ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΙΣΚΟΥ Σημειώσεις για το μάθημα: Βασιλεία I, ΙΙ, III και Σταθμισμένο Ενεργητικό Συμεών Καραφόλας.

Παρουσίαση με θέμα: "ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΙΣΚΟΥ Σημειώσεις για το μάθημα: Βασιλεία I, ΙΙ, III και Σταθμισμένο Ενεργητικό Συμεών Καραφόλας."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΙΣΚΟΥ Σημειώσεις για το μάθημα: Βασιλεία I, ΙΙ, III και Σταθμισμένο Ενεργητικό
Συμεών Καραφόλας

2 Βασιλεία Ι Το Σύμφωνο της Βασιλείας Ι, (από την έδρα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών - ΤΔΔ) που συντάχθηκε το 1988 και περιελάμβανε σαφείς οδηγίες για την ελάχιστη κεφαλαιακή επάρκεια των πιστωτικών ιδρυμάτων. Μέσω των οδηγιών αυτών προάγονταν οι βασικές επιδιώξεις της Επιτροπής αναφορικά με την διασφάλιση της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος και την κατοχύρωση της ανταγωνιστικής ισότητας για όλους τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς διεθνώς. Αξίζει να σημειωθεί πως οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές των περισσοτέρων χωρών παγκοσμίως αποδέχτηκαν το σύμφωνο. Ειδικότερα, οι δύο κεντρικοί άξονες του πρώτου Συμφώνου ήταν οι παρακάτω: O υπολογισμός των κεφαλαιακών απαιτήσεων για την κάλυψη έναντι του πιστωτικού κινδύνου (credit risk) Ο καθορισμός των ιδίων κεφαλαίων που απαιτούνται ώστε να θεωρείται ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα επαρκώς κεφαλαιοποιημένο

3 Βασιλεία Ι Σημαντική καινοτομία της Βασιλείας Ι είναι η εισαγωγή του Δείκτη Κεφαλαιακής Επάρκειας (Capital Adequacy Ratio, CAR), ο οποίος δίνεται από τον λόγο των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων μιας τράπεζας προς τα στοιχεία του ενεργητικού της (εντός και εκτός ισολογισμού) σταθμισμένα ως προς τον πιστωτικό κίνδυνο και έπρεπε να ισούται τουλάχιστον με 8%. Σημειώνεται ότι τα εποπτικά κεφάλαια περιλαμβάνουν το μετοχικό κεφάλαιο, τα αποθεματικά και τα ομολογιακά δάνεια μειωμένης εξασφάλισης. Για την στάθμιση έναντι του πιστωτικού κινδύνου χρησιμοποιούντο τέσσερις συντελεστές (0%, 20%, 50% και 100%) που αντιστοιχούν σε διαφορετικές κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού. Ωστόσο, στο Σύμφωνο δεν γινόταν αναφορά στις υπόλοιπες μορφές κινδύνου. Η αρμόδια επιτροπή προχώρησε στην αναθεώρηση της Βασιλείας Ι το 1996, προσθέτοντας στους κινδύνους και αυτόν της αγοράς (market risk) προκειμένου να ληφθεί υπόψη η υψηλή μεταβλητότητα των επιτοκίων και των συναλλαγματικών ισοτιμιών που είχαν παρατηρηθεί στις αγορές. Σύμφωνα με την αναθεώρηση αυτή, οι τράπεζες υποχρεούνταν να διαχωρίσουν το χαρτοφυλάκιο τους σε εμπορικό και επενδυτικό έτσι ώστε να καταφέρουν να προσδιορίσουν την προέλευση των επιμέρους μορφών κινδύνου αγοράς που αντιμετώπιζαν.

4 Βασιλεία ΙΙ Το 1999 Επιτροπή της Βασιλείας δημοσίευσε τις προτάσεις της για ένα νέο πλαίσιο κεφαλαιακής επάρκειας που θα αντικαθιστούσε το αρχικό. Το νέο πλαίσιο ονομάστηκε Βασιλεία ΙΙ και δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του Η βασική διαφοροποίηση της Βασιλείας ΙΙ, σε σχέση με την Βασιλεία Ι, έγκειται στο γεγονός ότι μετέβαλε τον τρόπο αντιμετώπισης του πιστωτικού κινδύνου ενώ συμπεριέλαβε και την κάλυψη του λειτουργικού κινδύνου, αφήνοντας σχεδόν αμετάβλητους τους κανόνες αναφορικά με τους κινδύνους αγοράς. Παράλληλα, αύξησε τα ποιοτικά πρότυπα διαχείρισης όλων των μορφών κινδύνου καθώς και την απαιτούμενη πληροφόρηση σχετικά με αυτούς. Το πλαίσιο της Βασιλείας ΙΙ βασίζεται σε 3 πυλώνες: Ο Πυλώνας 1 ορίζει τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις σύμφωνα με τις μεθόδους και κανόνες που προσδιορίζουν και μετρούν τους κινδύνους: Πιστωτικός Κίνδυνος, Κίνδυνος Αγοράς και Λειτουργικός Κίνδυνος. Σύμφωνα με την Βασιλεία ΙΙ, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας αντιπροσωπεύει την αναλογία μεταξύ των ιδίων κεφαλαίων της τράπεζας και των στοιχείων του ενεργητικού της σταθμισμένα με τον κίνδυνο που έχει αποφασιστεί ότι του αντιστοιχεί.

5 Βασιλεία ΙΙ Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης δίνεται από τον ακόλουθο τύπο: Εποπτικά Κεφάλαια Πιστωτικός Κίνδυνος + Κίνδυνος Αγοράς+ Λειτουργικός Κίνδυνος Ο Πυλώνας 2 προσδιορίζει τις εσωτερικές διαδικασίες για την εκτίμηση της συνολικής κεφαλαιακής επάρκειας σε σχέση με τους κινδύνους (Διαδικασία Αξιολόγησης Επάρκειας Εσωτερικού κεφαλαίου – ΔΑΕΕΚ). Ο Πυλώνας 2 εισάγει επίσης τη Διαδικασία Εποπτικής Αξιολόγησης (ΔΕΑ) που αξιολογεί την εσωτερική κεφαλαιακή επάρκεια των πιστωτικών ιδρυμάτων (*) Ο Πυλώνας 3 αναφέρεται στη δημοσιοποίηση των στοιχείων που επιτρέπουν την πληροφόρηση σχετικά με τη διαδικασία εφαρμογής της εκτίμησης του κινδύνου, της αξιολόγησης των κινδύνων και εν τέλει την κεφαλαιακή επάρκεια του πιστωτικού ιδρύματος. (*) Eurobank, 2015, Δημοσιοποίηση στοιχείων Πυλώνα 3 σε ενοποιημένη βάση, για τη χρήση που έληξε την 31/12/2014

6 Βασιλεία ΙΙΙ και Ενιαίοι Κανόνες Κεφαλαιακής Επάρκειας (Single Rulebook)
Με τη Βασιλεία ΙΙΙ, από τον Ιούλιο του 2013, και σύμφωνα με τις προτάσεις της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) για την ισχυροποίηση του διεθνούς τραπεζικού συστήματος (Basel III Regulatory Framework), τέθηκε σε ισχύ το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο προληπτικής εποπτείας των πιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση (CRD IV) (*). Το πλαίσιο αποτελείται από τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 (CRR) και την Οδηγία 2013/36/ΕΕ (CRD) και από την 01/01/2014 αντικατέστησε τις Οδηγίες 2006/48 και 2006/49. Για τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 δεν απαιτήθηκε η μεταφορά του στο ελληνικό δίκαιο, αντιθέτως η Οδηγία ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με τον νόμο υπ’ αριθ. 4261/2014, αντικαθιστώντας τον Ν.3601/2007. (*) Τράπεζα Πειριαώς, 2015, Δημοσιοποίηση Πληροφοριών Εποπτικής Φύσης σχετικά με την Κεφαλαιακή Επάρκεια και τη Διαχείριση Κινδύνων σε Ενοποιημένη Βάση, (Πυλώνας ΙΙΙ), για το έτος 2014

7 Αλλαγές βάση του Ρυθμιστικού Πλαισίου CRD IV (*)
Βασιλεία ΙΙΙ και Ενιαίοι Κανόνες Κεφαλαιακής Επάρκειας (Single Rulebook) Αλλαγές βάση του Ρυθμιστικού Πλαισίου CRD IV (*) Αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχου για τη μέτρηση, παρακολούθηση και τρόπο διαχείρισης των αναλαμβανόμενων κινδύνων της τράπεζας. Αναλυτικότερες απαιτήσεις δημοσιοποίησης (Πυλώνας ΙΙΙ). Για την πλήρη εφαρμογή του. Ειδικότερα : Ενίσχυση της ποιότητας των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων, καθώς δόθηκε έμφαση στο Κεφάλαιο Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (CET 1), Θεσμοθέτηση κατώτατων ορίων στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, βάσει των νέων ορισμών των διαφορετικών κατηγοριών Εποπτικών Ιδίων Κεφαλαίων: για τον δείκτη Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier I ratio), κατώτατο όριο 4,5%, για τον δείκτη Κεφαλαίου της Κατηγορίας 1 (Tier Ι capital ratio) κατώτατο όριο 6%, για τον Συνολικό Δείκτης Κεφαλαίου (CAD ratio), κατώτατο όριο 8%, (*) Τράπεζα Πειριαώς, 2015, Δημοσιοποίηση Πληροφοριών Εποπτικής Φύσης σχετικά με την Κεφαλαιακή Επάρκεια και τη Διαχείριση Κινδύνων σε Ενοποιημένη Βάση, (Πυλώνας ΙΙΙ), για το έτος 2014

8 Βασιλεία ΙΙΙ και Ενιαίοι Κανόνες Κεφαλαιακής Επάρκειας (Single Rulebook)
Εισήχθησαν κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας, τα οποία αποτελούνται από Κεφάλαια Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1, για τα οποία προβλέπεται μεταβατική περίοδος έως το τέλος του 2018, Εισήχθη κεφαλαιακή απαίτηση για τον κίνδυνο προσαρμογής πιστωτικής αποτίμησης αντισυμβαλλόμενου (CVA), Εισήχθη κεφαλαιακή απαίτηση για τον κίνδυνο έναντι κεντρικών αντισυμβαλλομένων, Εισήχθη η έννοια του δείκτη μόχλευσης και ορίστηκε ελάχιστο όριο στο 3%, το οποίο αναμένεται να προσδιοριστεί επακριβώς σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Εισήχθησαν οι έννοιες του δείκτη κάλυψης ρευστότητας (LCR) και του δείκτη καθαρής σταθερής χρηματοδότησης (NSFR) για την παρακολούθηση του κινδύνου ρευστότητας. (*) (*) Τράπεζα Πειριαώς, 2015, Δημοσιοποίηση Πληροφοριών Εποπτικής Φύσης σχετικά με την Κεφαλαιακή Επάρκεια και τη Διαχείριση Κινδύνων σε Ενοποιημένη Βάση, (Πυλώνας ΙΙΙ), για το έτος 2014

9 Κατηγορίες ανοιγμάτων (τοποθετήσεις και δάνεια) των πιστωτικών ιδρυμάτων
Τα στοιχεία που περιέχονται στον παρονομαστή είναι σταθμισμένα στοιχεία του ενεργητικού. Τα στοιχεία χωρίζονται στις πιο κάτω κατηγορίες: Κεντρικές κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες Περιφερειακές Κυβερνήσεις και Τοπικές Αρχές Εταιρείες Δημοσίου Τομέα Πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης Διεθνείς Οργανισμοί Τράπεζες και χρηματοδοτικά Ιδρύματα Επιχειρήσεις Λιανική Τραπεζική Ανοίγματα που εξασφαλίζουν με ακίνητη περιουσία Ανοίγματα σε αθέτηση Ανοίγματα υπαγόμενα εποπτικά σε κατηγορίες υψηλού κινδύνου Ανοίγματα με μορφή ομολόγων που καλύπτονται με εξασφαλίσεις Ανοίγματα υπό μορφή μεριδίων ή μετόχων σε οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων (ΟΣΕ) Ανοίγματα σε μετοχές Λοιπά ανοίγματα

10 Συντελεστές στάθμισης των ανοιγμάτων και Σταθμισμένο Ενεργητικό (Σ.Ε.)
Συντελεστές στάθμισης των ανοιγμάτων και Σταθμισμένο Ενεργητικό (Σ.Ε.) Κάθε ποσό που αντιστοιχεί σε ένα άνοιγμα (δάνειο ή τοποθέτηση) πολλαπλασιάζεται με ένα συντελεστή που αντιστοιχεί στον βαθμό κινδύνου του συγκεκριμένου δανείου. Οι συντελεστές αυτοί κυμαίνονται ανάλογα με τον κίνδυνο που θεωρείται ότι έχει κάθε κατηγορία ανοίγματος ως εξής: 0% χωρίς κίνδυνο 10-20% με μικρό κίνδυνο 35% ιδίως σε ανοίγματα που είναι εξασφαλισμένα με ακίνητη περιουσία 50% μεσαίου κινδύνου 75% κυρίως λιανική τραπεζική (πιστωτικές κάρτες, καταναλωτικά) 100% κυρίως επιχειρηματικά % που έχουν δυσκολία αποπληρωμής ή είναι μη εξοφλητέα και δεν έχουν εγγραφή εγγύησης, υποθήκης Το ποσό που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του κάθε ποσού δανείου ή τοποθέτησης επί του συντελεστή κινδύνου (που έχει) μεταφέρεται στο Σταθμισμένο Ενεργητικό. Π.χ. : έστω ποσό δανείου σε επιχείρηση 100 ευρώ. Αυτό πολλαπλασιαζόμενο * 100% μας δίνει το αντίστοιχο ποσό που πηγαίνει στο Σ,Ε, και ισούται με 100 ευρώ. Αν το δάνειο είναι μειωμένου κινδύνου τότε έχουμε 100 ευρώ * 50% και το ποσό που μεταφέρεται στο ΣΕ είναι 50 ευρώ.

11 Υπολογισμός Σταθμισμένου Ενεργητικού
Θα δούμε το Σταθμισμένο Ενεργητικό με βάση το παράδειγμα δύο συστημικών τραπεζών της Eurobank και της Τράπεζας Πειραιώς. Στους πίνακες 1-4 που ακολουθούν καταγράφονται τα ανοίγματα των δύο τραπεζών για τη χρήση του 2014 (πίνακας 1, Eurobank και πίνακας 3 Τράπεζα Πειραιώς) και το σταθμισμένο ενεργητικό με βάση το συντελεστή που εφαρμόζεται σε κάθε άνοιγμα (πίνακας 2 Eurobank και πίνακας 4 Τράπεζα Πειραιώς). Στη συνέχεια των πινάκων του σταθμισμένου ενεργητικού υπολογίζεται το απαιτούμενο κεφάλαιο με βάση το συνολικό σταθμισμένο ενεργητικό σύμφωνα με την Τυποποιημένη Προσέγγιση. Το Σταθμισμένο Ενεργητικό προκύπτει από υπολογισμό του συγγραφέα υπολογίζοντας, για πρακτικούς λόγους, στοιχεία που ανήκουν μεταξύ 10%-20% στο 20% και στοιχεία που ανήκουν στο 150%-250% στο 150%. Αυτό έχει σαν συνέπεια να μη συμπίπτουν τα αποτελέσματα με το πραγματικό σταθμισμένο , (προκύπτουν μικρές διαφοροποιήσεις), λαμβάνοντας υπόψη ότι η κάθε τράπεζα γνωρίζει επακριβώς το συντελεστή με βάση τον οποίο υπολογίζεται το κάθε ποσό.

12 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ
Πίνακας 1. Πιστωτικός κίνδυνος (Τυποποιημένη Προσέγγιση): Περίπτωση της Eurobank, Ανοίγματα (Υπόλοιπα: χορηγήσεις-τοποθετήσεις), στις 31/12/2014) ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ 0% 10% - 20% 35% 50% 75% 100% 150% - 250% Σύνολο ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ (σε εκατομ. Ευρώ) Κεντρικές κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες 25.826 - 202 184 690 26.902 Περιφερειακές Κυβερνήσεις και Τοπικές Αρχές Εταιρείες Δημοσίου Τομέα 633 3 636 Πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης 441 Διεθνείς Οργανισμοί 10.061 Τράπεζες και χρηματοδοτικά Ιδρύματα 1.898 11.854 665 21 9 14.447 Επιχειρήσεις 885 17 2.293 93 3.288 Λιανική Τραπεζική 75 1 4.201 4.277 Ανοίγματα που εξασφαλίζουν με ακίνητη περιουσία 3.885 531 4.416 Ανοίγματα σε αθέτηση 7 1.342 231 1.581 Ανοίγματα υπαγόμενα εποπτικά σε κατηγορίες υψηλού κινδύνου 23 11 787 331 1.152 Ανοίγματα με μορφή ομολόγων που καλύπτονται με εξασφαλίσεις 100 77 31 208 Ανοίγματα υπό μορφή μεριδίων ή μετόχων σε οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων (ΟΣΕ) 45 Ανοίγματα σε μετοχές 47 324 371 Λοιπά ανοίγματα 908 30 3.053 3.991 40.224 12.594 1.428 7.806 1.678 71.816 Πηγή: Eurobank, 2015, Δημοσιοποίηση στοιχείων Πυλώνα 3 σε ενοποιημένη βάση, για τη χρήση που έληξε την 31/12/2014,

13 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ
Πίνακας 2. Σταθμισμένο Ενεργητικό: περίπτωση της Eurobank, 31/12/2014, (σε εκατο. Ευρώ) 0% 20% 35% 50% 75% 100% 150% Σύνολο ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ 101 184 1.035 1.320 Κεντρικές κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες Περιφερειακές Κυβερνήσεις και Τοπικές Αρχές 127 3 130 Εταιρείες Δημοσίου Τομέα Πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης Διεθνείς Οργανισμοί 2.371 333 21 14 2.738 Τράπεζες και χρηματοδοτικά Ιδρύματα 9 22.293 140 22.441 Επιχειρήσεις 1 3.151 Λιανική Τραπεζική 1.360 266 1.625 Ανοίγματα που εξασφαλίζουν με ακίνητη περιουσία 1.342 347 1.689 Ανοίγματα σε αθέτηση 6 787 497 1.289 Ανοίγματα υπαγόμενα εποπτικά σε κατηγορίες υψηλού κινδύνου 15 31 46 Ανοίγματα με μορφή ομολόγων που καλύπτονται με εξασφαλίσεις 45 Ανοίγματα υπό μορφή μεριδίων ή μετόχων σε οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων (ΟΣΕ) 47 486 533 Ανοίγματα σε μετοχές 3.053 3.059 Λοιπά ανοίγματα 2.519 714 27.806 2.517 38.066 Πηγή Πίνακας 1, Υπολογισμοί συγγραφέα

14 Υπολογισμός Ιδίων Κεφαλαίων με βάση το Σταθμισμένο Ενεργητικό και το Συντελεστή Φερεγγυότητας: Περίπτωση Eurobank (*) ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑΣ = (ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ) / ΣΤΑΘΜΙΣΜΕΝΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ : Σ.Φ. = Ι.Κ. / Σ.Ε. Αν : Σ.Φ. = 8% Ι.Κ. = 8% * Σ.Ε Σ.Φ. Συντελεστής Φερεγγυότητας 8% Σ.Ε. Σταθμισμένο Ενεργητικό: Απαιτούμενα Ιδια Κεφάλαια (με Συντελ. Φερεγγυότητας 8%): 1.445 (*) Υπολογισμοί συγγραφέα

15 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ
Πίνακας 3. Πιστωτικός κίνδυνος (Τυποποιημένη Προσέγγιση): Περίπτωση της Τράπεζας Πειραιώς, Ανοίγματα (Υπόλοιπα: χορηγήσεις-τοποθετήσεις), στις 31/12/2014) ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ 0% 20% 35% 50% 75% 100% 150% 250% Σύνολο ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ (σε εκατομ. Ευρώ) Κεντρικές κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες 6.462 186 550 14 683 7.895 Περιφερειακές Κυβερνήσεις και Τοπικές Αρχές 213 2 215 Εταιρείες Δημοσίου Τομέα 88 1 89 Πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης Διεθνείς Οργανισμοί 14.320 Τράπεζες και χρηματοδοτικά Ιδρύματα 948 554 32 29 40 1.603 Επιχειρήσεις 566 9.545 464 10.575 Λιανική Τραπεζική 5.163 Ανοίγματα που εξασφαλίζουν με ακίνητη περιουσία 10.583 5.205 1.330 1.893 183 19.194 Ανοίγματα σε αθέτηση 15.844 3.411 19.255 Ανοίγματα υπαγόμενα εποπτικά σε κατηγορίες υψηλού κινδύνου 30 Ανοίγματα με μορφή ομολόγων που καλύπτονται με εξασφαλίσεις Ανοίγματα υπό μορφή μεριδίων ή μετόχων σε οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων (ΟΣΕ) 9 68 77 Ανοίγματα σε μετοχές 578 Λοιπά ανοίγματα 1.355 142 5 4.604 6.106 23.094 1.094 5.807 6.494 33.202 4.143 85.100 Πηγή: Τράπεζα Πειριαώς, 2015, Δημοσιοποίηση Πληροφοριών Εποπτικής Φύσης σχετικά με την Κεφαλαιακή Επάρκεια και τη Διαχείριση Κινδύνων σε Ενοποιημένη Βάση, (Πυλώνας ΙΙΙ), για το έτος 2014

16 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ
Σταθμισμένο Ενεργητικό: περίπτωση της Τράπεζας Πειραιώς, 31/12/2014, (σε εκατο. Ευρώ) 0% 20% 35% 50% 75% 100% 150% 250% Σύνολο ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ (σε εκατομ. Ευρώ) 550 20 1.708 2.278 Κεντρικές κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες 43 Περιφερειακές Κυβερνήσεις και Τοπικές Αρχές 88 1 90 Εταιρείες Δημοσίου Τομέα Πολυμερείς τράπεζες ανάπτυξης Διεθνείς Οργανισμοί 111 16 29 60 216 Τράπεζες και χρηματοδοτικά Ιδρύματα 283 9.545 696 10.524 Επιχειρήσεις 3.872 Λιανική Τραπεζική 3.704 2.602 275 6.581 Ανοίγματα που εξασφαλίζουν με ακίνητη περιουσία 15.844 5.116 20.961 Ανοίγματα σε αθέτηση 45 Ανοίγματα υπαγόμενα εποπτικά σε κατηγορίες υψηλού κινδύνου Ανοίγματα με μορφή ομολόγων που καλύπτονται με εξασφαλίσεις 68 Ανοίγματα υπό μορφή μεριδίων ή μετόχων σε οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων (ΟΣΕ) 578 Ανοίγματα σε μετοχές 28 4.604 4.632 Λοιπά ανοίγματα 182 2.901 31.306 6.215 49.889 Πηγή: Πίνακας 4, Υπολογισμοί συγγραφέα

17 Υπολογισμός Ιδίων Κεφαλαίων με βάση το Σταθμισμένο Ενεργητικό και το Συντελεστή Φερεγγυότητας: Περίπτωση Τράπεζα Πειραιώς (*) ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑΣ = (ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ) / ΣΤΑΘΜΙΣΜΕΝΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ : Σ.Φ. = Ι.Κ. / Σ.Ε. Αν : Σ.Φ. = 8% Ι.Κ. = 8% * Σ.Ε. Συντελεστής Φερεγγυότητας 8% Σταθμισμένο Ενεργητικό : Απαιτούμενα Ιδια Κεφάλαια (με Συντελ. Φερεγγυότητας 8%) : 3.991 (*) Υπολογισμοί συγγραφέα

18 Ερωτήσεις Πως κρίνετε αν μια τράπεζα έχει πιο συντηρητική ή πιο επιθετική-κερδοσκοπική πολιτική αναφορικά με τα δάνεια και τοποθετήσεις ; Εξετάζοντας τα δύο παραδείγματα Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς ποια τράπεζα θεωρείτε ότι έχει πιο συντηρητική πολιτική ; Πως θα υπολογίσετε στο αν μια τράπεζα από τις δύο είναι σε πιο ικανοποιητικό επίπεδο αναφορικά με την ανάγκη κεφαλαίων ; Σε αντιστάθμισμα της της επιθετικής πολιτικής η τράπεζα τι μπορεί να επιτυγχάνει προς όφελός της, (που δεν το επιτυγχάνει στην συντηρητική πολιτική) ; Πέραν του Σταθμισμένου Ενεργητικού τι μπορεί να επηρεάσει το Συντελεστή Φερεγγυότητας ;