ΠΜΣ: Εκπαίδευση, Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία, Περιβάλλον 1o, 2o και 3ο Μάθημα (Δίωρα) Πέτρος Π. Καριώτογλου Παιδαγωγική Σχολή Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΜΣ: Εκπαίδευση, Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία, Περιβάλλον 1o, 2o και 3ο Μάθημα (Δίωρα) Πέτρος Π. Καριώτογλου Παιδαγωγική Σχολή Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΜΣ: Εκπαίδευση, Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία, Περιβάλλον 1o, 2o και 3ο Μάθημα (Δίωρα)
Πέτρος Π. Καριώτογλου Παιδαγωγική Σχολή Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

2 1ο και 2ο Μάθημα: Πτυχές της Εξέλιξης της του Διδακτικού Σχεδιασμού των Φυσικών Επιστημών: Παραδοσιακό, Ανακαλυπτικό, Εποικοδομητικό Διερευνητικό: Μοντέλα και Ρεύματα Σχέση Έρευνας και Πράξης 3ο Μάθημα: Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ – ΠΙΕΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΩΝ

3 ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Η παράδοση προ του 1960 (προπαραδειγματικό στάδιο) Τα χρόνια της Ανακάλυψης (1960 – 1980). Αρχίζει η επιστημονική συγκρότηση. Το κίνημα των εναλλακτικών / διαισθητικών ιδεών των μαθητών και ο Εποικοδομητισμός (Constructivism) (1980 – 2000). Αυτόνομος επιστημονικός κλάδος. Σήμερα τι; Επιστημονικός και Τεχνολογικός Αλφαβητισμός <=> Παγκοσμιοποίηση. Η εκπαίδευση ειδικών ομάδων. Κοινωνικό – πολιτισμικές προσεγγίσεις … αλλά και επιστροφή στο 1960? – ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ!!!!

4 ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΜΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ- ΣΤΟΧΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΥΛΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΝΑΔΡΑΣΗ

5 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ ΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ
Πρακτικά αλλαγές στα διδακτικά υλικά Αλλαγές επανάληψης, ή «με άλλα λόγια» ή «πιο δυνατά» ή «πιο αργά»

6

7 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ ΜΗ ΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ (ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΟ – ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ, +++++)
Στο διδακτικό μετασχηματισμό, δηλ περιεχόμενο Στη διαχείριση των εναλλακτικών ιδεών Αλλαγές που οφείλονται στο πλαίσιο π.χ. ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σχολείου – μαθητών Αλλαγές στη διαδοχή των δραστηριοτήτων Αλλαγή σε κάποια ή και όλα τα παραπάνω: ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

8 ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΜΕΝΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΦΕ ΩΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΩΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΩΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΕ

9 Η παράδοση προ του 1960 Κυριαρχία του επιστημονικού περιεχομένου – Επιστήμη στο επίκεντρο της συζήτησης Το πείραμα ως επιβεβαίωση της θεωρίας (επίδειξης) Διδακτικό Μοντέλο Μεταφοράς, ως συνέπεια των συμπεριφοριστικών απόψεων για τη μάθηση Έρευνα και Πράξη συγκλίνουν

10 Η πρώτη μεγάλη αλλαγή … που πάλι βλέπει από τη μεριά της Επιστήμης / Επιστημόνων

11 Τα χρόνια της Ανακάλυψης (1960 – 1980)
Τα χρόνια της Ανακάλυψης (1960 – 1980) Sputnik shock Η Επίδραση Bruner & Piaget … «ο μαθητής ως μικρός επιστήμονας» Innovative Curricula Ο μαθητής στο επίκεντρο της συζήτησης Αποτελέσματα ερευνητικών προσπαθειών: Θετικά σε συναισθηματικό και ψυχοκινητικό επίπεδο, θετικές στάσεις ως προς τις ΦΕ, αλλά πενιχρά γνωστικά αποτελέσματα Η εκπαιδευτική πράξη αποκλίνει από τη έρευνα και τη θεωρία – Παράγοντες που αιτιολογούν την απόκλιση (χρόνος, επιμόρφωση εκπαιδευτικών, …. ).

12 Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή … που αυτή τη φορά κοιτάει προς τους μαθητές / τριες

13 Οι Εναλλακτικές / Διαισθητικές Ιδέες και ο Εποικοδομητισμός (1980 - 90)
Το κίνημα των εναλλακτικών / διαισθητικών ιδεών: π.χ. «η κίνηση είναι αποτέλεσμα της δύναμης» και οι πολλαπλές και αποκλίνουσες απόπειρες αξιοποίησής τους στη διδασκαλία: εννοιολογική αλλαγή με γνωστική σύγκρουση, ενίσχυση των ιδεών, χρήση αναλογιών, γεφύρωση κλπ Ο μαθητής κατασκευάζει τη γνώση του ατομικά (Piaget) ή κοινωνικά Vygotski Σημαντική η επίδραση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας, ως εργαλείο αλλαγής των ιδεών των μαθητών Αποτελέσματα ερευνητικών προσπαθειών: Τα περισσότερα θετικά, αλλά μη γενικεύσιμα Η Έρευνα τροφοδοτεί την πράξη Κριτική στον εποικοδομητισμό

14 Ποιες οι κυρίαρχες τάσεις μετά από αυτά?

15 Επιστημονικός αλφαβητισμός (scientific literacy)
Από το κίνημα S(cience) T(echnology) S(ociety), του 1960, στις νεότερες απόψεις Μια πρόταση (R. Millar): Βασικές έννοιες και Μοντέλα π.χ. Ηλιακό σύστημα, Στοιχεία της επιστημονικής μεθόδου, Στοιχεία εξέλιξης των ιδεών – εννοιών της επιστήμης, Επιπτώσεις στην κοινωνία. Κυρίαρχο στοιχείο το δημοκρατικό επιχείρημα: σε μια τεχνολογική κοινωνία οι πολίτες πρέπει να είναι σε θέση να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων για σχετικά θέματα: κλωνοποίηση, απόβλητα, ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (κεραίες) Αποκλίνουσες τάσεις μεταξύ περιεχομένου και επιπτώσεων στην κοινωνία Οι εσωτερικές αντιφάσεις των προτάσεων και μια πιθανή λύση: ανάλογα με τα τεχνολογικά μοντέλα η ανάδειξη αντίστοιχων διδακτικών

16 Ειδικές προσεγγίσεις Διδακτικές – μαθησιακές ακολουθίες: συνέπεια και του αδιεξόδου των εναλλακτικών ιδεών μαθητών ΤΠΕ στην εκπαίδευση ΦΕ: συνέπεια της τεχνολογικής εξέλιξης Εργαστηριακή διδασκαλία: discovery  inquiry: ολιστική θεώρηση και έμφαση στις διαδικασίες Μοντέλα και Μοντελοποίηση στην εκπαίδευση των ΦΕ: ολιστική θεώρηση και πρόταση της ψυχολογίας Μελέτη διαλόγων, επιχειρηματολογίας (argumentation) και κατασκευής νοήματος στη διδασκαλία ΦΕ: διεύρυνση της κατανόησης + διαδικαστική γνώση

17 Εισαγωγή στα Διδακτικά Μοντέλα – Μοντέλο Μεταφοράς
Εισαγωγή στα Διδακτικά Μοντέλα – Μοντέλο Μεταφοράς

18 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ (Joyce, Weil, Showers, …)
Σύνταξη Αρχές Αντίδρασης Κοινωνικό Σύστημα Σύστημα Υποστήριξης

19 ΣYNΤΑΞΗ «Η σύνταξη περιγράφει το μοντέλο σαν μια ροή δράσεων. Εάν ο/η εκπαιδευτικός χρησιμοποιούσε το μοντέλο, πως θ’ άρχιζε; Τι θα έκανε πρώτο, δεύτερο, τρίτο; Η σύνταξη περιγράφεται με μια σειρά γεγονότων, που αποκαλούνται φάσεις. Κάθε μοντέλο έχει μια διακριτή ροή φάσεων…Μία σύγκριση των συντακτικών δομών των μοντέλων αναδεικνύει τις πρακτικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ τους», (Weil-Joyce, σελ. 5, 1978).

20 ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ «Οι αρχές αντίδρασης καθοδηγούν τις απαντήσεις του/της εκπαιδευτικού στο/στη μαθητή / τρια. Αυτές λένε στον/στην εκπαιδευτικό πώς να βλέπει το/τη μαθητή/ τρια και πώς να αντιδρά σε ότι αυτός/ή κάνει…Οι αρχές αντίδρασης παρέχουν στον/στην εκπαιδευτικό εμπειρικές μεθόδους με βάση τις οποίες «εναρμονίζονται» στους/στις μαθητές/τριες και επιλέγουν κατάλληλες απαντήσεις σ’ αυτά που οι μαθητές/ τριες κάνουν».

21 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αφορά τους ρόλους των μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών, τις σχέσεις των ρόλων και τις μορφές κανονισμών που προωθούνται στην τάξη. Για παράδειγμα, σε ένα μοντέλο ο/η εκπαιδευτικός μπορεί να διευκολύνει την ομαδική δραστηριότητα των μαθητών/τριών, σ’ ένα άλλο μοντέλο, ο/η εκπαιδευτικός μπορεί να είναι ο/η προσωπικός/ή σύμβουλος των μαθητών/τριών κ.λπ.

22 ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Το σύστημα υποστήριξης περιγράφει τις ειδικότερες ανάγκες ενός μοντέλου, όπως τις ειδικότερες δεξιότητες που χρειάζεται να έχει ο/η εκπαιδευτικός για την εφαρμογή του μοντέλου ή τις ιδιαίτερες τεχνικές ανάγκες που ενδεχομένως απαιτούνται (π.χ. αρκετά διδακτικά υλικά). Για παράδειγμα, ο/η εκπαιδευτικός που διεκπεραιώνει ένα μοντέλο «μη κατευθυνόμενο», απαιτείται να είναι ιδιαίτερα υπομονετικός και υποστηρικτικός,

23 ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΜΕΝΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΔΦΕ
Μεταφοράς της γνώσης (Transmission of knowledge) Ανακαλυπτικό (Discovery) Εποικοδομητικό (Constructivist) Διερεύνηση – (Inquiry)

24 Μοντέλο Μεταφοράς (Παραδοσιακό)
Θεωρία Μάθησης: Συμπεριφοριστική – Συσσωρευτική διαδικασία μεταβίβασης της γνώσης Μαθητής: Παθητικός Δέκτης, δεν έχει Αρχικές Ιδέες Δάσκαλος: Κάτοχος, Φορέας και αυτός που Εγκυροποιεί τη γνώση Φάσεις: Εξοικείωσης και Προβληματισμού, Εισαγωγής, Εφαρμογής και Αξιολόγησης της νέας γνώσης Γνώση: Πληροφοριακό ή και οργανωτικό επίπεδο – Μνήμης ή \και Επεξηγηματικής Κατανόησης Πείραμα: Επίδειξης - Επιβεβαίωσης νέας γνώσης

25 ΠΟΛΛΕΣ ΑΠΟΚΛΙΝΟΥΣΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ
Από τη απλή και «βαρετή» διάλεξη Ως την εξαιρετική επίδειξη (πειραμάτων, εικόνων, ταινιών, τρισδιάστατων αντικειμένων. ……. ) ή και την αφήγηση σε συνδυασμό με μυθοποίηση για τις μικρές ηλικίες

26 ΦΑΣΕΙΣ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ
α) Εξοικείωσης και προβληματισμού: Πρόκληση ενδιαφέροντος, για δραστηριοποίηση και συμμετοχή των μαθητών /τριών στη διδακτική διαδικασία - Γιατί βουλιάζει μια μικρή σιδερένια μπίλια και όχι ένα πλοίο πολλών τόνων; - Γιατί δεν σβήνουν όλα τα φώτα σπίτι μας όταν καεί μια λάμπα;

27 β) Εισαγωγή της νέας γνώσης: Εισαγωγή εννοιών, αρχών, φαινομένων με ορισμούς, τύπους παραδείγματα με στόχο την κατανόηση του επιστημονικού περιεχομένου · Εξηγούμε το φαινόμενο του βρασμού · Κατάταξη των σωμάτων στις τρεις ΦΚΥ: Στερεά, Υγρά, Αέρια · Εισαγωγή πίεσης με Ρ = F / S, Τύπος, Π.χ. τακούνι στιλέτο / αντικείμενα στην άμμο

28 γ) Εφαρμογή της γνώσης: Εφαρμογή της νέας γνώσης σε γνωστά φυσικά φαινόμενα και εφαρμογές της καθημερινής ζωής. Π.χ. ερμηνεία φαινομένων και τεχνολογικών εφαρμογών, λύση προβλημάτων …… ·      Γιατί όταν βράσει (κοχλάσει) το νερό το κατεβάζουμε από τη φωτιά; ·     Γιατί στον παγωμένο δρόμο φοράμε παπούτσια με «ανώμαλη» σόλα (τρακτερωτά); ·      Ερμηνεύστε τη λειτουργία του ηλεκτρικού (ή ηλιακού) θερμοσίφωνα.

29 δ) Αξιολόγηση της νέας γνώσης: Με ερωτήσεις, προβλήματα, ανάκληση γνώσεων …… ελέγχουμε αν κατανοήθηκε – αφομοιώθηκε η νέα γνώση. ·      Ταξινομείστε τα παρακάτω σώματα σε Στερεά / Υγρά / Αέρια ·      Ποια λάμπα φωτοβολεί περισσότερο;

30 ΑΡΧΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ - επιβεβαίωση σωστών απαντήσεων Μάλιστα, …
-   επιβεβαίωση σωστών απαντήσεων      Μάλιστα, …    Πολύ ωραία … προχωρούμε -   αποδοκιμασία του λάθους   ·      Μάλιστα, … κάποιος /α άλλος /η; ·      Όχι … βέβαια …. Άλλος/η; ·      Κάτι μας λες … κι άλλος ….

31 Μοντέλο Μεταφοράς – Σχέδιο Μαθήματος
Να γράψετε σχέδιο μαθήματος στηριγμένοι στο παραδοσιακό μοντέλο μεταφοράς της γνώσης για το σχήμα της γης, τις κινήσεις της και το φαινόμενο μέρας – νύχτας. Συγκεκριμένα: Να γράψετε α) τους στόχους του μαθήματος β) τα απαιτούμενα διδακτικά υλικά γ) την πορεία διδασκαλίας για ένα στόχο, δηλ. τις δραστηριότητες και τις ερωτήσεις του εκπαιδευτικού προς μαθητές τις αναμενόμενες απαντήσεις των μαθητών Νήπια – Δημοτικό

32 Μοντέλο Μεταφοράς – Σχέδιο Μαθήματος
Να γράψετε σχέδιο μαθήματος στηριγμένοι στο παραδοσιακό μοντέλο μεταφοράς της γνώσης για το Ν. Ωμ και τους παράγοντες που επηρεάζουν την αντίσταση του αγωγού Συγκεκριμένα: Να γράψετε α) τους στόχους του μαθήματος β) τα απαιτούμενα διδακτικά υλικά γ) την πορεία διδασκαλίας για ένα στόχο, δηλ. τις δραστηριότητες και τις ερωτήσεις του εκπαιδευτικού προς μαθητές τις αναμενόμενες απαντήσεις των μαθητών Β’βάθμια

33 Μοντέλο Ανακάλυψης

34 Ανακαλυπτικό Μοντέλο Η Ανακαλυπτική μέθοδος ενεργοποιεί τα παιδιά, βοηθά στην ανάπτυξη νοητικών δεξιοτήτων, και απαιτεί μικρή προετοιμασία. Η γνώση «ανακαλύπτεται» από τα παιδιά με κατάλληλες ερωτήσεις του δάσκαλου /ας. Η διδακτέα ύλη προωθείται από τις απαντήσεις μαθητών / τριών σε ερωτήσεις δάσκαλου / ας, οι οποίες υλοποιούν τους στόχους του μαθήματος. Στρατηγική: Η δημιουργία και ο έλεγχος των υποθέσεων.

35 Θεωρία Μάθησης: Γνωστική – Επεξεργασία Πληροφορίας στη γνωστική δομή των μαθητών
Μαθητής: Ενεργητικός συμμέτοχος, έχει Αρχικές Ιδέες, όμως αλλάζουν εύκολα με τη διδασκαλία Δάσκαλος: Διευκολυντής της Μάθησης – Εμψυχωτής της διαδικασίας Φάσεις: Εξοικείωσης και Προβληματισμού, Δημιουργίας και Ελέγχου Υποθέσεων, Εφαρμογής και Αξιολόγησης της νέας γνώσης Γνώση: Οργανωτικό, Αναλυτικό και Παραγωγικό Επίπεδο – Διερευνητικής κατανόησης Πείραμα: Επίδειξης (αντιστοιχεί στην ανακαλυπτική επίδειξη - α.ε.) ή και Ομαδοσυνεργατικό (αντιστοιχεί στην ανακαλυπτική ομαδική εργασία - α.ο.ε.)

36 ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Ανακαλυπτική Επίδειξη (αε)
Ανακαλυπτική Ομαδική Εργασία (αοε) «Η διδακτέα ύλη προωθείται από τις απαντήσεις μαθητών / τριών σε ερωτήσεις δάσκαλου / ας, οι οποίες υλοποιούν τους στόχους του μαθήματος»

37 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΟΥ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ
ανακαλύπτεται: * Ιδιότητες και ταξινομήσεις σωμάτων * Σχέσεις μεγεθών και φαινομένων * Εφαρμογές σχέσεων και αρχών * Εμπειρικοί νόμοι * Στοιχεία μεθοδολογίας δύσκολα ανακαλύπτεται: Έννοιες Ερμηνευτικά μοντέλα Μικρόκοσμος 

38 ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
· Εργασία σε ομάδες · Φύλλο εργασίας – Ερωτήσεις · Περιεχόμενο: Ø Οικείο Ø Ενδιαφέρον Ø Ευνοεί Ψυχοκινητικούς στόχους Ø Χαμηλό γνωστικό φορτίο · Ποιοι στόχοι υλοποιούνται στην Α.Ο.Ε.; - Όλο · Πλεονεκτήματα και Περιορισμοί (Καριώτογλου κ.α. 1997, Σύγχρονη Εκπαίδευση, 92)

39 ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (Α.Ο.Ε.)
Διαφορές ανακαλυπτικής επίδειξης και ανακαλυπτικής ομαδικής εργασίας ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (Α.Ο.Ε.) δασκαλοκεντρική - μετωπική μαθητοκεντρική - ομάδες δάσκαλος κυρίαρχος δάσκαλος διευκολυντής συμμετέχουν πολλοί μαθητές/τριες συμμετέχουν όλοι οι μαθητές/τριες χειρισμός διδακτικού υλικού από εκπαιδευτικό χειρισμός διδακτικού υλικού από μαθητές/τριες παραδοσιακή διαχείριση τάξης τάξη σε ομάδες γνωστικοί στόχοι (νοητικές δεξιότητες και ειδικοί γνωστικοί) ψυχοκινητικοί, συναισθηματικοί και γνωστικοί στόχοι

40 Ανακαλυπτικό Μοντέλο ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Ανακαλυπτικό Μοντέλο ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Να γράψετε σχέδιο μαθήματος στηριγμένοι στο ανακαλυπτικό μοντέλο για την ταξινόμηση των σωμάτων στις τρεις καταστάσεις της ύλης: στερεά – υγρά – αέρια. Συγκεκριμένα: Να γράψετε α) τους στόχους του μαθήματος β) τα απαιτούμενα διδακτικά υλικά γ) την πορεία διδασκαλίας για ένα στόχο, δηλ. τις δραστηριότητες του εκπαιδευτικού τις ερωτήσεις της προς τους μαθητές και τις αναμενόμενες απαντήσεις των μαθητών. Προσχολική και Αβάθμια – Β΄βαθμια

41 Διερευνητική προσέγγιση
Η διερευνητική προσέγγιση φαίνεται να ενσωματώνει πολλά στοιχεία των προηγούμενων ρευμάτων Στόχος είναι η πολύπλευρη μύηση του μαθητή στο περιεχόμενο, τις διαδικασίες και τη φύση της επιστήμης, παρά η μάθηση κάποιων γεγονότων, εννοιών, νόμων κλπ.

42 Π.χ. Η μέθοδος πρόβλεψης και ελέγχουν μεταβλητών που επηρεάζουν ένα φαινόμενο. «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την πλεύση – βύθιση?» Η γνώση και η εφαρμογή μοντέλων. Π.χ. η εισαγωγή της πυκνότητας στο Δημοτικό μέσω του μοντέλου συνωστισμένου πλήθους (δες επόμενη διαφάνεια) Η μελέτη πηγών – αναζήτηση πληροφοριών και η συγγραφή σχετικής έκθεσης – ρεπόρτ. Η μέθοδος jigsaw (home and experts group) (Καριώτογλου 2011, στο Σκορδούλης κ.α. Ιστορία, Φιλοσοφία και Διδακτική των Επιστημών, Νήσος)

43

44 Εποικοδομητικό Μοντέλο

45 Εποικοδομητικό Μοντέλο
Οι μαθητές έρχονται στην τάξη με γνώσεις και εμπειρίες από το καθημερινό περιβάλλον Οι γνώσεις αυτές δημιουργούν αναπαραστάσεις για τις έννοιες και τα φαινόμενα των Φυσικών Επιστημών Οι αναπαραστάσεις αυτές επηρεάζουν ισχυρά τη διδασκαλία και καθοδηγούν τη μάθηση Άρα, σχεδιάζουμε διδασκαλίες λαμβάνοντας υπόψη τις αρχικές ιδέες των μαθητών (ι.μ.) μας

46 Θεωρία Μάθησης: Εποικοδομητική (Γνωστική) – Ο μαθητής «κατασκευάζει» τη γνώση του στη βάση των αρχικών ιδεών / εμπειριών του Μαθητής: Ενεργητικός συμμέτοχος, έχει Αρχικές Ιδέες, που επηρεάζουν τη διδασκαλία Δάσκαλος: Διευκολυντής της Μάθησης – Εμψυχωτής της διαδικασίας – Γνώστης Αρχικών ι.μ. Φάσεις: Ανάδειξης των ι.μ., Δοκιμασίας των ι.μ., Εισαγωγής και Εφαρμογής της νέας γνώσης, Μεταγνώσης Γνώση: Οργανωτικό, Αναλυτικό και Παραγωγικό Επίπεδο – και Μεταγνωστικό Πείραμα: Επίδειξης ή και Ομαδοσυνεργατικό – για τη δοκιμασία των ι.μ.

47 ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Προυπόθεση: Ø Ύπαρξη διαισθητικών εναλλακτικών ιδεών και επίδρασή τους στη διδασκαλία Μαθητής: Ø    Ενήμερος απόψεών του, καθώς και των συμμαθητών του Ø   Κατασκευάζει τη γνώση, Ø   Αναγνωρίζει την «ανωτερότητα» της νέας γνώσης Ø   Αναγνωρίζει την πορεία μάθησης Εκπαιδευτικός: Ø  Ανιχνεύει / βρίσκει τις ι.μ. και τις μοντελοποιεί Ø  Διευκολύνει τη μάθηση Ø  Εισάγει τη νέα γνώση, ως ευλογοφανή και παραγωγικότερη αρχικής Ø Επιδεικνύει διδακτικό υλικό ή οδηγεί τους Μ. να το κάνουν

48 Περιεχόμενο διδασκαλίας:
Ø  Επιλέγεται και μετασχηματίζεται διδακτικά Στρατηγικές στο εποικοδομητικό μοντέλο Γνωστικής σύγκρουσης Ενίσχυσης των ιδεών Αναλογίες και Μεταφορές Γεφύρωση

49 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΣ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ
Φάσεις: 1) Ανάδειξης των ιδεών μαθητών 2, 3)Δοκιμασίας των ιδεών και καταγραφής των αποτελεσμάτων της 4) Εισαγωγής του επιστημονικού προτύπου 5) Εφαρμογής του επιστημονικού προτύπου 6) Μεταγνωστική φάση

50 Μοντέλο εποικοδομητικής διδακτικής στρατηγικής
ΣΧΗΜΑ 1: Μοντέλο εποικοδομητικής διδακτικής στρατηγικής ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΝΝΟΙΩΝ ΙΔΕΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ (Αρχική Γνώση) 6 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ (Επιθυμητή Γνώση) 1 2 3 4 5 ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΠΙΠΕΔΟ Υπόμνημα: Φάση ανάδειξης των ιδεών των μαθητών 2,3. Φάση δοκιμασία των ιδεών και καταγραφής των αποτελεσμάτων της 4. Φάση εισαγωγής του επιστημονικού προτύπου 5. Φάση εφαρμογής του επιστημονικού προτύπου 6. Φάση ανασκόπησης σύγκρισης μεταξύ των ιδεών των μαθητών και του επιστημονικού προτύπου ΕΡΓΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ: Για την ανακάλυψη των ιδεών των μαθητών Για την οικοδόμηση της επιθυμητής γνώσης Ψύλλος κα, 1993, Σύγχρονη Εκπαίδευσης, 70

51 Εποικοδομητικό Μοντέλο
ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Να γράψετε σχέδιο μαθήματος στηριγμένοι στο εποικοδομητικό μοντέλο για να διδάξετε ότι ένα σώμα που αποτελείται από μια ουσία πλέει ή βυθίζεται ανεξάρτητα από το μέγεθός του. Συγκεκριμένα: Να γράψετε α) τον / ους στόχους του μαθήματος β) τα απαιτούμενα διδακτικά υλικά γ) την πορεία διδασκαλίας για ένα στόχο (τον κυριότερο), δηλ. τις δραστηριότητες Του εκπαιδευτικού , τις ερωτήσεις της προς τους μαθητές και τις αναμενόμενες απαντήσεις των μαθητών. Δημοτικό και Νήπια

52 Εποικοδομητικό Μοντέλο
ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Να γράψετε σχέδιο μαθήματος στηριγμένοι στο εποικοδομητικό μοντέλο για να διδάξετε τη σχέση θερμότητας – μάζας (1ος θερμοδυναμικός νόμος) και τη διαφοροποίηση θερμότητας θερμοκρασίας Συγκεκριμένα: Να γράψετε α) τον / ους στόχους του μαθήματος β) τα απαιτούμενα διδακτικά υλικά γ) την πορεία διδασκαλίας για ένα στόχο (τον κυριότερο), δηλ. τις δραστηριότητες του εκπαιδευτικού , τις ερωτήσεις της προς τους μαθητές και τις αναμενόμενες απαντήσεις των μαθητών. Β’βάθμια

53 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ - ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ (1960)
ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ δάσκαλος μεταφορέας δάσκαλος διευκολυντής μαθητής Παθητικός δέκτης μαθητής ενεργό υποκείμενο μάθησης ποιο περιεχόμενο μεταφέρεται? ΟΛΟ ποιο περιεχόμενο ανακαλύπτεται? ΟΛΟ πείραμα : στοιχείο φυσικών επιστημών Πείραμα: άσκηση σε δεξιότητες (νοητικές και χειρωνακτικές) και στοιχείο φ.ε. διαισθητικές αντιλήψεις μαθητών ? tabula rasa διαισθητικές αντιλήψεις ? ναι, αλλά αλλάζουν με διδασκαλία

54 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ - ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗΣ (1980 - 1990)
δάσκαλος διευκολύνει εποικ/ση γνώσης μαθητής ενεργό υποκείμενο μάθησης αλλά και ενήμερος των ιδεών του Περιεχόμενο επιλεγμένο (ύπαρξη διαισθητικών αντιλήψεων) δάσκαλος διευκολύνει ανακάλυψη μαθητής ενεργό υποκείμενο μάθησης περιεχόμενο επιλεγμένο (ότι «υπάρχει»)

55 Πείραμα : στοιχείο Φυσικών Επιστημών και διδασκαλίας
διαισθητικές αντιλήψεις μαθητών ? αφετηρία διδασκαλίας γνώση και μεταγνώση Πείραμα: στοιχείο Φ. Ε. και άσκηση σε δεξιότητες (νοητικές και χειρωνακτικές) διαισθητικές αντιλήψεις μαθητών ? ναι, αλλά αλλάζουν με διδασκαλία (επιλογή) γνώση

56 Σύγκριση Ανακάλυψη Εποικοδόμηση Διερεύνηση Χειρισμός (Hands on)
Εννοιολογικά (Minds on) Και τα δύο - Αυθεντικότητα Υποσύνολο Διερεύνησης Τροποποιεί Ανακάλυψη Ενσωματώνει Εποικοδόμηση Διευρύνει Πειραματικές αναφορές Ανάδειξη ιδεών μαθητών «Διάβασμα» «Γράψιμο» Ενσωματώνει το STSE

57 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ

58 Τα βήματα της Στρατηγικής ελέγχου μεταβλητών
Τα βήματα της Στρατηγικής ελέγχου μεταβλητών

59 Εξαγωγή συμπεράσματος

60 Παράδειγμα διερεύνησης για μικρούς μαθητές /τριες (5-8)
Παράδειγμα διερεύνησης για μικρούς μαθητές /τριες (5-8) Ταξινόμηση υλικών σε μαγνητικά (έλκονται από τον μαγνήτη) και μη Επίδειξη από τον εκπαιδευτικό ή Ομαδική εργασία (καθοδηγούμενη)

61 3. Εξαγωγή Συμπεράσματος: Τελικά ποια σώματα «τραβάει» και ποια όχι;
Πρόβλεψη: Ταξινομείστε (χωρίστε) τα παρακάτω σώματα σε αυτά που τραβάει και όχι ο μαγνήτης ΥΛΙΚΑ: Πρόκα, ξύλο, καλαμάκι, χαλκό, αλουμίνιο, μολύβι λάστιχο, βίδα, …… 1. Υπόθεση – Πρόβλεψη 2. Έλεγχος Πρόβλεψης: Πως θα ελέγξετε αν τα χωρίσατε σωστά: Δοκιμή με τον μαγνήτη 3. Εξαγωγή Συμπεράσματος: Τελικά ποια σώματα «τραβάει» και ποια όχι;

62 Παράδειγμα διερεύνησης για μικρούς μαθητές /τριες (5-8)
Παράδειγμα διερεύνησης για μικρούς μαθητές /τριες (5-8) ΣΕΙΡΟΘΕΤΗΣΗ ΜΑΓΝΗΤΩΝ: Πως θα βάλτε στη σειρά αυτούς τους τρεις μαγνήτες από το πιο δυνατό στο λιγότερο δυνατό (Πως θα ελέγξετε ποιος είναι ο δυνατότερος;) Επίδειξη από τον εκπαιδευτικό ή Ομαδική εργασία (καθοδηγούμενη)

63 3 όμοιοι εξωτερικά μαγνήτες και συνδετήρες
ΠΡΟΒΕΨΗ: Βάλτε στη σειρά αυτούς τους τρεις μαγνήτες από το πιο δυνατό στο λιγότερο δυνατό 3 όμοιοι εξωτερικά μαγνήτες και συνδετήρες 1. Έλεγχος Πρόβλεψης με ή χωρίς Υποβοήθηση 2. Εξαγωγή Συμπεράσματος (αφορά κυρίως το πώς, παρά το ποιος)

64 Προαπαιτούμενες γνώσεις
Διερεύνηση του φαινομένου μέρας / νύχτας Μάθηση μοντέλων – κατασκευή ή αναθεώρηση μοντέλων Προαπαιτούμενες γνώσεις Α. Σχήμα Γης Β. Κινήσεις Γης

65 Γιατί Νοητικές / Επιστημονικές δεξιότητες; (Διαδικασίες των επιστημονικών μεθόδων)
Γιατί είναι μια ευχάριστη διαδικασία. Γιατί οι δεξιότητες αυτές συνθέτουν ένα βασικό πλέγμα ικανοτήτων που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του παιδιού στον κοινωνικό περίγυρο και την κοινωνία της γνώσης. Γιατί η ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων θα στηρίξει αργότερα την εννοιολογική κατανόηση των Φυσικών Επιστημών.

66 Οι Διαδικασίες των Επιστημονικών Μεθόδων
Α) Η (συστηματική) Παρατήρηση και Περιγραφή αντικειμένων και φαινομένων Β) Η Μέτρηση φυσικών μεγεθών Γ) Η δημιουργία και ο έλεγχος υποθέσεων Δ) Η επικοινωνία των αποτελεσμάτων Ε) Οι ταξινομήσεις – κατηγοριοποιήσεις

67 Ποια φαινόμενα επιλέγουμε για εφαρμογή των ανακαλυπτικών / διερευνητικών μεθόδων και των διαδικασιών της επιστημονικής μεθόδου; Αυτά που έχουν: Οικείες και ενδιαφέρουσες εφαρμογές Εύκολα και σχετικά επιτυχή πειράματα μέτρησης Στοιχεία πειραματικής μεθοδολογίας

68 Περιορισμοί στην ανακάλυψη
Εύκολα ανακαλύπτονται θέματα που υπάρχουν ….. Ιδιότητες και ταξινομήσεις σωμάτων Σχέσεις μεγεθών και φαινομένων Εφαρμογές σχέσεων και αρχών Στοιχεία μεθοδολογίας …. αλλά όχι θέματα που είναι νοητικές κατασκευές Έννοιες Ερμηνευτικά μοντέλα Μικρόκοσμος

69 Διερευνητική προσέγγιση
Θα μπορούσε να θεωρηθεί το (τρέχον) παράδειγμα της ΔΦΕ Προτείνει μια ολιστική θεώρηση της εκπαίδευσης των μαθητών /τριών, που προσεγγίζει αυτή των επιστημόνων, με τη σχετική αναπλαισίωση Διευρύνει την ανακαλυπτική μέθοδο με την πιο ανοιχτή διερεύνηση, αλλά προσθέτει και άλλα στοιχεία όπως «διάβασμα» και «γράψιμο» Θέτει ως προϋπόθεση τα κίνητρα και το ενδιαφέρον για τη μάθηση

70 ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ ΚΥΡΙΩΣ ΠΡΟΣ ΠΙΟ «ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΡΕΥΝΑ» ΣΥΝΔΥΑΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ «ΓΡΑΨΙΜΟ» ΚΑΙ ΤΟ «ΔΙΑΒΑΣΜΑ» ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ή ΚΑΙ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΊΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΑ ΓΙΑ ΝΗΠΙΑ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ – ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΗΠΙΩΝ, ΕΤΣΙ ΠΕΡΙΟΡΙΖΟΜΑΣΤΕ ΣΕ ΠΙΟ ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΡΕΥΝΑ ΑΛΛΑ ΙΔΑΝΙΚΑ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ Π.Χ ΕΤΩΝ

71 3ο ΔΙΩΡΟ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ – ΠΙΕΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΩΝ

72 Ο ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΡΕΥΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΙΕΣΗΣ (Παιδαγωγικά Τμήματα – Γυμνάσιο)
Εισαγωγή της πίεσης ως πρωταρχικού μεγέθους, ποιοτικά και με μέτρηση, αντί της παραδοσιακής εισαγωγής σε σχέση με τη δύναμη Ρ = F / S γιατί ενισχύει τις εναλλακτικές διαισθητικές ιδέες των μαθητευομένων Ενοποίηση υγρών και αερίων στην κατηγορία των ρευστών, αφού γι αυτά έχει νόημα ή πίεση. Δηλ. Ενιαία διαπραγμάτευση της πίεσης υγρών και αερίων Πρόταση για θεώρηση της άνωσης ως «συνδέσμου» μηχανικής στερεών – ρευστών (Κολιόπουλος, Θέματα Διδακτικής ΦΕ, Μεταίχμιο)

73 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
Η πίεση παραδοσιακά εισάγεται ως πηλίκο δύναμης προς επιφάνεια Ρ = F/S Το διδακτικά μετασχηματισμένο περιεχόμενο προβλέπει την ποιοτική εισαγωγή της πίεσης, αλλά και με μέτρηση, ως μέγεθος περιγραφής και ερμηνείας φαινομένων ρευστών Αποφεύγεται έτσι η ενίσχυση της εναλλακτικής άποψης «Πίεση = Δύναμη» …. Που το βρήκαμε;;;

74 ….. ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΩΝ
….. ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΕΥΟΜΕΝΩΝ Συστηματική έρευνα μας έδειξε ότι οι μαθητευόμενοι χρησιμοποιούν τρία μοντέλα στην πρόβλεψη και ερμηνεία φαινομένων ρευστών Συνωστισμένου πλήθους Πιεσοδύναμης Υγρότητας

75 Η έννοια του Πεδίου Εφαρμογής ως στοιχείο των ΦΕ
Όλα τα φαινόμενα και πειράματα είναι κατάλληλα έργα μαθητείας και διδασκαλίας; Ποια τα κριτήρια επιλογής των έργων ; Τα έργα πρέπει να προσαρμόζονται μάλλον στο μαθητή παρά στο περιεχόμενο: βοηθούν στο ξεπέρασμα των γνωστικών απαιτήσεων των μαθητών

76 Επιλογή του πεδίου εφαρμογών (πειραμάτων - φαινομένων)
Μέτρηση /σύγκριση πίεσης / δύναμης σε φαρδύ - στενό δοχείο και φαρδιάς / στενής βεντούζας) Πειραματικός έλεγχος των μεταβλητών που επηρεάζουν ή όχι την υδροστατική πίεση.   

77 ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΕΔΙΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ
Το έργο: «σύγκριση πιέσεων στο πυθμένα φαρδιού – στενού δοχείου που περιέχουν νερό στο ίδιο βάθος» δεν συναντάται στα παραδοσιακά εγχειρίδια Σε ένα πρόγραμμα ΠΓΠ το κάναμε «σημαία» της διδακτικής διαδικασίας, για να διαχειρισθούμε διδακτικά τα δυο από τα τρία μοντέλα πίεσης που είναι αντίθετα με την επιστημονική άποψη.

78 ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ
Στη διάκριση πίεσης – δύναμης προκαλέσαμε γνωστική σύγκρουση (εποικοδομητικό μοντέλο) Στη διαπραγμάτευση των παραγόντων που επηρεάζουν την υδροστατική πίεση ακολουθήσαμε ανακαλυπτικό μοντέλο – ενίσχυσης των ιδεών των μαθητευομένων, γιατί οι ιδέες τους ήταν κοντά στις επιστημονικές (Καριώτογλου, 1998, Πρακτικά 1ου Παν. Συνεδρίου Θεσ/κη)

79 ΚΡΙΤΗΡΙΑ, ΕΠΙΛΟΓΗΣ Η ΚΑΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΤΩΝ ΦΕ ΣΕ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ηλικία ή και το επίπεδο νοητικής ανάπτυξης οι προϋπάρχουσες αναπαραστάσεις τα ενδιαφέροντα των μαθητών η σχετική βαρύτητα του περιεχομένου στο σύνολο της επιστημονικής γνώσης

80 Παραδείγματα διδακτικού μετασχηματισμού περιεχομένου και ανάπτυξης σχετικών δραστηριοτήτων για μικρούς μαθητές Οι μαγνητικές ιδιότητες ως «τραβά» και «σπρώχνει» Η πλεύση / βύθιση και το «βαρύ για το μέγεθός του» Η πυκνότητα μέσω της αναπαράστασης «κυβάκι με τελείτσες» Η πίεση ως πρωταρχικό μέγεθος που περιγράφει ή και ερμηνεύει φαινόμενα κίνησης και ερμηνείας ρευστών

81 ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΩΝ
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ (ΕΠΕΑΕΚ – ΥΠΕΠΘ) Πυθαγόρας – Ενίσχυση Ερευνητικών Ομάδων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.

82 Οι μαθητευόμενοι αντιλαμβάνονται τη δύναμη ως εσωτερική ή αποκτώμενη
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Οι μαθητευόμενοι αντιλαμβάνονται τη δύναμη ως εσωτερική ή αποκτώμενη ιδιότητα των σωμάτων, αντί ως το μέτρο της αλληλεπίδρασης δυο σωμάτων / οντοτήτων. Έλλειψη συνέπειας πλαισίου ΠΡΟΤΑΣΗ: Να διδάξουμε συστηματικά τις δυναμικές αλληλεπιδράσεις, σε πολλαπλά πλαίσια και τη δύναμη ως το μέτρο της αλληλεπίδρασης. Αλλιώς ΠΡΩΤΑ ο 3ος Νόμος του Νεύτωνα και ΜΕΤΑ οι 1ος και 2ος (διδακτικός μετασχηματισμός περιεχομένου)

83

84 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Παιδαγωγική Γνώση Περιεχομένου (ΠΓΠ), ως μέλλοντες / ουσες εκπαιδευτικοί Εποικοδόμηση με αξιοποίηση των αρχικών ιδεών των φοιτητών/τριών και στοιχεία μεταγνώσης. Διδακτική μαθησιακή ακολουθία για τη διδασκαλία των δυναμικών αλληλεπιδρά-σεων, ως μελέτη περίπτωσης της ΠΓΠ.

85 ΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Αποτύπωση και μοντελοποίηση της αρχικής γνώσης των φοιτητών /τριών (10 συνεντεύξεις, 264 γραπτά ερωτηματολόγια) Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Διδακτικής – Μαθησιακής Ακολουθίας 10 διδακτικών ωρών (5 - 2ωρα). Αναπτύχθηκαν: Φύλλα εργασίας φοιτητών, Φύλλα οδηγιών διδάσκοντα, Φύλλα Εργασίας για το σπίτι, Φύλλα με Σύντομη θεωρία. Ανάπτυξη κατάλληλου λογισμικού προσομοιώσεων, για την υποστήριξη της διδασκαλίας. Εφαρμογή της Ακολουθίας σε δυο ομάδες: 8 πρωτοετείς Νηπιαγωγοί και 8 Δάσκαλοι Ανάλυση και αποτίμηση της μάθησης

86 Αποτελέσματα της επισκόπησης
Οι φοιτητές /τριες ΠΤ: Αναγνωρίζουν την ύπαρξη αλληλεπίδρασης μεταξύ ουρανίων σωμάτων (90%), λιγότερο μεταξύ ουράνιου – γήινου (60%) και ακόμη λιγότερο μεταξύ δυο γήινων (40%). Αναγνωρίζουν την αλληλεπίδραση μαγνητών, αλλά μόνον τα 2/3 μεταξύ μαγνήτη – μαγνητικού υλικού. Διακρίνουν έλξεις από απώσεις, ως διαφορετικές. Τοποθετούν το βέλος της αλληλεπίδρασης στο σώμα που ασκεί τη δύναμη (~ 40 %) Θεωρούν ότι το μεγαλύτερο / «ενεργό» σώμα ασκεί μεγαλύτερη δύναμη (40 %)

87

88 Kariotoglou and Spyrtou, Proceedings of Hsci2005, Crete)

89

90

91 Πίνακας: Το συνοπτικό περιεχόμενο της ακολουθίας των δυναμικών αλληλεπιδράσεων
Μάθημα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 1ο Βαρυτικές Αλληλεπιδράσεις, Νόμος της Παγκόσμιας Έλξης, «Έμμεση» Διατύπωση του 3ου Νόμου Νεύτωνα 2ο Δυνάμεις από Απόσταση, Μαγνητική & Ηλεκτρική Έλξη / Άπωση, Γενικότερη Διατύπωση του 3ου Νόμου Νεύτωνα 3ο Σύγκριση των Βαρυτικών – Ηλεκτρικών – Μαγνητικών Δυνάμεων, Μέτρο των Δυνάμεων 4ο Δυνάμεις Επαφής & 3ος Νόμος Νεύτωνα 5ο Κινητική Κατάσταση ενός Σώματος, 1ος & 2ος Νόμος Νεύτωνα

92 ΑΣΚΗΣΗ ΑΤΟΜΙΚΗ ΜΕΧΡΙ 400 ΛΕΞΕΙΣ
Να περιγράψετε το διδακτικό μετασχηματισμό του περιεχομένου για μια έννοια, φαινόμενο ή διαδικασία των ΦΕ και να την αιτιολογήσετε. Να προσδιορίσετε βαθμίδα και να αναφέρετε το επιστημονικό και το μετασχηματισμένο περιεχόμενο

93 ΠΟΥ ΘΑ ΒΡΟΥΜΕ ΤΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ?
Γενικά στο διαδίκτυο. Ειδικότερα στο Google scholar για επιστημονικά άρθρα Ειδικά άρθρα στο κατεβάζεις βιβλία στο:  Τα …. δικά μας στο:

94 ΒΑΘΜΙ-ΔΕΣ ΕΚΠΑΙ-ΔΕΥΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΑΛΥΤΙ-ΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜ ΜΑΤΩΝ …………… ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΑΠ ΠΟΛΙΤΙΚΗ IΣΤΟΡΙΑ Προσχολική Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Πανεπι-στήμιο ΠΤ Πανεπιστήμιο ΤΘΕ Υπηρετούντες ΠΕ 04, 60 και70 ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΜΕΤΑΓΝΩ-ΣΤΙΚΗ – ΣΥΝΑΙΣΘΗ-ΜΑΤΙΚΗ- ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Ιδέες για έννοιες, αρχές, νόμους και φαινόμενα ΦΕ Λύση προβλημά-των Απόψεις για διδασκαλία και μάθηση Στάσεις και ενδιαφέ-ροντα ως προς ΦΕ Επιστημολο-γικές απόψεις Ρόλοι εκπαιδευτι-κών Διδακτικές ακολουθίες Πειραματική διδασκαλία με ή χωρίς λογισμικό (ή και MBL) Σχολικά βιβλία και αξιολόγησή τους Λογισμικά και αξιολόγησή τους Σχέδια μαθημάτων και ανάλυσή τους