «Εξαγωγείς καπνών γύρω στα 1900
Καβάλα : Ν. Γρηγοριάδης, Ι. Ναλμπάντης, Π. Βάρδας, οι Αφοί Τζιμούρτο, Χ. Ριγανέσης, Α. Σολού, Π. Φώσκολος, Αφοί Φέσσα, Αφοί Σωσίδη ( και πολλοί άλλοι ) στη Ρωσία, Ρουμανία, Αγγλία, Γερμανία, Αίγυπτο, Αυστρία, Κωνσταντινούπολη, Ιταλία και άλλες χώρες… Οι Ελ. Παπαηλίας, Νατάν Ναχμίας, Χαίμ Μπενβενίστε στην Αίγυπτο, ο Σ. Ανάργυρος στην Αμερική, ο Λεβίδης στη Μάλτα, οι Αφοί Κυριαζή, ο Ν. Τσανακλής, στην Αίγυπτο… Ζαδέ Αχμέντ Ε φέντης στην Κωνσταντινούπολη και Χατζή Εσάτ Εφέντης στην Αλεξάνδρεια. Ξάνθη: Α. Χατζίδης, Κ. Εμφιετζόγλου, Σ. Χεκίμογλου, Αφοί Αλατζόγλου, Π.Περβανάε, Β. Μουράτης και υιός ( και πολλοί άλλοι ) στη Ρωσία, Ρουμανία, Γερμανία, Αγγλία, Αυστρία, Αμερική, Σουηδία, Φινλανδία και άλλες χώρες.» Π13: Ρεπούση Μ. & Δεληγιάννη Ο.( επιμ.), ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ- Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια…, Κ.Π.Ε. Νάουσας,ΥΠ.Ε.Π.Θ.,2007, Θεσσαλονίκη, σελ.:101 Δ3:Με τη βοήθεια της πηγής και ενός παγκόσμιου χάρτη, βρίσκουμε τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούνταν οι Έλληνες καπνέμποροι και με γραμμές τις συνδέουμε με την πόλη της Ξάνθης.

22 Δραστηριότητα Δραστηριότητα

23 1.Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;
Δ4:Ας λύσουμε το σταυρόλεξο του καπνού… ( προϋπόθεση αυτής της δραστηριότητας είναι η ανάγνωση των πηγών: Π1,Π3,Π5,Π7,Π10) 1.Ποιος ανακάλυψε την Αμερική; 2.Ποιος σουλτάνος επέτρεψε για πρώτη φορά τη χρήση και καλλιέργεια του καπνού επιβάλλοντας δασμούς και φόρους; 3.Η εγγύτητα σε αυτό το λιμάνι απετέλεσε μια από τις στέρεες βάσεις για την ανελικτική συνέχεια της Ξάνθης, μετά την ανάπτυξη της καλλιέργειας του καπνού. 4.Από αυτούς εκδηλώνεται ο ευεργετισμός στην Ξάνθη( ονομαστική πληθυντικού). 5.Συνήθως τότε τελειώνει η περίοδος επεξεργασίας του καπνού. 6.Και σε αυτή την χώρα δραστηριοποιήθηκαν οι Έλληνες καπνέμποροι. Δ4: Έχοντας διαβάσει τις πηγές:Π1,Π3,Π5,Π7,Π10 προσπαθήστε να λύσετε το σταυρόλεξο του καπνού…

24 1: 2: 3: 4: 5: 6: 1.Κολόμβος,2.Σουλειμάν Β’,3.Πόρτο Λάγος,4.Καπνέμποροι,5.Φθινόπωρο,6.Σουηδία Λύσεις:1.Κολόμβος,2.Σουλειμάν Β’,3.Πόρτο Λάγος,4.Καπνέμποροι,5.Φθινόπωρο,6.Σουηδία

25 « Οι παλαιότερες ενδείξεις για την εμφάνιση του καπνού στις ευρωπαϊκές επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ανάγονται στα τέλη του 16ου αιώνα, ενώ λεξικολογικές μελέτες δείχνουν ότι το αμερικανικής καταγωγής αυτό προϊόν εισήχθη τότε από την Ανατολή-μέσω του Ιράν- και όχι από τη Δύση, όπως θεωρείται δεδομένο στην Κωνσταντινούπολη. Πάντως ο καπνός καλλιεργείται ήδη στο θρακικό και μακεδονικό χώρο πριν από τη δεκαετία του 1620, και πιθανώς η περιοχή ανάμεσα στην Ξάνθη και τη Δράμα αποτέλεσε την πρώτη καλλιεργητική ζώνη στα Βαλκάνια. Παρά τις επανειλημμένες απαγορεύσεις της παραγωγής αλλά και της χρήσης του νέου προϊόντος κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, η καλλιέργειά του γνώρισε ταχεία εξάπλωση. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που έναν αιώνα αργότερα οι ταξιδιώτες δεν αναφέρουν πια ορυζώνες στον κάμπο της Ξάνθης και παρουσιάζουν την περιοχή αποκλειστικά ως κέντρο καπνοκαλλιέργειας. Οι ποιότητες καπνού που παράγονταν στα περίχωρα της Ξάνθης αποτελούσαν ήδη τον 18ο αιώνα τις καλύτερες και ακριβότερες των οθωμανικών ευρωπαϊκών εδαφών και συναγωνίζονταν μάλιστα εκείνες της Συρίας. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που αναφέρει ο γάλλος πρόξενος της Θεσσαλονίκης Ε.-Μ. Cousinéry (1779), και που επαναλαμβάνει αργότερα ο διάδοχός του F. Beaujour (1796), σχετικά με την ποιοτική απόσταση που χώριζε τα καπνά της Ξάνθης από τα υπόλοιπα:“ όσο περισσότερο απομακρύνεται κανείς από τη Γενισέα τόσο λιγότερο ευδοκιμεί αυτό το φυτό".[…]» Π14:Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008, Ξάνθη, σελ.:55 1.Από ποιον αιώνα θεωρείται η Ξάνθη αποκλειστικά ως κέντρο καπνοκαλλιέργειας; 2.Τι πιστεύετε ότι βοήθησε στη διάδοση της φήμης Ξάνθης για τα καπνά της;

26 « [..] Τα καπνά της Ξάνθης ήταν ονομαστά, ήδη από τις αρχές του 18ου αιώνα, και στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες, όπως μαρτυρεί η σχετική αναφορά του χρονογράφου Κωνσταντίνου Διοικητή. Τα στοιχεία του γάλλου διπλωμάτη C.-C. de Peyssonel για το εμπόριο της Μαύρης Θάλασσας, γύρω στα μέσα του ίδιου αιώνα, αποδεικνύουν εξάλλου ότι σημαντικές ποσότητες καπνού των γειτονικών στην Ξάνθη ορεινών περιοχών έφταναν ως την Κριμαία, την Κιρκασία και τον Πόντο.[…] Όλα τα καπνά των πεδινών περιοχών της Ξάνθης διοχετεύονταν και τότε κυρίως στην αγορά της Κωνσταντινούπολης και γενικά απορροφούνταν στο εσωτερικό του οθωμανικού κράτους.» Καμία δύναμη ης Ευρώπης δεν καταναλώνει αυτά τα πρώτης ποιότητας καπνά", αναφέρει ρητά ο γεωλόγος A. Viquesnel. Τους δρόμους του εξωτερικού εμπορίου ακολουθούσαν μόνο τα καπνά των ορεινών χωριών της Ξάνθης.[…] Οι μεγάλες καπναποθήκες που ανοικοδομήθηκαν το 19ο αιώνα στην Ξάνθη αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες για την εξέλιξη της πόλης από εποχιακό σε μόνιμο κέντρο εμπορίας και επεξεργασίας των καλύτερων καπνών των Βαλκανίων. Η Ξάνθη διατήρησε τον οικονομικό αυτό ρόλο και μετά την ενσωμάτωση της περιοχής στο ελληνικό κράτος, πρωτοστατώντας έτσι αργότερα και στους αγροτικούς και εργατικούς αγώνες που συνεχίστηκαν με την πορεία της ελληνικής καπνικής οικονομίας.» Π15:Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα,Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008,Ξάνθη,σελ.:55-56 1.Σε ποιες περιοχές έφταναν κυρίως τα καπνά της Ξάνθης; 2.Ποιο χαρακτηριστικό βοήθησε την Ξάνθη να πρωτοστατήσει στους αγροτικούς και εργατικούς αγώνες που έλαβαν χώρα κατά τον 19ο αιώνα; 3.Ποιο από τα στοιχεία της πηγής αποδεικνύει την οικονομική ανάπτυξη της Ξάνθης εξαιτίας του καπνού;

27 Δραστηριότητα

28 (Τα μεροκάματα των γυναικών ήταν πολύ πιο χαμηλά από των ανδρών).
« Τα πνευμόνια των περισσοτέρων εργαζομένων στα καπνομάγαζα ήταν διαβρωμένα από το μικρόβιο του Κωχ ( φυματίωση) και οι άνθρωποι οδηγούνταν αργά αλλά σίγουρα προς το θάνατο εξαιτίας της φυματίωσης, που την προκαλούσε το ασφυκτικό-ανθυγιεινό περιβάλλον με τα ερμητικά κλειστά παράθυρα τους καλοκαιρινούς μήνες-για να μην ξηραίνεται το προϊόν-, η σκόνη και η νικοτίνη που εισπνεόταν κατά τη διάρκεια του 8ώρου αλλά και το κρύο του χειμώνα. Πρέπει να τονισθεί ότι ο φυματικός εκείνης της εποχής, όπως σήμερα ο φορέας του AIDS, αποτελούσε τον απόβλητο της κοινωνίας.» Π16: Ρεπούση Μ. & Δεληγιάννη Ο.( επιμ.),ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ-Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια…, Κ.Π.Ε. Νάουσας, ΥΠ.Ε.Π.Θ,2007,Θεσσαλονίκη, σελ.:99 « Στις 20 Ιουλίου (1933) δίνει αφορμή η επιχείρηση Μπενβενίστε για την έναρξη σκληρού ανυποχώρητου αγώνα με το σύνθημα "οι άνδρες στην Τόγκα". Η εταιρία ανακοινώνει ότι απολύονται σε τρεις ημέρες όλοι οι άνδρες εργαζόμενοι, γιατί έχει αποφασίσει να εφαρμόσει το σύστημα της τόγκας (πιο απλή επεξεργασία)[…] στο οποίο θα απασχολούσε μονάχα γυναίκες». (Τα μεροκάματα των γυναικών ήταν πολύ πιο χαμηλά από των ανδρών). Π17:Ρεπούση Μ. & Δεληγιάννη Ο.(επιμ.),οπ. π., σελ.:98 Δ5:Αφού διαβάσετε τις παραπάνω πηγές αλλά και τη πηγή Π12, συζητήστε στην τάξη για ποιους λόγους ξεκίνησαν οι εργατικοί αγώνες των καπνεργατών. Συγκρίνετε αυτούς τους λόγους με τους λόγους διαμαρτυρίας των σημερινών εργαζομένων. Όσον αφορά στα καπνομάγαζα, γνωρίζετε εάν έχουν αλλάξει οι συνθήκες εργασίας; Γιατί δεν υπάρχουν οι ίδιες διαμαρτυρίες σήμερα; Δ5:Αφού διαβάσετε τις παραπάνω πηγές αλλά και τη πηγή Π12, συζητήστε στην τάξη για ποιους λόγους ξεκίνησαν οι εργατικοί αγώνες των καπνεργατών. Συγκρίνετε αυτούς τους λόγους με τους λόγους διαμαρτυρίας των σημερινών εργαζομένων. Όσον αφορά στα καπνομάγαζα, γνωρίζετε εάν έχουν αλλάξει οι συνθήκες εργασίας; Γιατί δεν υπάρχουν οι ίδιες διαμαρτυρίες σήμερα;

29 1.Πώς άλλαξε η οικονομία της Ξάνθης μέχρι το 19ο αιώνα;
« […] Η εισαγωγή της καλλιέργειας του καπνού αναβαθμίζει κατακόρυφα τη σημασία της Ξάνθης μετά τον 17ο αιώνα. Η περιοχή γίνεται ένα από τα σημαντικότερα καπνικά κέντρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Ξάνθη διατηρεί τη σημασία της ως εμπορικό και οικονομικό κέντρο, χρήσιμο στους Τούρκους κατακτητές. Τα χάνια της Ξάνθης, που ανέρχονται σε δεκάδες, δείχνουν τη σημασία της ως εμπορικού κέντρου με πρωταγωνιστές τους Ρωμιούς.[…] Μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, η Ξάνθη, μια τυπική περιφερειακή αγροτική κωμόπολη, χαρακτηρίζεται από την υπανάπτυκτη αγροτική οικονομία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[…] Η άνοδος του ρωμαίικου παροικιακού κεφαλαίου με πόλο την Κωνσταντινούπολη και η Θέση της Ξάνθης στο κέντρο μιας καπνοπαραγωγικής περιοχής μετέβαλαν την οικονομική όψη της πόλης και την ενέταξαν σε μια ευρύτερη οικονομική πραγματικότητα:η καλλιέργεια και η εμπορία του καπνού συμπληρώνονται με μεταποιητικές δραστηριότητες. Ο καπνός εξάγεται ημικατεργασμένος μετά από περίπλοκες διαδικασίες για τις οποίες απαιτούνται κτηριακές εγκαταστάσεις και άφθονη εργατική δύναμη, η οποία αντλείται από τους ρωμαίικους πληθυσμούς. Ωστόσο δεν μπορούμε να μιλήσουμε για εκβιομηχάνιση. Εμφανίζονται έμποροι με κοσμοπολίτικη νοοτροπία και με διεθνείς διασυνδέσεις. Καραβάνια από καμήλες βαριά φορτωμένες με δέματα καπνού, ξεκινούν από την πόλη για τα μεγάλα κέντρα των Βαλκανίων. Στην επιστροφή τους, οι καμήλες μεταφέρουν στην Ξάνθη τα προϊόντα της Κεντρικής Ευρώπης. Οι Ρωμιοί είναι οι κύριοι καταναλωτές των ξένων προϊόντων.[…] » Π18:Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ, 2008, Ξάνθη, σελ.:67-68 1.Πώς άλλαξε η οικονομία της Ξάνθης μέχρι το 19ο αιώνα; 2.Ποια τα κέρδη της Ξάνθης από το άνοιγμα των καπνεμπόρων στην υπόλοιπη Ευρώπη;( όχι μόνο οικονομικά)

30 « […] Η ανάπτυξη της πόλης της Ξάνθης ξεκινά από την πρώτη περίοδο ακμής της, λόγω του καπνού ( ), και φτάνει μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα καπνά της Ξάνθης ήταν μοναδικά και περιζήτητα ακόμη και μέσα σ’ αυτό το παλάτι του σουλτάνου. Ανεγέρθηκαν καπναποθήκες και συνέρρευσαν καπνεργάτες για την επεξεργασία και εμπορία των καπνών της, των οποίων η φήμη ξεπέρασε τα όρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και έγιναν περιζήτητα από τη Ρωσία, μέχρι την Αίγυπτο και την Αυστρία. Οι οικονομικές μεταβολές στη Δύση στις αρχές του 19ου αιώνα συνετέλεσαν στη δημιουργία ευνοϊκών όρων στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την εξέλιξη της περιοχής. Αυτό μεταφράστηκε με ανάλογη πνευματική και πολιτιστική κίνηση, με ίδρυση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, συλλόγων, με οργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.» Π19: file:///C:/Users/user/Desktop/%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CE%B7%208.htm(08/02/2009) 1.Ποια στοιχεία αποδεικνύουν την τεράστια οικονομική ανάπτυξη της Ξάνθης; 2.Πώς αλλιώς εκφράζεται η οικονομική ευημερία της πόλης;

31 « Στην περίοδο της ανάπτυξης, Ηπειρώτες και Μακεδόνες καπνέμποροι εγκαθίστανται στην πόλη και το ελληνικό στοιχείο ανέρχεται ραγδαία στην τοπική οικονομική και κοινωνική ζωή. Έλληνες έμποροι οικοδομούν τα διασωζόμενα ως σήμερα μεγάλα αρχοντικά και η ελληνική κοινότητα ανοικοδομεί σχολεία και εκκλησίες. Εμπορικές και διοικητικές, αλλά και βιοτεχνικές λειτουργίες αναπτύσσονται στο κέντρο του αστικού ιστού. Ντόπιοι ή ξένοι, που παραμένουν στην πόλη όσο χρόνο διαρκεί η επεξεργασία του καπνού ή ταξιδιώτες που σταθμεύουν σε ξενοδοχεία, αλλά και σε χάνια-κυρίως όσοι έρχονται για αγοραπωλησίες από την ύπαιθρο. Τα σπίτια τους διαφορετικά, από εκείνα των καπνεμπόρων, με τη « λόγια» αρχιτεκτονική και τις ευρωπαϊκές επιρροές, έργα Ηπειρωτών και Δυτικομακεδόνων τεχνιτών, μέχρι τα σπίτια με τη λαϊκή αρχιτεκτονική.» Π20:file:///C:/Users/user/Desktop/%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CE%B7%208.htm ( 08/02/2009) 1.Πώς μεταβάλλεται το ελληνικό στοιχείο στην Ξάνθη μετά την ανάπτυξη της καλλιέργειας και του εμπορίου του καπνού;

32 Αρχοντικό του καπνέμπορου Παναγιώτη Στάλιου στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου 5 και στη συνοικία των καπνεμπόρων. Κτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1880 από Ιταλό αρχιτέκτονα σε ύφος νεοαναγεννησιακό. Π21: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ, 2008, Ξάνθη, σελ.:178 Αρχοντικό Χασηρτζόγλου στη συνοικία των καπνεμπόρων (οδός Ελ. Βενιζέλου και Αγίου Γεωργίου 1). Στο κτίριο αυτό στεγάζεται σήμερα το Λύκειο Ελληνίδων. Π22: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. 1.Παρατηρώντας τα παραπάνω αρχοντικά, τι συμπέρασμα βγάζουμε για την οικονομική κατάσταση όσων ασχολούνται με το εμπόριο του καπνού; 2. Ποια η προσφορά των καπνεμπόρων στην πολιτισμική ανάπτυξη της πόλης; Απαντήστε κρίνοντας από την εκμετάλλευση των κτιρίων στη σημερινή εποχή.

33 Αρχοντικό Καλούδη. Κτίσθηκε από τον καπνέμπορο Κωνσταντίνο Κουγιουμτζόγλου και στεγάζει σήμερα γραφεία του Δήμου Ξάνθης μετά από δωρεά της Άννας Καλούδη. Η κτιτορική επιγραφή αναφέρει " 1877". Π23: Μαυρίδη Δ.(επιμ.),οπ. π., σελ.:191 Οι τέσσερις εν σειρά κατοικίες, τις οποίες έκτισε στις αρχές του 20ου αιώνα ο Ηπειρώτης καπνέμπορος Ιωάννης Μιχάλογλου για τα παιδιά του. Π24:Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π., σελ.:182 1.Πώς αποδεικνύεται στις εικόνες ότι ο καπνός οδήγησε όσους ενασχολούνταν με την καλλιέργεια και επεξεργασία του, αλλά και όλη την πόλη σε ύψιστη οικονομική ευημερία;

34 1.Πότε βρέθηκε η Ξάνθη στην ύψιστη οικονομική ευμάρεια;
« Κατά την περίοδο σημαντικοί οικονομικοί πόροι συγκεντρώνονται στην πόλη της Ξάνθης. Είναι η μεγάλη εποχή της καλλιέργειας, της κατεργασίας και της εμπορίας του καπνού της Ανατολής. Την εποχή αυτή ανοικοδομούνται στην Ξάνθη και οι χαρακτηριστικές καπναποθήκες.» Π25: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008,Ξάνθη, σελ.:69 1.Πότε βρέθηκε η Ξάνθη στην ύψιστη οικονομική ευμάρεια;

35 « Η περιοχή των καπναποθηκών- ένα σημαντικό σε έκταση και αξία τμήμα της πόλης-, είναι συνδεδεμένη άμεσα με την οικονομική άνθιση της πόλης. Σώζεται σε ικανοποιητικό βαθμό ως πολεοδομικό ιστός και ως κτιριακό απόθεμα και αποτελεί ένα από τα καλύτερα υφιστάμενα σύνολα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.[…] Η εμπορευματοποίηση της παραγωγής δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τη στροφή της Θράκης στη μονοκαλλιέργεια του καπνού, την επεξεργασία του και το εμπόριό του, δραστηριότητες που την οδήγησαν σε μεγάλη οικονομική άνθιση. Οι κάτοικοι της ημιορεινής και ορεινής ζώνης της σημερινής ελληνικής Θράκης ειδικεύθηκαν σε αυτήν την κερδοφόρα απασχόληση και η περιοχή εξελίχθηκε γρήγορα σε ένα διεθνές κέντρο παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας περιζήτητου για την ποιότητά του καπνού. Οι δραστηριότητες αυτές σφράγισαν με την ακμή και την παρακμή τους την εξέλιξη της φυσιογνωμίας της περιοχής.[…] Η μονοκαλλιέργεια του καπνού εντάθηκε και η κλειστή οικονομία της Αυτοκρατορίας μετατράπηκε σε ανοιχτή εμπορευματική.[…]» Π26: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π., σελ.:105 1.Ποια η σημασία του καπνού για τη μετατροπή της οικονομίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από κλειστή σε ανοιχτή;

36 Δραστηριότητα

37 Εγκαταλειμμένες καπναποθήκες στην πάλαι ποτέ βιομηχανική περιοχή
Υδατογραφία του Δημήτρη Σταθόπουλου Π27: Μαυρίδη Δ.(επιμ.),ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008, Ξάνθη, σελ.:54 Συγκρότημα καπναποθηκών Υδατογραφία του Δημήτρη Σταθόπουλου Π28: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008,Ξάνθη, σελ:104 Όσον αφορά στην πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης, τι συμπέρασμα βγάζουμε από τα δύο παραπάνω καλλιτεχνικά δημιουργήματα;

38 Αρμάθιασμα φύλλων καπνού
Π29: Ρεπούση Μ. & Δεληγιάννη Ο.(επιμ.), ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ-Νήματα, καπνά, σχοινιά, ξύλα και καράβια…, Κ.Π.Ε. Νάουσας, ΥΠ.Ε.Π.Θ, 2007,θεσαλονίκη Δ7: Δ6: Βρείτε καλλιτεχνικά δημιουργήματα της εποχής ,που μελετάμε, που έχουν ως θέμα τον καπνό και συζητήστε στην τάξη για την συμβολή αυτού του φυτού στην πολιτισμική ανάπτυξη της Ξάνθης.

39 Δραστηριότητα

40 Καπναποθήκες στην οδό Μητροπολίτη Παναραίτου
Καπναποθήκες στην οδό Μητροπολίτη Παναραίτου. Στεγάζουν σήμερα βιοτεχνίες. Π31: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Τμήμα των καπναποθηκών Π30: Μαυρίδη Δ.(επιμ.),ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα,Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ,2008,σελ.:112 Μεγάλο συγκρότημα καπναποθηκών στην οδό Γ. Κονδύλη στους χώρους του οποίου ανεγείρονται σύγχρονες πολυκατοικίες. Π32: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π.

41 Αναστηλωμένη πρόσφατα καπναποθήκη όπως φαίνεται από την οδό Αβδήρων
Αναστηλωμένη πρόσφατα καπναποθήκη όπως φαίνεται από την οδό Αβδήρων. Προορίζεται να στεγάσει το Μουσείο Καπνού. Π33: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Οδός σταθμού. Π34:Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Οδός Δώδεκα Αποστόλων Π35: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π.

42 Καπναποθήκη στην οδό Καπνεργατών
Π37: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Οδός Δώδεκα Αποστόλων Π36: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Καπναποθήκη επί της οδού Ναβαρίνου, με έντονα τα σημάδια του χρόνου και της εγκατάλειψης. Χρονολογείται γύρω στο 1905 Π38:Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π., σελ.:113

43 Η επί των οδών Δώδεκα Αποστόλων και Αβδήρων καπναποθήκη σχήματος Γ, που χρονολογείται γύρω στα Π39: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Η καπναποθήκη επί της οδού Σταθμού 10. χρονολογείται από Π40: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Η παλιά οδός καπνομάγαζων, σήμερα οδός Καραολή σε φωτογραφία 1915 Π41: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π.

44 Συγκρότημα καπναποθηκών επί της οδού Δώδεκα Αποστόλων
Π42: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Μεμονωμένη καπναποθήκη επί της οδού Σταθμού Π43: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), οπ. π. Δ7: Αφού μελετήσετε τις πηγές Π23-Π36, προσπαθήστε να εντοπίσετε σε έναν χάρτη οδών της Ξάνθης τις εικονιζόμενες καπναποθήκες. Δ8: Βρείτε και προσκομίστε στην τάξη φωτογραφίες που απεικονίζουν τη σημερινή κατάσταση των καπναποθηκών. Κάνετε σύγκριση.

45 Δ9: Αφού μελετήσετε τις φωτογραφίες που έφεραν οι μαθητές, σχηματίστε ομάδες και προτείνετε εικαστικές παρεμβάσεις για τη βελτίωση της εικόνας που έχουν οι καπναποθήκες σήμερα. Δ10: Δείτε ξανά τις πηγές Π23-Π36 και συζητήστε για το πώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αυτά τα κτίρια, αλλά και αν υπάρχει η ανάγκη αποκατάστασής τους. Δ12: Πραγματοποιήστε με την τάξη σας μια επίσκεψη σε κάποια καπναποθήκη, για να δείτε το εσωτερικό αυτών Δ11: Με βάση την εικόνα που έχετε σχηματίσει από την εμφάνιση των καπναποθηκών( σύμφωνα με τις παραπάνω πηγές), αφού σχηματίσετε ομάδες, να προσπαθήσετε να κατασκευάσετε μια καπναποθήκη από χαρτόνι.

46 « […] Ο καπνός και οι συναφείς δραστηριότητες, οι οποίες κατά την περίοδο απασχολούσαν γύρω στις άτομα, δηλαδή το 1/10 του πληθυσμού της χώρας και το 4 έως 5% της καλλιεργούμενης γης, παρακμάζει. Πρόκειται για προϊόν που καλύπτει το 50% των εξαγωγών της χώρας. Τα ευγενή αρωματικά ελληνικά καπνά δεν ζητούνται πλέον και τα αμερικανικά τσιγάρα κυριαρχούν στις διεθνείς αγορές. Η περιφέρεια της Ξάνθης και η ίδια η πόλη πλήττονται καίρια.[…] Από τις 45 προπολεμικές μεταποιητικές επιχειρήσεις καπνού, το 1954 υπάρχουν μόνο 14. Το 1953 αίρονται τα προστατευτικά μέτρα για το επάγγελμα του καπνεργάτη, με αποτέλεσμα να τραπούν στην αγορά εργασίας και γυναίκες εργάτριες. Τα μεροκάματα δεν έχουν πια σχέση με τα ζηλευτά μεροκάματα των αρχών του αιώνα. Ο δημογραφικός μαρασμός είναι το άμεσο αποτέλεσμα. […] Τα επόμενα χρόνια μετά τη δεκαετία του ’70 η οικονομική ανάπτυξη στην πόλη της Ξάνθης είναι ραγδαία.[…] Σήμερα η οικονομία της πόλης στηρίζεται στην παραγωγή της εύφορης περιφέρειάς της και σε έναν αναπτυσσόμενο τριτογενή τομέα, ο οποίος επιδιώκει την παροχή υπηρεσιών σε ευρύτερες αγορές, καθώς και σε ένα εκτεταμένο δίκτυο κρατικών οργανισμών που εδρεύουν στην πόλη.[…] » Π44: Μαυρίδη Δ.(επιμ.), ΞΑΝΘΗ-Η πόλη με τα χίλια χρώματα, Π.Α.ΚΕ.ΘΡΑ, 2008, Ξάνθη, σελ.: 1.Πότε επέρχεται η παρακμή της καλλιέργειας του καπνού στην Ξάνθη; Ποιες οι συνέπειες αυτής και τι σημαίνει αυτό για τις βάσεις της οικονομία της πόλης; 2. Πότε επανέρχεται η Ξάνθη σε γοργούς ρυθμούς ανάπτυξης;


Κατέβασμα ppt "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Διαφημίσεις Google