ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Αίαντας. Μετά από κρίση υπερδραστηριότητας και επιθετικότητας περιέπεσε σε κατάθλιψη και αυτοκτόνησε. Ο.

Παρουσίαση με θέμα: "ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Αίαντας. Μετά από κρίση υπερδραστηριότητας και επιθετικότητας περιέπεσε σε κατάθλιψη και αυτοκτόνησε. Ο."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

2 ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Αίαντας. Μετά από κρίση υπερδραστηριότητας και επιθετικότητας περιέπεσε σε κατάθλιψη και αυτοκτόνησε. Ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός αναφέρουν τη μελαγχολία, που πίστευαν ότι οφειλόταν σε υπερπαραγωγή μέλαινας χολής Ο Kraepelin τέλη 19 ου αιώνα ξεχωρίζει τις ενδογενείς ψυχικές διαταραχές σε πρώιμη άνοια, μανιοκαταθλιπτική νόσο και κατάθλιψη α9υποκαθστώντας τον όρο μελαγχολία)

3 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (υπερθυμικό) Παθολογικά ανεβασμένη διάθεση που διαχέεται στο περιβάλλον. Ευτυχία, ενθουσιασμός, ιλαρότητα, αισιοδοξία, αίσθημα ασφάλειας, σπανιότερα, ευερεθιστότητα. Μετάδοση διάθεσης στο συνομιλητή που μπορεί να υποεκτιμήσει παθολογία

4 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διαταραχή ροής σκέψης Επιτάχυνση σκέψης, σαν οι σκέψεις να συνωθούνται (πίεση ιδεών) Λογόρροια, ιδεόρροια. Ο λόγος αδυνατεί να ακολουθήσει παραγωγή ιδεών-ασυναρτησία μη αληθής υπάρχει δομή και οργάνωση σε αντίθεση με τη σχιζοφρένεια (ιδεοφυγή).

5 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διαταραχή περιεχόμενο σκέψης: υπερτιμημένες ιδέες: ιδέες μεγαλείου όσον αφορά την ταυτότητα (πολύ σημαντικό πρόσωπο) είτε αφορούν στις ικανότητες (αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση, προοπτική επιτυχιών) είτε στο περιβάλλον (έχει τον καλύτερο ιατρό). Όταν οι άλλοι δεν αναγνωρίζουν τις ιδιαίτερες ικανότητες τότε το συναίσθημα γίνεται δυσφορικό και ευερέθιστο.

6 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Παραληρητικές ιδέες. – Ταυτότητας. είμαι ο γιος του βασιλιά – Ικανοτήτων. Αγγίζω ασθενείς και γιατρεύονται Ιδέες αναφοράς, δίωξης, επίδρασης (οι άλλοι τον ζηλεύουν) Όχι αλλόκοτες ιδέες. Αν πιεστεί δεν επιμένει στην παραληρητική ιδέα αλλά υπεκφεύγει

7 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διαταραχή κρίσης. Αισθάνεται πολύ ικανός και άτρωτός, υποπίπτει σε σφάλματα: αλόγιστες οικονομικές επενδύσεις, δάνεια, υπερβολικές αγορές, χαρτοπαιξία. Λογαριασμοί τηλεφώνου, κατάχρηση ουσιών, επικίνδυνη οδήγηση

8 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διαταραχή αντίληψης Σπάνιες, ακουστικές ψευδαισθήσεις, που προτρέπουν τον ασθενή να μεγαλουργήσει Σπανιότερα άσχετες με την αίσθηση μεγαλείου: ήχοι, ψίθυροι, βόμβοι. Δεν είναι σε τρίτο πρόσωπο

9 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Ύπνος. Μείωση συνολικών ωρών χωρίς να παραπονείται για αυπνία (όταν ερωτάται αν έχει πρόβλημα με τον ύπνο το αρνείται). Απαιτε΄ται λεπτομερής ε διερεύνηση ποτέ κατακλίνεται και πότε εγείρεται. Πολύ πρώιμο σύμπτωμα.

10 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Όρεξη αυξημένη αλλά δε προλαβαίνει να φάει. Αυξημένη σεξουαλική δραστηριότητα χωρίς να τηρούνται κανόνες. Υψηλός τόνος φωνής, βραχνάδα. Υπέρμετρη στοχοκατευθυνόμενη δραστηριότητα. Διάσπαση προσοχής, αλλαγή στόχων, περιπαικτική διάθεση, άρση αναστολών. Προκλητικό ντύσιμο, λεκτική επιθετικότητα Κίνδυνος από διαταραχή κρίσης (οικονομικά, τροχαία, εκτίθεται κοινωνικά)

11 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διάγνωση. Υπερθυμική ή ευερέθιστη διάθεση που να διαφέρει σαφώς από τη συνήθη διάθεση, > 1 εβδομάδα και 3 χαρακτηριστικά Να επηρεάζεται η λειτουργικότητα Να απαιτείται νοσηλεία Να περιλαμβάνει ψυχωσικά στοιχεία (παραληρητικές ιδέες, διαταραχές αντίληψης) Να μην οφείλεται σε ουσίες ή άλλη σωματική νόσο

12 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Πορεία. – Οξεία έναρξη. Ολοκλήρωση εικόνας εντός λίγων ημερών. Πρόδρομα συμπτώματα είναι η ελάττωση του ύπνου, ανεβασμένη διάθεση, ιδεόρροια, λογόρροια, εκνευρισμός, ιλαρότητα. – Όταν εγκατασταθεί πλήρως δεν μπορεί να ασχοληθεί με επαγγελματικές δραστηριότητες, είναι φανερό ότι πάσχει ψυχικά και χρήζει νοσηλείας

13 ΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Φυσική πορεία: αυτοπεριορίζεται σε 2-6 μήνες. Ο αντοχές των οικείων εξαντλούνται νωρίτερα. Η θεραπευτική παρέμβαση ελέχγει συμπτώματα σε μερικές ημέρες και οδηγεί στην πλήρη υποχώρηση συμπτωματολογίας σε λίγες εβδομάδες. Η αποδρομή μπορεί αν οδηγήσει σε επαναφορά στο φυσιολογικό, η σπανιότερα άμεσα σε μείζον καταθλιπτικό. Το μανιακό επεισόδιο επανεμφανίζεται.

14 ΤΥΠΟΙ ΜΑΝΙΑΚΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ Με ή χωρίς ψυχωσικά στοιχεία Ψυχωσικά στοιχεία συμβατά ή ασύμβατα με συναισθηματική κατάσταση Μικτό: συνυπάρχουν συμπτώματα και σημεία μανιακού και μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου.

15 ΥΠΟΜΑΝΙΑΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Συμπτώματα επί τουλάχιστον 4 ημέρες, δεν υπάρχουν ψυχωσικά συμπτώματα δε διαταράσσεται σημαντικά η λειτουργικότητα ούτε απαιτείται νοσηλεία.

16 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Καταθλιπτική διάθεση: αισθάνεται στενοχωρημένος, απελπισμένος, αβοήθητος, ανασφαλής, απαισιόδοξος. Ανηδονία: έλλειψη διάθεσης για ευχαρίστηση και αδυναμία άντλησης ικανοποίησης Χειρότερη διάθεση το πρωί (δδ καταθλιπτικό συναίσθημα) Δεν ανταποκρίνονται σε ευχάριστα περιβαλλοντικά ερεθίσματα

17 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διαταραχή σκέψης Δυσκολία συγκέντρωσης, επιβράδυνση, λίμναση ιδεών, υπάρχει μία μόνο σκέψη που είναι κακή και προκαλεί απελπισία. Προβληματική επίλυση προβλημάτων, επηρεάζεται λειτουργικότητα

18 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Περιεχόμενο σκέψης Χαμηλή αυτοεκτίμηση, ιδέες ενοχής και υποτίμησης, ανικανότητας και αναξιότητας, περιστροφή γύρω από αρρώστεια και θάνατο, ευχές θανάτου (70%) με ή χωρίς αυτοκτονικό ιδεασμό (10-15%). Μπορεί μ πριν αυτοκτονήσει να σκοτώσει συγγενείς για να τους απαλλάξει από το βάρος της ζωής.

19 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Παραληρητικές σκέψεις: πεποίθηση ότι έχει καταστραφεί, ότι είναι αμαρτωλός, ότι οι πράξεις του έχουν ανυπολόγιστες συνέπειες. Ιδέες αναφοράς: οι άλλοι γνωρίζουν και τον κατακρίνουν Ιδέες δίωξης: οι άλλοι θέλουν να απαλλαγούν από αύτόν Υποχονδριακές: πάσχει από σοβαρή νόσο δεν είναι αλλόκοτες. Μηδενιστικό-νιχιλιστικό παραλήρημα: μέρος του σώματος ή όλος ή οι άλλοι είναι νεκροί.

20 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διαταραχές αντίληψης Συντονίζονται με το συναίσθημα (κατάρες, ύβρεις, κραυγές αγωνίας) Όχι σε τρίτο πρόσωπο

21 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διαταραχή ύπνου: Πολλές διακοπές, δεν μπορούν να ξανακοιμηθούν πρωινή αφύπνιση / υπνηλία. Μείωση όρεξης και απώλεια βάρους Αύξηση όρεξης συνοδεύεται με υπερυπνία Μειώνεται η σεξουαλική διάθεση και ικανότητα

22 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Συχνό κλάμα Κλινοφιλία Υποβουλησία Ψυχοκινητική ανησυχία Μειωμένη ενέργεια κοινωνική απόσυρση Σωματικά συμπτώματα (δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλοι) Απεριποίητη εμφάνιση

23 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Διάγνωση: για το μεγαλύτερο μέρος ημέρας, καθημερινά, >15 ημέρες, 1 από τα 2 – 1. καταθλιπτική διάθεση – 2. απώλεια ενδιαφέροντος για ευχάριστες δραστηριότητες – 4 / 6 / 8 συμπτώματα: ήπιας βαρύτητας, μέτριας βαρειάς. – Να μην οφείλεται σε ουσίες ή νόσυς

24 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Πορεία: προηγείται δυσφορική διάθεση 3-4 εβδομάδες Αυτοπεριοριζόμενο (4-12 μήνες). Μπορεί όχι πλήρη αποδρομή, να παραμένουν αρκετά συμπτώματα για μήνες. Θεραπεία: βελτίωση σε 2-3 εβδομάδες και ύφεση σε 6-8 εβδομάδες. 1/3 δε θα εμφανίσει ποτέ δεύτερο επισόδιο 2/3 και άλλα επεισόδια ή καταθλιπτικά ή μανιακά

25 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Με ή χωρίς ψυχωσικά στοιχεία Ψυχωσικά στοιχεία συμβατά ή ασύμβατα με συναισθηματική κατάσταση Μικτό: συνυπάρχουν συμπτώματα και σημεία μανιακού και μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου. Άτυπη κατάθλιψη: αύξηση όρεξης και υπερυπνία Χρόνιο μείζον Καταθλιπτικό επεισόδιο > 2 έτη

26 ΤΥΠΟΙ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ Δυσθυμία: ήπια χρόνια Προεμμηνορρυσιακή δυσφορική διαταραχή Ελάσσων κατάθλιψη: 2 εβδομάδες ήπια κατάθλιψη Βραχεά καταθλιπτικά επεισόδια: 2 ημέρες έως 2 εβδομάδες Διαταραχή προσαρμογής με κατάθλιψη: αντίδραση σε ψυχοπιεστικό παράγοντα Κατάθλιψη που επικάθεται σε σχιζοφρένεια

27 ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Υποτροπιάζοντα επεισόδια συναισθηματικής διαταραχής, υποτροπές μανιακών και μείζονων καταθλιπτικών επεισοδίων. Αρκεί ένα μανιακό επεισόδιο (10%) για τη διάγνωση.

28 ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Συνήθης έναρξη τέλος 2 ης δεκαετίας. Πρώτο επεισόδιο μπορεί να διαλάθει. Μπορεί να εμφανοστεί όμως σε οποιάδηποτε ηλικία. 1 ο επεισόδιο καταθλιπτικό 2/3 -3/4. συνήθως ακολουθεί νορμοθυμία. Οι περίοδοι νορμοθυμίας μεταξύ επεισοδίων μικραίνουν. Σταθεροποιείται η νόσο με εναλλαγή επεισοδίων διάρκειας 2-6 μηνών και νορμοθυμίας 6-10 μήνες. Σε άλλους όμως η νόσος σπάνια υποτροπιάζει ή έχουν πολύ σύντομες περιόδους νορμοθυμίας. Αξιολογούνται ως χωριστά τα επεισόδια όταν αλλάζει η πολικότητα ή όταν παρεμβάλλεται νορμοθυμία 2 μηνών. Αν > 4 επεισόδια ανά έτος: rapid cycling, στη συνέχεια επιστρέφει στο ρυθμό του (ακραία ταχεία εναλλαγή από μέρα σε μέρα ή μέσα στην ίδια μέρα)

29 ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Πρόγνωση: η εναλλαγή συνεχίζεται για όλη τη ζωή σπάνια αυτόματη υποχώρηση σε μεγάλη ηλικία. Όχι προϊούσα έκπτωση Λειτουργική έκπτωση λόγω των συνεπειών των υποτροπών

30 ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Τύποι ΔΔ1. εναλλαγή επεισοδίων μανίας /μείζονος κατάθλιψης Ταχεία εναλλαγή φάσεων Μικτά μανικά επεισόδια Απότομες μεταπτώσεις ΔΔ2. εναλλαγή επεισοδίων υπομανίας /μείζονος κατάθλιψης ΔΔ3. εναλλαγή επεισοδίων υπομανίας που πυροδοτούνται από φα/μείζονος κατάθλιψης Κυκλοθυμία. Ήπια μορφή ΔΔ 2. εναλλαγή επεισοδίων υπομανίας και ήπιων καταθλιπτικών επεισοδίων (>2 έτη)

31 ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Πιθανότητα νόσησης 0,3-1,5% ΔΔ1 γυναίκες = άνδρες ΔΔ2, ταχεία εναλλαγή, με άτυπα ή εποχικά ή μεικτά: γυναίκες > άνδρες.

32 ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Διάκριση μανιακού επεισοδίου από επεισόδιο σχιζοφρένειας. – Μ: Όξεία έναρξη ΣΧΖ: μακρά περίοδος πρόδρομων, σταδιακή έκπτωση – Μ: σαφές υπερθυμικό συναίσθημα, ειδικά το διαχεόμενο – Μ: οι «φωνές» δε σχολιάζουν – Μ: όχι αλλόκοτο παραλήρημα – Μ: η ψυχωσική συμπτωματολογία μικρότερη διάρκεια – Μ: στην αποδρομή του επεισοδίου επανέρχεται η λειτουργικότητα Μακροχρόνια παρακολούθηση.

33 ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΔΔ Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή: υπολειμματικά ψυχωσικά συμπτώματα Κυκλοθυμία: μικρότερη ένταση Διαταραχή προσωπικότητας (μεθοριακή: συναισθηματική αστάθεια). Χρόνια δυσλειτουργία που παραμένει Σωματικές νόσοι: σύφιλη, ΣΚΠ, όγκοι Φάρμακα: κοκαϊνη, LSD, αμφεταμίνες

34 ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Μοναδικό επεισόδιο: Ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο χωρίς ποτέ να έχει υπάρξει μανιακό επεισόδιο ή υπομανιακό. Αν υπάρξουν περισσότερα από ένα επεισόδια (30-75%) ονομάζεται υποτροπιάζουσα μείζονα κατάθλιψη (αν υπάρξει δεύτερο επεισόδιο, σχεδόν σίγουρα θα ακολουθήσουν και άλλα). Όσο περισσότερα συμπτώματα, τόσο πιο πιθανή η υποτροπή

35 ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Πορεία Έναρξη συνήθως περί τα 40 έτη. 50% μετά τα 50 έτη Υποτροπιάζουσα: επεισόδια νορμοθυμίας, υποτροπή ανά 2-3 έτη, σταδιακά βραχύνεται μεσοδιάστημα, αυξάνει περίοδος νόσησης,, όχι τελείως ελεύθερος συμπτωμάτων (υπολειμματική καταθλιπτικά συμπτώματα)

36 ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Πορεία Όσοι έχουν δύο επεισόδια θα υποτροπιάσουν Στο 50% δεν υφίενται πλήρως τα συμπτώματα, εξέλιξη σε χρόνια κατάθλιψη. 5-10% θα εκδηλώσουν μανιακό επεισόδιο (έως και 10 έτη μετά) και η διάγνωση θα αλλάξει. μικρή ηλικία έναρξης, επιλόχεια εμφάνιση, οικογενειακό ιστορικό, ψυχωσική συμπτωματολογία, υπομανία μετά από φάρμακα.

37 ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Τύποι Κατάθλιψη μοναδικό επεισόδιο Μείζων κατάθλιψη υποτροπιάζουσα, μονοπολική Εποχική κατάθλιψη: σχεδόν πάντα όταν μικραίνουν οι μέρες. Φωτοθεραπεία Επιλόχεια: έναρξη τον πρώτο μήνα μετά τον τοκετό. Βαρειά, ψυχωσικά στοιχεία, αυτοκτονικότητα, απόπειρες βρεφοκτονίας. προεμμηνορρυσιακή Χρόνια κατάθλιψη

38 ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Επιδημιολογία 1 επεισόδιο:10-25% γυναίκες / 5-12% άνδρες Υποτροπιάζουσα: 15% γυναίκες / 2-8% άνδρες Πιο συχνή: χήροι, διαζευγμένοι, άγαμοι, χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα 5-10% εξωτερικούς ασθενείς 8-15% νοσηλευόμενους 50% καρκινοπαθείς Πάσχοντες από σωματική νόσο και κατάθλιψη: συμπτώματα επιδιαρκούν, χρήση υπηρεσιών υγείας, λειτουργική έκπτωση, χειρότερη πρόγνωση

39 ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ διαφορική διάγνωση Πένθος: φυσιολογική αντίδραση σε απώλεια. Να μην υπερβαίνει το αναμενόμενο πολιτισμικά, όχι λειτουργική έκπτωση, λειτουργική επιβράδυνση, νοσηρή ενασχόληση, ευχές θανάτου ψυχωσικά συμπτώματα. Διαταραχή προσωπικότητας: συνοδεύουν καταθλιπτικά στοιχεία χωρίς να πληρούνται τα κριτήρια. Σχιζοφρένεια: απόσυρση και λειτουργική έκπτωση, όχι αμβλύ συναίσθημα, όχι θετικά συμπτώματα. Φάρμακα Σωματικές νόσοι: ΣΕΛ, ΣΚΠ, νεοπλασίες, ΣΔ, ΡΑ υποθυρεοειδισμός, βλάβες ΚΝΣ.

40 ΔΥΣΘΥΜΙΑ νευρωσική κατάθλιψη Καταθλιπτικό συναίσθημα μικρότερης έντασης από αυτό που απαιτείται για διάγνωση κατάθλιψης. Παρουσιάζει διακυμάνσεις και αντιδραστικότητα (βελτιώνεται με κάτι ευχάριστο). Όχι απαραίτητα καθημερινό. Να διαρκεί τουλάχιστον 2 έτη, όχι ελεύθερο μεσοδιάστημα μεγαλύτερο 2 μηνών, επηρεάζει λειτουργικότητα, όχι άλλη νόσος.

41 ΔΥΣΘΥΜΙΑ Έλλειψη αυτοπεπείθησης, ενοχές, τάση για αδράνεια, απόσυρση, ευερεθιστότητα, διαταραχή στην όρεξη και στον ύπνο, συχνά κλάματα, δυσκολία συγκέντρωσης. Σπάνια ψυχοκινητική ανησυχία ή επιβράδυνση. Επικρατούν υποκειμενικά ενοχλήματα.

42 ΔΥΣΘΥΜΙΑ 5% πληθυσμού Γυναίκες=άντρες Χρόνια διαταραχή με μακρά πορεία. Μπορεί να επικαθίσει μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο (20%). Χειρότερη πρόγνωση γιατί στα μεσοδιαστήματα υπάρχει δυσθυμία. Μανιακό επεισόδιο (20%)

43 ΔΥΣΘΥΜΙΑ ΔΔ Ελάσσων κατάθλιψη: μικρότερη διάρκεια, νορμοθυμία μετά Διαταραχή προσωπικότητας: έναρξη στην εφηβεία σωματικές νόσοι φάρμακα

44 ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Γενετικοί παράγοντες Περιβάλλον: απώλεια γονέα πριν τα 12, κακοποίηση, ανεργία, διαζύγιο, πένθος, κακή οικονομική κατάσταση, αφορά στα πρώτα επεισόδια, μετά η διαταραχή αυτονομείται (kindling, νευρωνικές μνήμες). Απαιτείται έγκαιρη θεραπεία επεισοδίων.

45 ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Ψυχαναλυτική θεωρία: στροφή προς τον εαυτό συναισθημάτων που κατευθύνονται προς απολεσθέν αντικείμενο αγάπης. Το αντικείμενο μπορεί να είναι πρόσωπο, σχέση κατάσταση ή κάτι άψυχο, η δε απώλεια πραγματική ή φαντασιακή. Η μανία είναι η ψυχολογική άμυνα εναντίον της κατάθλιψης. Γνωσιακή θεωρία: παθολογικές γνωσίες 9ριζωμένες ιδέες) που αφορούν στον εαυτό (αναξιότητα), στο περιβάλλον (εχθρικό), και στο μέλλον (χωρίς ελπίδα)

46 ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Μονοαμινική ανεπάρκεια. Προκαλείται από ρεσερπίνη, θεραπεύεται από Ι-ΜΑΟ, SSRIs (όχι άμεσα, μετά 2-3 εβδομάδες). Υπόθεση ρύθμισης υποδοχέων. Παρόλη την αύξηση μονοαμινών άμεσα δε βελτιώνεται η εικόνα, απαιτείται προς τα άνω ρύθμιση (up regulation) των υποδοχέων. Ελάττωση νευρογένεσης στον ιππόκαμπο και προμετωπιαίο φλοιό. Αύξηση δραστηριότητα άξονα υποθάλαμος-υπόφυση-επινεφρίδια- υπερκορτιζολαιμία Υποθυρεοειδισμός Ανοσολογικές διαταραχές: ελάττωση ΝΚ cells (μεγαλύτερη ευαλωτότητας σε λοιμώξεις σε περιόδους πένθους. Νευροαπεικονιστικά ευρήματα: μείωση όγκου προμετωπιαίου φλοιού, ιππόκαμπου, ΒΓ, αύξηση όγκου αμυγδαλοειδούς πυρήνα. Δεν ισχύουν για μανία.

47 ΘΕΡΑΠΕΙΑ Μανία: αντιψυχωσικά, λίθιο, αντιεπιληπτικά, αγχολυτικά, ΗΣΘ Κατάθλιψη: τρικυκλικά, SSRIs, SNRIs, ΗΣΘ, φωτοθεραπεία, στέρηση ύπνου, TMS Κίνδυνος μετάπτωσης από μανία κατάθλιψη και το ανάποδο Απόπειρες αυτοκτονίας Ψυχοθεραπεία