STRESS.

Παρουσίαση με θέμα: "STRESS."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 STRESS

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12 Stressful Stimuli Environmental (thermal, oxidative) Physiological
(nutritional deficiency) Psychological (performance anxiety) Psychosocial (overcrowding, isolation)

13 Σύστημα του Stress Κεντρικοί Μηχανισμοί Σύστημα CRH Σύστημα ΝE (ΑΝΣ)

14 Πυλαίο Σύστημα CRH ACTH Γλυκοκορτικοειδή

15

16 Thyroid Axis Gonadal Axis Stress
άμεσα με σχεδόν όλα τα συστήματα Thyroid Axis Gonadal Axis Stress LC/NE CRH b-endorphin LC/NE TRH STS TSH ACTH GnRH T4 LH, FSH T3 Glucocorticoids T E Target Tissues Target Tissues

17 Metabolic syndrome

18 Συνέπειες μακροχρόνιου stress

19 Συμπέρασμα: Ο ΥΥΕ άξονας ή άξονας του Stress
είναι απαραίτητος για την επιβίωση του ατόμου. Η δυσλειτουργία του όμως μπορεί να έχει σοβαρές παθοφυσιολογικές συνέπειες.

20 Κοινές αγχώδεις διαταραχές
Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή Κρίσεις πανικού Μετατραυματική διαταραχή Φοβία Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή Ανάμεικτη διαταραχή με άγχος και κατάθλιψη

21 Άλλες μορφές αγχώδους διαταραχής
Υποχονδρίαση Ψυχοσωματικές διαταραχές Υστερία (σοβαρή σωματική έκφραση ψυχικής διαταραχής π.χ με τύφλωση ή παράλυση) Διατροφικές διαταραχές (βουλιμία, νευρογενής ανορεξία) Δευτερογενής αγχώδης διαταραχή Διαταραχές προσωπικότητας

22 Παθοφυσιολογία της αγχώδους διαταραχής
Διαταραχή στην νευρομεταβίβαση στο μεταιχμιακό σύστημα Amygdala (προωθεί φοβικά ερεθίσματα και συλλέγει απαντήσεις βασισμένες σε προηγούμενες εμπειρίες) Locus coeruleus (αυτόνομες και νευροενδοκρινικές απαντήσεις) Locus paragigantocellularis (αυτόνομες απαντήσεις) Hypothalamus

23 Παθοφυσιολογία της αγχώδους διαταραχής

24 Παθοφυσιολογία της αγχώδους διαταραχής
Εκτεταμένη σεροτονινεργική και νοραδρενεργική μεταβίβαση Υπερδραστηριότητα προ- και μετα-συναπτικών 5-ΗΤ1Α υποδοχέων Υπερδραστηριότητα 5-ΗΤ2Α και 5-HT1C μετασυναπτικών υποδοχέων Up-regulation των προσυναπτικών α2-AR Μείωση της ευαισθησίας των μετασυναπτικών GABAA υποδοχέων Έντονη γλουταμινεργική δραστηριότητα στους NMDA υποδοχείς της αμυγδαλής Υπερευαισθησία υποδοχέων χολεκιστοκινίνης και πεπτιδίου Υ Έντονη έκκριση CRF και up-regulation των GRs Γενετική προδιάθεση Περιβαλλοντικοί παράγοντες

25 Υπνωτικό Φλουραζεπάμη Κατά σπασμών
Βενζοδιαζεπίνες Αγχολυτικά Χλωροδιαζεποξείδη Διαζεπάμη Οξαζεπάμη ΑΓΧΟΛΥΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Υπνωτικό Φλουραζεπάμη Κατά σπασμών Λοραζεπάμη [status epilepticus i.v., ενδοσκοπικές επεμβάσεις (αμνησία)] Κλοναζεπάμη Αλπραζολάμη Χλωραζεπάτη

26 Cl - GABAA receptor

27 Φαρμακολογικές Ενέργειες
Ηρεμιστική Κατασταλτική Αγχολυτική Υπνωτική Κεντρική μυοχάλαση Άρση αναστολών με παράδοξη επιθετικότητα και ευερεθιστότητα

28 Βιολογικές Δράσεις Βενζοδιαζεπινών
Καταστολή σε χαμηλές δόσεις και ύπνωση σε υψηλότερες Ενισχύουν τα κατασταλτικά του ΚΝΣ Σπασμολυτική δράση (αντίθεση με φαινοθειαζίνες) Ήπιες δράσεις από το ΑΝΣ Αντοχή και εξάρτηση Δεν έχουν αντιψυχωσική δράση Δεν εμφανίζουν δράσεις από το εξωπυραμυδικό Κεντρική μυοχάλαση

29 Ενδείξεις Αγχώδεις νευρώσεις Φοβίες Υστερίες Αϋπνία Επιληψία
Επιληψία Κλοναζεπάμη σε petit mal, Διαζεπάμη, Λοραζεπάμη σε status epilepticus Προεγχειρητική αγωγή (προνάρκωση) Καρδιακή απινίδωση Σπαστική μυαλγία Στερητικά συμπτώματα αλκοολισμού

30 Ανεπιθύμητες ενέργειες:
Ήπιες Σπάνιες Ζάλη Καταστολή μυελού οστών Αταξία Παράδοξη διέγερση Αναπνευστική καταστολή Κώμα Εξάνθημα (παιδιά, ηλικιωμένους) Ναυτία Μεταβολές της libido Εξάρτηση Διαταραχές γνωσιακών λειτουργιών Αύξηση βάρους

31 Έντονη καταστολή  κώμα
Τοξικότητα Έντονη καταστολή  κώμα Αντίδοτο: Ανταγωνιστής των βενζοδιαζεπινικών υποδοχέων (φλουμαζενίλη) Εξάρτηση ψυχολογική (πρόσληψη > 4-6 εβδομάδες, πρόσληψη > 3 μήνες στο 50% ) Στερητικά συμπτώματα: Αϋπνία Νευρικότητα, τρόμος, εφίδρωση, ταχυκαρδία, υπέρταση, κόπωση διάχυτοι μυϊκοί πόνοι-σπάνια επιληπτοειδείς κρίσεις

32 Αντιμετώπιση σπασμών (τέτανος, εκλαμψία, δηλητηριάσεις)
ΔΙΑΖΕΠΑΜΗ Βιοδιαθεσιμότητα: 100%, Τ1/2: 40hrs, Πρωτεϊνική σύνδεση: 98-99% Ενδείξεις Άγχος Αϋπνία Προνάρκωση Καρδιοανάταξη Αντιμετώπιση σπασμών (τέτανος, εκλαμψία, δηλητηριάσεις) Status epilepticus (i.v.) Μυοχαλαρωτικό Αντενδείξεις: Υπερευαισθησία, μυασθένεια Προσοχή σε χρόνιες πνευμονοπάθειες!!!!  παράλυση αναπνευστικού κέντρου

33 Προφυλάξεις: Αλληλεπιδράσεις: σε ηλικιωμένους σε ηπατική βλάβη
στην οδήγηση στην κύηση (πρώτο και τρίτο τρίμηνο) στον τοκετό, τη γαλουχία στο γλαύκωμα κλειστής γωνίας Αλληλεπιδράσεις: Οινόπνευμα Κατασταλτικά του ΚΝΣ (νευροληπτικά, αντιεπιληπτικά, αναισθητικά, αντικαταθλιπτικά, αντιισταμινικά) Σιμετιδίνη

34

35 Φάρμακα της ομάδας της βουσπιρόνης
Βουσπιρόνη Αζασπιρόνη Γεπιρόνη Ιψαπρόνη 5-ΗΤ1Α αγωνιστές  αναστέλλουν έκκριση σεροτονίνης Ενδείξεις: αγχολυτικά για ασθενείς με ιστορικό εξάρτησης και αλκοολισμού

36 Κλινικές χρήσεις τριαζολάμη Αϋπνία οξαζεπάμη φλουραζεπάμη Αγχολυτικά διαζεπάμη λοραζεπάμη Status epilepticus διαζεπάμη Delirium tremens χλωροδιαζεποξείδη Συσπάσεις μυών διαζεπάμη Φοβικές καταστάσεις αλπραζολάμη, αναστολείς MAO Οξεία τοξική ψύχωση αλπραζολάμη

37 Βενζοδιαζεπίνες Όχι πρώτης επιλογής για μακροχρόνια αγωγή SSRIs Ενδείκνυνται σε αγχώδη διαταραχή καρκινοπαθών

38 Εναλλακτική αντιμετώπιση
αγχώδους διαταραχής Αρχή με βενζοδιαζεπίνη (2-3 εβδομάδες) Συνέχεια με αντικαταθλιπτικά (SSRIs σε χαμηλές δόσεις) Διάρκεια ~ 6 μήνες  σταδιακή διακοπή Αν φτωχή ανταπόκριση  τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

39 β-blockers Άγχος σχετικό με stress
(stage fright, exam fright με σωματικές εκδηλώσεις) Πλεονέκτημα: όχι καταστολή

40 Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή
Αντιμετώπιση στρεσσογόνων αιτίων Ψυχοθεραπεία Φαρμακοθεραπεία με περίσκεψη Σύντομη χορήγηση αγχολυτικών φαρμάκων και βαθμιαία απόσυρση Διαφορετικά  revolving door phenomenon και εξάρτηση από αγχολυτικά

41 Κρίση πανικού Βραχεία χορήγηση αγχολυτικού (αλπραζολάμη) Ψυχοθεραπεία Προφυλακτικά: SSRIs Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά Αναστολείς MAO

42 Μετατραυματικό stress
SSRIs Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά Αναστολείς ΜΑΟ Ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση Χλωριμιπραμίνη Αγχώδης διαταραχή με κατάθλιψη Αντικαταθλιπτικά

43

44 ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Επιθυμητή καταστολή Υπνωτικά Γενικά αναισθητικά

45 Ανεπιθύμητη καταστολή
Αντιϊσταμινικά Αντιχολινεργικά Αντιψυχωσικά Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά Αγχολυτικά Ακεταζολαμίδη Προγεστερόνη Αιθυλική αλκοόλη Κάνναβη Εισπνεόμενοι οργανικοί διαλύτες

46 ΥΠΝΩΤΙΚΑ Βαρβιτουρικά Φαινοβαρβιτάλη Πεντοβαρβιτάλη Αμοβαρβιτάλη
Παλαιότερα υπνωτικά φάρμακα και ουσίες Βαρβιτουρικά Φαινοβαρβιτάλη Πεντοβαρβιτάλη Αμοβαρβιτάλη Σεκοβαρβιτάλη Θειοπεντάλη Άλλα Βρωμιούχα Μεπροβαμάτη Μεθακλόνη Μεθυπριλόνη Αιθοχλωροβυνόλη Γλουταιθιμίδη Θαλιδομίδη Κάνναβη Πασσιφλόρα Βαλεριάνα

47 Βενζοδιαζεπίνες: για μακράς διάρκειας ύπνο Διαζεπάμη Νιτραζεπάμη
ΥΠΝΩΤΙΚΑ Βενζοδιαζεπίνες: για μακράς διάρκειας ύπνο Διαζεπάμη Νιτραζεπάμη Τεμαζεπάμη Για δυσκολία στην έναρξη ύπνου Τριαζολάμη Υπναγωγά Ζολπιδέμη Ζοπικλόνη Ζαλεπλόνη Μιδαζολάμη (i.v. για ελεγχόμενη καταστολή) Προσοχή !!! είναι εξαρτησιογόνα

48 Άλλα υπνωτικά: Παραλδεΰδη (σε αλκοολικούς, νεφροπαθείς) Ένυδρος χλωράλη (σε ηλικιωμένους) Τρυπτοφάνη (1-5g) (μειονέκτημα: μυοπάθεια) Μελατονίνη (σε jet lag, μειονέκτημα: ενδοκρινικές διαταραχές)