11 ΜΑΘΗΜΑ 4o α) Άλλες μορφές Ιδρυματικής Φροντίδας β) Εξωνοσοκομειακή Φροντίδα.

Παρουσίαση με θέμα: "11 ΜΑΘΗΜΑ 4o α) Άλλες μορφές Ιδρυματικής Φροντίδας β) Εξωνοσοκομειακή Φροντίδα."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 11 ΜΑΘΗΜΑ 4o α) Άλλες μορφές Ιδρυματικής Φροντίδας β) Εξωνοσοκομειακή Φροντίδα

2 22 ΑΛΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΙΔΡΥΜΑΤΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ  Κέντρα Αποθεραπείας-Αποκατάστασης (Rehabilitation Centers)  Νοσηλευτικές μονάδες μακροχρόνιας φροντίδας- (Nursing Homes)  Μονάδες φροντίδας ασθενών τελικού σταδίου (palliative and terminal care)  Μονάδες φροντίδας ασθενών με ψυχιατρικά προβλήματα

3 33 Κέντρα Αποθεραπείας-Αποκατάστασης (Rehabilitation Centers) Ανάπτυξη ειδικότητας Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο : παρεμβαίνει στην πρόληψη, στη θεραπεία, στην αποθεραπεία έως και την πλήρη κοινωνική και επαγγελματική επανένταξη του ασθενούς  Ανάπτυξη ειδικότητας Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο : παρεμβαίνει στην πρόληψη, στη θεραπεία, στην αποθεραπεία έως και την πλήρη κοινωνική και επαγγελματική επανένταξη του ασθενούς  Εμφάνιση νέων νοσολογικών οντοτήτων (επαγγελματικά νοσήματα, αύξηση των ατυχημάτων, γήρανση κ.α) αύξηση των ατυχημάτων, γήρανση κ.α)  Νέα αντίληψη που δεν αποζητά μόνο μακροζωία αλλά απαιτεί κυρίως ποιότητα ζωής χωρίς άγχος, σωματικό πόνο, παραμορφώσεις, και με δυνατότητα κοινωνικής συμμετοχής και επαγγελματικής καταξίωσης ΣΤΟΧΟΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ: H ανάπτυξη της μεγαλύτερης δυνατής λειτουργικότητας (function) του ατόμου,της ικανότητάς του, δηλαδή, να κινείται, να μετακινείται, να επικοινωνεί, να φροντίζει τον εαυτό του και να εργάζεται.

4 44 Οι διαφορές παραδοσιακής ιατρικής και αποκατάστασης [i] [i] Anderson, 1982 Πηγή: Anderson, 1982 Σημείωση: έλλειμμα = σωματικό, ψυχολογικό, αντιληπτικό, λειτουργικό

5 55 ΟΜΑΔΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ: ΟΜΑΔΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ: Γιατροί (κυρίως Φυσίατροι, αλλά και Νευρολόγοι, Ορθοπαιδικοί, Παθολόγοι κλπ) Νοσηλευτές Νοσηλευτές Φυσιοθεραπευτές Φυσιοθεραπευτές Εργοθεραπευτές Εργοθεραπευτές Λογοθεραπευτές Λογοθεραπευτές Κλινικοί ψυχολόγοι Κλινικοί ψυχολόγοι Κοινωνικοί λειτουργοί Κοινωνικοί λειτουργοί Επαγγελματικοί Σύμβουλοι Επαγγελματικοί Σύμβουλοι Διαιτολόγοι Διαιτολόγοι Τεχνικοί ορθωτικών-προθετικών κατασκευών Τεχνικοί ορθωτικών-προθετικών κατασκευών Επιστήμονες με εξειδίκευση στην πληροφορική υγείας Επιστήμονες με εξειδίκευση στην πληροφορική υγείας

6 66  ΑΝΑΠΗΡΙΑ (HANDICAP) Απώλεια ή διαταραχή της δομής του σώματος ή της φυσιολογικής ή ψυχολογικής λειτουργικότητας  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (ACTIVITY) Η φύση και η έκταση της λειτουργικότητας στο επίπεδο του ατόμου. Οι δραστηριότητες μπορεί να περιοριστούν σε διάρκεια και ποιότητα  ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ (PARTICIPATION) Είναι η φύση και η έκταση συμμετοχής του ατόμου στην κοινωνική ζωή ανάλογα με τη μειονεξία του, την κατάσταση της υγείας του και τους συνοδούς εξωτερικούς παράγοντες. Η συμμετοχή μπορεί να περιοριστεί στη φύση, διάρκεια και ποιότητα Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Η Ταξινόμηση του ΠΟΥ (World Health Organization 1997) για την κατάσταση της υγείας μετά από πάθηση:

7 77 Το κόστος των υπηρεσιών Αποκατάστασης: Είναι υψηλό αντισταθμίζεται όμως από το όφελος: Είναι υψηλό αντισταθμίζεται όμως από το όφελος: Κ άθε 1 δολάριο που επενδύεται για την ανάπτυξη υπηρεσιών αποκατάστασης, συνεπάγεται εξοικονόμηση άνω των 30 δολαρίων στις ιατρικές δαπάνες. Κ άθε 1 δολάριο που επενδύεται για την ανάπτυξη υπηρεσιών αποκατάστασης, συνεπάγεται εξοικονόμηση άνω των 30 δολαρίων στις ιατρικές δαπάνες. (Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Αμερικής, 1995) Μετά από ένα οργανωμένο πρόγραμμα ιατροκοινωνικής και επαγγελματικής αποκατάστασης, 60% των ατόμων που πάσχει από τις συνέπειες της ασθένειας ή αναπηρίας, μπορεί να επανενταχθεί στην παραγωγική διαδικασία Οι εργαζόμενοι που πάσχουν από κάποιου είδους αναπηρία Οι εργαζόμενοι που πάσχουν από κάποιου είδους αναπηρία συγκρινόμενοι με μη ανάπηρους εργαζόμενους, εμφανίζουν: 7% μικρότερο ποσοστό απουσιών κατά την εργασία 7% μικρότερο ποσοστό απουσιών κατά την εργασία μεγαλύτερη και καλύτερη ποσοτική και ποιοτική απόδοση μεγαλύτερη και καλύτερη ποσοτική και ποιοτική απόδοση από τους μη-ανάπηρους κατά 4,6% από τους μη-ανάπηρους κατά 4,6% σταθερότερη εργασιακή σχέση με τον εργοδότη κατά 27% σταθερότερη εργασιακή σχέση με τον εργοδότη κατά 27% ποσοστό απόλυσης 5% μικρότερο από τους μη-ανάπηρους ποσοστό απόλυσης 5% μικρότερο από τους μη-ανάπηρους 51,1% μικρότερο ποσοστό εργατικών ατυχημάτων 51,1% μικρότερο ποσοστό εργατικών ατυχημάτων

8 88 Τα επίπεδα φροντίδας στην Αποκατάσταση Ι) Πρωτοβάθμια Φροντίδα Εξυπηρετεί “περιπατητικούς” ασθενείς. Εξυπηρετεί “περιπατητικούς” ασθενείς. Παρέχεται από: Ιδιώτες Φυσιάτρους και ιδιωτικά Φυσιοθεραπευτήρια Ασφαλιστικούς φορείς Ασφαλιστικούς φορείς ΙΙ) Νοσοκομειακή Περίθαλψη Παρέχεται σε: Κλινική Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης σε γενικό νοσοκομείο Κλινική Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης σε γενικό νοσοκομείο Κέντρο Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης. Κέντρο Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης. Οι ασθενείς που χρήζουν νοσοκομειακής περίθαλψης κατηγοριοποιούνται ως εξής: α) Ασθενείς σε πρώιμο στάδιο της πάθησης τους. Σταθεροποιημένος ασθενής, βρίσκεται στην αρχή της απαρτίωσης Σταθεροποιημένος ασθενής, βρίσκεται στην αρχή της απαρτίωσης β) Ασθενείς σε «υποξύ» στάδιο της πάθησης τους, Καθυστερημένη έναρξη αποκατάστασης είτε λόγω επιπλοκών Καθυστερημένη έναρξη αποκατάστασης είτε λόγω επιπλοκών είτε λόγω έλλειψης κλινών αποκατάστασης είτε λόγω έλλειψης κλινών αποκατάστασης γ) Ασθενείς που βρίσκονται σε χρόνιο στάδιο αλλά που ουδέποτε υπεβλήθησαν σε πρόγραμμα αποκατάστασης. ουδέποτε υπεβλήθησαν σε πρόγραμμα αποκατάστασης. δ) Ασθενείς που χρήζουν επανεισαγωγής (π.χ τοποθέτηση ορθωτικού μηχανήματος) μηχανήματος) ε) Ασθενείς που χρήζουν μακράς θεραπευτικής παρέμβασης αλλά με προοπτικές βελτίωσης (π.χ βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις) αλλά με προοπτικές βελτίωσης (π.χ βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις)

9 9

10 10

11 11 Ιδανικός χρόνος εσωτερικής νοσηλείας για ασθενείς που χρήζουν νοσοκομειακής αποκατάστασης κατά πάθηση Κατηγορίες Παθήσεων ή Ασθενών Χρόνος Νοσηλείας Αγγειακά νοσήματα του εγκεφάλου – Ημιπληγία (Stroke) 2-3 μήνες Κακώσεις ή παθήσεις του νωτιαίου Μυελού ΠαραπληγίαΤετραπληγία 3-4 μήνες 4 -6 μήνες Σκλήρυνση Κατά Πλάκας 1-3 μήνες (ανάλογα με την κλινική εκδήλωση) Βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση 6-12 μήνες Πολυκαταγματίες - πολυτραυματίες 6-12 μήνες Παθήσεις και κακώσεις του περιφερικού νευρικού συστήματος 1-2 μήνες Παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος 1-2 μήνες Σύνδρομα πόνου 1/2-2 μήνες Καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα ½-1&1/2 μήνες

12 12 Τα επίπεδα φροντίδας στην Αποκατάσταση ΙΙΙ) Μετανοσοκομειακή Αποκατάσταση α) Μονάδα ημερήσιας νοσηλείας Πρόκειται για ανεξάρτητη μονάδα που λειτουργεί ως ενδιάμεση σύνδεση μεταξύ του νοσοκομείου και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης β) Κατ’ οίκον νοσηλεία + παραμονή του ασθενούς σε οικείο περιβάλλον + μείωση της διάρκειας νοσηλείας + μείωση του κόστους νοσηλείας (άμεσου και έμμεσου) + απελευθέρωση κρεβατιών για οξείες περιπτώσεις ασθενών + αποφυγή ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων + ψυχολογική και ηθική υποστήριξη του ασθενούς και της οικογένειάς του της οικογένειάς του + διατήρηση της οικογενειακής συνοχής και αρμονίας

13 13

14 14 Φροντίδα ασθενών τελικού σταδίου HOSPICE (< hospes = φιλοξενούμενος) Συντονισμένο πρόγραμμα καταπραϋντικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών, που παρέχονται σε μονάδες ή κατ’ οίκον και παρέχουν φυσική, ψυχολογική, κοινωνική και πνευματική φροντίδα για μελλοθάνατους. Κατευθύνονται ιατρικά από ομάδες ειδικών και εθελοντών. Επίσης, προσφέρεται αρωγή στις οικογένειες  Συντονισμένο πρόγραμμα καταπραϋντικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών, που παρέχονται σε μονάδες ή κατ’ οίκον και παρέχουν φυσική, ψυχολογική, κοινωνική και πνευματική φροντίδα για μελλοθάνατους. Κατευθύνονται ιατρικά από ομάδες ειδικών και εθελοντών. Επίσης, προσφέρεται αρωγή στις οικογένειες National Hospice Organization,USA  Τέλη της δεκαετίας του 1940 και στις αρχές του 1950, έναρξη δραστηριότητας του κινήματος των Hospices στις Αγγλοσαξονικές χώρες. Σήμερα στη Βρετανία λειτουργούν > 200 ξενώνες ΣΚΟΠΟΣ των Hospices: Παροχή υποστηρικτικής και ανακουφιστικής φροντίδας ώστε οι ασθενείς να ζουν όσο το δυνατόν πληρέστερα και δημιουργικότερα μέχρι το θάνατο Επικύρωση της ζωής και όχι του θανάτου Επικύρωση της ζωής και όχι του θανάτου Ολιστική προσέγγιση της φροντίδας (ενσωμάτωση και της έννοιας της αποκατάστασης) Ολιστική προσέγγιση της φροντίδας (ενσωμάτωση και της έννοιας της αποκατάστασης)

15 15 Φροντίδα ασθενών τελικού σταδίου (συνέχεια) Συνήθεις ομάδες νοσηλευόμενων στους Ξενώνες  Ασθενείς στους οποίους δεν αποδίδουν πλέον οι θεραπευτικές παρεμβάσεις, και με εκτιμώμενο περιθώριο ζωής < 6 μήνες παρεμβάσεις, και με εκτιμώμενο περιθώριο ζωής < 6 μήνες  Ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας  Καρκινοπαθείς  Πάσχοντες από AIDS  Ασθενείς που έχουν απορριφθεί από τα κλινικά τμήματα νοσοκομείων νοσοκομείων  Σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ πολιτεία Florida USA) νοσηλεύονται και ασθενείς με μη θεραπεύσιμες ασθένειες, όχι νοσηλεύονται και ασθενείς με μη θεραπεύσιμες ασθένειες, όχι απαραίτητα τελικού σταδίου απαραίτητα τελικού σταδίου

16 16 Φροντίδα ασθενών τελικού σταδίου (συνέχεια) Πλεονεκτήματα HOSPICES Η ψυχολογική και πνευματική βοήθεια που προσφέρουν στον Η ψυχολογική και πνευματική βοήθεια που προσφέρουν στον ασθενή και την οικογένειά του. Οι καλά εδραιωμένες τεχνικές που παρέχουν για τον έλεγχο του Οι καλά εδραιωμένες τεχνικές που παρέχουν για τον έλεγχο του σωματικού πόνου. σωματικού πόνου. Η παροχή ποιοτικής νοσηλείας. Η παροχή ποιοτικής νοσηλείας. Η δυνατότητα διεξαγωγής έρευνας. Η δυνατότητα διεξαγωγής έρευνας. Αποτελεσματικότητα σε σχέση με το κόστος Αποτελεσματικότητα σε σχέση με το κόστος Άνετη διαμονή και αξιοπρεπής θάνατος Άνετη διαμονή και αξιοπρεπής θάνατος Η καταλληλότητά τους για τους υπερήλικες Η καταλληλότητά τους για τους υπερήλικες

17 17 Φροντίδα ασθενών τελικού σταδίου (συνέχεια) Παρεχόμενες υπηρεσίες  Φροντίδα σε εσωτερικούς ασθενείς (In-patient)  Κατ’ οίκον νοσηλεία  Μονάδες Ημερήσιας Φροντίδας (Day-Care Unit) Μεταξύ των στόχων η επανακοινωνικοποίηση των ασθενών και η συμμετοχή του σε διάφορες κοινωνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Υποστηρικτικές υπηρεσίες  Υποστηρικτικές υπηρεσίες Επικέντρωση στην κάλυψη των ψυχολογικών, συναισθηματικών και κοινωνικών αναγκών του ασθενούς και του περιβάλλοντός του Υποστήριξη της οικογένειας και μετά τον θάνατο του ασθενούς (συνήθως για 6 μήνες)

18 18

19 19 Φροντίδα ασθενών με προβλήματα ψυχικής υγείας Μέχρι τη δεκαετία του 1970 άσκηση της ψυχιατρικής στο νοσοκομειακό περιβάλλον. Σύγχρονη τάση: παροχή ψυχιατρικής φροντίδας εξωνοσοκομειακά Βασική αρχή: η μη αποκοπή του ασθενούς από το οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον Ελληνική πραγματικότητα  Έναρξη υλοποίησης κανονισμού περί Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης: 1984  Έναρξη προγράμματος «Ψυχαργώς» : 2000, ολοκλήρωσή του, το 2006  Με το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» δημιουργήθηκαν αρκετές εναλλακτικές δομές. δομές.  Το 2004 ζούσαν στην κοινότητα περίπου 3.000 χρόνια άρρωστοι πρώην νοσηλευόμενοι των ψυχιατρείων. πρώην νοσηλευόμενοι των ψυχιατρείων.  Ωστόσο, ζητούμενο εξακολουθεί να παραμένει η πλήρης ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, αφού δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, αφού δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί (αν και έχει σχεδιαστεί) η αρχή της τομεοποίησης (αν και έχει σχεδιαστεί) η αρχή της τομεοποίησης

20 20 Φροντίδα ασθενών με προβλήματα ψυχικής υγείας Εναλλακτικές δομές νοσηλείας των ψυχικά ασθενών Α) Νοσοκομείο Ημέρας Β) Άλλες μονάδες μερικής νοσηλείας : Κέντρο Ημέρας (day center),Νοσοκομείο Nυκτερινής Nοσηλείας(night hospital) Γ) Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Δ) Ψυχιατρική σε άλλες δομές της κοινότητας  Υπηρεσίες επαγγελματικής εκπαίδευσης  Υπηρεσίες στέγασης: Ξενώνες, Οικοτροφεία, Προστατευόμενα διαμερίσματα, Ανάδοχες Οικογένειες Προστατευόμενα διαμερίσματα, Ανάδοχες Οικογένειες  Μορφές αυτοοργάνωσης των ασθενών και των οικογενειών τους

21 21 Εξωνοσοκομειακή Φροντίδα Υγείαςείναι η υγειονομική φροντίδα που Εξωνοσοκομειακή Φροντίδα Υγείας είναι η υγειονομική φροντίδα που περιλαμβάνει διαγνωστικές, θεραπευτικές και ορισμένες προληπτικές υπηρεσίες υγείας που παρέχονται έξω από το νοσοκομείο Αναφέρεται κυρίως σε περιπατητικούς ασθενείς Αναφέρεται κυρίως σε περιπατητικούς ασθενείς Εξωνοσοκομειακή = Π.Φ.Υ Εξωνοσοκομειακή = Π.Φ.Υ Π.Φ.Υ: Έννοια ευρύτερη της εξωνοσοκομειακής Π.Φ.Υ: Έννοια ευρύτερη της εξωνοσοκομειακής Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι βασική φροντίδα βασισμένη σε πρακτικές, επιστημονικά τεκμηριωμένες και κοινωνικά αποδεκτές μεθόδους και τεχνολογία. Η φροντίδα αυτή είναι στη διάθεση όλων των πολιτών της κοινότητας και των οικογενειών τους και παρέχεται με την πλήρη συμμετοχή τους και σε κόστος που η κοινότητα και η χώρα μπορεί να επωμισθεί σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής της, μέσα στο πνεύμα της αυτοδυναμίας και της αυτοδιάθεσης. Η ΠΦΥ αποτελεί ένα βασικό συστατικό στοιχείο, όχι μόνο του συστήματος υγείας μίας χώρας, του οποίου είναι το κεντρικό σημείο αναφοράς, αλλά και του γενικότερου κοινωνικοοικονομικού εποικοδομήματος. Η ΠΦΥ φέρνει τη φροντίδα υγείας όσο το δυνατό κοντύτερα στους χώρους όπου οι άνθρωποι ζουν και εργάζονται και αποτελεί το πρώτο στοιχείο σε μια συνεχή διαδικασία παροχής υπηρεσιών υγείας. WHO, 1978 WHO, 1978

22 22 Ευρύτερο κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον Τομέας Υγείας Εξωνοσοκομειακή φροντίδα Δημόσια Υγεία Πρόληψη Δευτερογενής Πρωτογενής Τα όρια της ΠΦΥ, της Εξωνοσοκομειακής Φροντίδας, της Δημόσιας Υγείας και της Πρόληψης Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

23 23 Μορφές Εξωνοσοκομειακής Φροντίδας Υγείας Μορφές Εξωνοσοκομειακής Φροντίδας Υγείας Οικογενειακός γιατρός και Γενικός γιατρός Οικογενειακός γιατρός και Γενικός γιατρός Ενισχυμένο ιατρείο Ενισχυμένο ιατρείο Κέντρο Υγείας Κέντρο Υγείας Άλλα πολυϊατρεία Άλλα πολυϊατρεία Κινητές μονάδες Κινητές μονάδες Εξωτερικό ιατρείο νοσοκομείου Εξωτερικό ιατρείο νοσοκομείου Κατ΄οίκον νοσηλεία ή φροντίδα υγείας Κατ΄οίκον νοσηλεία ή φροντίδα υγείας Άλλες μονάδες υγείας εξωτερικών αρρώστων Άλλες μονάδες υγείας εξωτερικών αρρώστων Αιμοκάθαρση σε ανεξάρτητες μονάδες Αιμοκάθαρση σε ανεξάρτητες μονάδες Ανεξάρτητα εξωνοσοκομειακά χειρουργεία Ανεξάρτητα εξωνοσοκομειακά χειρουργεία Κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού Κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού Άλλοι προμηθευτές εξωνοσοκομειακής φροντίδας Άλλοι προμηθευτές εξωνοσοκομειακής φροντίδας Επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα υγείας Επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα υγείας Τράπεζα αίματος Τράπεζα αίματος

24 24 Οικογενειακός = Γενικός Γιατρός Οικογενειακός γιατρός (family doctor): Όρος που προσδιορίζει τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων του γιατρού σε σχέση με το σύστημα υγείας Όρος που προσδιορίζει τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων του γιατρού σε σχέση με το σύστημα υγείας Ως θεσμός παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην Αγγλία και σήμερα λειτουργεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες Ως θεσμός παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην Αγγλία και σήμερα λειτουργεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες Τον ρόλο του «ενσαρκώνουν» παθολόγοι, γιατροί χωρίς ειδικότητα, αλλά προτιμότερο είναι να τον ασκούν Γενικοί Γιατροί Τον ρόλο του «ενσαρκώνουν» παθολόγοι, γιατροί χωρίς ειδικότητα, αλλά προτιμότερο είναι να τον ασκούν Γενικοί Γιατροί Λειτουργεί ως ηθμός «φίλτρο» πριν από την προσπέλαση σε εξειδικευμένες υγειονομικές μονάδες Λειτουργεί ως ηθμός «φίλτρο» πριν από την προσπέλαση σε εξειδικευμένες υγειονομικές μονάδες Σε περιπτώσεις έλλειψης εμπιστοσύνης προς το θεσμό, αυτός χρησιμοποιείται μόνο για παρηγορητικές υπηρεσίες (π.χ συνταγογραφία) ή παρακάμπτεται εντελώς Σε περιπτώσεις έλλειψης εμπιστοσύνης προς το θεσμό, αυτός χρησιμοποιείται μόνο για παρηγορητικές υπηρεσίες (π.χ συνταγογραφία) ή παρακάμπτεται εντελώς Έχει τη φροντίδα 1.500 – 2.500 ατόμων ανάλογα με την πυκνότητα του πληθυσμού και τις γεωγραφικές και συγκοινωνιακές συνθήκες της περιοχής Έχει τη φροντίδα 1.500 – 2.500 ατόμων ανάλογα με την πυκνότητα του πληθυσμού και τις γεωγραφικές και συγκοινωνιακές συνθήκες της περιοχής

25 25 Οικογενειακός = Γενικός Γιατρός Γενικός Γιατρός (General Practitioner) Γενικός Γιατρός (General Practitioner) Όρος που αναφέρεται στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης του γιατρού Όρος που αναφέρεται στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης του γιατρού Πρόκειται για εξουσιοδοτημένο πτυχιούχο της Ιατρικής, που παρέχει προσωπική, πρωτοβάθμια και συνεχιζόμενη φροντίδα σε άτομα, οικογένειες και ένα σύνολο πληθυσμού, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο και ασθένεια Πρόκειται για εξουσιοδοτημένο πτυχιούχο της Ιατρικής, που παρέχει προσωπική, πρωτοβάθμια και συνεχιζόμενη φροντίδα σε άτομα, οικογένειες και ένα σύνολο πληθυσμού, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο και ασθένεια Η εκπαίδευση περιλαμβάνει πολλά γνωστικά αντικείμενα όπως: Παθολογία, Παιδιατρική, Γυναικολογία, Χειρουργική, Δερματολογία κλπ. 50% της εκπαίδευσης θα πρέπει να λαμβάνει χώρα στην Π.Φ.Υ Η εκπαίδευση περιλαμβάνει πολλά γνωστικά αντικείμενα όπως: Παθολογία, Παιδιατρική, Γυναικολογία, Χειρουργική, Δερματολογία κλπ. 50% της εκπαίδευσης θα πρέπει να λαμβάνει χώρα στην Π.Φ.Υ Σημαντικός ο ρόλος του Συντονιστή Εκπαίδευσης, λόγω της μη σταθερής τοποθέτησης των ασκουμένων σε μία κλινική Σημαντικός ο ρόλος του Συντονιστή Εκπαίδευσης, λόγω της μη σταθερής τοποθέτησης των ασκουμένων σε μία κλινική Στην Ελλάδα η ειδικότητα του γενικού γιατρού καθιερώθηκε το 1964, αλλά έμεινε ανενεργός για πολλά χρόνια και σήμερα οι κατέχοντες την ειδικότητα της Γενικής Ιατρικής είναι περίπου 800 Στην Ελλάδα η ειδικότητα του γενικού γιατρού καθιερώθηκε το 1964, αλλά έμεινε ανενεργός για πολλά χρόνια και σήμερα οι κατέχοντες την ειδικότητα της Γενικής Ιατρικής είναι περίπου 800

26 26 Αριθμός εξετάσεων/ 100 αρρώστους κατά χώρα και σύστημα αμοιβής ΧΩΡΕΣ Ασθενείς με παραπομπή για εξετάσεις Εξετάσεις/ ασθενή Εξετάσεις /100 ασθενείς Αμοιβή κατά πράξη ΒΕΛΓΙΟ7,14,1029,1 ΙΡΛΑΝΔΙΑ5,22,1411,1 ΕΛΒΕΤΙΑ16,12,0633,2 ΟΛΛΑΝΔΙΑ6,02,1112,7 Μέσος όρος 8,62,6021,5 Αμοιβή κατά κεφαλή – Μισθός ΙΤΑΛΙΑ9,63,6635,1 ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ12,03,6243,4 ΙΣΠΑΝΙΑ5,53,7020,3 ΒΡΕΤΑΝΙΑ5,11,557,9 Μέσος όρος 8,13,1326,7

27 27 Αυστρία1,5 Βέλγιο2,1 Τσεχία0,7 Δανία0,8* Φινλανδία0,7* Γαλλία1,7 Γερμανία1 Ουγγαρία0,7 Ιρλανδία0,5 Ιταλία0,9* Λουξεμβούργο0,7 Ολλανδία0,5 Πολωνία0,1 Πορτογαλία1,7 Σλοβακία0,4* Ισπανία0,9 Σουηδία0,6* Αγγλία0,7 Μέσος όρος 0,9 Ελλάδα0,3* Οι Γενικοί Γιατροί / 1,000 κατοίκους στην Ε.Ε 19 το 2005

28 28 Ενισχυμένο ιατρείο (infirmary-ambulatory center) Ενισχυμένο ιατρείο (infirmary-ambulatory center) Λειτουργεί συνήθως στις Αγροτικές περιοχές (π.χ αγροτικά Λειτουργεί συνήθως στις Αγροτικές περιοχές (π.χ αγροτικά ιατρεία), και στελεχώνεται από γιατρό γενικών καθηκόντων (όχι απαραίτητα γενικό ιατρεία), και στελεχώνεται από γιατρό γενικών καθηκόντων (όχι απαραίτητα γενικό γιατρό), νοσηλευτή, μαία κλπ. γιατρό), νοσηλευτή, μαία κλπ. - Ελλιπής κατάρτιση γιατρού - Ελλιπής κατάρτιση γιατρού Κέντρο Υγείας (Health Center) Κέντρο Υγείας (Health Center) Βασική μονάδα Π.Φ.Υ κυρίως στις αστικές και ημιαστικές περιοχές, Βασική μονάδα Π.Φ.Υ κυρίως στις αστικές και ημιαστικές περιοχές, που παρέχει υπηρεσίες διαφόρων ειδικοτήτων και ευρύ φάσμα που παρέχει υπηρεσίες διαφόρων ειδικοτήτων και ευρύ φάσμα διαγνωστικών υπηρεσιών καθώς και επείγουσα και ψυχιατρική περίθαλψη. διαγνωστικών υπηρεσιών καθώς και επείγουσα και ψυχιατρική περίθαλψη. Ξεκίνησε στην Αγγλία το 1920. Παρέχει υπηρεσίες σε ομάδες Ξεκίνησε στην Αγγλία το 1920. Παρέχει υπηρεσίες σε ομάδες πληθυσμού από 10.000 – 50.000 άτομα. πληθυσμού από 10.000 – 50.000 άτομα. Έχει επιστημονική και λειτουργική διασύνδεση με κάποιο Έχει επιστημονική και λειτουργική διασύνδεση με κάποιο νοσοκομείο και δυνατότητα διακομιδής ασθενών νοσοκομείο και δυνατότητα διακομιδής ασθενών Κινητές μονάδες (mobile units) Κινητές μονάδες (mobile units) Συνήθως χρησιμοποιούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες ή σε γεωγραφικές Συνήθως χρησιμοποιούνται σε αναπτυσσόμενες χώρες ή σε γεωγραφικές ιδιαιτερότητες. Παρέχουν βασικές υπηρεσίες και κυρίως διαγνωστικές ιδιαιτερότητες. Παρέχουν βασικές υπηρεσίες και κυρίως διαγνωστικές υπηρεσίες. Στελεχώνονται κυρίως με νοσηλευτικό και βοηθητικό προσωπικό. υπηρεσίες. Στελεχώνονται κυρίως με νοσηλευτικό και βοηθητικό προσωπικό.

29 29 Άλλα πολυϊατρεία (other outpatient multi-specialty Άλλα πολυϊατρεία (other outpatient multi-specialty and co-operative services centers) and co-operative services centers) Πρόκειται για πολυκλινική ή πολυϊατρείο (συνήθως στα αστικά κέντρα) όπου στεγάζονται όλες οι ιατρικές ειδικότητες και προσφέρονται και υπηρεσίες όπως οικογενειακού προγραμματισμού, αιμοδοσίας κλπ. + Αποδοτική αξιοποίηση των πόρων - Χαμηλό επίπεδο εξυπηρέτησης, φαινόμενα ουράς κλπ Εξωτερικό ιατρείο νοσοκομείου (outpatient Εξωτερικό ιατρείο νοσοκομείου (outpatient department) department) Σκοπός τους πρέπει να είναι η διαλογή των παραπεμπόμενων αρρώστων από την Π.Φ.Υ και η παρακολούθηση όσων εξέρχονται από τα νοσοκομεία.

30 30 ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ή ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (HOME CARE) Λόγοι ανάπτυξής της Λόγοι ανάπτυξής της Ανάγκη αποδοτικής χρήσης των υπηρεσιών υγείας (1/5, 1/6 του Ανάγκη αποδοτικής χρήσης των υπηρεσιών υγείας (1/5, 1/6 του κλειστού νοσηλίου εκτιμήθηκε το κόστος της κατ’ οίκον νοσηλείας κλειστού νοσηλίου εκτιμήθηκε το κόστος της κατ’ οίκον νοσηλείας στην Ελλάδα) στην Ελλάδα) Συνεχής αύξηση των χρονίως πασχόντων Συνεχής αύξηση των χρονίως πασχόντων Θετική θεραπευτική επίδραση του οικογενειακού περιβάλλοντος Θετική θεραπευτική επίδραση του οικογενειακού περιβάλλοντος Αύξηση του προσδόκιμου ζωής Αύξηση του προσδόκιμου ζωής Ανάγκη αποφυγής ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων με τη Ανάγκη αποφυγής ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων με τη γρήγορη έξοδο από το νοσοκομείο γρήγορη έξοδο από το νοσοκομείο Έλλειψη νοσοκομειακών κλινών Έλλειψη νοσοκομειακών κλινών

31 31 Σκοποί της κατ’ οίκον φροντίδας Ανακάλυψη προβλημάτων υγείας που απασχολούν τον ασθενή Ανακάλυψη προβλημάτων υγείας που απασχολούν τον ασθενή και την οικογένεια και την οικογένεια Βοήθεια ώστε η οικογένεια να αποδεχθεί και να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της προβλήματά της Ενδυνάμωση των ικανοτήτων του ατόμου για αυτοφροντίδα με την Ενδυνάμωση των ικανοτήτων του ατόμου για αυτοφροντίδα με την κατάλληλη εκπαίδευση ή ενημέρωση κατάλληλη εκπαίδευση ή ενημέρωση Αγωγή υγείας του ασθενή και της οικογένειας, σε περιπτώσεις όπου ο βαθμός ενημέρωσης είναι, για πολλούς λόγους, προβληματικός Εξασφάλιση υπηρεσιών τις οποίες χρειάζεται η οικογένεια αλλά δεν μπορεί να επιτύχει μόνη της μπορεί να επιτύχει μόνη της Προϋπόθεση επιτυχίας η συνεργασία με την οικογένεια. Συνεπώς, όλες οι ενέργειες γίνονται μαζί με την οικογένεια και όχι για την οικογένεια

32 32 Προσφερόμενες υπηρεσίες κατ’ οίκον φροντίδας Ατομική υγιεινή και διδασκαλία ατομικής καθαριότητας Ατομική υγιεινή και διδασκαλία ατομικής καθαριότητας Αγωγή υγείας και διαπαιδαγώγηση για υγιεινές συνθήκες ζωής Αγωγή υγείας και διαπαιδαγώγηση για υγιεινές συνθήκες ζωής (διατροφή, ανάπαυση, ψυχαγωγία, κατά του καπνίσματος και (διατροφή, ανάπαυση, ψυχαγωγία, κατά του καπνίσματος και κατάχρησης αλκοόλ). κατάχρησης αλκοόλ). Ηθική και ψυχολογική υποστήριξη Ηθική και ψυχολογική υποστήριξη Νοσηλεία στο σπίτι (εάν χρειάζεται) Νοσηλεία στο σπίτι (εάν χρειάζεται) Φυσιοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, γυμναστική αποκατάστασης Φυσιοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, γυμναστική αποκατάστασης Συμβουλευτική οικογένειας Συμβουλευτική οικογένειας Πληροφόρηση διαθέσιμων κοινωνικών πηγών και πόρων για την Πληροφόρηση διαθέσιμων κοινωνικών πηγών και πόρων για την υγεία, ώστε η οικογένεια να μπορεί να τα χρησιμοποιεί όταν τα χρειάζεται υγεία, ώστε η οικογένεια να μπορεί να τα χρησιμοποιεί όταν τα χρειάζεται Διεπιστημονική ομάδα στην κατ’ οίκον φροντίδα Ιατρική υπηρεσία Ιατρική υπηρεσία Νοσηλευτική υπηρεσία (πρωτοβάθμιοι νοσηλευτές – επισκέπτες υγείας) Νοσηλευτική υπηρεσία (πρωτοβάθμιοι νοσηλευτές – επισκέπτες υγείας) Φυσιοθεραπευτής, Κινησιοθεραπευτής Φυσιοθεραπευτής, Κινησιοθεραπευτής Ψυχολόγος Ψυχολόγος Βοηθητικό προσωπικό, Οικιακοί βοηθοί Βοηθητικό προσωπικό, Οικιακοί βοηθοί Εθελοντές Εθελοντές

33 33 Άλλες Μονάδες Υγείας Εξωτερικών Αρρώστων Αιμοκάθαρση σε Ανεξάρτητες Μονάδες (Dialysis Centers) Πρόκειται για μονάδες εκτός του νοσοκομειακού περιβάλλοντος όπου διενεργείται αιμοκάθαρση με τη βοήθεια νοσηλευτικού προσωπικού και με τη συμμετοχή ειδικού ιατρού, όταν κρίνεται απαραίτητο. Λειτουργική και επιστημονική διασύνδεση με νοσοκομείο αναφοράς + μειωμένο κόστος σε σύγκριση με τη νοσοκομειακή N.225/2000, επιτρέπεται και στην Ελλάδα η ίδρυση τέτοιων μονάδων Ανεξάρτητα εξωνοσοκομειακά χειρουργεία (freestanding ambulatory surgery centers) = day cases surgeries (λαμβάνουν χώρα εντός του νοσοκομείου) Διενέργεια επεμβάσεων μέσης βαρύτητας σε αυτόνομες μονάδες κατάλληλα στελεχωμένες και εξοπλισμένες (χειρουργικές αίθουσες, ακτινολογικά μηχανήματα, αναισθησιολογικό εξοπλισμό κλπ) Δεν λειτουργούν επί του παρόντος στην Ελλάδα

34 34 Άλλες Μονάδες Υγείας Εξωτερικών Αρρώστων (συνέχεια) Κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού (family planning centers) Σκοποί : Η επίλυση δημογραφικών προβλημάτων Η επίλυση δημογραφικών προβλημάτων Η μείωση των εκτρώσεων Η μείωση των εκτρώσεων Η προαγωγή της υγείας της μητέρας Η προαγωγή της υγείας της μητέρας Η προαγωγή της υγείας των παιδιών Η προαγωγή της υγείας των παιδιών Η αντιμετώπιση της στειρότητας Η αντιμετώπιση της στειρότητας Η πρόληψη των αφροδίσιων νοσημάτων Η πρόληψη των αφροδίσιων νοσημάτων