26/9/2016 1 Παιδαγωγικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ εκπαιδευτικών-παιδιών Ευθυμία Γουργιώτου Eπίκουρη Καθηγήτρια Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Παρουσίαση με θέμα: "26/9/2016 1 Παιδαγωγικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ εκπαιδευτικών-παιδιών Ευθυμία Γουργιώτου Eπίκουρη Καθηγήτρια Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστήμιο Κρήτης."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 26/9/2016 1 Παιδαγωγικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ εκπαιδευτικών-παιδιών Ευθυμία Γουργιώτου Eπίκουρη Καθηγήτρια Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστήμιο Κρήτης

2 26/9/2016 2 Εισαγωγή Ένα από τα πιο βασικά συστατικά της προσχολικής εκπαίδευσης είναι οι διδακτικές αλληλεπιδράσεις που πραγματοποιούνται ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και τα παιδιά. Η ανάλυσή τους μπορεί να βοηθήσει τον εκπαιδευτικό να κατανοήσει και να ελέγξει αποτελεσματικότερα τη δική του αλληλεπίδραση, και τον τρόπο με τον οποίο αυτή ωφελεί τους μαθητές του/της (Pakarinen, Lerkkanen, Poikkeus, Kiuru, Siekkinen, Rasku-Puttonen, & Nurmi, 2010).

3 26/9/2016 3 Κοινωνικές-Παιδαγωγικές αλληλεπιδράσεις Κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι το σύνολο των αμοιβαίων επιρροών, των στάσεων, συναισθημάτων και πράξεων ατόμων ή ομάδων που ασκούνται στο πλαίσιο της κοινωνίας, οι οποίες υφίστανται συνεχώς και ασταμάτητα (Γκότοβος, 1997). Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις οι οποίες συντελούνται στα πλαίσια των σχολικών σχέσεων ονομάζονται «παιδαγωγικές». (Γκότοβος, 1997)

4 26/9/2016 4 Οι βασικές συνιστώσες μιας αποτελεσματικής αλληλεπίδρασης Ο/Η εκπαιδευτικός Το παιδί Η παιδαγωγική σχέση

5 26/9/2016 5 Είδη αλληλεπίδρασης Στατική Δυναμική Συμμετρική Ασύμμετρη Αντιδραστική Ψευδοαλληλεπίδραση

6 26/9/2016 6 Θεωρίες που στηρίζουν την διαλογική μορφή επικοινωνίας στο νηπιαγωγείο Συμπεριφοριστική (Skiner, Watson) Γνωστική (Piaget, Bruner) Συμβολικής αλληλεπίδρασης (Mead) Πολλαπλής νοημοσύνης (Gardner) Ζώνης της επικείμενης ανάπτυξης (Vygotsky) Μέθοδος «σκαλωσιάς» (Vygotsky)

7 26/9/2016 7 Προηγούμενες έρευνες Αργυροπούλου & Παπούδη, 2011; Σακελαρίου και Ρέντζου, 2011 Wilcox -Herzog, Amanda, Kontos, και Susan, 1998; Jeffrey Trawick-Smith και Traci Dziurgot ; Mahoney & Wheeden, 1999; Coplan & Prakash, 2003; Lobman, 2006; Blay & Ireson, 2009; Harper & McCluskey, 2003 ; Bassett, Blatchford & Brown, 2011; Baker, 2006; Girolametto, Weitzman, Lieshout & Duff, 2000.

8 26/9/2016 8 Η σημαντικότητα των παιδαγωγικών αλληλεπιδράσεων στην μάθηση και στην ανάπτυξη των μικρών παιδιών Στην απόκτηση νέων γνώσεων και πληροφοριών Στην επίλυση προβλημάτων Στην κοινωνικο- συναισθηματική ανάπτυξη Στη γλωσσική ανάπτυξη Στην ανάπτυξη της λογικομαθηματικής σκέψης Στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας και της φαντασίας

9 26/9/2016 9 H ποιότητα των προγραμμάτων Π.Ε. ποικίλει Πολλά παιδιά ευεργετούνται από τα προγράμματα που παρακολουθούν. Αρκετά όμως παιδιά δεν έχουν σημαντικά οφέλη.

10 26/9/2016 10 Αξιολόγηση κι ερμηνεία των παιδαγωγικών αλληλεπιδράσεων ECERS (Early Childhood Environment Rating Scale) (Harms & Clifford, 1980 σε: Grinder, 2007) Infant/Toddler Environement Rating Scale-Revised» (ITERS-R) (Harms, Cryer, & Clifford, 1990 σε: Grinder, 2007) Family Day Care Rating Scale» (FDCRS) (Harms & Clifford, 1989 σε: Grinder, 2007) School-Age Care Environment Rating Scale» (SACERS) (Harms, Jacobs, & White, 1996 σε: Grinder, 2007)

11 26/9/2016 11 Αξιολόγηση κι ερμηνεία των παιδαγωγικών αλληλεπιδράσεων «Assessment of Practices in Early Elementary Classrooms» (APPEC) (Maxwell, Mcwilliam, Hemmeter, Ault, & Schuster, 2001 σε: Grinder, 2007) «Caregiver Interaction Scale» (CIS) (Jeffrey Arnett,1989) «Early Language and Literacy Classroom Observation» (ELLCO) (Smith & Dickinson, 2002 σε: Grinder, 2007) «Classroom Assessment Scoring System» (CLASS) (Pianta, La Paro, & Hamre, 2008 σε: Hamre, Goffin, & Sayre, 2009)

12 26/9/2016 12 Το πλαίσιο για την αξιοποίηση των αλληλεπιδράσεων στη διδακτική μας Γνωρίζω Παρατηρώ Προωθώ Την ανάπτυξη των παιδιών

13 26/9/2016 13 Οι αλληλεπιδράσεις μέσα στην τάξη: Είναι το σύνολο των λεκτικών και μη λεκτικών ανταλλαγών μεταξύ παιδιών και εκπαιδευτικών. Οι αλληλεπιδράσεις περιλαμβάνουν: – Τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς – Τα παιδιά μεταξύ τους Όλες οι αλληλεπιδράσεις λαμβάνουν χώρα κάθε στιγμή κατά τη διάρκεια του ημερήσιου προγράμματος.

14 26/9/2016 14 Οι αλληλεπιδράσεις μέσα στην τάξη: Συναισθηματική υποστήριξη Οργάνωση τάξης Διδακτική υποστήριξη

15 26/9/2016 15 Τι είναι η συναισθηματική υποστήριξη; Η ικανότητα του εκπαιδευτικού να παρέχει εξατομικευμένη υποστήριξη. Η ικανότητά του να υποστηρίζει την αυτονομία και την αυτοαντίληψη των παιδιών.

16 26/9/2016 16 Γιατί είναι σημαντική η συναισθηματική υποστήριξη; Συνδέεται με σημαντικά αποτελέσματα στη: – Μείωση εσωτερικευμένων συμπεριφορών – Αύξηση κοινωνικών συμπεριφορών – Αύξηση θετικών αλληλεπιδράσεων, όπως: το συνεργατικό παιχνίδι, κοινωνικές δεξιότητες, κ.ά.

17 26/9/2016 17 1. Συναισθηματική υποστήριξη Η ικανότητα του εκπαιδευτικού να παρέχει εξατομικευμένη υποστήριξη Η ικανότητά του να υποστηρίζει την αυτονομία και την αυτοαντίληψη των παιδιών Ευαισθησία Εκπαιδευτικού Θετικό Κλίμα Ενίσχυση και ενσωμάτωση των ιδεών των παιδιών στο πρόγραμμα Υποστήριξη της Αυτονομίας και της Ηγεσίας Διδακτικές στρατηγικές Συνείδηση, Ανταπόκριση, Αφοσίωση του εκπαιδευτικού στα προβλήματα των παιδιών, Υποστήριξη του παιδιού Σχέση που Αναπτύσσει ο/η Εκπαιδευτικός με τα Παιδιά, Στοργή, Θετική Επικοινωνία, Σεβασμός Ενθάρρυνση των παιδιών να μοιράζονται μαζί του και μεταξύ τους ιδέες Ευελιξία κι η Εστίαση στο μικρό παιδί Έκφραση των παιδιών Ελευθερία στην κίνηση

18 1. Συναισθηματική υποστήριξη Ο άξονας «Συναισθηματική Ενίσχυση» επικεντρώνεται α) στον τρόπο με τον οποίο ο εκπαιδευτικός βοηθά τους μαθητές της τάξης του να αναπτύξουν ζεστές κι υποστηρικτικές σχέσεις με τον ίδιο και τους συνομηλίκους τους, β) στην ικανότητά του να παρέχει εξατομικευμένη υποστήριξη, καθώς και γ) στην ικανότητά του να υποστηρίζει την αυτονομία και την αυτοαντίληψη των παιδιών. 26/9/2016 18

19 Κατηγορίες του άξονα της Συναισθηματικής Ενίσχυσης Δημιουργία Θετικού Κλίματος από τον εκπαιδευτικό, η οποία αξιολογεί την γενική συναισθηματική ατμόσφαιρα της τάξης και τη σχέση μεταξύ του εκπαιδευτικού και των μαθητών – α) τη «Σχέση που αναπτύσσει ο εκπαιδευτικός με τα παιδιά» που αφορά τις μη λεκτικές αλληλεπιδράσεις του εκπαιδευτικού με τα παιδιά, τις ομαδικές δραστηριότητες που προτείνει στα παιδιά, τη βοήθεια που προσφέρουν τα παιδιά στους συνομηλίκους τους, την ισότιμη φροντίδα του εκπαιδευτικού προς όλα τα παιδιά και τη δυνατότητα για ανάπτυξη κοινωνικών συζητήσεων που προσφέρει στα παιδιά, – β) τη «Θετική Στοργή» η οποία εκτιμάται από το χαμόγελο, το γέλιο και τον ενθουσιασμό των μικρών παιδιών, – γ) τη «Θετική Επικοινωνία» η οποία αξιολογεί την λεκτική και μη λεκτική έκφραση του εκπαιδευτικού προς τα παιδιά, καθώς και τις θετικές προσδοκίες που έχει από αυτά και – δ) τον «Σεβασμό», η οποία επικεντρώνεται στην οπτική επαφή, στη χρήση της ζεστής κι ήρεμης φωνής, στην ομιλία με σεβασμό και στη διάθεση των παιδιών να συνεργάζονται και να μοιράζονται εμπειρίες, καθώς και το θετικό κλίμα που επικρατεί στη τάξη όταν ο εκπαιδευτικός επαινεί τα παιδιά κι όταν προσφωνεί τα ονόματα αυτών. 26/9/2016 19

20 Κατηγορίες του άξονα της Συναισθηματικής Ενίσχυσης Το Αρνητικό Κλίμα που ενδεχομένως καλλιεργεί ο εκπαιδευτικός μέσα στην τάξη: – Πιο συγκεκριμένα, οι τάξεις χαρακτηρίζονται από ένα υψηλό αρνητικό κλίμα όταν ο εκπαιδευτικός και τα παιδιά εκνευρίζονται συχνά, όταν είναι θυμωμένα το ένα με το άλλο, όταν δεν μπορούν να διαχειριστούν τις αρνητικές καταστάσεις οι οποίες εντέλει κλιμακώνονται, όταν υφίσταται ανάμεσά τους ο εμπαιγμός και τέλος όταν υπάρχει εχθρική ή επιθετική συμπεριφορά από την πλευρά του εκπαιδευτικού και / ή των παιδιών. 26/9/2016 20

21 Κατηγορίες του άξονα της Συναισθηματικής Ενίσχυσης Η Ευαισθησία του Εκπαιδευτικού να ανταποκριθεί στις ανάγκες των παιδιών (εκπαιδευτικές, συναισθηματικές και κοινωνικές). – α) τη «Συνειδητότητα», η οποία επικεντρώνεται στην ετοιμότητα του εκπαιδευτικού για προβλήματα που πιθανότατα μπορεί να προκύψουν, στην κατάλληλη προετοιμασία του για αυτά και στις παρατηρήσεις του σχετικά με την έλλειψη της κατανόησης των παιδιών και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, – β) την «Ανταπόκριση» του εκπαιδευτικού να αναγνωρίζει τα συναισθήματα των παιδιών, παρέχοντας στήριξη, βοήθεια και εξατομικευμένη υποστήριξη και να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ερωτήσεις, τις ανησυχίες και τις ανάγκες τους, – γ) την «Προσήλωση του εκπαιδευτικού στα προβλήματα των παιδιών» μέσα από την έγκυρη κι αποτελεσματική βοήθεια για την επίλυσή τους και – δ) στην «Υποστήριξη των παιδιών» όταν αυτά του ζητούν βοήθεια και καθοδήγηση ενόσω συμμετέχουν σε αυθόρμητες και δημιουργικές δραστηριότητες. 26/9/2016 21

22 Κατηγορίες του άξονα της Συναισθηματικής Ενίσχυσης Η Εκτίμηση των Προοπτικών των Μαθητών, η οποία αφορά στον βαθμό που οι αλληλεπιδράσεις του εκπαιδευτικού με τα παιδιά κι οι δραστηριότητες της τάξης δίνουν έμφαση στα ενδιαφέροντα των παιδιών, στα κίνητρα και τις απόψεις τους. – α) η «Ευελιξία κι η Επικέντρωση στο παιδί» που επικεντρώνεται στην ευελιξία του εκπαιδευτικού να ενσωματώνει τις ιδέες των παιδιών στον σχεδιασμό της διδασκαλίας και στην καθοδήγηση του εκπαιδευτικού από τα παιδιά κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων, β) η «Υποστήριξη της αυτονομίας και της ηγεσίας των παιδιών» που αξιολογεί τις ευθύνες που μοιράζει ο εκπαιδευτικός στα παιδιά και τις ευκαιρίες που τους δίνει για να κάνουν επιλογές, να σχεδιάζουν μια δραστηριότητα ή ένα σχέδιο εργασίας. και να συμμετέχουν σε δραστηριότητες, ώστε να αυτονομηθούν, γ) η «Ενθάρρυνση της έκφρασης των παιδιών» όπου αξιολογείται η ενθάρρυνση που δέχονται τα παιδιά από τον εκπαιδευτικό προκειμένου να εκφράσουν τις απόψεις και τις ιδέες τους και ο τρόπος με τον οποίο εκμαιεύονται οι ιδέες και λύσεις των παιδιών εκ μέρους του εκπαιδευτικού, και δ) ο «Περιορισμός της κίνησης των παιδιών», μεταβλητή με την οποία αξιολογείται ο βαθμός ελευθερίας στη κίνηση των παιδιών μέσα στην τάξη. Επιπλέον, σε αυτή την υποκατηγορία μπορεί να εξεταστεί κι η έμφαση που δίνει ο εκπαιδευτικός στα ενδιαφέροντα των παιδιών, στα κίνητρά τους και στον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τα πράγματα κι η ενθάρρυνση που δίνει στα παιδιά για να δουλεύουν σε ομάδες. 26/9/2016 22

23 Στρατηγικές εφαρμογής (Οδηγός εκπαιδευτικού για το Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου, 2011) Σε ομαδικό επίπεδο – Δράσεις που προκύπτουν από τα ίδια τα παιδιά – Δράσεις που προτείνει ο ίδιος ο εκπαιδευτικός Σε ατομικό επίπεδο Δράσεις που προκύπτουν από τη διαπραγμάτευση παιδιών και εκπαιδευτικού 26/9/2016 23

24 Παραδείγματα Αναγνώριση και διαχείριση συναισθημάτων 26/9/2016 24

25 2. Παιδαγωγικές αλληλεπιδράσεις και οργάνωση τάξης Παραγωγικότητα Αύξηση του Εκπαιδευτικού Χρόνου, Ρουτίνα, Μετάβαση, Προετοιμασία Σχεδιασμός της Εκπαιδευτικής Μάθησης Ξεκάθαρες Απαιτήσεις Συμπεριφοράς, Επαγγελματισμός, Ανακατεύθυνση της Ανάρμοστης Συμπεριφοράς, Συμπεριφορά του Μαθητή Διαχείριση της Συμπεριφοράς Αποτελεσματική Διευκόλυνση, Ποικιλία μέσων και υλικών, Ενδιαφέροντα του Μαθητή, Σαφήνεια διδακτικών στόχων 26/9/2016 25

26 2. Τι είναι η Οργανωτική Υποστήριξη H Οργάνωση της Τάξης εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο οι εκπαιδευτικοί προωθούν και ενισχύουν θετικά και αποτελεσματικά τη ρουτίνα και τη διαχείριση της τάξης, διαχειρίζονται τον χρόνο και τις δραστηριότητες για να προωθήσουν την εμπλοκή των παιδιών στην δημιουργική και βοηθούν τους μαθητές να αναπτύξουν δεξιότητες διαχείρισης της συμπεριφορά τους, να εκφράζονται όσο το δυνατόν περισσότερο σε καθημερινό επίπεδο και να συγκρατούν το ενδιαφέρον τους κατά τη διάρκεια αυτών. 26/9/2016 26

27 Κατηγορίες του άξονα της oργανωτικής ενίσχυσης Η Παραγωγικότητα, η οποία υποδεικνύει το πόσο καλά ο εκπαιδευτικός διαχειρίζεται τον χρόνο της διδασκαλίας και τη ρουτίνα, ώστε τα παιδιά να έχουν την ευκαιρία να βιώσουν εμπειρίες και να αναπτύξουν γνώσεις, δεξιότητες και συμπεριφορές. – α) την «Αύξηση του Εκπαιδευτικού Χρόνου», η οποία επικεντρώνεται στην προετοιμασία των δραστηριοτήτων, στην επιλογή των εναλλακτικών δραστηριοτήτων και στην αποτελεσματική ολοκλήρωση των καθηκόντων, – β) τη «Ρουτίνα», σύμφωνα με την οποία τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν μέσα στην τάξη, πώς πρέπει να το κάνουν, δεν πρέπει να περιφέρονται άσκοπα μέσα στον χώρο της τάξης κι ο εκπαιδευτικός οφείλει να τους δίνει σαφείς οδηγίες, – γ) τη «Μετάβαση», η οποία πρέπει να είναι σύντομη κι αποτελεσματική, προκειμένου να υπάρχει μια σαφής διαδοχικότητα ανάμεσα στις δραστηριότητες και τα παιδιά να μαθαίνουν μέσα από τις ευκαιρίες που τους δίνονται και – δ) την «Προετοιμασία», σύμφωνα με την οποία ο εκπαιδευτικός οφείλει να είναι απόλυτα προετοιμασμένος σχετικά με το θέμα της διδασκαλίας του, να έχει έτοιμα τα υλικά που πρόκειται να χρησιμοποιήσει και να μεριμνήσει ώστε τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε αυτά 26/9/2016 27

28 Κατηγορίες του άξονα της oργανωτικής ενίσχυσης Η Διαχείριση της Συμπεριφοράς, η οποία υποδηλώνει την ικανότητα του εκπαιδευτικού να χρησιμοποιεί αποτελεσματικές μεθόδους για να προβλέπει, να προλαμβάνει, να ελέγχει και να διαχειρίζεται μια δύσκολη συμπεριφορά. – α) οι «Ξεκάθαρες Απαιτήσεις Συμπεριφοράς», η οποία επικεντρώνεται στις ξεκάθαρες απαιτήσεις του εκπαιδευτικού σχετικά με τη συμπεριφορά, τη συνέπεια και τη σαφήνεια των κανόνων από τα παιδιά, – β) ο «Επαγγελματισμός», σύμφωνα με την οποία ο εκπαιδευτικός οφείλει να μην πανικοβάλλεται μπροστά σε ένα πρόβλημα συμπεριφοράς ή έντασης, να το παρακολουθεί, να το ερμηνεύει και να μην είναι ευερέθιστος, – γ) την «Ανακατεύθυνση της Δύσκολης Συμπεριφοράς», η οποία εστιάζει στην αποτελεσματική μείωση αυτής από τον εκπαιδευτικό ο οποίος προσπαθεί να επικεντρώνεται στα θετικά στοιχεία της συμπεριφοράς, να χρησιμοποιεί έξυπνους τρόπους για να ανακατευθύνει την συμπεριφορά, να έχει λειτουργικά αποτελέσματα η ανακατεύθυνσή της και να μειώνει τον χρόνο που διαθέτει σε ζητήματα συμπεριφοράς και – δ) τη «Συμπεριφορά του παιδιού», η οποία αξιολογεί τη συχνότητα με την οποία τα παιδιά ανταποκρίνονται στην αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και τον χαμηλό βαθμό της επιθετικότητας και περιφρόνησης προς τους κανόνες της τάξης που εκφράζουν. 26/9/2016 28

29 Κατηγορίες του άξονα της oργανωτικής ενίσχυσης Ο Σχεδιασμός της Εκπαιδευτικής Μάθησης η οποία αξιολογεί τις ενέργειες του εκπαιδευτικού όσον αφορά τη θεματική, τις δραστηριότητες, τις γωνιές και τα υλικά που σχεδιάζει και προσφέρει προκειμένου να αυξήσει τις ευκαιρίες για την εμπλοκή των παιδιών σε αυτές, την ικανότητά τους να μάθουν, να βιώσουν, να αντιληφθούν, να εξερευνήσουν και να χρησιμοποιήσουν τα υλικά. – α) την «Αποτελεσματική Διευκόλυνση» η οποία περιλαμβάνει την εμπλοκή του εκπαιδευτικού στις εμπειρίες των παιδιών, τις αποτελεσματικές ερωτήσεις που απευθύνει προς τα παιδιά για την ενεργοποίηση και τη διεύρυνση της εμπλοκής τους στις δραστηριότητες, β) την «Ποικιλία των Ακουστικών, Οπτικών και Κινητικών Εμπειριών κι Υλικών». Η κατηγορία αυτή αξιολογεί την ποικιλία των ακουστικών, οπτικών και κινητικών ευκαιριών και δημιουργικών υλικών που παρέχει ο εκπαιδευτικός στα παιδιά γ) τα «Ενδιαφέροντα του παιδιού», η οποία εξετάζει αν οι μαθητές συμμετέχουν ενεργά, αν ακούν προσεκτικά κι εάν έχουν επικεντρωμένη την προσοχή τους στις δραστηριότητες ή στον εκπαιδευτικό και δ) τη «Σαφήνεια των μαθησιακών στόχων» κι αφορά την ανεπτυγμένη οργάνωση του εκπαιδευτικού, τον αναπροσανατολισμό των ιδεών των παιδιών και την αντικειμενικότητα του εκπαιδευτικού σχετικά με τις απαιτήσεις που έχει από τα παιδιά. 26/9/2016 29

30 3. Τι είναι η διδακτική υποστήριξη Η Διδακτική Υποστήριξη εστιάζει στους τρόπους με τους οποίους οι εκπαιδευτικοί εφαρμόζουν συζητήσεις και δραστηριότητες όταν αλληλεπιδρούν με τα παιδιά προκειμένου να ενισχύσουν αποτελεσματικά τον συλλογισμό, τη γλωσσική ανάπτυξη (Pianta et al., 2008) και τη γνώση τους. Επιπλέον, μέσω την παιδαγωγικής ενίσχυσης τα παιδιά μαθαίνουν να λύνουν προβλήματα και να σκέφτονται δημιουργικά, λαμβάνουν εξατομικευμένη ανατροφοδότηση σχετικά με την μάθησή τους κι αναπτύσσουν μια πιο περίπλοκη γλώσσα έκφρασης. 26/9/2016 30

31 3. Κατηγορίες του άξονα Διδακτική υποστήριξη Ανάπτυξη του Τρόπου Σκέψης Ανάλυση και Αιτιολόγηση, Ενσωμάτωση προηγούμενων γνώσεων, Σύνδεση με τον Πραγματικό Κόσμο Ποιότητα της Ανατροφοδότησης Μέθοδος της Σκαλωσιάς, Κυκλική Ανατροφοδότηση, Αμεσότητα Μέσω της Διδασκαλίας, Παροχή πληροφοριών, Παρότρυνση κι Επιβεβαίωση. Γλωσσικό Μοντέλο Συχνές Συζητήσεις, Ερωτήσεις Ανοιχτού – Κλειστού Τύπου, Επανάληψη κι Επέκταση πληροφοριών, Ανεπτυγμένη Μορφή Γλώσσας 26/9/2016 31

32 3. Κατηγορίες του άξονα Διδακτική υποστήριξη Η Ανάπτυξη του Τρόπου Σκέψης και αφορά τη χρήση εκπαιδευτικών συζητήσεων και δραστηριοτήτων από τον εκπαιδευτικό για να προωθηθούν περισσότερο οι ικανότητες του τρόπου σκέψης, της δημιουργικότητας και της επιχειρηματολογίας των παιδιών σχετικά με την επίλυση προβλημάτων. – α) την «Ανάλυση κι Αιτιολόγηση», η οποία αξιολογεί τον λόγο και τον τρόπο με τον οποίο ο εκπαιδευτικός απευθύνει τις ερωτήσεις προς τα παιδιά σχετικά με τη λύση των προβλημάτων, την πρόβλεψη και τον πειραματισμό, την ταξινόμηση και τις συγκρίσεις και τέλος, την αξιολόγηση, – β) τη «Δημιουργικότητα», οποία επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο ο εκπαιδευτικός αναπτύσσει τη συζήτηση με τα παιδιά για την ανταλλαγή, τον σχεδιασμό και την παραγωγή ιδεών για τη λύση των προβλημάτων, – γ) την «Ενσωμάτωση», η οποία αξιολογεί την ικανότητα του εκπαιδευτικού να συνδέει τα θέματα και τις δραστηριότητες με τις προηγούμενες γνώσεις των παιδιών – δ) τη «Σύνδεση με τον Πραγματικό Κόσμο», η οποία αξιολογεί την ικανότητα του εκπαιδευτικού να προσαρμόζει τα θέματα που διαπραγματεύεται με τα παιδιά στον πραγματικό κόσμο, τη ζωή και τις εμπειρίες των παιδιών. 26/9/2016 32

33 3. Κατηγορίες του άξονα Διδακτική υποστήριξη Η Ποιότητα της Ανατροφοδότησης, η οποία αξιολογεί σε ποιο βαθμό η θέληση του εκπαιδευτικού για ανατροφοδότηση είναι επικεντρωμένη στη διευρυμένη μάθηση και κατανόηση. – α) τη «Μέθοδο της Σκαλωσιάς» που αφορά τη βοήθεια και τις υποδείξεις του εκπαιδευτικού με σκοπό να «οικοδομήσουν» τα παιδιά τις νέες γνώσεις πάνω στις παλιές, – β) την «Κυκλική Ανατροφοδότηση» η οποία εστιάζει στις συνεχόμενες εναλλαγές, στην επιμονή του εκπαιδευτικού και στις συνεχόμενες ερωτήσεις, – γ) την «Ποιότητα της Ανατροφοδότησης», η οποία αξιολογεί τις ερωτήσεις, τις απαντήσεις και τις πράξεις που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας καθώς και την επιθυμία του εκπαιδευτικού να του εξηγήσουν τα παιδιά τον τρόπο σκέψης τους, – δ) την «Παροχή πληροφοριών» με την οποία αξιολογείται αν ο εκπαιδευτικός δίνει τις απαραίτητες διευκρινήσεις και τη στοχευμένη ανατροφοδότηση στα παιδιά και – ε) την «Παρότρυνση κι Επιβεβαίωση» με την οποία εκτιμάται κατά πόσο ο εκπαιδευτικός αναγνωρίζει και ενισχύει θετικά την ανταπόκριση των παιδιών. 26/9/2016 33

34 3. Κατηγορίες του άξονα Διδακτική υποστήριξη Το Γλωσσικό Μοντέλο, η οποία αξιολογεί την ποιότητα και την ποσότητα της χρήσης από τον εκπαιδευτικό τεχνικών γλωσσικής παρακίνησης και διευκόλυνσης κατά τη διάρκεια των εξατομικευμένων αλληλεπιδράσεων σε μικρές και μεγάλες ομάδες παιδιών. – α) τις «Συχνές Συζητήσεις», η οποία αξιολογεί τον αριθμό των εναλλαγών σε μια συζήτηση, των ελεύθερων απαντήσεων, των συζητήσεων μεταξύ των παιδιών, των συζητήσεων με νόημα, των προσωπικών και των παράλληλων συζητήσεων, – β) τις «Ερωτήσεις Ανοιχτού – Κλειστού Τύπου». Η κατηγορία αυτή αξιολογεί τις ερωτήσεις που απαιτούν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις και τις απαντήσεις που δίνουν τα παιδιά, – γ) την «Επανάληψη και διεύρυνση των πληροφοριών», η οποία επικεντρώνεται στην επανάληψη και την επέκταση των πληροφοριών, – δ) την «Προσωπική και Παράλληλη Ομιλία», στην οποία υπάγεται ο σχεδιασμός ατομικών λειτουργιών με τη γλώσσα κι ο σχεδιασμός λειτουργιών των παιδιών με τη γλώσσα και ε) την «Ανεπτυγμένη Μορφή της Γλώσσας», η οποία αξιολογεί την ποικιλία των λέξεων και το αν οι λέξεις σχετίζονται με γνωστές λέξεις κι ιδέες. 26/9/2016 34

35 26/9/2016 35 Συμπέρασμα Η παιδαγωγική είναι λοιπόν αυτή που προσδίδει αξία στα παιδαγωγικές αλληλεπιδράσεις και τις καθιστά το πιο σημαντικό μέγεθος για την αναγνώριση της ποιότητας ενός προγράμματος Π.Ε..

36 26/9/2016 36 Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Έφη Γουργιώτου egourgiotou@edc.uoc.gr