Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

Η παρουσίαση φορτώνεται. Παρακαλείστε να περιμένετε

H ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ Είναι ωριό στην επαρχία Λευκωσίας, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου.

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Παρουσίαση με θέμα: "H ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ Είναι ωριό στην επαρχία Λευκωσίας, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 H ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ

2 ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ Είναι ωριό στην επαρχία Λευκωσίας, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου. Είναι χτισμένο στην δεξιά πλευρά ενός παραπόταμου του Σερράχη, που έχει το ίδιο όνομα. Η Περιστερώνα είναι ένα χωριό περίπου 32 χιλιόμετρα δυτικά από την πρωτεύουσα Ο πληθυσμός στην απογραφή του 2001 ήταν 2,173. Είναι κυρίως ένα αγροτικό χωριό που παράγει εσπεριδοειδή, φρούτα, λαχανικά, ελιές, σιτηρά και αμύγδαλα. Το όνομα Περιστερώνα απορρέει από την ελληνική λέξη για το περιστέρι. Η εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίων έχει πέντε τρούλους σε σχήμα σταυρού, χαρακτηριστικό που υπάρχει μόνο σε μία άλλη εκκλησία στο νησί. Επίσης υπάρχουν άλλο δύο χωριά με το ίδιο όνομα στην Κύπρο, ένα στην επαρχία Πάφου και ένα στην Αμμόχωστο.

3 ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑΣ ΣΤΙΣ 21 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

4 ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΤΟ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑΣ [ΑΓΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ]

5 ΓΗΠΕΔΟ ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ ΤΗΣ ΔΟΞΑΣ ΚΑΤΩΚΟΠΙΑΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ

6 Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΣΕΡΡΑΧΗΣ

7 ΚΑΦΕΝΕΙΑ

8 ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑΣ

9 Ο ΜΙΝΑΡΕΣ ΠΑΛΙΑ Η ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΕΙΧΕ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΙΝΑΡΕΣ ΤΟΥΣ

10 ΤΕΛΟΣ

11

12 Ο ναός των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα είναι κτισμένος στη δυτική όχθη του παραπόταμου του Σερράχη. Μαζί με την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στη Γεροσκήπου, αποτελούν τις μοναδικές πεντάτρουλες εκκλησίες της Κύπρου. Ο ναός των Αποστόλων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα, στη σημερινή του μορφή, χρονολογείται στα τέλη του 11ου - αρχές 12ου αιώνα. Πιθανόν να αντικατέστησε παλαιότερη εκκλησία, η οποία είχε τη μορφή τρίκλιτης καμαροσκέπαστης βασιλικής. Το 1959, κατά τη διάρκεια περιορισμένης ανασκαφικής έρευνας στο εσωτερικό του ναού, βρέθηκε ημικυκλικό σύνθρονο εντός της αψίδας, καθώς επίσης και η βάση του τέμπλου. Μέρος του βορείου τοίχου του αρχικού ναού διατηρείται σήμερα ενσωματωμένο στο δυτικό τμήμα του τοίχου του υφιστάμενου ναού.

13 Η Περιστερώνα είναι ένα χωριό περίπου 32 χιλιόμετρα δυτικά από την πρωτεύουσα Λευκωσία, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου. Είναι χτισμένο στην δεξιά πλευρά ενός παραπόταμου του Σερράχη, που έχει το ίδιο όνομα. Ο πληθυσμός στην απογραφή του 2001 ήταν 2,173. Είναι κυρίως ένα αγροτικό χωριό που παράγει εσπεριδοειδή, φρούτα, λαχανικά, ελιές, σιτηρά και αμύγδαλα. Η Περιστερώνα πήρε το ονομά της απο τα περιστέρια. Από ότι μαρτυρά το Μουσουλμανικό τέμενος, στην Περιστερώνα κατοικούσαν και Τουρκοκύπριοι. Το τέμενος σήμερα δεν είναι σε θέση να δεχθεί τους πιστούς. Η εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίων έχει πέντε τρούλους σε σχήμα σταυρού, χαρακτηριστικό που υπάρχει μόνο σε μία άλλη εκκλησία στο νησί. Νοτιότερα του Ναού, υπάρχει εξωκλήσι του 16ου αιώνα, στο όνομα της Αγίας Βαρβάρας. Αν και σήμερα είναι σε πυκνοκατοικημένη περιοχή, στον περίβολο του επικρατεί μεγάλη ησυχία, σε αντίθεση με τον Ναό των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα που περικυκλωμένος από καφενεία, επικρατεί μια κάποια αταξία. Η Περιστερώνα κατά την εισβολή των Τούρκων το 1974, έδωσε στην πατρίδα 3 νεκρούς και 3 αγνοούμενους. Στην είσοδο του χωριού κτίστηκε μνημείο προς τιμήν των παλικαριών. Επίσης υπάρχουν άλλο δύο χωριά με το ίδιο όνομα στην Κύπρο, ένα στην επαρχία Πάφου και ένα στην Αμμόχωστο.

14 ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ ΕΧΕΙ 2 ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΝ ΔΟΞΑ U21 ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΧΕΝ

15

16

17 T ο χωριό μου Μηνάς Φαουζί

18 Το πανηγύρι της Περιστερώνας

19 Η εκκλησία του χωριού μου Η Βυζαντινή πεντάτρουλλη εκκλησία των Οσίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος που βρίσκεται στην Περιστερώνα, είναι σίγουρο ότι κτίστηκε πάνω σε προγενέστερη εκκλησία. Αυτό αποδείχτηκε μετά από αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν το 1959, όπου ήλθαν στην επιφάνεια ένα ημικυκλικό σύνθρονο εντός της αψίδος τού ιερού και δυτικότερα μια βάση λίθινου ευθύγραμμου εικονοστασίου. Αυτά μας δίδουν το δικαίωμα να πούμε ότι ο πρώτος ναός είχε τη μορφή τρίκλιτης καμαροσκέπαστης Βασιλικής που πιθανότατα κτίστηκε κατά την περίοδο των αραβικών επιδρομών. Από τον αρχικό Ναό σώζεται ακόμη τμήμα του βορείου τοίχου, ενσωματωμένο στο δυτικό τμήμα του βορείου τοίχου του σημερινού Ναού κάτω από το νεότερο καμπαναριό. Ο σημερινός ναός είναι κτισμένος περί το 1100 μΧ. και έχει τη μορφή τρίκλιτης Βασιλικής της οποίας τα κλίτη διαχωρίζονται μεταξύ τους με τοίχους οι οποίοι έχουν τοξωτά ανοίγματα, και καταλήγουν ανατολικά σε ημικυκλικές αφίσες που διατρυπώνται από παράθυρα και διακοσμούνται εξωτερικά από ημικυκλικές αχιβάδες. Ο κεντρικός τρούλος του ναού στηρίζεται σε τέσσερις ισχυρούς γαμματοσχήμους πεσσούς και αντί τμήματα καμάρας ανατολικά και δυτικά του τρούλου, που θα βλέπαμε σε μια εκκλησία του τύπου εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο, βλέπουμε εδώ δύο ισομεγέθεις προς τον κεντρικό τρούλο τα άλλα δύο κλίτη, βόρεια και νότια της εκκλησίας καλύπτονται από μία συνεχή ήμικυλινδρικη καμάρα ή οποία διακόπτεται στο μέσο από δύο μικρούς τρουλίσκους τοποθετημένους εκατέρωθεν, αλλά στο ίδιο ύψος του κεντρικού τρούλου του μεσαίου κλίτους. Έτσι βλέποντας κανείς την Εκκλησία εξωτερικά και κυρίως πανοραμικά παιρνει την εντύπωση ότι είναι σταυρόσχημος ενώ εσωτερικά υπάρχει καθαρά η εικόνα μιας τρικλιτης βασιλικής.

20 Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΟΥ Ο ποταμός Σερράχης, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος στην Κύπρο. Με ένα μήκος 55 χιλιομέτρων από τις περιοχές που πηγάζει, μέχρι τις εκβολές του στην θάλασσα της Μόρφου, εμπλουτίζει τα υπόγεια ύδατα πολλών χωριών της Λευκωσίας και του διαμερίσματος της Μόρφου. Ο Σερράχης αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο για τον αριθμό των παραποτάμων του. Από τις βόρειες πλαγιές της οροσειράς του Τροόδους, ξεκινούν δεκάδες μικροί ποταμοί που αρχικά ενώνονται σε δύο μεγαλύτερους, τον Περιστερώνα και τον Ακάκι. Με την σειρά τους αυτοί ενώνονται λίγο βόρεια των χωριών Περιστερώνα και Ακάκι και δημιουργούν τον Σερράχη, ο οποίος συνεχίζοντας μια μαιανδρική πορεία μέσα από τους πορτοκαλεώνες του κάμπου της Μόρφου και λίγο πριν τις εκβολές του στην θάλασσα, ενώνεται με τον ποταμό Οβγό, τον μοναδικό ποταμό της περιοχής που έχει κατεύθυνση από ανατολικά προς δυτικά. Η πορεία του ποταμού προς την θάλασσα, διακόπτεται 4 φορές, όσα και τα φράγματα που έχουν δημιουργηθεί από το κράτος του νησιού. Εκτός από τον εμπλουτισμό των υπόγειων νερών, ο Σερράχης συμβάλει τα μέγιστα στην αγροτική παραγωγή, σε όλα τα χωριά που συναντά στην διαδρομή του. Μεγάλα και μικρά κανάλια, οδηγούν το νερό προς αγρούς και περιβόλια. Ο ποταμός προκαλεί δέος με το μέγεθος της κοίτης του που είναι τεράστιο σε σχέση με την μικρή σε έκταση Κύπρο και μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για όλες τις εποχές ακόμη και σε αυτές που είναι χωρίς νερό. Εκατοντάδες είδη της χλωρίδας και πανίδας της Κύπρου, απαντώνται στις όχθες του, την ίδια ώρα που το περιβάλλον από όπου περνά, αλλάζει συνεχώς. Για την βιοποικιλότητα και την ομορφιά του έχει επιλεγεί και ενταχθεί στο πρόγραμμα «Φύση 2000». Αλλά αυτό δεν εμποδίζει κάποιους ασυνείδητους να πετούν σκουπίδια στην κοίτη του. Χάρις στον ποταμό, ανακαλύφθηκαν τα οστά των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα, αφού το νερό του ξέθαψε την κάσα που τα φύλαγε για πάρα πολλά χρόνια. Έτσι κάποιος κάτοικος της περιοχής, ευρισκόμενος στις εκβολές του Σερράχη πρόσεξε την κάσα και την μάζεψε.

21 Μιχαηλίνα Κούσπαρου

22 Που βρίσκεται το χωριό μου Περιστερώνα

23 Η Περιστερώνα είναι ένα χωριό περίπου 32 χιλιόμετρα δυτικά από την πρωτεύουσα Λευκωσία, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου. Είναι χτισμένο στην δεξιά πλευρά ενός παραπόταμου του Σερράχη, που έχει το ίδιο όνομα. Η εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίων έχει πέντε τρούλους σε σχήμα σταυρού, χαρακτηριστικό που υπάρχει μόνο σε μία άλλη εκκλησία στο νησί. Επίσης υπάρχουν άλλο δύο χωριά με το ίδιο όνομα στην Κύπρο, ένα στην επαρχία Πάφου και ένα στην Αμμόχωστο.

24 Ο πληθυσμός στην απογραφή του 2001 ήταν 2,173 και τώρα περίπου 3000. Είναι κυρίως ένα αγροτικό χωριό που παράγει εσπεριδοειδή, φρούτα, λαχανικά, ελιές, σιτηρά και αμύγδαλα. Το όνομα Περιστερώνα απορρέει από την ελληνική λέξη για το περιστέρι.

25 Ο Σερράχης είναι ο τρίτος μεγαλύτερος ποταμός της Κύπρου με μήκος 55 χιλιόμετρα. Πηγάζει από τη βόρεια πλευρά του Τρόοδους και χύνεται στον κόλπο της Μόρφου. Στη πορεία του ενώνεται με πολλούς μικρότερους ποταμούς με κυριότερους τον Μερίκα, τον Ακάκι (37 χιλ.), τον Περιστερώνα (35 χιλ.), και λίγο πριν χυθεί στη θάλασσα ενώνεται με τον Οβγό (32 χιλ.). Στη περιοχή του χωριού Κατωκοπιά ονομάζεται Βουναρούλιας εξαιτίας της μεγάλης απόθεσης πετρών στη κοίτη του. Στον Σερράχη έχουν κατασκευαστεί τέσσερα φράγματα. Το φράγμα Καλό χωριό Κλήρου, το τρίτο μεγαλύτερο της Κύπρου, χωρητικότητας 82.000 Μ3 και ύψος 9 μέτρα. Υπάρχουν και άλλα τρία μικρότερης χωρητικότητας κατασκευασμένα το 1973 και το ένα πρόσφατα το 2007.

26 Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, στις εκβολές του βρήκε ο Λεόντιος, ευσεβής πολίτης από τους Σόλους, τη κάσα με τα οστά των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα. Η παράδοση λέει ότι είχαν παρουσιαστεί μπροστά του οι δύο Άγιοι και του είχαν υποδείξει το μέρος που βρισκόταν η κάσα με τα οστά τους.

27 Ο ναός των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα είναι κτισμένος στη δυτική όχθη του παραπόταμου του Σερράχη, Περιστερώνα, του ομώνυμου χωριού, το οποίο βρίσκεται στον κάμπο της Μεσαορίας στην επαρχία Λευκωσίας. Μαζί με την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στη Γεροσκήπου, αποτελούν τις μοναδικές πεντάτρουλες εκκλησίες της Κύπρου. Ο ναός των Αποστόλων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα, στη σημερινή του μορφή, χρονολογείται στα τέλη του 11ου - αρχές 12ου αιώνα. Πιθανόν να αντικατέστησε παλαιότερη εκκλησία, η οποία είχε τη μορφή τρίκλιτης καμαροσκέπαστης βασιλικής. Το 1959, κατά τη διάρκεια περιορισμένης ανασκαφικής έρευνας στο εσωτερικό του ναού, βρέθηκε ημικυκλικό σύνθρονο εντός της αψίδας, καθώς επίσης και η βάση του τέμπλου. Μέρος του βορείου τοίχου του αρχικού ναού διατηρείται σήμερα ενσωματωμένο στο δυτικό τμήμα του τοίχου του υφιστάμενου ναού. Η εκκλησία κτίστηκε στο τέλος του 11 αιώνα Έχουμε και ένα γηροκομείο που φροντίζουν τους ηλικιωμένους

28 Η Περιστερώνα κατά την εισβολή των Τούρκων στο νησί,μας έδωσε τρεις νεκρούς και τρεις αγνοουμένους

29 Έχουμε και ένα πανηγύρι στης 21 Οκτωβρίου προς τιμή των Αγίων μας

30 Αυτός είναι ο μιναρές μας που ήταν παλιά η εκκλησία του Αγίου Νικολάου

31 ΤΕΛΟΣ

32 Βιργινία Κούσπαρου

33 2 Από πού πηρέ το όνομα της η Περιστερώνα

34 ΠΟΣΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΕΧΕΙ Η ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΚΑΙ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η Περιστερώνα εχει πληθυσμό περίπου 3.000. Η Περιστερώνα είναι ένα χωριό περίπου 32 χιλιόμετρα δυτικά από την πρωτεύουσα Λευκωσία, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου. Είναι χτισμένο στην δεξιά πλευρά ενός παραπόταμου του Σερράχη, που έχει το ίδιο όνομα.

35 Λίγα λόγια για λίγα αξιοθέατα Η πεντάτρουλη εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος χρονολογείται στις αρχές του 12 ου αιώνα. Οι όσιοι της Περιστερώνας Βαρνάβας και Ιλαρίων κατάγονται από την Καππαδοκία και τα τίμια λείψανά τους ήλθαν δια μέσου της θάλασσα στον φιλόξενο κόλπο της Μόρφου, σε τόπο καλούμενο Στομάτιον, στην περιοχή Συριανοχωρίου εκεί που ο Σερράχης ενώνεται με τα αλμυρά νερά της θάλασσας. Η Περιστερώνα κατά την εισβολή των Τούρκων το 1974, έδωσε στην πατρίδα 3 νεκρούς και 3 αγνοούμενους. Στην είσοδο του χωριού κτίστηκε μνημείο προς τιμήν των παλικαριών. Τα ονόματά των αγνοουμένων είναι Κυριάκος Χατζημάμας, ο Μάμας Τζιακλής και ο Ανδρέας Παπατρύφωνος. Οι τρεις νεκροί είναι ο Χαράλαμπος Πάλμας, ο Κώστας Ανδρέου και ο Ανδρέας Πηλαβάς. Η Περιστερώνα έχει ένα Μουσουλμανικό τέμενος. Αυτό αποδεικνύει ότι κατοικούσαν Τουρκοκύπριοι. Το τέμενος σήμερα δεν είναι σε θέση να δεχθεί τους πιστούς.

36 Προϊόντα που παράγει

37 21 Οκτωβρίου Στις 21 Οκτωβρίου γιορτάζει η εκκλησία μας και γίνεται πανηγύρι.

38

39 ΕΚΚΛΗΣΊΑ ΑΓΊΩΝ ΒΑΡΝΆΒΑ ΚΑΙ ΙΛΑΡΊΩΝΑ Η εκκλησία ανήκει στον τύπο της καμαροσκέπαστης τρίκλιτης βασιλικής. Το κεντρικό κλίτος φέρει τρείς τρούλους. Στο κέντρο των πλαγίων κλιτών η ημικυλινδρική καμάρα διακόπτεται από ένα μικρότερο τρούλο, που εφάπτεται των πλευρών του κεντρικού τρούλου του μεσαίου κλίτους, σχηματίζοντας έτσι εξωτερικά σταυρόσχημη κάτοψη στη στέγη του ναού. Ο νάρθηκας, αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη με σύγχρονες επισκευές. Το κωδωνοστάσιο του ναού κτίστηκε το 19 ο αιώνα. Τα παλαιότερα δείγματα τοιχογραφιών ανήκουν στο 15 ο και 16 ο αιώνα, ενώ σώζονται και τα βημόθυρα του εικονοστασίου του 16 ου αιώνα. Στο νάρθηκα εκτείθενται γύψινα τεμάχια τέμπλου της Μέσης Βυζαντινής περιόδου από την πρώτη αρχιτεκτονική φάση του ναού.

40 ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ   Το πανηγύρι στης 21 Οκτώβριου, γιορτάζει ο Άγιος ΒΑΡΝΑΒΑ και ΙΛΑΡΙΩΝΑΣ

41 TO ΠΑΝΗΓΥΡΙ

42 Ο ΠΟΤΑΜΟΣ Η Περιστερώνα έχει ένα μεγάλο πόταμο τον Σερράχη.

43 ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΑΝΤΏΝΗΣ

44 Π ΑΝΗΓΎΡΙ

45 Τ Ο ΠΑΝΗΓΎΡΙ ΕΊΝΑΙ ΣΤΙΣ 21 Ο ΚΤΩΒΡΊΟΥ. Γ ΙΟΡΤΆΖΕΙ Ο Ά ΓΙΟΣ Β ΑΡΝΆΒΑ ΚΑΙ Ι ΛΑΡΊΩΝΑΣ.

46 Αυτό είναι το γηροκομείο του χωριού μας ¨Άγιος Αντώνιος¨.

47 Η Π ΕΡΙΣΤΕΡΏΝΑ ΟΝΟΜΆΖΕΤΑΙ ΕΤΣΙ ΑΠΌ ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΠΕΡΙΣΤΈΡΙΑ.

48 Αυτό είναι το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού μας.

49 Αυτός είναι ο ποταμός Σερράχης.

50 ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑΣ Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας Νίκος Αναστασιάδης τελεσε τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων της Περιστερώνας στις 8/10/2015, στα οποια συμμετείχε και η χορώδια του σχολείου μας. Το ΜΝΗΜΕΙΟ Πεσοντων και Αγνοουμενων της κοινοτητας μου ειναι αφιερωμενο στους πεσοντες και τους αγνοουμενους της ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑΣ. Οι αγνοουμενοι ειναι ο Κυριακος Χατζημαμας, ο Αντρεας Παπατρυφωνος και ο Κυριακος Τσιακλης. Οι πεσοντες ειναι ο Χαραλαμπος Παλμας, ο Κωστας Αντρεου και ο Αντρεας Πηλαβα.

51 Α ΥΤΉ ΕΊΝΑΙ Η ΟΧΕΝ Η ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ.

52 ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΚΑΤΩΚΟΠΙΑ

53 Α ΝΤΏΝΗΣ Η εκκλησία κτίστηκε το 12ο αιώνα μ.χ.

54

55  Η Βυζαντινή πεντάτρουλλη εκκλησία των Οσίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος που βρίσκεται στην Περιστερώνα, είναι σίγουρο ότι κτίστηκε πάνω σε προγενέστερη εκκλησία. Αυτό αποδείχτηκε μετά από αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν το 1959, όπου ήλθαν στην επιφάνεια ένα ημικυκλικό σύνθρονο εντός της αψίδος τού ιερού και δυτικότερα μια βάση λίθινου ευθύγραμμου εικονοστασίου.

56  Η Εκκλησιαστική Επιτροπή του Ιερού Ναού Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος στην Περιστερώνα ανακοινώνει προς τους πιστούς ότι θα γίνει και φέτος στον Ναό η πανήγυρις την Κυριακή των Βαΐων.  Των ακολουθιών του Εσπερινού το Σάββατο η ώρα 6:30μ.μ και της Λειτουργίας την Κυριακή το πρωί θα προεξάρχει ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ.κ. Νεόφυτος.  Ο Ναός θα παραμείνει ανοιχτός την Κυριακή όλη μέρα προς προσκύνηση των πιστών.

57  Ο πρόεδρος της δημοκρατίας εγκαινίασε το μνημείο των ηρώων μας στης 8/10/2015

58

59 ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ ΑΝΤΡΕΑΣ Κ Ε1

60 Η ΠΕΝΤΑΤΡΟΥΛΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΡΝΑΒΑ ΚΑΙ ΙΛΑΡΙΩΝΑ Η Βυζαντινή πεντάτρουλλη εκκλησία των Οσίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος που βρίσκεται στην Περιστερώνα, είναι σίγουρο ότι κτίστηκε πάνω σε προγενέστερη εκκλησία. Αυτό αποδείχτηκε μετά από αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν το 1959, όπου ήλθαν στην επιφάνεια ένα ημικυκλικό σύνθρονο εντός της αψίδος τού ιερού και δυτικότερα μια βάση λίθινου ευθύγραμμου εικονοστασίου. Αυτά μας δίδουν το δικαίωμα να πούμε ότι ο πρώτος ναός είχε τη μορφή τρίκλιτης καμαροσκέπαστης Βασιλικής που πιθανότατα κτίστηκε κατά την περίοδο των αραβικών επιδρομών. Από τον αρχικό Ναό σώζεται ακόμη τμήμα του βορείου τοίχου, ενσωματωμένο στο δυτικό τμήμα του βορείου τοίχου του σημερινού Ναού κάτω από το νεότερο καμπαναριό. Γιορτάζεται στις 21 Οκτωβρίου όπου γίνεται το πανηγύρι.

61

62 ΤΑ ΓΗΠΕΔΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑΣ Το σωματείο ιδρύθηκε το 1950. Αποτελεί το παράρτημα της Ορθόδοξης Χριστιανικής Ένωσης Νέων (ΟΧΕΝ) στην Περιστερώνα. Η ποδοσφαιρική ομάδα εντάχθηκε στην Εθνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία Περιφέρειας Λευκωσίας (ΕΠΟΠΛ), στις διοργανώσεις της οποίας συμμετείχε. Το 1984 εντάχθηκε στην Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (ΚΟΠ) ως ομάδα Γ΄ κατηγορίας. Στην πρώτη συμμετοχή της, την περίοδο 1984- 85, τερμάτισε στη 14η θέση. Η Δόξα ιδρύθηκε το 1954 στην Κατωκοπιά. Μέχρι το 1972 αγωνιζόταν στα αγροτικά πρωταθλήματα. Τη χρονιά εκείνη εντάχθηκε στη δύναμη της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ως ομάδα Γ΄ κατηγορίας.

63 Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΜΑΣ Ο ποταμός Σερράχης, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος στην Κύπρο. Με ένα μήκος 55 χιλιομέτρων από τις περιοχές που πηγάζει, μέχρι τις εκβολές του στην θάλασσα της Μόρφου, εμπλουτίζει τα υπόγεια ύδατα πολλών χωριών της Λευκωσίας και του διαμερίσματος της Μόρφου. Ο Σερράχης αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο για τον αριθμό των παραποτάμων του. Από τις βόρειες πλαγιές της οροσειράς του Τροόδους, ξεκινούν δεκάδες μικροί ποταμοί που αρχικά ενώνονται σε δύο μεγαλύτερους, τον Περιστερώνα και τον Ακάκι.

64 ΤΟ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ

65 ΤΕΛΟΣ

66 ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ Η ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ Αντρέας Στυλιανού

67 Η πεντάτρουλη εκκλησία μας Η Βυζαντινή πεντάτρουλλη εκκλησία των Οσίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος που βρίσκεται στην Περιστερώνα, είναι σίγουρο ότι κτίστηκε πάνω σε προγενέστερη εκκλησία. Αυτό αποδείχτηκε μετά από αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν το 1959, όπου ήλθαν στην επιφάνεια ένα ημικυκλικό σύνθρονο εντός της αψίδος τού ιερού και δυτικότερα μια βάση λίθινου ευθύγραμμου εικονοστασίου. Αυτά μας δίδουν το δικαίωμα να πούμε ότι ο πρώτος ναός είχε τη μορφή τρίκλιτης καμαροσκέπαστης Βασιλικής που πιθανότατα κτίστηκε κατά την περίοδο των αραβικών επιδρομών. Από τον αρχικό Ναό σώζεται ακόμη τμήμα του βορείου τοίχου, ενσωματωμένο στο δυτικό τμήμα του βορείου τοίχου του σημερινού Ναού κάτω από το νεότερο καμπαναριό.

68 Το πανηγύρι του χωριού μας του Άγιου Βαρνάβα και Ιλαρίωνα Της 21 Οκτωβρίου γίνεται το πανηγύρι των άγιων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα και είχε παρά πολύ κόσμο ειδικά στην εκκλησία.

69 ο ποταμός Σεράχης  Ο Σερράχη ς είναι ο τρίτος μεγαλύτερος ποταμός της Κύπρου με μήκος 55 χιλιόμετρα. Πηγάζει από τη βόρεια πλευρά του Τρόοδος και χύνεται στον κόλπο της Μόρφου.ΚύπρουΤρόοδος κόλπο της Μόρφου  Στη πορεία του ενώνεται με πολλούς μικρότερους ποταμούς με κυριότερους τον Μερίκα, τον Ακάκι (37 χιλ.), τον Περιστερώνα (35 χιλ.), και λίγο πριν χυθεί στη θάλασσα ενώνεται με τον Οβγό (32 χιλ.). Στη περιοχή του χωριού Κατωκοπιά ονομάζεται Βουναρούλιας εξαιτίας της μεγάλης απόθεσης πετρών στη κοίτη του [1]. Κατωκοπιά [1]  Στον Σερράχη έχουν κατασκευαστεί τέσσερα φράγματα. Το φράγμα Καλό χωριό Κλήρου, το τρίτο μεγαλύτερο της Κύπρου, χωρητικότητας 82.000 Μ3 και ύψος 9 μέτρα [2]. Υπάρχουν και άλλα τρία μικρότερης χωρητικότητας κατασκευασμένα το 1973 και το ένα πρόσφατα το 2007. [2]19732007  Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, στις εκβολές του βρήκε ο Λεόντιος, ευσεβής πολίτης από τους Σόλους, τη κάσα με τα οστά των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα. Η παράδοση λέει ότι είχαν παρουσιαστεί μπροστά του οι δύο Άγιοι και του είχαν υποδείξει το μέρος που βρισκόταν η κάσα με τα οστά τουςΣόλουςΒαρνάβαΙλαρίωνα

70 Τα γήπεδα του χωριού μας Τα γήπεδα του χωριού μας είναι ΟΧΕΝ και το Στάδιο Κατωκοπιάς.Συνήθως πηγαίνουν εκεί για προπόνηση και κάθε Σαββατοκυρίακο παίζουν ποδόσφαιρο με άλλους παίκτες.

71 ΤΕΛΟΣ

72 ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

73

74

75

76

77

78

79

80 Ελένη Πατσάλιδου

81 Η Περιστερώνα είναι ένα χωριό περίπου 32 χιλιόμετρα δυτικά από την πρωτεύουσα Λευκωσία, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου. Είναι χτισμένο στην δεξιά πλευρά ενός παραπόταμου του Σερράχη, που έχει το ίδιο όνομα. Ο πληθυσμός στην απογραφή του 2001 ήταν 2,173. Είναι κυρίως ένα αγροτικό χωριό που παράγει εσπεριδοειδή, φρούτα, λαχανικά, ελιές, σιτηρά και αμύγδαλα. Η Περιστερώνα πήρε το ονομά της από τα περιστέρια. Από ότι μαρτυρά το Μουσουλμανικό τέμενος, στην Περιστερώνα κατοικούσαν και Τουρκοκύπριοι. Το τέμενος σήμερα δεν είναι σε θέση να δεχθεί τους πιστούς Η εκκλησία των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίων έχει πέντε τρούλους σε σχήμα σταυρού, χαρακτηριστικό που υπάρχει μόνο σε μία άλλη εκκλησία στο νησί. Νοτιότερα του Ναού, υπάρχει εξωκλήσι του 16ου αιώνα, στο όνομα της Αγίας Βαρβάρας. Αν και σήμερα είναι σε πυκνοκατοικημένη περιοχή, στον περίβολο του επικρατεί μεγάλη ησυχία, σε αντίθεση με τον Ναό των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα που περικυκλομένος από καφενεία, επικρατεί μια κάποια αταξία. Η Περιστερώνα κατά την εισβολή των Τούρκων το 1974, έδωσε στην πατρίδα 3 νεκρούς και 3 αγνοούμενους. Στην είσοδο του χωριού κτίστηκε μνημείο προς τιμήν των παλικαριών. Επίσης υπάρχουν άλλο δύο χωριά με το ίδιο όνομα στην Κύπρο, ένα στην επαρχία Πάφου και ένα στην Αμμόχωστο

82 Η εκκλησία του χωριού μου Ο ναός των Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα είναι κτισμένος στη δυτική όχθη του παραπόταμου του Σερράχη. Μαζί με την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στη Γεροσκήπου, αποτελούν τις μοναδικές πεντάτρουλες εκκλησίες της Κύπρου. Ο ναός των Αποστόλων Βαρνάβα και Ιλαρίωνα, στη σημερινή του μορφή, χρονολογείται στα τέλη του 11ου - αρχές 12ου αιώνα. Πιθανόν να αντικατέστησε παλαιότερη εκκλησία, η οποία είχε τη μορφή τρίκλιτης καμαροσκέπαστης βασιλικής. Το 1959, κατά τη διάρκεια περιορισμένης ανασκαφικής έρευνας στο εσωτερικό του ναού, βρέθηκε ημικυκλικό σύνθρονο εντός της αψίδας, καθώς επίσης και η βάση του τέμπλου. Μέρος του βορείου τοίχου του αρχικού ναού διατηρείται σήμερα ενσωματωμένο στο δυτικό τμήμα του τοίχου του υφιστάμενου ναού.

83 Στης 21 Οκτώβριου γιορτάζουν οι άγιοι Περιστερώνας ο Άγιος Ιλαρίων και ο Άγιος Βαρνάβας, και διοργανώνεται ένα πανηγύρι.

84 Η εκκλησία ανήκει στον τύπο της καμαροσκέπαστης τρίκλιτης βασιλικής. Το κεντρικό κλίτος φέρει τρείς τρούλους. Στο κέντρο των πλαγίων κλιτών η ημικυλινδρική καμάρα διακόπτεται από ένα μικρότερο τρούλο, που εφάπτεται των πλευρών του κεντρικού τρούλου του μεσαίου κλίτους, σχηματίζοντας έτσι εξωτερικά σταυρόσχημη κάτοψη στη στέγη του ναού. Ο νάρθηκας, αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη με σύγχρονες επισκευές. Το κωδωνοστάσιο του ναού κτίστηκε το 19ο αιώνα. Τα παλαιότερα δείγματα τοιχογραφιών ανήκουν στο 15ο και 16ο αιώνα, ενώ σώζονται και τα βημόθυρα του εικονοστασίου του 16ου αιώνα. Στο νάρθηκα εκτείθενται γύψινα τεμάχια τέμπλου της Μέσης Βυζαντινής περιόδου από την πρώτη αρχιτεκτονική φάση του ναού.

85 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας Νίκος Αναστασιάδης τέλεσε τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων της Περιστερώνας στις 8/10/2015, στα όποια συμμετείχε και η χορωδία του σχολείου μας. Το ΜΝΗΜΕΙΟ Πεσόντων και Αγνοούμενων της κοινότητας μου είναι αφιερωμένο στους πεσόντες και τους αγνοούμενους της ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑΣ. Οι αγνοούμενοι είναι ο Κυριάκος Χατζημαμας,, ο Αντρέας Παπατρύφωνος και ο Κυριάκος Τσιακλής. Οι πεσόντες είναι ο Χαράλαμπος Πάλμας, ο Κώστας Αντρέου και ο Αντρέας Πηλαβά.

86

87 Η ΟΡΟΥΝΤΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΟΔΥΣΣΕΩΣ

88 ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥΝΤΑ, ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΩ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΩΝ ΝΕΡΩΝ. ΟΡΟΥΝΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΕΞΗ ΟΡΟΣ,ΑΠΟ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΟΙ ΛΟΦΟΙ ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΟΡΟΣΕΙΡΑ ΤΗΣ ΜΑΔΑΡΗΣ

89 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ Σύμφωνα μὲ τὴν τοπικὴ παράδοση, ἡ ἱστορικὴ πορεία τῆς Μονῆς εἶναι ἄμεσα συνδεδεμένη μὲ τὴν πολυτάραχη ἱστορία τοῦ νησιοῦ μας. Τὶς περιπέτειές της περιγράφουν παραστατικὰ θρύλοι καὶ παραδόσεις, ποὺ διασώθηκαν ὡς σήμερα ἀνάμεσα στοὺς κατοίκους τῆς περιοχῆς. Σύμφωνα μὲ τὶς παραδόσεις αὐτές, ἡ Μονὴ διὰ μέσου τῶν αἰώνων ὑπέστη πολλὲς λεηλασίες καὶ ἐπιδρομὲς κατακτητῶν. Κατὰ τὴν Τουρκοκρατία οἱ Τοῦρκοι ἐρήμωσαν τὸν χῶρο καὶ σκότωσαν τὸν τελευταῖο ἡγούμενο, ρίχνοντάς τον σὲ ἕναν ἀλακατόλακκο δυτικὰ τῆς Μονῆς. Οἱ Τοῦρκοι παρέμειναν γιὰ ἀρκετὰ χρόνια στὴ Μονή, χρησιμοποιώντας την γιὰ τὴ φύλαξη τῶν προβάτων τους καὶ καλλιεργώντας τὰ κτήματά της. Στὴ συνέχεια, τὴν πούλησαν στὸν μοναχὸ Παΐσιο ἀπὸ τὸ Νικητάρι. Αὐτὸς τὴ δώρισε στὴ Μητρόπολη Κυρηνείας, στὴν ὁποία μέχρι τὸ 1973 ὑπαγόταν ἡ σημερινὴ μητροπολιτικὴ περιφέρεια Μόρφου. Ἡ Μητρόπολη Κυρηνείας ἐνοικίαζε τὴν κτηματικὴ περιουσία τῆς Μονῆς σὲ χωρικούς. Ἀνάμεσά τους ἦταν καὶ ὁ ἱερομόναχος Ἰωακεὶμ ἀπὸ τὰ Χαντριά, ὁ ὁποῖος ἵδρυσε στὸν χῶρο τοῦ μοναστηριοῦ σχολεῖο καὶ δίδασκε τὰ ἑλληνικὰ γράμματα στὰ παιδιὰ τοῦ χωριοῦ. Γιὰ πολλὰ χρόνια ἡ Μονὴ μεταβιβαζόταν ἀπὸ τὸν ἕναν ἐνοικιαστὴ στὸν ἄλλο, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ παραδοθεῖ στὴ φθορὰ τοῦ χρόνου.

90 Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ- ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Στὸ ἐσωτερικὸ τοῦ ναοῦ δεσπόζει τὸ ἁπλὸ τέμπλο μὲ τὶς παλαιὲς εἰκόνες καὶ τὰ ἁγιογραφημένα βημόθυρα. Στὰ δεξιά του εἶναι τὸ ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι μὲ τὴν ἐφέστια εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Νικολάου, πίσω ἀπὸ τὸ ὁποῖο σώζεται σπάραγμα τοιχογραφίας μὲ φυτικὸ διάκοσμο τοῦ 16ου αἰώνα, ποὺ μαρτυρεῖ ὅτι ὁ ναὸς κάποτε ἦταν ἁγιογραφημένος. Ἀπέναντι ἀπὸ τὴν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Νικολάου, σὲ νεώτερο προσκυνητάρι, βρίσκεται ἡ πρώτη ἱστορηθεῖσα βυζαντινὴ εἰκόνα τοῦ ἐξ Ὀρούντης νέου Ἱερομάρτυρος Φιλουμένου. Στὸν βόρειο τοῖχο σώζεται ἐπιγραφή, ποὺ ἀναφέρει ὅτι τὸ 1913 ἡ ἐκκλησία ἐγκαινιάστηκε ἀπὸ τὸν τότε Μητροπολίτη Κυρηνείας Κύριλλο, τὸν μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπο Κύπρου Κύριλλο Γ΄(ἔγινε δεύτερο ἐγκαίνιο διότι κατὰ τὴν Τουρκοκρατία βεβηλώθηκε απὸ τοὺς Τούρκους. Τὰ κτήρια τῆς Μονῆς εἶναι πλινθόκτιστα καὶ ἡ ἐσωτερικὴ αὐλὴ λιθόστρωτη. Εἰσερχόμενος ὁ προσκυνητὴς στὴ αὐλή, βλέπει στὰ ἀνατολικὰ τὸ καθολικὸ τῆς Μονῆς, τὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Νικολάου. Πρόκειται γιὰ μονόκλιτο θολωτὸ ναὸ μετὰ τρούλλου, ὁ ὁποῖος, παρὰ τὸ μικρό του μέγεθος, ἀποπνέει μιὰ ἱεροπρεπὴ μεγαλοπρέπεια. Εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου λιθόκτιστος μὲ πέτρα τοῦ ποταμοῦ καὶ ἐξωτερικὰ ἐπενδυμένος μὲ ὡραίους πελεκητοὺς πωρόλιθους. Ἐξαίρεση ἀποτελεῖ μόνο τὸ ξύλινο προστέγασμα τῆς κεντρικῆς δυτικῆς εἰσόδου, τὸ ὁποῖο ἀποτελεῖ νεώτερη προσθήκη. Τέσσερις ἀντηρίδες, ἀνὰ δύο στὴ βόρεια καὶ νότια ὄψη, ἀντιστηρίζουν ἐσωτερικὰ εὑρισκόμενες ἁψίδες. Τὴ δυτικὴ εἴσοδο τοῦ ναοῦ κοσμεῖ λιθανάγλυφο λιοντάρι τοῦ Ἁγίου Μάρκου τῆς Βενετίας. Κάτω ἀπὸ τὸ ἀνάγλυφο ὑπάρχει ἐγχάρακτη ἡ χρονολογία 1733, ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο πολὺ πιθανὸν ἔγιναν ἔργα συντήρησης τοῦ ναοῦ.

91 Η ΜΟΝΗ Παράλληλα, στὴ Μονὴ προγραμματίστηκε καὶ ἡ ἀνοικοδόμηση ἱεροῦ ναοῦ πρὸς τιμὴν τοῦ Ἁγίου Φιλουμένου. Αὐτὸ ἐξάλλου ἀποτελεῖ καὶ μιὰ ὀφειλετικὴ τιμὴ πρὸς αὐτόν, ἀφοῦ πλέον ἔχει καθιερωθεῖ ὡς ὁ δεύτερος προστάτης καὶ ἔφορος τῆς Μονῆς. Ὁ ναὸς θὰ εἶναι λιθόκτιστος, σταυροειδὴς μὲ τροῦλλο καὶ θὰ ἀνεγερθεῖ, μὲ τὴ σύμφωνη γνώμη καὶ ἐποπτεία τοῦ Τμήματος Ἀρχαιοτήτων, νοτιοδυτικὰ τῶν παλαιῶν κτισμάτων τῆς Μονῆς. Στὴ βόρεια πλευρὰ τοῦ ναοῦ θὰ οἰκοδομηθεῖ καὶ παρεκκλήσιο ἀφιερωμένο στὴν Παναγία τὴν Ἰαματική.

92 ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΟΡΟΥΝΤΑΣ ΤΟ ΠΑΡΚΟ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΟΡΟΥΝΤΑΣ ΕΧΕΙ ΩΡΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΤΗΚΕ ΣΤΗΣ 24 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

93 ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΟΡΟΥΝΤΑΣ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΟΡΟΥΝΤΑΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ ΤΟ 1921

94 ΤΕΛΟΣ


Κατέβασμα ppt "H ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΑ Είναι ωριό στην επαρχία Λευκωσίας, στους πρόποδες της οροσειράς του Τροόδους στο λεκανοπέδιο της Μόρφου."

Παρόμοιες παρουσιάσεις


Διαφημίσεις Google