Η Αναγέννηση και η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση Βιογραφίε ς Σχεδιάγραμμα Λευκό σχεδιάγραμμα Φύλλο εργασίας Γλωσσάρι Παρουσίαση μαθήματος.

Παρουσίαση με θέμα: "Η Αναγέννηση και η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση Βιογραφίε ς Σχεδιάγραμμα Λευκό σχεδιάγραμμα Φύλλο εργασίας Γλωσσάρι Παρουσίαση μαθήματος."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η Αναγέννηση και η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση Βιογραφίε ς Σχεδιάγραμμα Λευκό σχεδιάγραμμα Φύλλο εργασίας Γλωσσάρι Παρουσίαση μαθήματος

2 Βιογραφίες Γαλιλαίος Θεόδωρος Γαζής Ιωάννης Γουτεμβέργιος Μιχαήλ Άγγελος Λεονάρντο ντα Βίντσι Σάντρο Μποττιτσέλλι Ραφαήλ Δομήνικος Θεοτοκόπουλος Έρασμος Σαίξπηρ Μιγκέλ ντε Θερβάντες Μαρτίνος Λούθηρος Ιωάννης Καλβίνος Αρχική σελίδα

3 Μεσαίωνας ονομάζεται η χρονική περίοδος της Ευρωπαϊκής ιστορίας που διαδέχεται την περίοδο της Αρχαιότητας και τελειώνει με την περίοδο της Αναγέννησης. Διήρκεσε περίπου 1000 χρόνια, από την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους (476 μ.Χ.) και το θάνατο του Ιουστινιανού Α' (565 μ.Χ.), του τελευταίου βυζαντινού αυτοκράτορα που διαπνεόταν από το όραμα της αναβίωσης της παλαιάς Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της παγκόσμιας κυριαρχίας της, ως και την εποχή της κατάληψης της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους(1453 μ.Χ.) και την ανακάλυψη της Αμερικής (1492 μ.Χ.) από τον Κολόμβο. Ο Μεσαίωνας έμεινε γνωστός ως η περίοδος των Σκοτεινών Αιώνων. Οι ιστορικοί, κυρίως της εποχής του Διαφωτισμού, χαρακτήρισαν το Μεσαίωνα περίοδο θρησκευτικού φανατισμού και οπισθοδρόμησης. Μεσαίωνας

4 Αναφέρεται ως ο «πατέρας της σύγχρονης Αστρονομίας» Η θεωρία του ηλιακού συστήματος υποστήριξε ότι η Γη και οι άλλοι πλανήτες, στρέφονται γύρω από τον Ήλιο. Η κοινή αντίληψη της εποχής ήταν ότι ο Ήλιος, η Σελήνη και τα άστρα γύριζαν γύρω από τη Γη, η οποία έμενε ακίνητη. Επειδή ο Γαλιλαίος τόλμησε να αντιταχθεί στην παραδεδεγμένη διδασκαλία, δημιούργησε πολλούς εχθρούς, και τον θεώρησαν αιρετικό. Η σύγκρουσή του με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αναφέρεται πολλές φορές ως παράδειγμα σύγκρουσης της εξουσίας με την ελευθερία της σκέψης και ειδικά με την επιστήμη στην Δυτική κοινωνία, Την ποινή φυλάκισης του Γαλιλαίου μετέτρεψε σε κατ' οίκον περιορισμό ο Πάπας Ουρβανός Η΄, ενώ τρεις από τους δέκα καρδινάλιους δικαστές αρνήθηκαν να υπογράψουν την καταδίκη του. Αν και τον ανάγκασαν να αποκηρύξει δημόσια τις πεποιθήσεις του, ο Γαλιλαίος μυστικά εξακολουθούσε να πιστεύει στην ηλιοκεντρική θεωρία του και ποτέ δεν άλλαξε γνώμη. Από την ιστορία του Γαλιλαίου έμεινε παροιμιώδης η φράση: "Και όμως κινείται". Κατά την παράδοση, ο Γαλιλαίος τελειώνοντας την απαγγελία της "απαρνήσεως" των πεποιθήσεών του, που έκανε γονατιστός μπροστά στην Ιερά Εξέταση και καθώς σηκωνόταν, χτύπησε το πόδι του στο έδαφος και πρόσθεσε: "Και όμως κινείται" (εννοώντας τη Γη). Στην πραγματικότητα, τη φράση αυτή ή δεν την είπε ποτέ ή κι αν την είπε δεν την άκουσαν οι δικαστές του. Γιατί τότε δεν θα ξέφευγε την καταδίκη του σε θάνατο "επί της πυράς". Πάντως η φράση αυτή απέμεινε σαν σύμβολο της δύναμης της επιστήμης έναντι σε κάθε προσπάθεια να σκεπαστεί το φως της αληθινής γνώσης. Γαλιλαίος Βιογραφίες

5 Ιερά Εξέταση είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται στην εκδίκαση από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία υποθέσεων που αφορούσαν ομάδες ή μεμονωμένα άτομα τα οποία βαρύνονταν με την κατηγορία της αίρεσης. Οργανωμένοι σε ομάδες, οι Ιεροεξεταστές ταξίδευαν από χωριό σε χωριό, παραμένοντας για όσο χρονικό διάστημα θεωρούσαν απαραίτητο. Αρχικά ανήγγειλαν σε κεντρικό σημείο του χωριού διαταγή να παραδοθούν αυτόβουλα οι αιρετικοί. Όσοι παραδίνονταν μόνοι τους, λάμβαναν έναν μήνα χάριτος πριν δικαστούν και η καταδίκη τους ήταν πιο ήπια, αλλά ποτέ αθωωτική. Το επόμενο βήμα ήταν η εξέταση των κατοίκων, αναζητώντας αυτούς που δεν παραδόθηκαν. Τις πρώτες πληροφορίες τις λάμβαναν από τους κληρικούς της περιοχής, οι οποίοι δεν ήταν πάντα συνεργάσιμοι. Ακολουθούσε ανάκριση των κατοίκων, και για τους εαυτούς τους αλλά και για τους συγχωριανούς τους. Όσοι κατηγορούνταν από 1 συγχωριανό τους, θεωρούνταν ύποπτοι και όσοι κατηγορούνταν από τουλάχιστον 2 συγχωριανούς τους, θεωρούνταν ένοχοι. Στην συνέχεια καλούνταν δημόσια οι ύποπτοι και ένοχοι να παρουσιαστούν. Όσοι παρουσιάζονταν, φυλακίζονταν αναμένοντας την δίκη και καταδίκη τους. Όσοι αρνούνταν να παρουσιαστούν, συλλαμβάνονταν δια της βίας. Και αυτοί που παρουσιάζονταν μετά την κλήση και αυτοί που συλλαμβάνονταν, ανακρίνονταν, βασανίζονταν εάν δεν ομολογούσαν αμέσως, δικάζονταν και καταδικάζονταν πρώτοι. Το 1/3 των υποθέσεων έφταναν στα βασανιστήρια. Οι πλέον διαδεδομένες μορφές βασανιστηρίων ήταν το μαστίγωμα, το κάψιμο με πυρωμένο σίδερο σε διάφορα σημεία του σώματος, ο τροχός, το κάψιμο των ποδιών με κάρβουνα και το κρέμασμα από τους καρπούς με τα χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη. Τα βασανιστήρια συνεχίζονταν, μέχρι ο/η κατηγορούμενος/η να ομολογήσει ή… να πεθάνει. Ιερά εξέταση

6 Μελετήστε τα δύο προηγούμενα κείμενα και απαντήστε στις ερωτήσεις: 1.Ποιοι λόγοι οδήγησαν το Γαλιλαίο να «αρνηθεί» τη θεωρία του; 2.Πώς κρίνετε τη φράση του «κι όμως γυρίζει»;

7 «Δεν νιώθω υποχρεωμένος να πιστέψω πως ο ίδιος Θεός που μας προίκισε με αισθήσεις, λογική και πνεύμα, μας προόριζε να απαρνηθούμε τη χρήση τους και με κάποιους άλλους τρόπους να μας δώσει τις γνώσεις που μπορούμε να αποκτήσουμε μέσω αυτών» «Δεν νιώθω υποχρεωμένος να πιστέψω πως ο ίδιος Θεός που μας προίκισε με αισθήσεις, λογική και πνεύμα, μας προόριζε να απαρνηθούμε τη χρήση τους και με κάποιους άλλους τρόπους να μας δώσει τις γνώσεις που μπορούμε να αποκτήσουμε μέσω αυτών» Γαλιλαίος Γαλιλαίος

8 Η Αναγέννηση ήταν ένα πολιτιστικό κίνημα που τοποθετείται προσεγγιστικά ανάμεσα στο 14ο και το 17ο αιώνα, ξεκινώντας στην Ιταλία κατά τον ύστερο Μεσαίωνα, από όπου και εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης ως ονομασία της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου. Ως πολιτιστικό κίνημα, επέφερε την άνθηση της λογοτεχνίας, της επιστήμης, της τέχνης, της θρησκείας και της πολιτικής επιστήμης, καθώς και την αναβίωση της μελέτης κλασικών συγγραφέων, την ανάπτυξη της γραμμικής προοπτικής στη ζωγραφική και τη σταδιακή, αλλά ευρέως διαδεδομένη, μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση. Αναγέννηση

9 Αναγέννηση Βόρεια Ιταλία (Φλωρεντία)

10 Η Φλωρεντία είναι πόλη της Ιταλίας, πρωτεύουσα της περιφέρειας της Τοσκάνης και της ομώνυμης επαρχίας. Από το 1865 έως το 1870 ήταν η πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ιταλίας. Η πόλη βρίσκεται επί του ποταμού Άρνου (Arno) και αριθμεί περίπου 400.000 κατοίκους που ονομάζονται Φλωρεντίνοι. Κέντρο εμπορίου κατά τον Μεσαίωνα, η Φλωρεντία κυβερνήθηκε από την οικογένεια των Μεδίκων (Medici). Θεωρείται ως η γενέτειρα της ιταλικής Αναγέννησης και είναι γνωστή για τις καλές τέχνες κα την αρχιτεκτονική της. Τα αξιοθέατα της πόλης έχουν χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τελούν υπό το καθεστώς της UNESCO.

11 Βόρεια Ιταλία (Φλωρεντία) Διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη Συμβολή Ελλήνων λογίων

12 ΟυμανισμόςΕμπνέεται Ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα Αξία της γνώσης Έμφαση στον άνθρωπο Διάδοση Τυπογραφία

13 Ο Γαζής απεικονιζόμενος από τον Μποτιτσέλι. Ο Θεόδωρος Γαζής (ο επονομαζόμενος Thessalonicensis στα λατινικά και Θεσαλλονικεύς (περ. 1398 - 1475) υπήρξε Έλληνας ουμανιστής, μεταφραστής του Αριστοτέλη, επιστήμονας και λόγιος του 15ου αιώνα. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη γύρω στο 1398. Μετά την υπό των Τούρκων άλωση της πατρίδας του (1430) πήγε στην Ιταλία και, αφού έμαθε τη Λατινική γλώσσα, χρημάτισε στη διάδοση των ελληνικών γραμμάτων, συνεχίζοντας την παράδοση που είχε πριν από αυτόν ξεκινήσει ο Εμμανουήλ Χρυσολωράς. Βέβαιο είναι ότι σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Φερράρα ιατρική, φιλοσοφία, θεολογία και φυσικές επιστήμες. Θεόδωρος Γαζής Βιογραφίες

14 Ο Ιωάννης Γουτεμβέργιος (πλήρες γερμ. όνομα Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg) υπήρξε Γερμανός εφευρέτης. Ο Γουτεμβέργιος θεωρείται ο «πατέρας» της μηχανικής εκτύπωσης μολονότι είχαν ήδη κατασκευαστεί κινητά τυπογραφικά στοιχεία από τον Ολλανδό Λαυρέντιο Κοστέρ στο Χάρλεμ, γιατί εκείνος συνέλαβε πρώτος την ιδέα της τυπογραφικής μεθόδου στο σύνολό της. Η τελική επιτυχία για την αξιοποίηση της εφεύρεσής του ήρθε με την εκτύπωση, το 1455, της Βίβλου των 42 γραμμών στα λατινικά, σε 180 αντίτυπα, τα περισσότερα σε κοινό χαρτί και μερικά σε χαρτί εξαιρετικής ποιότητας (vellum), μία αισθητικά άριστη τυπογραφική εργασία, αν και αποτελεί μόλις το πρώτο τυπογραφικό προϊόν του. Είναι ευρέως γνωστή ως η Βίβλος του Γουτεμβέργιου. Αποτελεί το πρώτο βιβλίο μαζικής παραγωγής, που για πολλούς είναι το καλύτερο και αρτιότερο τεχνικά βιβλίο που τυπώθηκε ποτέ. Ιωάννης Γουτεμβέργιος

15 Η βίβλος του Γουτεμβέργιου

16 Τι παρουσιάζουν οι δύο εικόνες; Με ποιο τρόπο πιστεύεται ότι η ανακάλυψη της τυπογραφίας βοήθησε στη διάδοση των ιδεών του Ουμανισμού; Βιογραφίες

17 Ο Μικελάντζελο ντι Λοντοβίκο Μπουοναρότι Σιμόνι 6 Μαρτίου 1475 - 18 Φεβρουαρίου 1564), γνωστός περισσότερο ως Μιχαήλ Άγγελος, ήταν γλύπτης, ζωγράφος, αρχιτέκτονας και ποιητής της Αναγέννησης. Σήμερα αναγνωρίζεται ως ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς στην ιστορία της τέχνης. Υπήρξε ο μοναδικός καλλιτέχνης της εποχής, του οποίου η βιογραφία εκδόθηκε πριν το θάνατό του, στους Βίους του Τζόρτζιο Βαζάρι, ο οποίος επέλεξε να τον τοποθετήσει στην κορυφή των καλλιτεχνών, χρησιμοποιώντας για τον Μιχαήλ Άγγελο το προσωνύμιο ο θεϊκός (Il Divino). Στα δημοφιλέστερα έργα του ανήκουν οι νωπογραφίες που φιλοτέχνησε για το Παπικό παρεκκλήσιο του Βατικανού (Καπέλα Σιξτίνα), το άγαλμα του Δαβίδ και η Πιετά (αποκαθήλωση) στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου, στη Ρώμη. Μιχαήλ Άγγελος

18 Η Καπέλα Σιξτίνα ή Καπέλα Σιστίνα είναι παρεκκλήσι του Αποστολικού Μεγάρου, της επίσημης κατοικίας του Πάπα, στην πόλη του Βατικανού. Αναγέρθηκε από τον Πάπα Σίξτο Δ' (ή Σίστο Δ') εκ του οποίου οφείλεται και το όνομα αυτού. Η φήμη του όμως βασίζεται στην αρχιτεκτονική του, η οποία ακολουθεί το Ναό της Παλαιάς Διαθήκης, και ιδιαίτερα για το διάκοσμό του. Είναι ζωγραφισμένο εξ ολοκλήρου με τοιχογραφίες μεγάλων καλλιτεχνών της Αναγέννησης, μεταξύ των οποίων ο Μιχαήλ Άγγελος, ο οποίος φιλοτέχνησε την θρυλική οροφή του (1508-1512).

19 Η οροφή της Καπέλα Σιξτίνα

20 Η διάσημη λεπτομέρεια της οροφής

21 Η Δευτέρα Παρουσία

22 Στην παρακάτω διεύθυνση μπορείς να κάνεις μια τρισδιάστατη περιήγηση στην Καπέλα Σιξτίνα Στην παρακάτω διεύθυνση μπορείς να κάνεις μια τρισδιάστατη περιήγηση στην Καπέλα Σιξτίνα http://www.vatican.va/various/cappelle/sis tina_vr/index.html http://www.vatican.va/various/cappelle/sis tina_vr/index.html http://www.vatican.va/various/cappelle/sis tina_vr/index.html http://www.vatican.va/various/cappelle/sis tina_vr/index.html

23 Πιετά (αποκαθήλωση) του Βατικανού, στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου, έργο που απεικονίζει την Παναγία να κρατά στα χέρια της το σώμα του Χριστού μετά τη σταύρωση. H πιετά συνέβαλε καθοριστικά στην καταξίωσή του, ενώ αποτελεί και το μοναδικό έργο που φέρει την υπογραφή του Μικελάντζελο, ο οποίος φρόντισε να χαράξει τις λεξεις MICHEL ANGELUS BONAROTUS FLORENT FACIBAT.

24 Ο Δαυίδ του Μιχαήλ Άγγελου

25 Τι είναι αυτό που σας εντυπωσιάζει στο Δαυίδ του Μιχαήλ Άγγελου Από πού πιστεύετε πώς έχει επηρεαστεί για τη δημιουργία του έργου του; Βιογραφίες

26 Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι (15 Απριλίου 1452 — 2 Μαΐου 1519) ήταν Ιταλός αρχιτέκτονας, ζωγράφος, γλύπτης, μουσικός,εφευρέτης, μηχανικός, ανατόμος, γεωμέτρης και επιστήμονας που έζησε την περίοδο της Αναγέννησης. Θεωρείται αρχετυπική μορφή του Αναγεννησιακού Ουμανιστή,του Αναγεννησιακού καλλιτέχνη, Homo Universalis και μια ιδιοφυής προσωπικότητα. Μεταξύ των πιο διάσημων έργων του βρίσκονται η Μόνα Λίζα και ο Μυστικός Δείπνος. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, υπήρξε ακόμα σημαντικός εφευρέτης και επιστήμονας, με σημαντική συνεισφορά στην ανατομία, και την αστρονομία. Λεονάρντο ντα Βίντσι

27 Η Μόνα Λίζα (γνωστή και ως Τζιοκόντα, ή Πορτραίτο της Λίζα Γκεραρντίνι, συζύγου του Φρανσέσκο ντελ Τζιοκόντο) είναι προσωπογραφία που ζωγράφισε ο Ιταλός καλλιτέχνης Λεονάρντο ντα Βίντσι. Πρόκειται για ελαιογραφία σε ξύλο λεύκης, που ολοκληρώθηκε μέσα στη χρονική περίοδο 1503-1519. Αποτελεί ιδιοκτησία του Γαλλικού Κράτους, και εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι. Ο πίνακας, διαστάσεων 77 εκ. × 53 εκ., απεικονίζει μία καθιστή γυναίκα, τη Λίζα ντελ Τζιοκόντο, η έκφραση του προσώπου της οποίας χαρακτηρίζεται συχνά ως αινιγματική. Η Μόνα Λίζα θεωρείται το πιο διάσημο έργο ζωγραφικής.

28 Ο Μυστικός Δείπνος - Λεονάρντο ντα Βίντσι, περίπου 1495-1498 Τοιχογραφία, τέμπερα σε γύψο460 εκ.× 880 εκ. Σάντα Μαρία ντέλλε Γκράτσιε, Μιλάνο

29 Ο άνθρωπος του Βιτρούβιου Βιογραφίες

30 Ο Αλεσσάντρο ντι Μαριάνο Φιλιπέπι (Alessandro di Mariano di Vanni Filipepi) (1444/1445 – 17 Μαΐου 1510), γνωστός περισσότερο ως Σάντρο Μποττιτσέλλι, (Sandro Botticelli) ήταν διακεκριμένος Ιταλός ζωγράφος της αναγέννησης. Αποτέλεσε έναν από τους πιο γνωστούς και επιτυχημένους καλλιτέχνες της εποχής του, του οποίου η φήμη άρχισε να εξανεμίζεται κατά τις αρχές του 16ου αιώνα, όταν οι φιλοσοφικές ιδέες που διαπερνούσαν τους πίνακές του άρχισαν να εκτοπίζονται. Το ενδιαφέρον για το έργο του αναθερμάνθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, αποκτώντας τη θέση και την αναγνώριση που κατέχει μέχρι σήμερα. Σάντρο Μποττιτσέλλι

31 Αλληγορία της Άνοιξης (περ. 1482). Στο κέντρο της σύνθεσης δεσπόζει η μορφή της Αφροδίτης, ενώ πάνω από το κεφάλι της, ο Έρωτας ρίχνει τα βέλη του με τα μάτια δεμένα. Στο αριστερό τμήμα του πίνακα διακρίνονται οι τρεις Χάριτες και ο Ερμής. Στο δεξί άκρο, ο Ζέφυρος κυνηγά τη νύμφη Χλωρίδα, δίπλα από την οποία βρίσκεται η θεά των λουλουδιών Φλώρα

32 Η Γέννηση της Αφροδίτης (περ. 1485), 172,5 x 278,5 εκ, Ουφίτσι, Φλωρεντία. Ο Μποττιτσέλλι απεικονίζει την Αφροδίτη να στέκεται σε ένα κοχύλι που επιπλέει, ενώ ο Ζέφυρος και η Αύρα την οδηγούν στη στεριά, όπου μία από τις Ώρες την περιμένει για να την καλύψει με ένα μανδύα. Βιογραφίες

33 O Ραφαήλ ή Ραφαέλο Σάντσιο (ιταλ. Raffaello Sanzio, 28 Μαρτίου ή 6 Απριλίου 1483 - 6 Απριλίου 1520) ήταν Ιταλός ζωγράφος και αρχιτέκτονας της ύστερης Αναγέννησης. Υπήρξε ένας από τους επιφανέστερους καλλιτέχνες της εποχής του, του οποίου η φήμη και η αξία υπήρξαν ανάλογες με εκείνες του Μιχαήλ Άγγελου και του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Γεννήθηκε στο Ουρμπίνο και μαθήτευσε αρχικά στο πλευρό του πατέρα του, Τζιοβάνι Σάντι, και αργότερα εκπαιδεύτηκε στο εργαστήριο του Περουτζίνο. Παράλληλα, ήρθε νωρίς σε επαφή με κύκλους μορφωμένων ουμανιστών. Ραφαήλ

34 Η σχολή των Αθηνών

35 Εικονιζόμενοι Μία λίστα με υποθετικά ονόματα που απεικονίζονται είναι η εξής: 1: Ζήνων ο Κιτιεύς 2: Επίκουρος 3: (Φεδερίκος II, Δούκας της Μάντοβα;) 4: Αναξίμανδρος ή Εμπεδοκλής; 5: Αβερρόης 6: Πυθαγόρας 7: Αλκιβιάδης ή ο Αλέξανδρος ο Μέγας; 8: Αντισθένης ή ο Ξενοφών; 9: Υπατία 10: Αισχίνης ή ο Ξενοφών; 11: Παρμενίδης; 12: Σωκράτης 13: Ηράκλειτος 14: Πλάτων 15: Αριστοτέλης 16: Διογένης της Σινώπης 17: Πλωτίνος18: Ευκλείδης ή ο Αρχιμήδης 19: Ζωροάστρης 20: Κλαύδιος Πτολεμαίος; R: Απελλής 21: Πρωτογένης Βιογραφίες

36 Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541 – 7 Απριλίου 1614), γνωστός επίσης με τo Ισπανικό προσωνύμιο El Greco, δηλαδή ο Έλληνας, ήταν Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης κα ι αρχιτέκτονας της Ισπανικής αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη, που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στη Βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέτο και τον Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του. Δομήνικος Θεοτοκόπουλος

37 Τρίπτυχο της Μόντενα (κύρια όψη), περ. 1560-65, Τέμπερα σε ξύλο, 37 x 23,8 εκ. (μεσσαίο φύλλο), 24 x 18 εκ. (πλάγια φύλλα), Μόντενα, Γκαλέρια Εστένσε. Το τρίπτυχο περιείχε στην κύρια όψη τρεις σκηνές, τη Στέψη του χριστιανού ιππότη, την Προσκύνηση των ποιμένων και τη Βάπτιση του Χριστού. Στην πίσω όψη ο Γκρέκο φιλοτέχνησε μία Άποψη του Όρους Σινά (παραλλαγή χαρακτικού τού Giovanni Battista Fontana), τον Ευαγγελισμό και την Επίπληξη προς τον Αδάμ και την Εύα. Βιογραφίες

38 Η αρχιτεκτονική της αναγέννησης χαρακτηρίζεται από μια αναβίωση των Ρωμαϊκών προτύπων. Οι σημαντικές αλλαγές στο αρχιτεκτονικό σχέδιο σημειώθηκαν αρχικά στη Φλωρεντία και γενικότερα στην κεντρική Ιταλία, στα μέσα του 15ου αιώνα. Σημαντικές μορφές στην αρχιτεκτονική της εποχής αποτελούν οι Λεόν Μπατίστα Αλμπέρτι, Ντονάτο Άντζελο Μπραμάντε, Φίλιππο Μπρουνελέσκι, Λεονάρντο ντα Βίντσι και Αντρέα Παλλάντιο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως οι αρχιτέκτονες της αναγέννησης συνδέονται με τις δημιουργίες τους, σε αντίθεση με την μεσαιωνική περίοδο όπου οι αρχιτέκτονες είναι τις περισσότερες φορές άγνωστοι. Στην Αναγέννηση υπάρχει έντονο το στοιχείο της διακόσμησης, με θέματα δανεισμένα από την αρχαιότητα, τα οποία διανθίζουν τις προσόψεις και το εσωτερικό. Ίσως η πιο αξιοπρόσεκτη αρχιτεκτονική πρακτική είναι οι θόλοι των κτιρίων, εμπνευσμένοι πιθανά από το ρωμαϊκό Πάνθεον. Σημαντικά δείγματα αρχιτεκτονικής - κυρίως θρησκευτικών ναών - εντοπίζονται ως επί το πλείστον στην Ιταλία (για παράδειγμα ο Άγιος Πέτρος στη Ρώμη) και λιγότερο στο υπόλοιπο της Ευρώπης. Αρχιτεκτονική

39 Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό

40 Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου βρίσκεται στο Βατικανό και είναι χτισμένη πάνω από το σημείο ταφής του Αποστόλου Πέτρου. Μπορεί να χωρέσει 60.000 άτομα ενώ με την συνολική έκταση ολόκληρου του αρχιτεκτονικού συγκροτήματος αποτελεί και μία από τις μεγαλύτερες εκκλησίες του κόσμου. Στις 18 Απριλίου 1506 ξεκίνησε η ανέγερση της μεγαλοπρεπούς βασιλικής, η οποία ολοκληρώθηκε το 1614 από τον Πάπα Παύλο Ε΄. Για τη χρηματοδότηση αυτού του τεράστιου επιχειρήματος επιβλήθηκε πολύ βαριά φορολογία στους πιστούς, ενώ και η πώληση συγχωροχαρτιών ειδικά στην Γερμανία τον 16ο αιώνα συνέβαλλε αποφασιστικά στην κάλυψη των υπέρογκων εξόδων.

41 Η πλατεία του Αγίου Πέτρου

42 Το Ντουόμο της Φλωρεντίας

43 Ο περίφημος οκταγωνικός τρούλος του Ντουόμο της Φλωρεντίας ο οποίος σχεδιάστηκε από το μεγάλο αρχιτέκτονα της Αναγέννησης, Φίλιππο Μπρουνελέσκι

44 Ο Ντεζιντέριους Έρασμους Ροτεροντάμους (Desiderius Erasmus Roterodamus) (σε παλαιότερη ελλ. βιβλιογραφία Δεσιδέριος Έρασμος του Ρότερδαμ), γνωστός στα ελληνικά ως Έρασμος (27 Οκτωβρίου, πιθ. 1466 – 12 Ιουλίου 1536), ήταν διακεκριμένος Ολλανδός ανθρωπιστής και θεολ όγος. Ο Έρασμος ήταν κλασικός λόγιος που έγραψε σε «καθαρή» λατινική γλώσσα. Ο Ντεζιντέριους Έρασμος το 1523 σε πίνακα του Χανς Χολμπάιν του Νεότερου. Έρασμος

45 Η Οικία-Μουσείο του 'Ερασμου, 'Αντερλεχτ-Βρυξέλλες Βιογραφίες

46 Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ (αγγλικά: William Shakespeare) (Απρίλιος 1564 - 23 Απριλίου 1616)ήταν Άγγλος ποιη τής και θεατρικός συγγραφέας. Θεωρείται ευρέως ως ο σημαντικότερος συγγραφέας που έγραψε στην αγγλική γλώσσα και ένας από τους σημαντικότερους δραματουργούς παγκοσμίως. Συχνά αποκαλείται εθνικός ποιητής της Αγγλίας και "Βάρδος του Έιβον". Τα σωζόμενα έργα του, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων συνεργασιών, αποτελούνται από περίπου 38 θεατρικά έργα, 154 σονέτες, δύο μεγάλα αφηγηματικά ποιήματα και πολλά άλλα ποιήματα. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου και ερμηνεύονται περισσότερο συχνά από τα έργα οποιουδήποτε άλλου θεατρικού συγγραφέα. Σαίξπηρ

47 «Αυτός που κλέβει το πορτοφόλι μου, κλέβει σκουπίδια...Αλλά αυτός που μου στερεί το καλό μου όνομα, ληστεύει από μένα κάτι που δεν θα τον κάνει πλούσιο, και εμένα με κάνει πραγματικά φτωχό». Να σχολιάσετε το παραπάνω απόφθεγμα του Σαίξπηρ, από το έργο του «Οθέλλος» Μερικά από τα έργα του Σαίξπηρ είναι: Η Τρικυμία, Η Κωμωδία των Παρεξηγήσεων, Πολύ Κακό για το Τίποτα, Αγάπης Αγώνας Άγονος, Όνειρο Θερινής Νυκτός, Ο Έμπορος της Βενετίας, Όπως σας αρέσει, Το Ημέρωμα της Στρίγγλας, Ριχάρδος ο Γ', Κοριολανός, Τίτος Ανδρόνικος, Ρωμαίος και Ιουλιέτα, Ιούλιος Καίσαρας, Μάκβεθ, Άμλετ, Βασιλιάς Ληρ, Οθέλλος Βιογραφίες

48 Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα (Don Miguel de Cervantes y Saavedra, 29 Σεπτεμβρίου 1547 – 22 Απριλίου 1616) ήταν Ισπανός λογοτέχνης, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας. Το έργο του ανήκει χρονικά στη «χρυσή εποχή» (περ. 1492-1648) της Ισπανίας, κατά την οποία παρατηρήθηκε μία εξαιρετική άνθιση στις τέχνες, ενώ ο ίδιος αποτελεί έναν από τους μείζονες λογοτέχνες παγκοσμίως. Το διασημότερο μυθιστόρημά του, ο Δον Κιχώτης, συγκαταλέγεται στα κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, μεταφρασμένο σε περισσότερες από εξήντα γλώσσες και έχοντας υποβληθεί σε συστηματική ανάλυση και κριτικό σχολιασμό από το 18ο αιώνα. Μιγκέλ ντε Θερβάντες

49 Το Σεπτέμβριο του 1571 υπηρέτησε ως υπαξιωματικός με το πολεμικό πλοίο Μαρκέσα που αποτελούσε τμήμα του μεγάλου στόλου υπό τις διαταγές του Δον Χουάν της Αυστρίας και πολέμησε νικηφόρα στη ναυμαχία της Ναυπάκτου (ή Λεπάντο) στις 7 Οκτωβρίου, εναντίον του οθωμανικού στόλου, αμφισβητώντας για πρώτη φορά την κυριαρχία του στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με ανεξάρτητες μαρτυρίες που διασώζονται, η στάση του Θερβάντες υπήρξε γενναία, αρνούμενος να περιοριστεί στα «μετόπισθεν» παρά το γεγονός πως ήταν προσβεβλημένος από πυρετό[3]. Κατά τη διάρκεια της μάχης τραυματίστηκε δύο φορές στο στέρνο, ενώ ένας τρίτος τραυματισμός προκάλεσε μόνιμη βλάβη, αχρηστεύοντας το αριστερό του χέρι. Ο ίδιος, στον πρόλογο του δεύτερου μέρους του Δον Κιχώτη (1615) περιγράφει με υπερηφάνεια τη συμμετοχή του στη μάχη, την οποία χαρακτήρισε ως την πλέον ένδοξη των όσων είδαν ή θα δουν οι αιώνες. Στο δε Ταξίδι στον Παρνασσό (1614) υπαινισσόμενος την κατοπινή επιτυχία του πρώτου μέρους του Δον Κιχώτη (1605), αναφέρει ότι στη Ναύπακτο αχρηστεύτηκε το αριστερό του χέρι "προς δόξαν του δεξιού". H σοβαρότητα των τραυμάτων του φαίνεται από το γεγονός πως μετά το τέλος της μάχης παρέμεινε στο νοσοκομείο για περίπου έξι μήνες, μέχρι να επουλωθούν οι πληγές του.[3] Βιογραφίες

50 Μαρτίνος Λούθηρος Βιογραφίες

51 Ο Μαρτίνος Λούθηρος (10 Νοεμβρίου 1483–18 Φεβρουαρίου 1546) ήταν Γερμανός μοναχός, ιερέας,καθηγητής, θεολόγος, ηγέτης της εκκλησιαστικής μεταρρύθμισης του 16ου αιώνα στη Γερμανία, και θεμελιωτής των χριστιανικών δογμάτων και πρακτικών του Προτεσταντισμού. Στις 31 Οκτωβρίου 1517, και ενώ είχε ήδη εκφράσει την αντίθεσή του σε κάθε σχέση με τις πρακτικές της Καθολικής Εκκλησίας στους φοιτητές του, θυροκόλλησε στην εξώπορτα του Μητροπολιτικού Ναού της Βιτεμβέργης τις 95 Θέσεις του, που αποτέλεσαν μια ανοιχτή πλέον επίθεση εναντίον του Παπισμού. Οι 95 Θέσεις, μεταφράστηκαν στα γερμανικά και διαδόθηκαν από τους φίλους του. Το 1520, ο πάπας Λέων Ι΄ εξέδωσε τη βούλα Exsurge Domine, καταδικάζοντας ως αιρετικές 41 από τις 95 Θέσεις του Λούθηρου, τον οποίο κάλεσε να αποκηρύξει δημόσια τις Θέσεις του μέσα σε 60 μέρες, ενώ οι απανταχού πιστοί διατάχθηκαν να κάψουν όλα τα βιβλία του, ώστε να μην αφοριστούν, συλληφθούν, και τιμωρηθούν ως αμετανόητοι αιρετικοί.Αντιδρώντας στην είδηση, πως στα πανεπιστήμια του Παρισίου και της Κολωνίας κάηκαν τα βιβλία του, ο Λούθηρος έκαψε δημόσια την Παπική Βούλα, και απάντησε γράφοντας το βιβλίο Ενάντια στα Βλάσφημη Βούλα του Αντίχριστου. Στις 3 Ιανουαρίου 1521, ο Λέων Ι' εκδίδει δεύτερη Βούλα, με την οποία ο Λούθηρος αφορίζεται. Τελικά, ο Λούθηρος κλήθηκε σε απολογία ενώπιον της Δίαιτας της Βορμς, τον Απρίλιο του 1521. Εκεί, αρνήθηκε να ανακαλέσει τις θέσεις του. Βιογραφίες

52 Ο Ιωάννης Καλβίνος, γαλ. Jean Calvin, πραγματικό όνομα Jehan Cauvin, (10 Ιουλίου 1509 - 27 Μαΐου 1564) γεννήθηκε στο Νουαγιόν της Πικαρδίας στη Γαλλία. Ο πατέρας του, του έδωσε επιμελημένη μόρφωση σε Πανεπιστήμια στο Παρίσι και την Ορλεάνη. Όταν ο πατέρας του άλλαξε γνώμη και δεν ήθελε ο Καλβίνος να σπουδάσει θεολογία, τον έστειλε για σπουδές στη νομική. Όταν ο πατέρας του πέθανε, εκείνος επέστρεψε στη θεολογία. Το 1531 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Μέχρι εκείνη την εποχή δεν είχε ακόμα δείξει καμία εχθρότητα ή διαφωνία προς τον Παπισμό. Αλλά το επόμενο έτος συνέβη μια μεγάλη εσωτερική μεταστροφή. Κατά τον ίδιο: "ο Θεός με μια ξαφνική μετατροπή δάμασε το νου μου και τον έφερε σε μια πιο διδάξιμη κατάσταση, που ήταν πιο αυστηρή σε τέτοια θέματα απ' όσο μπορεί να αναμενόταν στην πρωτύτερη ζωή μου". Η αποκάλυψη αυτή σηματοδότησε τη ρήξη του με την Καθολική Εκκλησία. Συμμετείχε στο κίνημα της Μεταρρύθμισης, που αποτέλεσε απαρχή του Προτεσταντισμού. Το 1536 εξέδωσε τον πρώτο τόμο του κριτικού δογματικού έργου του Θεσμοί της Χριστιανικής Θρησκείας, που συνέχισε να επεκτείνει και να ανανεώνει για την υπόλοιπη ζωή του. Οι διδασκαλίες που παρέδωσε στο έργο αυτό, καθώς και αυτές στην Académie Publica, που ίδρυσε στη Γενεύη το 1559 και αργότερα έγινε το Πανεπιστήμιο της Γενεύης, είναι γνωστές με τον όρο Καλβινισμός. Ο Καλβίνος πέθανε το 1564. Ιωάννης Καλβίνος Βιογραφίες

53 Ευρώπη 14ος αι.Αναγέννηση: Πνευματική και καλλιτεχνική κίνησηΈλληνες λόγιοι Στροφή στη μελέτη αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού πολιτισμού Ουμανισμός (Ανθρωπισμός) Αξία στη γνώση και τις δυνατότητες του ανθρώπου Διάδοση των ιδεών μέσω της τυπογραφίας Άνθιση τεχνών Ζωγραφική: Μιχαήλ Άγγελος Λεονάρντο ντα Βίντσι Μποτιστέλι Ραφαήλ Θεοτοκόπουλος (Ελ Γκρέκο) Γλυπτική: Μιχαήλ Άγγελος Αρχιτεκτονική: Μπρουνελέσκι Λογοτεχνία - Θέατρο: Θερβάντες, Σαίξπηρ Άνθιση επιστημών Θεολογία – Φιλοσοφία: Έρασμος Αστρονομία: Κοπέρνικος Γαλιλαίος Ιατρική – Μελέτη ανατομίας Θρησκευτική μεταρρύθμιση Μαρτίνος Λούθηρος Ιωάννης Καλβίνος Εναντίωση στην εξουσία του Πάπα Προτεσταντική Εκκλησία Καθολική μεταρρύθμιση Συγκρούσεις Προτεσταντών - Καθολικών Ενίσχυση της πίστης στη λογική και στην αυτονομία του ανθρώπου Ανάπτυξη της αρχής της αντιπροσωπευτικής εξουσίας. Αρχική σελίδα

54

55 Μελετήστε τα δύο προηγούμενα κείμενα και απαντήστε στις ερωτήσεις: 1. Ποιοι λόγοι οδήγησαν το Γαλιλαίο να «αρνηθεί» τη θεωρία του; 2. Πώς κρίνετε τη φράση του «κι όμως γυρίζει»; Τι παρουσιάζουν οι δύο εικόνες; Με ποιο τρόπο πιστεύεται ότι η ανακάλυψη της τυπογραφίας βοήθησε στη διάδοση των ιδεών του Ουμανισμού; Τι είναι αυτό που σας εντυπωσιάζει στο Δαυίδ του Μιχαήλ Άγγελου Από πού πιστεύετε πώς έχει επηρεαστεί για τη δημιουργία του έργου του; Να σχολιάσετε το παραπάνω απόφθεγμα του Σαίξπηρ, από το έργο του «Οθέλλος» Φύλλο εργασίας Αρχική σελίδα

56 Γλωσσάρι λόγιος -α -ο : αυτός που είναι πνευματικά καλλιεργημένος, που διαθέτει μόρφωση, παίδευση, ευρυμάθεια έμφαση : έντονος και ζωηρός τρόπος έκφρασης, ύφος έντονο και ζωηρό,τονίζω ιδιαίτερα, υπογραμμίζω κάτι ή του δίνω ιδιαίτερη σημασία και προσοχή. άνθιση: ανάπτυξη ανατομία: η μελέτη της κατασκευής του ανθρώπινου σώματος εναντιώνομαι : παίρνω θέση αντίθετη προς κάποιον ή κάτι πρωτεργάτης θηλ. πρωτεργάτρια : αυτός που πρώτος συνέλαβε την ιδέα ενός έργου και που εργάστηκε δραστήρια για την πραγματοποίησή του, επικεφαλής των συνεργατών του Αρχική σελίδα

57 Πηγές http://www.gnomikologikon.gr http://www.gnomikologikon.grhttp://www.gnomikologikon.gr http://www.digitalschool.minedu.gov.gr http://www.digitalschool.minedu.gov.gr http://www.digitalschool.minedu.gov.gr http://www.digitalschool.minedu.gov.gr http://www.greek-language.gr http://www.greek-language.gr http://www.greek-language.gr http://www.el.wikipedia.org http://www.el.wikipedia.org http://www.el.wikipedia.org http://www.el.wikipedia.org

58 Δημιουργία Ζάρκος Δημήτριος Ζάρκος Δημήτριος Μίσσιου Γεωργία Μίσσιου Γεωργία www.mathitiskaidaskalos.blogspot.gr/ www.mathitiskaidaskalos.blogspot.gr/ www.mathitiskaidaskalos.blogspot.gr/ www.mathitiskaidaskalos.blogspot.gr/