ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1.

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1.Επιχείρηση 2.Η Επιχείρηση στη νέα οικονομία. 3.Γενική επισκόπηση της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης. 4.Διαχρονική αξία του χρήματος 2 η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1.Ανάλυση ταμιακών Ροών. 2.Μέθοδοι αξιολόγησης επενδύσεων. 3 Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1. Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Δεικτών 2.Κίνδυνος και επενδύσεις. 3.Πρόβλεψη Πωλήσεων 4 Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1.Πρόβλεψη χρηματοδοτικών αναγκών 5 Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1.Διαχείριση Κεφαλαίου Κίνησης. 2.Διοίκηση Απαιτήσεων 3.Διάλεξη 6 Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1.Σύγχρονες μορφές χρηματοδοτήσεων 7 Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ Παρουσίαση εργασιών Διάλεξη 2

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Ο αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης είναι η μεγιστοποίηση του πλούτου των μετόχων της. Σε περίπτωση που επιχείρηση είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο, τότε η μεγιστοποίηση του πλούτου των μετόχων επιτυγχάνεται όταν μεγιστοποιείται η χρηματιστηριακή αξία της μετοχής της. Η χρηματοοικονομική διοίκηση σχετίζεται με τον σχεδιασμό, την άντληση και την αποτελεσματική χρησιμοποίηση του χρηματοδοτικού κεφαλαίου με σκοπό τη μεγιστοποίηση της αξίας της επιχείρησης. Ως βασικό αντικείμενο έχει τη διαχείριση των χρηματικών ζητημάτων της επιχείρησης. 3

Οι βασικές λειτουργίες της χρηματοοικονομικής διοίκησης είναι οι εξής: 1. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Σύνταξη του οικονομικού προϋπολογισμού, ο οποίος καταγράφει τις προβλέψεις για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών της επιχείρησης το επόμενο οικονομικό έτος. Μπορεί να διαιρεθεί σε δυο επιμέρους τμήματά: Α. Τη διαμόρφωση του τακτικού προϋπολογισμού: Τα έσοδα και τα έξοδα που πρόκειται να προκύψουν κατά τη χρήση μιας οικονομικής περιόδου. Β. Τη διαμόρφωση του προϋπολογισμού επενδύσεων: Τις επενδύσεις που πρόκειται να γίνουν μακροπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα. Κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους παρακολουθείται η καλή εκτέλεση των προϋπολογισμών και ενημερώνεται η διοίκηση για τα αποτελέσματα. Αν παρατηρηθούν αποκλίσεις, πραγματοποιούνται οι σχετικές διορθώσεις όπου κρίνεται απαραίτητο 4 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

2. Η ΤΑΜΕΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Έχει ως αντικείμενο τη διαχείριση του ταμείου. 3. Η ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Έχει ως αντικείμενο, την πλήρη καταγραφή και την καταχώρηση στα λογιστικά βιβλία των οικονομικών πράξεων της επιχείρησης. Αυτό διασφαλίζει την ενημέρωση των ενδιαφερόμενων φορέων (κράτος, τράπεζες, μέτοχοι κλπ) σχετικά με την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης. 5 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

4. Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Έχει ως αντικείμενο τη διαχείριση των διαθεσίμων κεφαλαίων της επιχείρησης τα οποία είναι απαραίτητα για την απόκτηση εισροών (πρώτες και βοηθητικές ύλες, εμπορευμάτων, ανταλλακτικών, πελατών) έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία της. Σημαντικό έργο της χρηματοοικονομικής διοίκησης είναι η ανάλυση και μελέτη των επενδύσεων και του δανεισμού της επιχείρησης. 6 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ -Αποτελούν για την επιχείρηση έναν ουσιαστικό έλεγχο στις δραστηριότητες, στα έσοδα και στα έξοδά της. Αυτό διευκολύνει να εντοπίζονται οι διαθέσιμοι πόροι, οι πηγές και οι χρήσεις κεφαλαίων και η ποσότητά τους. -Παρουσιάζουν τη χρηματοοικονομική κατάσταση της επιχείρησης στα ενδιαφερόμενα μέρη δηλαδή στους μετόχους, στις τράπεζες, στους πιστωτές στις επαγγελματικές ενώσεις κτλ. -Ανταποκρίνονται στις νομικές υποχρεώσεις της επιχείρησης στο κράτος στους μετόχους κλπ γιατί υποχρεούνται να εμφανίζουν την οικονομική δραστηριότητα τους με χρηματοοικονομικούς όρους μια φορά το χρόνο. Με τον τρόπο αυτό η επιχείρηση υπόκειται σε εξωτερικό έλεγχο. 7 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Μορφές επιχείρησης Λογιστικά – οικονομικά μεγέθη επιχείρησης 8 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Η Επιχείρηση, απέναντι στον νόμο, είναι νομικό πρόσωπο, κατ’ αναλογία προς την έννοια του φυσικού προσώπου. Γεννιέται νομικά με κάποιο συμβόλαιο, καταχωρείται σε βιβλία που τηρούνται από το κράτος, ζει, αποκτά περιουσία, διέπεται από νόμους κλπ και πεθαίνει σε προκαθορισμένη ημερομηνία ή εάν το θελήσουν οι γεννήτορές της ή εάν δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Από τη σύστασή της αποκτά και τα πρώτα της χρήματα δηλαδή το αρχικό της κεφάλαιο, τα οποία όμως χρωστάει στη λήξη της σε αυτούς που της τα έδωσαν, δηλαδή στους μετόχους της. Στους μετόχους της, χρωστάει επίσης, τα κέρδη που πραγματοποιεί κάθε χρόνο, καθώς και όσα χρήματα δεν μοιράζει που προέρχονται από τα κέρδη της και ονομάζονται αποθεματικά. 9

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ. Διακρίνονται σε Προσωπικές Επιχειρήσεις (Ιδρύεται και διοικείται από ένα άτομο)  Ομόρρυθμες επιχειρήσεις (Τα μέλη είναι εξίσου υπεύθυνα για όλα τα χρέη, ανεξάρτητα του ποσοστού συμμετοχής)  Ετερόρρυθμες επιχειρήσεις (Διαχωρισμός των μελών σε ομόρρυθμα και ετερόρρυθμα μέλη. Τα ετερόρρυθμα μέλη έχουν περιορισμένη ευθύνη. Ένα τουλάχιστον μέλος πρέπει να είναι ομόρρυθμο). 10 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Κεφαλαιουχικές Επιχειρήσεις (μετοχικές επιχειρήσεις)  Εταιρίες Περιορισμένης Ευθύνης (ευθύνη ανάλογα με το ποσοστό των κεφαλαίων τους).  Ανώνυμη Εταιρία (δεν ευθύνονται οι μέτοχοι αλλά το νομικό πρόσωπο. Οι μέτοχοι ευθύνονται μέχρι του ποσοστού εισφοράς στο Μετοχικό κεφάλαιο. Τα βασικά χαρακτηριστικά της ανώνυμης εταιρείας είναι τα ακόλουθα: Το μεγάλο σχετικά κεφάλαιο που απαιτείται για την ίδρυσή της Η διαίρεση του κεφαλαίου σε ίσα μερίδια, που ενσωματώνονται σε έγγραφα, τις μετοχές Οι αυστηροί όροι δημοσιότητας κατά την ίδρυσή της αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της Η μακρά διάρκειά της (συνήθως 50 ετών) Η περιορισμένη ευθύνη των μετόχων Η λήψη αποφάσεων κατά πλειοψηφία Η ύπαρξη δύο οργάνων, ήτοι της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων και του Διοικητικού Συμβουλίου 11 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Λογαριασµοί της επιχείρησης Λογαριασμοί που αποτιμούνται σε δεδομένη χρονική στιγµή Π.χ. το κεφάλαιο της εταιρείας στις 31-1-2007 Μηχανήµατα, εξοπλισµός, κτίρια, γήπεδα, αποθέµατα προϊόντος, δάνεια κλπ Λογαριασμοί που αποτιμούνται σε δεδοµένη χρονική περίοδο Π.χ. τα κέρδη της εταιρείας από 1-1-2007 ως 31-12-07 Έσοδα, δαπάνες (κόστος), κέρδη, ταμιακές ροές 12 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Κατά τη λειτουργία της, συμβαίνει να δανείζεται χρήματα από τράπεζες και άλλους. Τα χρήματα αυτά τα χρωστάει σε αυτούς από τους οποίους δανείστηκε, σε προκαθορισμένο χρονικό διάστημα. Αν το διάστημα αυτό είναι μεγάλο, διαρκεί κάποια έτη, ονομάζεται μακροπρόθεσμος δανεισμός, εάν τα χρωστά σε μικρό χρονικό διάστημα, ονομάζονται βραχυπρόθεσμος δανεισμός. Χρωστάει επίσης και σε όποιους της κάνουν κάποιες διευκολύνσεις, δηλαδή σε αυτούς που θα έπρεπε να πληρώσει γιατί αγόρασε κάτι, και ενώ έπρεπε να τους πληρώσει, τους χρωστάει. Είναι σαν να της δανείζουν αυτοί με ένα ποσό ίσο με το ποσό της αξίας της αγοράς, η επιχείρηση να τους ξεχρεώνει την ώρα της αγοράς και να τους χρωστάει το ‘δάνειο’ που της έκαναν. Αυτοί ονομάζονται προμηθευτές. 13 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Με αυτό το μηχανισμό βλέπουμε ότι η επιχείρηση μαζεύει χρήματα, από τους μετόχους της, από τράπεζες, από προμηθευτές της και από άλλους που για κάποιο λόγο της δίνουν χρήματα. Όλα αυτά τα χρήματα, που η επιχείρηση, τα χρωστάει, ονομάζονται Παθητικό. Τα χρήματα που μάζεψε η επιχείρηση, κάπου τα τοποθετεί. Τα τοποθετεί στο ταμείο, σε πράγματα που αγόρασε για να πραγματοποιήσει το σκοπό για τον οποίο συστάθηκε και ονομάζονται πάγια, σε εμπορεύματα που αγοράζει, σε ομόλογα, σε συμμετοχές σε άλλες επιχειρήσεις, σε διευκολύνσεις προς τους πελάτες της από τις πωλήσεις που πραγματοποιεί, κατ’ αναλογία προς τον μηχανισμό των προμηθευτών προς αυτήν και γενικά τα χρήματα που μαζεύει, τα τοποθετεί ‘κάπου‘ και αυτό το ‘κάπου’ της τα χρωστάει. Όλα αυτά τα χρήματα, που η επιχείρηση, τοποθέτησε κάπου και της τα χρωστάνε, ονομάζονται Ενεργητικό. 14 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Από τα στοιχεία αυτά συγκροτείται ο Ισολογισμός, στην δομή που παρουσιάζεται πιο κάτω και απεικονίζει την περιουσιακή διάρθρωση της επιχείρησης. Άρα ο ισολογισμός, είναι μία οικονομική κατάσταση, που παρουσιάζει την οικονομική θέση της επιχείρησης, μιά και παρουσιάζει το τί κατέχει η επιχείρηση και το τι χρωστάει. Στο παθητικό φαίνονται οι πηγές προέλευσης των κεφαλαίων της επιχείρησης και στο ενεργητικό φαίνονται οι χρήσεις τους δηλαδή οι επενδύσεις της επιχείρησης. 15 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Δομή Λογαριασμών Ισολογισμού και Ερμηνεία Λογαριασμοί Ενεργητικού Οφειλόμενο κεφάλαιο (υπόλοιπο κεφαλαίου οφειλόμενο από τους μετόχους) Εξοδα εγκαταστάσεως (έξοδα πολυετούς αποσβέσεως π.χ έξοδα Ιδρύσεως της Επιχ) Πάγιο Ενεργητικό Ασώματες ακινητοποιήσεις (Σήματα, Λογισμικά κ.α.) Ενσώματες ακινητοποιήσεις (Κτίρια, Μηχανήματα κ.α.) Συμμετοχές και άλλες μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Αποσβέσεις Κυκλοφορούν ενεργητικό Αποθέματα (Εμπορεύματα, Υλες, Προϊόντα κ.α.) Απαιτήσεις (Υπόλοιπα Πελατών κ.α.) Χρεόγραφα Διαθέσιμα Μεταβατικοί λογαριασμοί ενεργητικού (στοιχεία που αφορούν άλλες χρήσεις ) 16 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Λογαριασμοί Παθητικού Ίδια Κεφάλαια Κεφάλαιο (μετοχικό κτλ.) Διαφορά από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο Διαφορές αναπροσαρμογής – Επιχορηγήσεις επενδύσεων Αποθεματικά κεφάλαια Αποτέλεσμα εις νέο Ποσά προορισμένα για αύξηση κεφαλαίου Προβλέψεις (κεφάλαια δεσμευμένα για εκτιμήσεις γνωστών μελλοντικών υποχρεώσεων πχ. Αποζημιώσεων προσωπικού) Υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες (Μακροπρόθεσμα Δάνεια) Βραχυπρόθεσμες Τράπεζες (κεφάλαιο κίνησης) Προμηθευτές Λοιποί Μεταβατικοί λογαριασμοί παθητικού 17 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Ο ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ & Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ Ο Ισολογισμός και οι Συνοδευτικές Καταστάσεις Α.Ισολογισμός Ο Ισολογισμός είναι η κύρια οικονομική κατάσταση που απεικονίζει, σε μια δεδομένη στιγμή (συνήθως 31/12 ή 30/6 κάθε έτους), σαν φωτογραφία, την οικονομική κατάσταση της Επιχείρησης. Αποτελείται από δύο στήλες, που η μέν πρώτη ονομάζεται Ενεργητικό και η δεύτερη ονομάζεται Παθητικό. 18

Η Επιχείρηση χρωστάει: Στους μετόχους, το κεφάλαιο που κατέβαλλαν Επίσης στους μετόχους, τα κέρδη που δεν διένειμε (αποθεματικά) Στις Τράπεζες, τα μακροπρόθεσμα Δάνεια που της χορήγησαν Επίσης στις Τράπεζες, τα βραχυπρόθεσμα Δάνεια (κεφαλαίου κίνησης) Στους Προμηθευτές, τα Προιόντα και Υπηρεσίες που αγόρασε Στο Δημόσιο τους φόρους που έχει υποχρέωση να καταβάλλει κ.α. 19 Ο ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ & Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ

Η Επιχείρηση έχει τοποθετήσει τα παραπάνω χρήματα σε: Σε Πάγια Στοιχεία (κτίρια, μηχανήματα, λογισμικά κα) Σε Συμμετοχές σε άλλες Επιχειρήσεις Σε Αποθέματα (εμπορεύματα, ύλες, προιόντα) Σε Απαιτήσεις (π.χ. από πελάτες στους οποίους πώλησε προιόντα επί πιστώσει και απαιτεί το ποσό της πώλησης) Σε Χρεόγραφα (μετοχές, ομόλογα κα) Στο Ταμείο 20 Ο ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ & Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ

Χωρίς περιορισμό της γενικότητας, μπορούμε να πούμε οτι ο Ισολογισμός είναι: ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΠΑΘΗΤΙΚΟ ΠΑΓΙΟΚΕΦΑΛΑΙΑ Ασώματα ΠάγιαΊδια κεφάλαια Ενσώματα ΠάγιαΑποθεματικά ΣυμμετοχέςΛοιπά ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΜακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις σε Τράπεζες ΑποθέματαΛοιπές Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις ΑπαιτήσειςΒραχυπρόθεσμες σε τράπεζες ΧρεόγραφαΠρομηθευτές ΤαμείοΔημόσιο Ασφ. ταμεία ΣΥΝΟΛΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 21

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ Καθαρά Αποτελέσματα Χρήσης = Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) - Κόστος πωλήσεων (= Μικτά αποτελέσματα Εκμεταλλεύσεως) + Άλλα έσοδα εκμεταλλεύσεως (= Σύνολο εσόδων εκμετάλλευσης) - Γενικά και έξοδα Διοικητικής λειτουργίας - Γενικά και έξοδα λειτουργικής Διαθέσεως (= Μερικά αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως) + Έσοδα συμμετοχών, χρεογράφων, πιστωτικών τόκων - Έξοδα συμμετοχών, χρεογράφων, Χρεωστικών τόκων (= Ολικά αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως) + Έκτακτα έσοδα - Έκτακτα έξοδα (=Οργανικά και έκτακτα αποτελέσματα) - Αποσβέσεις παγίων μείον οι ενσωματωμένες στο λειτουργικό κόστος Κέρδος προ φόρων (EBT) - φόροι 22 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ20032002 Γήπεδα – Οικόπεδα100 Μηχανήματα500380 Κτίρια300 Έπιπλα5040 ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΓΙΩΝ950820 Αποσβεσθέντα Πάγια-400-310 Καθαρά Πάγια550510 ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Απαιτήσεις730650 Αποθέματα120150 Διαθέσιμα1015 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ14101325 ΠΑΘΗΤΙΚΟ20032002 Μετοχικό κεφάλαιο150 Αποθεματικά κερδών120 Λοιπά αποθεματικά60 Ίδια Κεφάλαια330 Μακρ. Υποχρεώσεις130135 Προμηθευτές750782 Πιστωτές3018 Βραχ/μα Δάνεια17060 Σύνολο Βραχ/μων Υποχρεώσεων950860 Σύνολο Παθητικού14101325 Παράδειγμα: Έστω οι πιο κάτω ισολογισμοί της Α.Ε. “Χ”, για τις χρήσεις 2002 – 2003 (εκ. ΕΥΡΩ): 23

24 Ο ισολογισμός αυτός μας πληροφορεί ότι, την 31/12/2003, η Χ είχε απασχολημένα κεφάλαια 1410 εκ. ΕΥΡΩ, από τα οποία 950 ήταν επενδεδυμένα σε πάγια, 120 είχαν διατεθεί για αποθέματα, 730 αποτελούσαν πιστώσεις προς τους πελάτες και γενικότερα τους χρεώστες της και 10 υπήρχαν σε μορφή διαθεσίμων. Τα κεφαλαία αυτά, τα είχε εξασφαλίσει από τις εξής πηγές: 150 εκ. ΕΥΡΩ από πώληση μετοχών 180 εκ. ΕΥΡΩ από παρακρατημένα κέρδη και άλλα αποθεματικά 130 εκ. ΕΥΡΩ από μακροπρόθεσμο δανεισμό 780 εκ. ΕΥΡΩ από πιστώσεις που της παραχώρησαν οι προμηθευτές και λοιποί πιστωτές 170 εκ. ΕΥΡΩ από βραχυπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια. Δείχνει, ακόμη ότι, κατά το 2003, η επιχείρηση χρηματοδότησε τις νέες επενδύσεις της με παρακρατημένα κέρδη και βραχυπρόθεσμα δάνεια. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης. Στην Ελλάδα Οι καταναλωτές περικόπτουν τις δαπάνες τους Οι επενδύσεις και η απασχόληση μειώνονται οι επιχειρήσεις ανασυντάσσονται μειώνοντας τις δαπάνες τους και προσπαθούν να βρουν λύσεις επιβίωσης Οι επιχειρήσεις έχουν προβλήματα ρευστότητας. Το κόστος παραγωγής των προϊόντων αυξάνεται και μειώνεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

Από την άλλη πλευρά το κράτος αντιμετωπίζει με υποψία την επιχειρηματικότητα, υπερφορολογεί τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους καταναλωτές,. Η επιχείρηση επομένως θα πρέπει να αντιδράσει. Υπάρχουν δυο λύσεις: 1.Η μία λύση είναι να κλείσει. 2.Η άλλη λύση είναι να αναζητήσουν στρατηγικές που θα τους βοηθήσουν να επιβιώσουν, καθόσον για πολλούς η κρίση είναι πρόβλημα αλλά είναι και μια ευκαιρία. Κατά το παρελθόν, πολλοί ερευνητές έχουν ασχοληθεί με τις στρατηγικές που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι επιχειρήσεις σε περιόδους οικονομικής κρίσης ή σε περιόδους κρίσης στο εσωτερικό της επιχείρησης. 27 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Το τείχος προστασίας της επιχείρησης από την οικονομική κρίση αποτελεί η χρηστή και ορθολογική διαχείριση των χρηματοοικονομικών. Επομένως το πρώτο θέμα που πρέπει να φροντίσει η επιχείρηση είναι η ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ. Τα προβλήματα στη ρευστότητα αρχίζουν να εμφανίζονται από την επιβαλλόμενη επέκταση της πίστωσης από τους πελάτες (παράταση επιταγής, αλλαγή της ημερομηνίας πληρωμής κλπ). Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 28

Τι θα πρέπει να κάνει η επιχείρηση; 1.Να απογραφούν όλα τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης και να ρευστοποιηθούν όσα δεν χρειάζονται 2.Να ταξινομηθούν οι μελλοντικές εισπράξεις και πληρωμές ανάλογα με τον χρόνο εισπράξεως αλλά και τον κίνδυνο απώλειας των εισπράξεων των απαιτήσεων. 3.Να επαναδιαπραγματευθεί με τους πελάτες από τους οποίους έχει απαιτήσεις και να δίνονται κίνητρα εξόφλησης των λογαριασμών. 4.Να επαναδιαπραγματευθεί το χρέος της με τους πιστωτές και τις τράπεζες. 5.Να συνεργάζεται με άλλες επιχειρήσεις. 6.να γίνει προσπάθεια μείωσης του κόστους προμηθειών και ελαχιστοποίησης των αποθεμάτων σε όλες τις φάσεις παραγωγής ή εμπορίας. 29 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Η μείωση του κόστους λειτουργία της επιχείρησης μπορεί να επιτευχθεί με: 1.Τη μείωση των λειτουργικών δαπανών αλλά με στοχευόμενο και προγραμματισμένο τρόπο. 2.Τη μείωση του προσωπικού. Είναι ένα θέμα πολύ συζητήσιμο και πολύ πολύπλοκο. 3.Την εστίαση της επιχείρησης σε αποδοτικά προϊόντα και την απόσυρση προϊόντων που έχουν κάμψη και χαμηλή κερδοφορία. 4.Την ελαστικότητα στην οργάνωση και στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων 5.Την υιοθέτηση του outsourcing αλλά και του leasing για την παραγωγή. 6.Τη θέσπισης ενός plan B σε περίπτωση εμφάνισης μιας μη αντιστρέψιμης άσχημης κατάστασης. Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 30

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΚΣΥΧΡΟΝΙΣΜΟΣ Σε επίπεδο οργάνωσης και εκσυγχρονισμού προκειμένου να μειωθεί το κόστος πωληθέντων θα πρέπει η επιχείρηση: Να επενδύσει τόσο στην τεχνολογία όσο και στην καινοτομία. Να οργανώσει το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης για τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Να χρησιμοποιήσει τα Συστήματα Επιχειρηματικής ευφυΐας. Να εκμεταλλευτεί των ευκαιριών που δίνει η κρίση αγοράζοντας περιουσιακά στοιχεία άλλων επιχειρήσεων που πωλούν λόγω προβλημάτων ρευστότητας. Τη χρήση της μεθόδου outsourcing. Να αναδιαρθρώσει τα κανάλια διανομής. Να πουλά απ’ ευθείας στους καταναλωτές εφαρμόζοντας: Την προσωπική πώληση Προωθητικές ενέργειες πόρτα-πόρτα, e-mail, παραγγελίες μέσω internet, προσωπική επικοινωνία κλπ 31 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΣΥΝΟΨΗ Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επεξεργάζονται όλες τις πληροφορίες της αγοράς με τη βοήθεια του ανθρώπινου δυναμικού, να αναπτύσσουν εναλλακτικά σχέδια για να μπορέσουν να αντιδράσουν έγκαιρα. Την περίοδο της οικονομικής κρίσης θα πρέπει οι επιχειρήσεις: 1.να επενδύσουν στην καινοτομία και την έρευνα, 2.να κάνουν στρατηγικές συμμαχίες με άλλες επιχειρήσεις για τη μείωση των λειτουργικών δαπανών, 3.να συνεργάζονται με άλλες επιχειρήσεις 4.Να έχουν ανταγωνιστικές τιμές. Ίσως όλα ή μερικά από τα παραπάνω μπορούν να βοηθήσουν μια επιχείρηση την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Εκτός όμως αυτά, προέχει η διαμόρφωση ενός ασφαλούς και σταθερού εξωτερικού περιβάλλοντος και εύκολη πρόσβαση στο Τραπεζικό σύστημα για την άντληση κεφαλαίων. Το βασικότερο όμως πρόβλημα είναι η ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ. Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 32

ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Η επιχείρηση πρέπει να έχει την ικανότητα να εκπληρώνει τις εκάστοτε υποχρεώσεις της σε ρευστά γιατί διαφορετικά θα πτωχεύσει. Η ικανότητα αυτή εξαρτάται από τον βαθμό ρευστότητας που έχει η επιχείρηση. Βαθμός ρευστότητας: είναι η ικανότητα μετατροπής των αξιών των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά. Αυτό είναι συνάρτηση: Του χρόνου που απαιτείται για να επιτευχθεί η μετατροπή χωρίς απώλειες Της βεβαιότητας που υπάρχει για την επίτευξη της αξίας των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά. Ο βαθμός ρευστότητας ενός περιουσιακού στοιχείου είναι αντίστροφος προς τη χρονική διάρκεια του. ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Η επιχείρηση πρέπει να έχει την ικανότητα να εκπληρώνει τις εκάστοτε υποχρεώσεις της σε ρευστά γιατί διαφορετικά θα πτωχεύσει. Η ικανότητα αυτή εξαρτάται από τον βαθμό ρευστότητας που έχει η επιχείρηση. Βαθμός ρευστότητας: είναι η ικανότητα μετατροπής των αξιών των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά. Αυτό είναι συνάρτηση: Του χρόνου που απαιτείται για να επιτευχθεί η μετατροπή χωρίς απώλειες Της βεβαιότητας που υπάρχει για την επίτευξη της αξίας των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά. Ο βαθμός ρευστότητας ενός περιουσιακού στοιχείου είναι αντίστροφος προς τη χρονική διάρκεια του. 33 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Την μεγαλύτερη αποδοτικότητα έχουν τα στοιχεία που δεν ρευστοποιούνται εύκολα (γήπεδα, μηχανήματα κλπ) ενώ έχουν μικρό βαθμό ρευστότητας. Τα ταμιακά διαθέσιμα έχουν την τέλεια ρευστότητα αλλά τη μικρότερη αποδοτικότητα. ΟΙ ΕΠΙΔΕΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΣΥΜΒΑΔΙΖΟΥΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Την μεγαλύτερη αποδοτικότητα έχουν τα στοιχεία που δεν ρευστοποιούνται εύκολα (γήπεδα, μηχανήματα κλπ) ενώ έχουν μικρό βαθμό ρευστότητας. Τα ταμιακά διαθέσιμα έχουν την τέλεια ρευστότητα αλλά τη μικρότερη αποδοτικότητα. ΟΙ ΕΠΙΔΕΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΣΥΜΒΑΔΙΖΟΥΝ 34 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης διακρίνονται σε κατηγορίες ανάλογα με τη δυνατότητα της άμεσης ή μη ρευστοποίησης μόλις παραστεί ανάγκη, χωρίς την απώλεια σημαντικού μέρους της αξίας τους.. ΜΗ ΑΜΕΣΑ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Γήπεδα, Κτίρια και συμμετοχές σε άλλες επιχειρήσεις. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕ ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΗ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Αποθέματα ημι-κατεργασμένων και έτοιμων προϊόντων, απαιτήσεις πελατών. ΠΛΗΡΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Το ταμείο, τα διαθέσιμα, οι καταθέσεις. ΠΗΓΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Εσωτερικές πηγές κεφαλαίου: αποσβέσεις και παρακρατηθέντα κέρδη. Εξωτερικές πηγές κεφαλαίου: Οι κεφαλαιαγορές και οι χρηματαγορές. Τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης διακρίνονται σε κατηγορίες ανάλογα με τη δυνατότητα της άμεσης ή μη ρευστοποίησης μόλις παραστεί ανάγκη, χωρίς την απώλεια σημαντικού μέρους της αξίας τους.. ΜΗ ΑΜΕΣΑ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Γήπεδα, Κτίρια και συμμετοχές σε άλλες επιχειρήσεις. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕ ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΗ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Αποθέματα ημι-κατεργασμένων και έτοιμων προϊόντων, απαιτήσεις πελατών. ΠΛΗΡΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Το ταμείο, τα διαθέσιμα, οι καταθέσεις. ΠΗΓΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Εσωτερικές πηγές κεφαλαίου: αποσβέσεις και παρακρατηθέντα κέρδη. Εξωτερικές πηγές κεφαλαίου: Οι κεφαλαιαγορές και οι χρηματαγορές. 35 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Η ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ: 1. Στην αποδοτική επένδυση των κεφαλαίων 2.Στην εξασφάλιση κεφαλαίων με τους πιο ευνοϊκούς δυνατόν όρους. Το κεφάλαιο περιλαμβάνει: τα μετρητά, τις επιταγές, τις πιστώσεις κλπ που προέρχονται από τράπεζες, προμηθευτές πιστωτές, πελάτες κλπ. Η ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ: 1. Στην αποδοτική επένδυση των κεφαλαίων 2.Στην εξασφάλιση κεφαλαίων με τους πιο ευνοϊκούς δυνατόν όρους. Το κεφάλαιο περιλαμβάνει: τα μετρητά, τις επιταγές, τις πιστώσεις κλπ που προέρχονται από τράπεζες, προμηθευτές πιστωτές, πελάτες κλπ. 36

ΕΠΕΝΔΥΣΗ είναι: I.Η απόκτηση παραγωγικών μέσων. II.Η συμμετοχή σε άλλες επιχειρήσεις. III.Η διατήρηση αποθεμάτων. IV.Η χρηματοδότηση πελατών. V.Οι καταθέσεις σε τράπεζες και τα ρευστά διαθέσιμα στο ταμείο. VI.Οι απόκτηση χρηματοοικονομικών προϊόντων (ομόλογα, συμβόλαια κλπ) 37 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Στη χρηματοοικονομική ορολογία, η χρονική διάρκεια του κεφαλαίου διακρίνει την Χρηματαγορά από την Κεφαλαιαγορά. Η διάκριση αυτή δεν είναι ουσιώδης γιατί και οι δυο αγορές αναφέρονται σε μέσα πληρωμών. Στη Χρηματαγορά η χρονική διάρκεια του κεφαλαίου είναι μέχρι ένα έτος. Στη Κεφαλαιαγορά η χρονική διάρκεια του κεφαλαίου υπερβαίνει το έτος. Η αγορά κεφαλαίου αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους χρηματοοικονομικούς θεσµούς διεθνώς, µέσω της οποίας: οι επιχειρήσεις αντλούν κεφάλαια για την χρηματοδότηση επενδύσεων παγίου κεφαλαίου οι κυβερνήσεις, αντλούν κεφάλαια για την χρηματοδότηση των δημοσιών επενδύσεων, του προϋπολογισμού κλπ. Στη χρηματοοικονομική ορολογία, η χρονική διάρκεια του κεφαλαίου διακρίνει την Χρηματαγορά από την Κεφαλαιαγορά. Η διάκριση αυτή δεν είναι ουσιώδης γιατί και οι δυο αγορές αναφέρονται σε μέσα πληρωμών. Στη Χρηματαγορά η χρονική διάρκεια του κεφαλαίου είναι μέχρι ένα έτος. Στη Κεφαλαιαγορά η χρονική διάρκεια του κεφαλαίου υπερβαίνει το έτος. Η αγορά κεφαλαίου αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους χρηματοοικονομικούς θεσµούς διεθνώς, µέσω της οποίας: οι επιχειρήσεις αντλούν κεφάλαια για την χρηματοδότηση επενδύσεων παγίου κεφαλαίου οι κυβερνήσεις, αντλούν κεφάλαια για την χρηματοδότηση των δημοσιών επενδύσεων, του προϋπολογισμού κλπ. 38 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Στην αγορά κεφαλαίου οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις διαπραγματεύονται μετοχές (οι επιχειρήσεις), οµόλογα και οµολογίες (οι κυβερνήσεις και οι μεγάλες επιχειρήσεις υψηλής φερεγγυότητας). Οργανωμένη κεφαλαιαγορά είναι το χρηματιστήριο. Ζητούνται και προσφέρονται κεφάλαια για: Συμμετοχή σε επιχειρήσεις. Δανεισμό των επιχειρήσεων έναντι τίτλων (μετοχές ομόλογα). Άλλη διάκριση είναι: Η πρωτογενής αγορά. Είναι η άντληση κεφαλαίων από το επενδυτικό κοινό (φυσικά και νομικά πρόσωπα). Η δευτερογενής αγορά συναλλαγές σε μετοχές και αξιόγραφα μετά τη διάθεση τους στην πρωτογενή αγορά. Στην αγορά κεφαλαίου οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις διαπραγματεύονται μετοχές (οι επιχειρήσεις), οµόλογα και οµολογίες (οι κυβερνήσεις και οι μεγάλες επιχειρήσεις υψηλής φερεγγυότητας). Οργανωμένη κεφαλαιαγορά είναι το χρηματιστήριο. Ζητούνται και προσφέρονται κεφάλαια για: Συμμετοχή σε επιχειρήσεις. Δανεισμό των επιχειρήσεων έναντι τίτλων (μετοχές ομόλογα). Άλλη διάκριση είναι: Η πρωτογενής αγορά. Είναι η άντληση κεφαλαίων από το επενδυτικό κοινό (φυσικά και νομικά πρόσωπα). Η δευτερογενής αγορά συναλλαγές σε μετοχές και αξιόγραφα μετά τη διάθεση τους στην πρωτογενή αγορά. 39 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 1.Αποφάσεις για τις επενδύσεις κεφαλαίων της επιχείρησης. 2.Αποφάσεις για τον τρόπο που θα χρηματοδοτηθούν. 3.Αποφάσεις για το μέρισμα που θα διανέμεται στους μετόχους. Οι αποφάσεις αυτές είναι στρατηγικής μορφής καθόσον σύμφωνα με Igor Ansoff, στρατηγική ορίζεται ως οι θεμελιώδεις επιλογές που αφορούν την άριστη ένταξη της οργάνωσης ή της επιχείρησης στο περιβάλλον της, με την έννοια ότι εξασφαλίζουν την επιβίωση, την ανάπτυξη και την ευημερία της. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 1.Αποφάσεις για τις επενδύσεις κεφαλαίων της επιχείρησης. 2.Αποφάσεις για τον τρόπο που θα χρηματοδοτηθούν. 3.Αποφάσεις για το μέρισμα που θα διανέμεται στους μετόχους. Οι αποφάσεις αυτές είναι στρατηγικής μορφής καθόσον σύμφωνα με Igor Ansoff, στρατηγική ορίζεται ως οι θεμελιώδεις επιλογές που αφορούν την άριστη ένταξη της οργάνωσης ή της επιχείρησης στο περιβάλλον της, με την έννοια ότι εξασφαλίζουν την επιβίωση, την ανάπτυξη και την ευημερία της. 40 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 1.Αποφάσεις για το επενδυτικό έργο Αυτές αφορούν στη διάθεση κεφαλαίων σε δραστηριότητες που θα αποδώσουν οφέλη στο μέλλον. Ο προσδιορισμός των μελλοντικών ωφελειών περιλαμβάνει και έναν βαθμό κινδύνου. Επομένως οι αποφάσεις αυτές θα πρέπει να συνεκτιμούν την αναμενόμενη αποδοτικότητα μαζί με το βαθμό κινδύνου που αυτές παρουσιάζουν. Οι αποφάσεις για το επενδυτικό έργο καθορίζουν: i.Το συνολικό μέγεθος του ενεργητικού. ii.Τη σύνθεση του ενεργητικού κατά κατηγορίες στοιχείων iii.Τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει η επιχείρηση. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 1.Αποφάσεις για το επενδυτικό έργο Αυτές αφορούν στη διάθεση κεφαλαίων σε δραστηριότητες που θα αποδώσουν οφέλη στο μέλλον. Ο προσδιορισμός των μελλοντικών ωφελειών περιλαμβάνει και έναν βαθμό κινδύνου. Επομένως οι αποφάσεις αυτές θα πρέπει να συνεκτιμούν την αναμενόμενη αποδοτικότητα μαζί με το βαθμό κινδύνου που αυτές παρουσιάζουν. Οι αποφάσεις για το επενδυτικό έργο καθορίζουν: i.Το συνολικό μέγεθος του ενεργητικού. ii.Τη σύνθεση του ενεργητικού κατά κατηγορίες στοιχείων iii.Τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει η επιχείρηση. 41 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

2. Οι αποφάσεις για Χρηματοδότηση Αφορούν τις επιλογές ανάμεσα σε διάφορες κατηγορίες κεφαλαίων. Οι αποφάσεις αυτές θα καθορίσουν τη σχέση ανάμεσα σε ίδια και ξένα κεφάλαια και τα ποσοστό συμμετοχής μακροπροθέσμων, μεσοπρόθεσμων και βραχυπροθέσμων κεφαλαίων και ειδικότερα κάθε υποκατηγορίας κεφαλαίων στη χρηματοδότηση της επιχείρησης. Οι επιλογές θα καθορίσουν : i.Την κεφαλαιακή διάρθρωση ii.Τον βαθμό κινδύνου που θα παρουσιάζει αυτή για τους χρηματοδότες της. (θα πληρωθούν ή όχι!) Θα πρέπει να επιδιώκεται το χαμηλότερο δυνατό κόστος και ο μικρότερος κίνδυνος για τους χρηματοδότες. Η χρονική διάρκεια των κεφαλαίων θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίση με τη χρονική περίοδο που θα χρησιμοποιηθεί το προς απόκτηση στοιχείο. 2. Οι αποφάσεις για Χρηματοδότηση Αφορούν τις επιλογές ανάμεσα σε διάφορες κατηγορίες κεφαλαίων. Οι αποφάσεις αυτές θα καθορίσουν τη σχέση ανάμεσα σε ίδια και ξένα κεφάλαια και τα ποσοστό συμμετοχής μακροπροθέσμων, μεσοπρόθεσμων και βραχυπροθέσμων κεφαλαίων και ειδικότερα κάθε υποκατηγορίας κεφαλαίων στη χρηματοδότηση της επιχείρησης. Οι επιλογές θα καθορίσουν : i.Την κεφαλαιακή διάρθρωση ii.Τον βαθμό κινδύνου που θα παρουσιάζει αυτή για τους χρηματοδότες της. (θα πληρωθούν ή όχι!) Θα πρέπει να επιδιώκεται το χαμηλότερο δυνατό κόστος και ο μικρότερος κίνδυνος για τους χρηματοδότες. Η χρονική διάρκεια των κεφαλαίων θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ίση με τη χρονική περίοδο που θα χρησιμοποιηθεί το προς απόκτηση στοιχείο. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ 42 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

3. Αποφάσεις για μέρισμα: Αφορούν το ποσοστό από τα καθαρά κέρδη κάθε χρήσης, που θα διατεθεί στους μετόχους μιας επιχείρησης, καθώς και η σταθερότητα ή μη του ποσού ανά μετοχή που διανέμεται ως μέρισμα από χρόνο σε χρόνο. Η παρακράτηση καθαρών κερδών αποτελεί αποταμίευση και αποβλέπει στην αυτοχρηματοδότηση των δραστηριοτήτων για να υπάρξουν περισσότερα κέρδη και κατά συνέπεια μερίσματα στο μέλλον. Πρέπει να κρίνεται κατά πόσο τα κέρδη που παρακρατήθηκαν δικαιολογούν τη θυσία της δυνατότητας για κατανάλωση στην τρέχουσα περίοδο από τους μετόχους ή την απώλεια εναλλακτικών επενδυτικών ευκαιριών. Οι αποφάσεις αυτές θα επηρεάσουν τη διάρθρωση των κεφαλαίων της. 3. Αποφάσεις για μέρισμα: Αφορούν το ποσοστό από τα καθαρά κέρδη κάθε χρήσης, που θα διατεθεί στους μετόχους μιας επιχείρησης, καθώς και η σταθερότητα ή μη του ποσού ανά μετοχή που διανέμεται ως μέρισμα από χρόνο σε χρόνο. Η παρακράτηση καθαρών κερδών αποτελεί αποταμίευση και αποβλέπει στην αυτοχρηματοδότηση των δραστηριοτήτων για να υπάρξουν περισσότερα κέρδη και κατά συνέπεια μερίσματα στο μέλλον. Πρέπει να κρίνεται κατά πόσο τα κέρδη που παρακρατήθηκαν δικαιολογούν τη θυσία της δυνατότητας για κατανάλωση στην τρέχουσα περίοδο από τους μετόχους ή την απώλεια εναλλακτικών επενδυτικών ευκαιριών. Οι αποφάσεις αυτές θα επηρεάσουν τη διάρθρωση των κεφαλαίων της. 43 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Α) Στα πλαίσια της χρηματοδοτικής λειτουργίας, ως δεοντολογικό πρότυπο συμπεριφοράς μιας επιχείρησης είναι η μεγιστοποίηση της αξίας της για τους μετόχους. Η αξία αυτή είναι συνάρτηση των μελλοντικών οικονομικών ωφελημάτων καθώς και του κινδύνου που αντιπροσωπεύει για αυτούς. Η αγοραία τιμή της μετοχής αντανακλά τις επιλογές που κάνει η αγορά μετοχικών τίτλων ανάμεσα στη μελλοντική αποδοτικότητα του κεφαλαίου που θα επενδύσει η επιχείρηση και τον κίνδυνο που εμπεριέχεται. Αλλά η αγοραία τιμή των μετοχών επηρεάζεται και από παράγοντες που δεν ελέγχονται από την επιχείρηση (εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης). Στην Ελλάδα, εκτός από το Χρηματιστήριο, δεν υπάρχει οργανωμένη αγορά μετοχικών τίτλων. Η εξέλιξη της αξίας της μετοχής μας δίνει κανόνες για την ορθολογική με θεωρητικά κριτήρια λήψη αποφάσεων στα πλαίσια της χρηματοδοτικής λειτουργίας. ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Α) Στα πλαίσια της χρηματοδοτικής λειτουργίας, ως δεοντολογικό πρότυπο συμπεριφοράς μιας επιχείρησης είναι η μεγιστοποίηση της αξίας της για τους μετόχους. Η αξία αυτή είναι συνάρτηση των μελλοντικών οικονομικών ωφελημάτων καθώς και του κινδύνου που αντιπροσωπεύει για αυτούς. Η αγοραία τιμή της μετοχής αντανακλά τις επιλογές που κάνει η αγορά μετοχικών τίτλων ανάμεσα στη μελλοντική αποδοτικότητα του κεφαλαίου που θα επενδύσει η επιχείρηση και τον κίνδυνο που εμπεριέχεται. Αλλά η αγοραία τιμή των μετοχών επηρεάζεται και από παράγοντες που δεν ελέγχονται από την επιχείρηση (εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης). Στην Ελλάδα, εκτός από το Χρηματιστήριο, δεν υπάρχει οργανωμένη αγορά μετοχικών τίτλων. Η εξέλιξη της αξίας της μετοχής μας δίνει κανόνες για την ορθολογική με θεωρητικά κριτήρια λήψη αποφάσεων στα πλαίσια της χρηματοδοτικής λειτουργίας. 44 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Β) Αν ως δεοντολογικό πρότυπο συμπεριφοράς προτείνεται η μεγιστοποίηση των κερδών, τότε υπάρχουν τα εξής μειονεκτήματα: 1.Αγνοείται το πρόβλημα της αβεβαιότητας σε σχέση με τα μελλοντικά κέρδη της επιχείρησης. Ένα έργο με υψηλότερα αναμενόμενα κέρδη από ένα άλλο, αλλά με περισσότερους κινδύνους, θα είναι η επιλογή σύμφωνα με το δεοντολογικό πρότυπο συμπεριφοράς της μεγιστοποίησης των κερδών. 2.Αγνοείται η διάσταση «χρόνος» στην εκτίμηση των εσόδων που αναμένονται από την ανάληψη διαφόρων έργων. Ποια επένδυση θα επιλεγεί; Η επένδυση που θα αποδώσει εισόδημα 100.000€ σε 5 χρόνια ή μια επένδυση που θα αποδώσει 15.000€ κάθε χρόνο; Η απάντηση εξαρτάται από την αξία του χρήματος διαμέσου του χρόνου. 3.Αγνοούνται οι επιπτώσεις στην πολιτική διαθέσεως των μερισμάτων. Η επιχείρηση δεν θα έπρεπε θεωρητικά να διανέμει μέρισμα στους μετόχους. Θα μπορούσε να καλυτερεύσει τα κέρδη της με το να επενδύσει τα παρακρατηθέντα κέρδη από την προηγούμενη χρήση σε Έντοκα Γραμμάτια. Έτσι όμως θα αγνοούσε τους μετόχους της. Πότε οι μέτοχοι επιθυμούν να απολαύσουν τα κέρδη; ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Β) Αν ως δεοντολογικό πρότυπο συμπεριφοράς προτείνεται η μεγιστοποίηση των κερδών, τότε υπάρχουν τα εξής μειονεκτήματα: 1.Αγνοείται το πρόβλημα της αβεβαιότητας σε σχέση με τα μελλοντικά κέρδη της επιχείρησης. Ένα έργο με υψηλότερα αναμενόμενα κέρδη από ένα άλλο, αλλά με περισσότερους κινδύνους, θα είναι η επιλογή σύμφωνα με το δεοντολογικό πρότυπο συμπεριφοράς της μεγιστοποίησης των κερδών. 2.Αγνοείται η διάσταση «χρόνος» στην εκτίμηση των εσόδων που αναμένονται από την ανάληψη διαφόρων έργων. Ποια επένδυση θα επιλεγεί; Η επένδυση που θα αποδώσει εισόδημα 100.000€ σε 5 χρόνια ή μια επένδυση που θα αποδώσει 15.000€ κάθε χρόνο; Η απάντηση εξαρτάται από την αξία του χρήματος διαμέσου του χρόνου. 3.Αγνοούνται οι επιπτώσεις στην πολιτική διαθέσεως των μερισμάτων. Η επιχείρηση δεν θα έπρεπε θεωρητικά να διανέμει μέρισμα στους μετόχους. Θα μπορούσε να καλυτερεύσει τα κέρδη της με το να επενδύσει τα παρακρατηθέντα κέρδη από την προηγούμενη χρήση σε Έντοκα Γραμμάτια. Έτσι όμως θα αγνοούσε τους μετόχους της. Πότε οι μέτοχοι επιθυμούν να απολαύσουν τα κέρδη; 45 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Γ) Η χρησιμοποίηση της μεγιστοποιήσεως του μετοχικού κεφαλαίου ως βασικού αντικειμένου χρηματοδοτικής διοικήσεως αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα προηγούμενα προβλήματα της αβεβαιότητας και των διαχρονικών προτιμήσεων. Η τρέχουσα αξία του μετοχικού κεφαλαίου αναφέρεται στην παρούσα αξία των μελλοντικών καθαρών εσόδων των μετόχων. Η αξία αυτή προκύπτει από την προεξόφληση των μελλοντικών εσόδων με επιτόκιο, που εκφράζει το κόστος ευκαιρίας των κεφαλαίων που διαθέτουν οι μέτοχοι. Το κόστος ευκαιρίας είναι συνάρτηση: Της αμοιβής που απαιτείται να στερηθούν οι μέτοχοι για κάποιο χρονικό διάστημα Της αμοιβής για την αβεβαιότητα (κίνδυνο) που υπάρχει αναφορικά με την πορεία των μελλοντικών εσόδων. ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Γ) Η χρησιμοποίηση της μεγιστοποιήσεως του μετοχικού κεφαλαίου ως βασικού αντικειμένου χρηματοδοτικής διοικήσεως αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα προηγούμενα προβλήματα της αβεβαιότητας και των διαχρονικών προτιμήσεων. Η τρέχουσα αξία του μετοχικού κεφαλαίου αναφέρεται στην παρούσα αξία των μελλοντικών καθαρών εσόδων των μετόχων. Η αξία αυτή προκύπτει από την προεξόφληση των μελλοντικών εσόδων με επιτόκιο, που εκφράζει το κόστος ευκαιρίας των κεφαλαίων που διαθέτουν οι μέτοχοι. Το κόστος ευκαιρίας είναι συνάρτηση: Της αμοιβής που απαιτείται να στερηθούν οι μέτοχοι για κάποιο χρονικό διάστημα Της αμοιβής για την αβεβαιότητα (κίνδυνο) που υπάρχει αναφορικά με την πορεία των μελλοντικών εσόδων. 46 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Δ) Έστω ότι το επιτόκιο αυτό, όπως διαμορφώνεται στην αγορά, ορίζεται Κ. Α: Η ποσότητα κεφαλαίου που οι επενδυτές θέλουν να επενδύσουν και όχι να καταναλώσουν και στο τέλος της επομένης περιόδου να διαθέτουν κεφάλαιο ίσο με Β: Με το επιτόκιο Κ επιτυγχάνεται η διαχρονική ισοτιμία ανάμεσα στο σημερινό και μελλοντικό κεφάλαιο. Η παρούσα αξία του μελλοντικού κεφαλαίου ορίζεται: ΤΟ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ (Δ) Έστω ότι το επιτόκιο αυτό, όπως διαμορφώνεται στην αγορά, ορίζεται Κ. Α: Η ποσότητα κεφαλαίου που οι επενδυτές θέλουν να επενδύσουν και όχι να καταναλώσουν και στο τέλος της επομένης περιόδου να διαθέτουν κεφάλαιο ίσο με Β: Με το επιτόκιο Κ επιτυγχάνεται η διαχρονική ισοτιμία ανάμεσα στο σημερινό και μελλοντικό κεφάλαιο. Η παρούσα αξία του μελλοντικού κεφαλαίου ορίζεται: 47 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ Ο χρηματοδοτικός κίνδυνος έχει δυο διαστάσεις: 1.Η ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στην εξυπηρετήσει των χρεών της και 2.Η ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στο επίπεδο των καθαρών κερδών, που απομένουν για τους μετόχους μετά την αφαίρεση των τόκων που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση των χρεών. Και οι δυο περιπτώσεις είναι συνάρτηση του ποσοστού της συμμετοχής του δανειακού κεφαλαίου στο συνολικό κεφάλαιο της επιχείρησης. Ο χρηματοδοτικός κίνδυνος για την 1 η περίπτωση ορίζεται η πιθανότητα να πτωχεύσει η επιχείρηση εξαιτίας της αδυναμίας της να εξυπηρετήσει τα χρέη της. Ο χρηματοδοτικός κίνδυνος για την 2 η περίπτωση ορίζεται ως η σχετική διασπορά της κατανομής των πιθανοτήτων των καθαρών εσόδων, που απομένουν στη διάθεση των μετόχων ανά μετοχή και μετράται με τον συντελεστή μεταβλητότητας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο χρηματοδοτικός κίνδυνος αναφέρεται στο τι πρόκειται να συμβεί και όχι στο τι τελικά θα πραγματοποιηθεί. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ Ο χρηματοδοτικός κίνδυνος έχει δυο διαστάσεις: 1.Η ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στην εξυπηρετήσει των χρεών της και 2.Η ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στο επίπεδο των καθαρών κερδών, που απομένουν για τους μετόχους μετά την αφαίρεση των τόκων που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση των χρεών. Και οι δυο περιπτώσεις είναι συνάρτηση του ποσοστού της συμμετοχής του δανειακού κεφαλαίου στο συνολικό κεφάλαιο της επιχείρησης. Ο χρηματοδοτικός κίνδυνος για την 1 η περίπτωση ορίζεται η πιθανότητα να πτωχεύσει η επιχείρηση εξαιτίας της αδυναμίας της να εξυπηρετήσει τα χρέη της. Ο χρηματοδοτικός κίνδυνος για την 2 η περίπτωση ορίζεται ως η σχετική διασπορά της κατανομής των πιθανοτήτων των καθαρών εσόδων, που απομένουν στη διάθεση των μετόχων ανά μετοχή και μετράται με τον συντελεστή μεταβλητότητας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο χρηματοδοτικός κίνδυνος αναφέρεται στο τι πρόκειται να συμβεί και όχι στο τι τελικά θα πραγματοποιηθεί. 48 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Δυο επιχειρήσεις, Α και Β.Η συνολική καθαρή ετήσια απόδοση σε ρευστά για την Α από το σύνολο των δραστηριοτήτων της είναι μια στοχαστική μεταβλητή με μέση τιμή ίση προς 15 εκατ.€ και μέση απόκλιση τετραγώνου 6 εκατ.€ για τα επόμενα πέντε έτη. Για την Β, οι αντίστοιχες τιμές είναι 60 και 18 αντίστοιχα. Ο συντελεστής μεταβλητότητας για την επιχείρηση Α είναι ίσος με 6/15=0,4 και για την Β είναι ίσος 18/60=0,3. Η διαφορά φαίνεται και από το διάγραμμα. Η απόλυτη διασπορά της απόδοσης σε ρευστά για την Α είναι μικρότερη από τη από την αντίστοιχη της Β αλλά παράλληλα η μέση τιμή της για την Α είναι συγκριτικά πολύ μικρότερη από την αντίστοιχη της Β, με αποτέλεσμα η σχετική διασπορά της για την Α να είναι μεγαλύτερη. 49 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ 0 15 30 60 ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΕ ΡΕΥΣΤΑ (ΕΚΑΤ. €) Α Β Η επιχείρηση Α θεωρείται ότι αντιμετωπίζει μεγαλύτερο επιχειρηματικό κίνδυνο από τη Β Πιθανότητα

50 Δυο επιχειρήσεις, Α και Β, έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά (ακριβώς το ίδιο μέγεθος. Είδη παγίων κλπ) αλλά διαφέρουν μόνο στο ότι η πρώτη βασίζεται αποκλειστικά στο Ίδιο Κεφάλαιο ενώ το κεφάλαιο της Β είναι 50% δανεικό. Τα έσοδα από τις δραστηριότητες είναι τυχαίες μεταβλητές με μέση τιμή €100.000 (Ε(r) και μέση απόκλιση τετραγώνου ίση με €50.000 (σ) και για τις δυο επιχειρήσεις. Η Β χρηματοδοτείται εκτός από ΙΚ της και με δεκαετές δάνειο ύψους €500.000 με ετήσιο 10%. Συνεπώς η μέση τιμή των ετήσιων εσόδων της Β στη διάθεση των μετόχων είναι €50.000 ενώ για τους μετόχους της Α είναι €100.000 (Ε(r)). Επειδή η μέση απόκλιση τετραγώνου παραμένει η ίδια και στις δυο περιπτώσεις, ο συντελεστής μεταβλητότητας των καθαρών εσόδων στη διάθεση των μετόχων της Α είναι 0,5, ενώ της Β είναι 1,0. Δηλαδή η ύπαρξη δανειακού κεφαλαίου αυξάνει τον Χρηματοδοτικό κίνδυνο. Το γεγονός απεικονίζεται στο παρακάτω διάγραμμα. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

51 Πιθανότητα Καθαρά κέρδη σε € 0 €50.000€100.000 Α Β Οι προαναφερθέντες κίνδυνοι αφορούν στο τι αναμένεται να συμβει και όχι στο τι τελικά θα συμβεί.

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Η αξιοποίηση των συντελεστών παραγωγής δημιουργεί την οικονομική δραστηριότητα. Η αξιοποίηση πρέπει να είναι αποτελεσματική, λαμβανομένου υπόψη του περιορισμού των πόρων. Η υιοθέτηση της θεωρίας της Σχολής του Σικάγου από όλα σχεδόν τα κράτη, είχε ως αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις να κυριαρχούν στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα, ενώ να ελαχιστοποιείται η οικονομική δραστηριότητα του κράτους. Επομένως, η αγορά κρίνει την αποτελεσματικότητα μιας επιχείρησης. 52 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Σε περιπτώσεις σπατάλης πόρων κατά την παραγωγική διαδικασία: Το κόστος παραγωγής είναι υψηλό και επομένως οι τιμές πώλησης των παραγόμενων προϊόντων διαμορφώνονται υψηλότερα σε σχέση με τους ανταγωνιστές. Οι καταναλωτές αποφεύγουν τα προϊόντα αυτά. Οι επιχειρήσεις μειώνουν περιθώρια του κέρδους ή πωλούν κάτω από το κόστος ή σταματούν τη λειτουργία τους. Η μείωση του περιθωρίου μειώνει την αποδοτικότητα της επιχείρησης και επομένως αυτή δεν βρίσκει πρόθυμους χρηματοδότες να στηρίξουν τη λειτουργία της. Αν πουλά κάτω του κόστους, ο επιχειρηματίας είναι αυτός που μπορεί να καλύψει τη διαφορά για μικρό χρονικό διάστημα. Και στις δυο περιπτώσεις, ο κίνδυνος μη αποτελεσματικής λειτουργίας, οδηγεί αργά ή γρήγορα την επιχείρηση σε χρεοκοπία. 53 ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Οι αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν μια επιχείρηση σε μη αποτελεσματική λειτουργία είναι: 1.Περιορισμένα κεφάλαια. 2.Παρωχημένη τεχνολογία. 3.Είσοδος στην αγορά νέων επιχειρήσεων. 4.Ελλιπής υποδομή (τηλεπικοινωνίες, οδικό δίκτυο κλπ) 5.Δυσκολία πρόσβασης στο Τραπεζικό σύστημα. 6.Μη σταθερή φορολογική νομοθεσία. 7.Μείωση της ζήτησης λόγω αλλαγής προτιμήσεων ή μείωσης των εισοδημάτων. 8.Άσχημες οικονομικές συνθήκες. 9.Ασταθές πολιτικό κλίμα. 10.Εχθροπραξίες, πόλεμος τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές. Συστηματικός κίνδυνος ή κίνδυνος της αγοράς είναι αυτός που προέρχεται από το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης. 54 ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Η διάσημη Σχολή Σικάγου του Μιλτον Φρίντμαν (βραβείο Νόμπελ 1976) ανέπτυξε τη θεωρία περί περιορισμού της ποσότητας του χρήματος. Η Θάτσερ την οποία αργότερα μιμήθηκε και ο Ρέιγκαν περιόρισε τις δημόσιες επενδύσεις για να ελέγξει τον πληθωρισμό. Ο στόχος επιτεύχθηκε. Η ανεργία όμως αυξήθηκε από 5,4 σε 11,8. Με την εφαρμογή της θεωρίας του Άρθρουρ Λάφφερ η αμερικανική κυβέρνηση το έτος 1983 μείωσε το ανώτατο ποσοστό των ομοσπονδιακών φόρων εισοδήματος κατά 28,57% και η πολιτεία της Καλιφόρνιας το ίδιο έτος κατήργησε το φόρο της κληρονομιάς για να αποφύγει πρόσθετα και την αντιφορολογική εξέγερση. Μετά την Καλιφόρνια ακολούθησαν και οι μεγάλοι Δήμοι.. Ο Λάφφερ ήθελε να εξηγήσει στους φοιτητές τους του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, πως, όταν το Κράτος αυξάνει τους φορολογικούς συντελεστές δεν αποκομίζει απαραίτητα και ανάλογα έσοδα. Κάθε αύξηση των φόρων οδηγεί, πράγματι, μερικούς φορολογουμένους σε επιβράνδυση της δραστηριότητάς τους, στη δημιουργία μαύρης αγοράς κι΄άλλους στη νόμιμη ή παράνομη φοροδιαφυγή. Τελικά, ένας φόρος 100% αποφέρει στο κράτος 0%, γιατί κάθε ιδιωτική δραστηριότητα διακόπτεται. Με το Λάφφερ, η αντιφορολογική εξέγερση έγινε σεβαστή κι από τους διανοούμενους. Το πιο σημαντικό είναι να βρει κανείς σε ποιο ποσοστό ο φόρος εισοδήματος επηρεάζει την παραγωγικότητα, σε σημείο που να μειώνεται αισθητά η εθνική παραγωγή και τα έσοδα του Κράτους Άρα η διατήρηση και προπαντός η ενδυνάμωση της αγοραστικής δύναμης του πολίτη φαίνεται να είναι το εργαλείο που θα μας βγάλει από την κρίση και θα ενισχύσει την παραγωγική εργασία, τη φαντασία, το δημιουργικό ενθουσιασμό στο ζενίθ. 55

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ 56

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ 1. Απλός τόκος (simple interest): Ο τόκος υπολογίζεται μια μονό φορά στο τέλος του χρονικού διαστήματος. I= ο απλός τόκος, P= το αρχικό κεφάλαιο, r=επιτόκιο, t= χρόνος ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Κεφάλαιο 100€, επιτόκιο 12%, για 2 χρόνια: I=P*r*t=100*0,12*2=24€ 2.Αν χρόνος εκφράζεται σε μήνες: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Κεφάλαιο 100€, επιτόκιο 12%, για 8 μήνες: I=P*r*t=100*0,12*8/12=8€ 3. Αν χρόνος εκφράζεται σε ημέρες: Η χρησιμοποίηση του εμπορικού έτους (360 ημέρες) οδηγεί σε μεγαλύτερο επιτόκιο. I=P*r*t=100*0,12*60/360=2€ Εμπορικό έτος I=P*r*t=100*0,12*60/365=1,97€ Πολιτικό έτος 57 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Υπολογισμός τοκοφόρων ημερομηνιών δανείων: 1.Ακριβής μέθοδος: Περιλαμβάνει όλες τις ημέρες εκτός από την πρώτη. 2.Προσεγγιστική μέθοδος: Θεωρούμε ότι όλοι οι μήνες είναι 30 ημέρες και μετά προσθέτουμε τον αριθμό των ημερών που εναπομένουν στο μήνα, μέχρι τη λήξη του δανείου. ΤΟΚΑΡΙΘΜΟΣ Από τη σχέση Μπορούμε να υπολογίσουμε το τόκο σε ημέρες με τη χρήση του τοκάριθμου Ν. Ο τοκάριθμος Ν ισούται με το κεφάλαιο Ρ επί τον αριθμό των ημερών d Επομένως, η παραπάνω σχέση γίνεται : : ονομάζεται σταθερός διαιρέτης 58 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Το άθροισμα του αρχικού κεφαλαίου και του τόκου ονομάζεται τελική αξία (S). I= ο απλός τόκος, P= το αρχικό κεφάλαιο, r=επιτόκιο, t= χρόνος ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Δάνειο 100€ για 6 μήνες με r=15%. Ποια θα είναι η τελική αξία; 59 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Γνωρίζοντας την τελική αξία (S) ενός δανείου μπορούμε να υπολογίσουμε την παρούσα αξία, λύνοντας ως προς Ρ την προηγούμενη συνάρτηση. Παράδειγμα: Ποια είναι η παρούσα αξία δανείου 108€ που θα δοθεί μετά από δυο χρόνια με επιτόκιο χορηγήσεων 4%; 60 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΑΝΑΤΟΚΙΣΜΟΣ Ανατοκισμός ή σύνθετος τόκος ή σύνθετη κεφαλαιοποίηση (compound interest) είναι το τελικό κεφάλαιο που προκύπτει από το τελικό δεδουλευμένο τόκο που προστίθεται στο αρχικό κεφάλαιο. Το άθροισμα αυτό είναι η τελική αξία του κεφαλαίου για όλες τις περιόδους που ακολουθούν. Στον Ανατοκισμό ή σύνθετο τόκο ή σύνθετη κεφαλαιοποίηση (compound interest) δημιουργείται τόκος από την επένδυση του τόκου, δηλαδή αυξάνονται κάθε χρόνο. Στην απλή κεφαλαιοποίηση ο τόκος και το κεφάλαιο παραμένουν αμετάβλητα. Το αρχικό κεφάλαιο μπορεί να ανατοκίζεται μια ή περισσότερες φορές το χρόνο. 61 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

62 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Χ ο = Το αρχικό κεφάλαιο r= επιτόκιο n = ο αριθμός των ετών

63 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΤΕΛΙΚΗ ΑΞΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Κεφάλαιο 100€ κατατίθεται σε Τράπεζα με ετήσιο επιτόκιο 10% και ανατοκισμό 2 φορές το χρόνο με ετήσιο επιτόκιο 10%. Τι ποσό θα έχει συγκεντρωθεί στο τέλος του 5 ου έτους; Ο συντελεστής ανατοκισμού ο οποίος αντιστοιχεί σε επιτόκιο 0,10/2=0,05 και χρονική 5*2=10 είναι 1,6289. Oπότε: 64 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

3. Συνεχής ανατοκισμός (continuous compounding). Στην περίπτωση αυτή η περίοδος ανατοκισμού m δεν είναι καθορισμένη άρα τείνει προς το άπειρο. Οπότε η αξία του προσεγγίζει το e m Όπου e είναι η βάση των φυσικών λογαρίθμων και e = 2.71828. Επομένως: Η σχέση που μας δίνει την τελική αξία μιας κατάθεσης (Χο), η οποία ανατοκίζεται συνεχώς με επιτόκιο r για n περιόδους, είναι η εξής: Χρησιμοποιείται στα χρηματοοικονομικά γιατί παράγεται τόκος από τον τόκο. 65 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Παρούσα αξία (Present Value) Η παρούσα αξία είναι η αξία που έχει σήμερα ένα κεφάλαιο που θα δοθεί σε καθορισμένο χρόνο στο μέλλον. Η παρούσα αξία μπορεί ακόμη να καθοριστεί ως το αρχικό κεφάλαιο που στο μέλλον θα έχει ένα συγκεκριμένο ποσό. Το αντίστροφο του ΑΝΑΤΟΚΙΣΜΟΥ είναι η ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ. Ο ανατοκισμός είναι το τελικό κεφάλαιο που προκύπτει από το τελικό δεδουλευμένο τόκο που προστίθεται στο αρχικό κεφάλαιο, άρα η αξία ενός ποσού στο μέλλον, ενώ η ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ είναι η αξία ενός μελλοντικού ποσού σήμερα. Στον ανατοκισμό χρησιμοποιούμε το επιτόκιο ανατοκισμού, στην παρούσα αξία χρησιμοποιούμε το προεξοφλητικό επιτόκιο. 66 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Παρούσα αξία (Present Value)- Ανατοκισμός Περισσότερες φορές το χρόνο PV= αξία που θα έχει μια πληρωμή μετά από n χρόνια n= ο αριθμός των ετών που χρειάζονται για να γίνει η πληρωμή. k= το προεξοφλητικό επιτόκιο m= περίοδος ανατοκισμού Παράδειγμα: Αν σε 5 χρόνια συγκεντρωθούν 100€, πόσο πρέπει να επενδύσει σήμερα με επιτόκιο 10%, ανατοκιζόμενο 2 φορές το χρόνο; Συντελεστής προεξόφλησης: 0,10/2=0,05, και χρονική περίοδο 5*2=12 είναι 0,6139. Η PV (παρούσα αξία)=100€* 0,6139=61,39€ 68 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΡΑΝΤΕΣ ΡΑΝΤΑ ή ΧΡΗΜΑΤΙΚΗ ΡΟΗ (annuity) είναι ένας αριθμός περιοδικών πληρωμών (ή εισπράξεων) που γίνονται μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Το χρονικό διάστημα μεταξύ των δυο πληρωμών ονομάζεται ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Το ποσό που πληρώνεται ή εισπράττεται ονομάζεται ΟΡΟΣ. Όταν οι όροι είναι ίσοι, η ράντα ονομάζεται ΣΤΑΘΕΡΗ ή ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΗ. Αν οι όροι δεν είναι ίσοι, η ράντα ονομάζεται ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ Όταν οι πληρωμές καταβάλλονται στο τέλος κάθε περιόδου, η ράντα ονομάζεται ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΗ, ενώ όταν καταβάλλεται στην αρχή, ΠΡΟΚΑΤΑΒΛΗΤΕΑ. Οι περισσότερες ράντες είναι σταθερές και ληξιπρόθεσμες. 72 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Η ΤΕΛΙΚΗ ΑΞΙΑ ΜΙΑΣ ΣΕΙΡΑΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ 73 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ TV= Η τελική ή μελλοντική αξία Α= Ο όρος (το ποσό που καταβάλλεται) r= το επιτόκιο n= ο αριθμός των περιόδων Η αξία που βρίσκεται στην παρένθεση, ονομάζεται ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΡΑΝΤΑΣ και δίνει την τελική αξία του κεφαλαίου που καταβάλλεται κάθε περίοδο, για n περιόδους ανατοκιζόμενη με ετήσιο επιτόκιο r ανά περίοδο. Η αξία του όρου βρίσκεται από τους αντίστοιχους πίνακες. Αν ο ανατοκισμός και η πληρωμή/ είσπραξη πραγματοποιείται περισσότερες από μια φορές το χρόνο τότε για επιτόκιο υπολογίζουμε αυτό που αντιστοιχεί σε κάθε περίοδο (αντί για έτος), και αντί για έτος παίρνουμε τις αντίστοιχες περιόδους ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Η Παρούσα αξία μιας Ράντας: Το άθροισμα των παρουσών αξιών όλων των πληρωμών της Ράντας αποτυπώνεται στη σχέση: PV=η Παρούσα αξία A= ο σταθερός όρος (Το ποσό που πληρώνεται ή εισπράττεται ) k= επιτόκιο προεξόφλησης. n= η περίοδος (Το χρονικό διάστημα μεταξύ των δυο πληρωμών ονομάζεται ) ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΑΞΙΣ ΤΗΣ ΡΑΝΤΑΣ (Present Value Interest Factor for Annuity -PVIF) είναι η ποσότητα που βρίσκεται στην παρένθεση και αντιστοιχεί στην Παρούσα αξία του κεφαλαίου που καταβάλλεται κάθε περίοδο για n περιόδους με r το ετήσιο επιτόκιο προεξόφλησης για κάθε περίοδο. (ο υπολογισμός γίνεται με τη χρήση πινάκων) 74 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Προκαταβλητέα ΡΑΝΤΑ: Όταν η κάθε πληρωμή (όρος) γίνεται στην αρχή κάθε χρονικής περιόδου. Ληξιπρόθεσμη ΡΑΝΤΑ: Όταν η κάθε πληρωμή (όρος) γίνεται στο τέλος κάθε χρονικής περιόδου. Στην τελική αξία (TV) η Προκαταβλητέα ΡΑΝΤΑ έχει μια χρονική περίοδο επιπλέον. Ο Συντελεστής της PV ή TV της Προκαταβλητέας ΡΑΝΤΑΣ είναι ίσος με αυτόν της Ληξιπρόθεσμης ΡΑΝΤΑΣ ανατοκιζόμενο για μια επιπλέον χρονική περίοδο. Η τελική αξία προκαταβλητέας και ληξιπρόθεσμης ράντας: Στην παρούσα αξία της προκαταβλητέας Ράντας, η πρώτη πληρωμή δεν μπορεί να προεξοφληθεί γιατί πριν από αυτή δεν υπάρχει χρονική περίοδος. Επομένως στην Προκαταβλητέα ΡΑΝΤΑ υπάρχει μια χρονική περίοδος λιγότερη. 77 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1: Καταθέτουμε του ποσού των 1000€ σε λογαριασμό Ταμιευτηρίου Τράπεζας την 2/1 κάθε χρόνο με επιτόκιο 3% με ανατοκισμό. Να βρεθεί το ποσό που θα έχουμε στο λογαριασμό μας στο τέλος του 30 ου έτους. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Βρίσκουμε τον Συντελεστή της Τελικής αξίας ληξιπρόθεσμης σειράς πληρωμών που αντιστοιχεί το επιτόκιο 3% και περίοδο 30 ετών. Ο Συντελεστής της PV ή TV της Προκαταβλητέας ΡΑΝΤΑΣ είναι ίσος με αυτόν της Ληξιπρόθεσμης ΡΑΝΤΑΣ ανατοκιζόμενο για μια επιπλέον χρονική περίοδο. Επειδή η παρούσα αξία προκαταβλητέας ράντας έχει μια τοκοφόρο χρονική περίοδο περισσότερη από την ληξιπρόθεσμη, προσθέτουμε το ένα (1) στον αριθμό των πληρωμών της προκαταβλητέας ράντας και βρίσκουμε τον συντελεστή TV ληξιπρόθεσμης ράντας από τον πίνακα. Μετά αφαιρούμε το ένα (1) από τον συντελεστή και τον πολλαπλασιάζουμε με το A= ο σταθερός όρος (Το ποσό που πληρώνεται ή εισπράττεται ) 78 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Επειδή η παρούσα αξία προκαταβλητέας ράντας έχει μια τοκοφόρο χρονική περίοδο περισσότερη από την ληξιπρόθεσμη, προσθέτουμε το ένα (1) στον αριθμό των πληρωμών της προκαταβλητέας ράντας και βρίσκουμε τον συντελεστή TV ληξιπρόθεσμης ράντας από τον πίνακα. Μετά αφαιρούμε το ένα (1) από τον συντελεστή και τον πολλαπλασιάζουμε με το A= ο σταθερός όρος (Το ποσό που πληρώνεται ή εισπράττεται ) 79 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

Παράδειγμα 2 ο Ποιο είναι το κεφάλαιο που πρέπει καταθέσει κάποιος σε έναν λογαριασμό ταμιευτηρίου σήμερα με ετήσιο ανατοκιζόμενο επιτόκιο 3% για να μπορεί να αναλαμβάνει 18.000€ στην αρχή του έτους και για τα επόμενα 30 έτη; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Από τον πίνακα βρίσκουμε ότι ο Συντελεστής ληξιπρόθεσμης ράντας που αντιστοιχεί στο επιτόκιο ανατοκισμού 3% είναι 19,6004. PV=18.000(19,604)*(1+0,03)=363.458,16€ 80 ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο 81

Πολλοί είναι αυτοί οι οποίοι δίνουν υπερβολική σημασία στα κέρδη προ τόκων, αποσβέσεων κλπ. Δεν δίνουν σημασία στα μετρητά. Ο Warren Buffet, (ο μεγαλύτερος μέτοχος της Berkshire Hathaway και ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου το 2011) πάντα παρακολουθεί τα μετρητά «επειδή κανείς δεν μπορεί να τα μαγειρέψει». Η επιτυχία του προέρχεται από τρία βασικά διδάγματα: 1. Η αξιολόγηση μιας εταιρίας πρέπει να γίνεται βάσει των μακροπροθέσμων και όχι των βραχυπροθέσμων προοπτικών της. 2. Κάποιος πρέπει να ενδιαφέρεται μόνο για επιχειρήσεις που καταλαβαίνει. 3. Πρέπει να αποδίδεται μεγάλη σημασία στα κέρδη των μετόχων (ο δείκτης που μας δείχνει την ικανότητα της εταιρίας να βγάλει χρήματα εντός μιας χρονικής περιόδου, δηλαδή τα χρήματα που μπορεί να πάρει ο ιδιοκτήτης από την εταιρία) Πολλοί είναι αυτοί οι οποίοι δίνουν υπερβολική σημασία στα κέρδη προ τόκων, αποσβέσεων κλπ. Δεν δίνουν σημασία στα μετρητά. Ο Warren Buffet, (ο μεγαλύτερος μέτοχος της Berkshire Hathaway και ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου το 2011) πάντα παρακολουθεί τα μετρητά «επειδή κανείς δεν μπορεί να τα μαγειρέψει». Η επιτυχία του προέρχεται από τρία βασικά διδάγματα: 1. Η αξιολόγηση μιας εταιρίας πρέπει να γίνεται βάσει των μακροπροθέσμων και όχι των βραχυπροθέσμων προοπτικών της. 2. Κάποιος πρέπει να ενδιαφέρεται μόνο για επιχειρήσεις που καταλαβαίνει. 3. Πρέπει να αποδίδεται μεγάλη σημασία στα κέρδη των μετόχων (ο δείκτης που μας δείχνει την ικανότητα της εταιρίας να βγάλει χρήματα εντός μιας χρονικής περιόδου, δηλαδή τα χρήματα που μπορεί να πάρει ο ιδιοκτήτης από την εταιρία) Karen Berman, Joe Knight, &John Case (2008). “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS (2006).Για την Ελλάδα, Εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ. 82

Γιατί οι ταμιακές ροές αποτελούν βασικό δείκτη της επίδοσης μιας επιχείρησης; Γιατί να μην εξετάζουμε μόνο τα κέρδη των αποτελεσμάτων χρήσης; Γιατί να μην εξετάζουμε μόνο το ενεργητικό ή την καθαρή θέση, όπως καταγράφονται στον ισολογισμό; Ο Warren Buffet πιστεύει πως τα αποτελέσματα χρήσεως και οι ισολογισμοί είναι χρήσιμοι αλλά κρύβουν πολλά σφάλματα που οφείλονται στις παραδοχές και στις εκτιμήσεις. Μετά την αποκάλυψη των σκανδάλων στα τέλη της δεκαετίας του 90 και από τις αρχές του 2000 οι ταμιακές ροές αποτελούν τον αγαπημένο δείκτη της Wall Street. Είναι ο βασικός δείκτης των αναλυτών γιατί επηρεάζεται σε πολύ μικρό βαθμό από την τέχνη των χρηματοοικονομικών. (Warren Buffet ). Ο βασικότερος λόγος που δεν δίνεται η πρέπουσα σημασία από τα στελέχη μιας επιχείρησης είναι η έλλειψη «χρηματοοικονομικής νοημοσύνης» δηλαδή υποθέτουν ότι τα κέρδη είναι λίγο πολύ οι καθαρές ταμιακές ροές. Γιατί οι ταμιακές ροές αποτελούν βασικό δείκτη της επίδοσης μιας επιχείρησης; Γιατί να μην εξετάζουμε μόνο τα κέρδη των αποτελεσμάτων χρήσης; Γιατί να μην εξετάζουμε μόνο το ενεργητικό ή την καθαρή θέση, όπως καταγράφονται στον ισολογισμό; Ο Warren Buffet πιστεύει πως τα αποτελέσματα χρήσεως και οι ισολογισμοί είναι χρήσιμοι αλλά κρύβουν πολλά σφάλματα που οφείλονται στις παραδοχές και στις εκτιμήσεις. Μετά την αποκάλυψη των σκανδάλων στα τέλη της δεκαετίας του 90 και από τις αρχές του 2000 οι ταμιακές ροές αποτελούν τον αγαπημένο δείκτη της Wall Street. Είναι ο βασικός δείκτης των αναλυτών γιατί επηρεάζεται σε πολύ μικρό βαθμό από την τέχνη των χρηματοοικονομικών. (Warren Buffet ). Ο βασικότερος λόγος που δεν δίνεται η πρέπουσα σημασία από τα στελέχη μιας επιχείρησης είναι η έλλειψη «χρηματοοικονομικής νοημοσύνης» δηλαδή υποθέτουν ότι τα κέρδη είναι λίγο πολύ οι καθαρές ταμιακές ροές. Karen Berman, Joe Knight, &John Case (2008). “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS (2006).Για την Ελλάδα, Εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ. 83

Born Warren Edward Buffett (1930-08-30) August 30, 1930 (age 85) Omaha, Nebraska, U.S. OmahaNebraska NationalityUnited States EducationMaster of ScienceMaster of Science in EconomicsEconomics Alma mater University of Nebraska–Lincoln Columbia Business School Occupation Chairman & CEO of Berkshire Hathaway Berkshire Hathaway Years active1951–present SalaryUS$100,000 [1] [1] Net worthUS$ 58.5 billion (2013) [2]billion [2] ReligionAgnostic Spouse(s) Susan Thompson BuffettSusan Thompson Buffett (m. 1952–2004) Astrid Menks (m. 2006) [3] Astrid Menks [3] Children Susan Alice Buffett Howard Graham Buffett Peter Andrew Buffett Signature 84

Ο Warren Buffett κατάφερε να γίνει πολυ-δισσεκατομυριούχος ακολουθώντας τη λογική του Value Investing, δίνοντας σημασία στην εσωτερική αξία των μετοχών. Σε αντίθεση με της επιταγές της τεχνικής ανάλυσης, όχι μόνο αδιαφορούσε για την ανάλυση της τάσης και των τιμών, αλλά αμφισβητούσε την αποτελεσματικότητα της αγοράς σε βραχυχρόνιο επίπεδο. Έτσι αγόραζε μετοχές με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, μη ανησυχώντας για την καθημερινή τους διαπραγμάτευση και διακύμανση. Ο τρόπος επιλογής σε γενικές γραμμές στηριζόταν σε κριτήρια όπως τα παρακάτω: Καλή απόδοση ιδίων κεφαλαίων Κατανοητή δραστηριότητα Κέρδη που συνοδεύονται από ταμειακές ροές Δεν χρειάζονται κάποια ιδιοφυΐα για να τις διοικήσει Τα κέρδη είναι προβλέψιμα Το management συσχετίζεται με την ιδιοκτησία. 85

Ένα απλό αντίδοτο στις οικονομικές απάτες είναι «μια λεπτομερής και εύκολα κατανοητή έκθεση ταμιακών ροών στην οποία θα έχουν πρόσβαση το Δ.Σ, οι εργαζόμενοι και οι επενδυτές. Το πόσο καλή δουλειά κάνει μια επιχείρηση φαίνεται από την μετατροπή των πωλήσεων σε μετρητά. Αν μια επιχείρηση είναι κερδοφόρα αλλά δεν έχει ταμιακά διαθέσιμα, τότε χρειάζεται ειδικούς στην ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ. Αν μια επιχείρηση έχει ταμιακά διαθέσιμα αλλά δεν είναι κερδοφόρα, τότε χρειάζεται ειδικούς στην ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ οι οποίοι θα αυξήσουν τα έσοδα χωρίς επιπρόσθετο κόστος ή θα μειώσουν τις δαπάνες.. ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ (ΜΕΤΡΗΤΑ ). Ένα απλό αντίδοτο στις οικονομικές απάτες είναι «μια λεπτομερής και εύκολα κατανοητή έκθεση ταμιακών ροών στην οποία θα έχουν πρόσβαση το Δ.Σ, οι εργαζόμενοι και οι επενδυτές. Το πόσο καλή δουλειά κάνει μια επιχείρηση φαίνεται από την μετατροπή των πωλήσεων σε μετρητά. Αν μια επιχείρηση είναι κερδοφόρα αλλά δεν έχει ταμιακά διαθέσιμα, τότε χρειάζεται ειδικούς στην ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ. Αν μια επιχείρηση έχει ταμιακά διαθέσιμα αλλά δεν είναι κερδοφόρα, τότε χρειάζεται ειδικούς στην ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ οι οποίοι θα αυξήσουν τα έσοδα χωρίς επιπρόσθετο κόστος ή θα μειώσουν τις δαπάνες.. ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΚΕΡΔΗ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ (ΜΕΤΡΗΤΑ ). 86 ΤΑ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΡΑΤΟΥΝ ΖΩΝΤΑΝΗ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΔΕΙΚΤΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΥΡΩΣΤΙΑΣ. ΟΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΘΑ ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ ΣΕ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΤΑΜΙΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΣΕ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΕΙΣΡΟΕΣ.

ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΕΊΝΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΑΛΛΑ ΤΑ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ Τα κέρδη είναι διάφορα των μετρητών που εισρέουν στην επιχείρηση. Τα κέρδη καταγράφονται στα αποτελέσματα χρήσεως Τα μετρητά μπορεί να προέρχονται από δάνεια ή από επενδυτές και δεν εμφανίζονται στα αποτελέσματα χρήσεως. Αλλά και οι λειτουργικές ροές είναι διάφορες των ταμειακών ροών, γιατί: 1.Τα έσοδα καταγράφονται κατά την πώληση, αν η πώληση είναι με πίστωση, ενώ η ροή καταγράφεται όταν η επιχείρηση εισπράξει τα μετρητά. Οι ταμιακές ροές αντανακλούν συναλλαγές με μετρητά. 2.Οι δαπάνες καταβάλλονται όταν φθάσει η ημέρα εξόφλησης των υποχρεώσεων της επιχείρησης ενώ καταγράφονται προγενέστερα (αγορές με πίστωση). 3.Οι κεφαλαιακές δαπάνες δεν καταγράφονται στα λογιστικά βιβλία, μειώνοντας τα κέρδη. Εφόσον υπάρχουν αποσβέσεις, λογιστικοποιούνται μόνο οι αποσβέσεις, οι οποίες μειώνουν τα κέρδη. ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΕΊΝΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΑΛΛΑ ΤΑ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ Τα κέρδη είναι διάφορα των μετρητών που εισρέουν στην επιχείρηση. Τα κέρδη καταγράφονται στα αποτελέσματα χρήσεως Τα μετρητά μπορεί να προέρχονται από δάνεια ή από επενδυτές και δεν εμφανίζονται στα αποτελέσματα χρήσεως. Αλλά και οι λειτουργικές ροές είναι διάφορες των ταμειακών ροών, γιατί: 1.Τα έσοδα καταγράφονται κατά την πώληση, αν η πώληση είναι με πίστωση, ενώ η ροή καταγράφεται όταν η επιχείρηση εισπράξει τα μετρητά. Οι ταμιακές ροές αντανακλούν συναλλαγές με μετρητά. 2.Οι δαπάνες καταβάλλονται όταν φθάσει η ημέρα εξόφλησης των υποχρεώσεων της επιχείρησης ενώ καταγράφονται προγενέστερα (αγορές με πίστωση). 3.Οι κεφαλαιακές δαπάνες δεν καταγράφονται στα λογιστικά βιβλία, μειώνοντας τα κέρδη. Εφόσον υπάρχουν αποσβέσεις, λογιστικοποιούνται μόνο οι αποσβέσεις, οι οποίες μειώνουν τα κέρδη. 87

ΕΙΔΗ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ (Α) Η κατάσταση ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ δείχνει τα χρήματα που εισρέουν και τα χρήματα που εκρέουν από την επιχείρηση. Μετρητά που προέρχονται από ή χρησιμοποιούνται σε λειτουργικές δραστηριότητες (Operating Cash Flow). Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όλες οι κατηγορίες που σχετίζονται με τη βασική λειτουργία της επιχείρησης. Παράδειγμα: Εισπράξεις από πελάτες, πληρωμές μισθών, προμηθευτών, ενοίκια κλπ. Μία επιχείρηση που έχει θετικές λειτουργικές ταμιακές ροές, το πιθανότερο να έχει κέρδη και να μπορεί έτσι να αυτοχρηματοδοτηθεί. Δηλαδή να αναπτυχθεί χωρίς να δανεισθεί και να επιβαρυνθεί με τόκους. 88

ΕΙΔΗ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ (Β) Μετρητά που προέρχονται από ή χρησιμοποιούνται σε Επενδυτικές δραστηριότητες.(Investment Cash Flow). Η μεγαλύτερη κατηγορία είναι οι ταμιακές εκροές για κεφαλαιακές δαπάνες της εταιρίας (όχι των ιδιοκτητών) – δηλαδή για την αγορά περιουσιακών στοιχείων Φορτηγό, μηχανήματα). Η πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου (φορτηγό, μηχάνημα κλπ) θεωρείται ταμιακή εισροή. Η κατηγορία αυτή των ταμιακών ροών δείχνει πόσα κεφάλαια δαπανά για το μέλλον της. Χαμηλό ποσό επένδυσης, ΧΑΜΗΛΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ για το μέλλον της. Υψηλό ποσό επένδυσης, ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ για το μέλλον της. Το τι είναι υψηλό και τι χαμηλό ποσό επένδυσης εξαρτάται από το είδος της επιχείρησης. 89

ΕΙΔΗ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ (Γ) Μετρητά που προέρχονται από ή χρησιμοποιούνται σε Χρηματοδοτικές δραστηριότητες (Financial Cash Flow). Οι χρηματοδοτικές δραστηριότητες είναι δυο ειδών: 1.Σύναψη νέου δανείου και αποπληρωμή παλαιού δανείου. 2.Συναλλαγές της εταιρείας με τους μετόχους της. Αν η επιχείρηση επαναγοράσει μετοχές της ή καταβάλει μέρισμα. Η κατηγορία αυτή δείχνει σε ποιο βαθμό η εταιρία εξαρτάται από την εξωτερική χρηματοδότηση. 90

91 Πως μπορεί η επιχείρηση να εμφανίσει θετικές ταμιακές ροές ενώ στην πραγματικότητα δεν έχει ή έχει πολύ λίγες; 1. Μπορεί μετά από συνεννόηση με τους προμηθευτές, να καθυστερήσει να πληρώσει τους προμηθευτές, χωρίς να έχει σημαντικές συνέπειες (ΑΝΑΒΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ).. 2. Να δώσει πρόσθετες αμοιβές στους υπαλλήλους το επόμενο τρίμηνο (ΑΝΑΒΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ). Πως μπορεί η επιχείρηση να εμφανίσει θετικές ταμιακές ροές ενώ στην πραγματικότητα δεν έχει ή έχει πολύ λίγες; 1. Μπορεί μετά από συνεννόηση με τους προμηθευτές, να καθυστερήσει να πληρώσει τους προμηθευτές, χωρίς να έχει σημαντικές συνέπειες (ΑΝΑΒΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ).. 2. Να δώσει πρόσθετες αμοιβές στους υπαλλήλους το επόμενο τρίμηνο (ΑΝΑΒΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ). Karen Berman, Joe Knight, &John Case (2008). “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS (2006).Για την Ελλάδα, Εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ.

Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΠΡΩΤΟΝ: Αν γνωρίζουμε την ταμειακή θέση της επιχείρησης μπορούμε να διαγνώσουμε σε ποια πορεία βρίσκεται η επιχείρηση και ποιες είναι οι προτεραιότητές της. Πρέπει να γνωρίζουμε από πού προήλθαν οι ταμειακές ροές. Να απαντώνται ερωτήματα τύπου: Οι επενδυτικές ταμειακές ροές είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο; Οι χρηματοδοτικές ταμειακές ροές είναι επαρκείς; Εξοφλεί η επιχείρηση τα δάνειά της; Αγοράζει εξοπλισμό για τον εκσυγχρονισμό της; 92 Karen Berman, Joe Knight, &John Case (2008). “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS (2006).Για την Ελλάδα, Εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ.

Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΝ: Οι λειτουργικές ταμειακές ροές μπορούν να επηρεαστούν από: 1. Τους Εισπρακτέους Λογαριασμούς (ΠΕΛΑΤΕΣ) Οι πελάτες πληρώνουν εγκαίρως; Υπάρχει στενή σχέση για να υπάρχει δυνατότητα διαπραγμάτευσης μαζί τους; Προσφέρονται στους πελάτες οι υπηρεσίες που θα τους προτρέψουν να πληρώσουν έγκαιρα; Τα προϊόντα είναι άριστης ποιότητας; Τα τιμολόγια είναι σωστά; Αποστέλλονται σε σωστό χρόνο; Οι παράγοντες αυτοί (και όχι μόνο) επηρεάζουν το πόσο γρήγορα πληρώνουν οι πελάτες. 93 Karen Berman, Joe Knight, &John Case (2008). “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS (2006).Για την Ελλάδα, Εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ.

Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ 2. Αποθέματα: Ζητούνται αποθέματα για την παραγωγή εξειδικευμένων προϊόντων; Έχετε μεγάλα αποθέματα που μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής; Μήπως τα αποθέματα είναι πολλά και συμβάλλουν στην αύξηση του κόστους παραγωγής; Είστε σε θέση να μειώσετε τα αποθέματα για να εφαρμόσετε τις αρχές του προτύπου της «λιτής παραγωγής»; (παρακολούθηση των τάσεων της ζήτησης και του ρυθμού παραγγελιών με ιδιαίτερα περιορισμένη αποθεματοποίηση) 3. Δαπάνες: Υπάρχει η δυνατότητα αναβολής των δαπανών; Σε περίπτωση αγοράς, λαμβάνονται υπόψη οι ταμιακές ροές; 4. Πιστώσεις: Προσφέρετε εύκολα πίστωση σε νέους πελάτες; Δίνετε πίστωση όταν πρέπει; Έχετε προϋπολογίσει το κόστος της πίστωσης; Το κόστος της πίστωσης καλύπτεται; 94 Karen Berman, Joe Knight, &John Case (2008). “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS (2006).Για την Ελλάδα, Εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ.

ΤΡΙΤΟΝ: Αυτοί που αναλαμβάνουν περισσότερες αρμοδιότητες σε μια επιχείρηση είναι τα άτομα που δίνουν προτεραιότητα στις ταμειακές ροές σε σχέση με τα αποτελέσματα χρήσεως. Όσο πιο γρήγορα εισπράττει η επιχείρηση τόσο πιο αποτελεσματική είναι η επιχείρηση. Όσο πιο γρήγορα εισπράττει η επιχείρηση τόσο καλύτερη ταμιακή θέση έχει. 95 Karen Berman, Joe Knight, &John Case (2008). “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS (2006).Για την Ελλάδα, Εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ. Οι ταμιακές ροές, η κερδοφορία και η καθαρή θέση αποτελούν ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΔΕΙΚΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ Ο αγαπημένος δείκτης της Wall Street είναι οι ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ Πως προκύπτουν: Τα ταμειακά διαθέσιμα που προέρχονται από τις λειτουργίες της επιχείρησης ΜΕΙΟΝ τα χρήματα που επενδύονται για τη λειτουργία. Οι ελεύθερες ταμειακές ροές υπολογίζονται προ επενδυτικών ροών και επομένως ταυτίζονται με τις λειτουργικές ταμειακές ροές καθόσον η καθαρή επενδυτική εκροή πρέπει να καλύπτεται από χρηματοδοτικές εισροές. Αν οι ελεύθερες ταμειακές ροές είναι σε θετικό επίπεδο, τότε:  Η επιχείρηση έχει επιλογές (αποπληρωμή χρέους, εξαγορά ανταγωνίστριας επιχείρησης, καταβολή μερισμάτων κλπ).  Τα στελέχη επικεντρώνονται στη δουλειά τους γιατί δεν τους απασχολεί πότε θα εισπράξουν τον μισθό τους ή πως θα αντληθεί πρόσθετη χρηματοδότηση.  Η επιχείρηση έχει εύκολη πρόσβαση στο Τραπεζικό σύστημα. 96

ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ 97

Υπάρχει σύνδεση μεταξύ των Ταμειακών Ροών και των λογαριασμών του ισολογισμού και των αποτελεσμάτων Χρήσης. Είναι πιθανόν η αποτίμηση των αποθεμάτων, των απαιτήσεων των πελατών κλπ να μην είναι ακριβής διότι ο υπολογισμός τους έγινε με βάση ορισμένες παραδοχές και εκτιμήσεις. Αντίθετα, τα ταμιακά διαθέσιμα αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα. 98 ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: 1. Πώληση επί πιστώσει €100. Χρέωση (αύξηση) του λογαριασμού (ΙΣΟΛ) ΠΕΛΑΤΕΣ 100€ ΠΙΣΤΩΣΗ (αύξηση) του λογαριασμού (ΑΠΟΤΕΛ.ΧΡΗΣΗΣ) ΠΩΛΗΣΕΙΣ 100€ 2. Είσπραξη 100€ από ΠΩΛΗΣΗ Πίστωση (μείωση) του Λογαριασμού ΠΕΛΑΤΕΣ 100€ Χρέωση (χρέωση) του Λογαριασμού ΤΑΜΕΙΟ 100€. 3. Αγορά αποθεμάτων με πίστωση €100 Χρέωση (αύξηση) του λογαριασμού ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ €100 Πίστωση (αύξηση) του λογαριασμού ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ €100 4. Όταν πωληθούν τα αποθέματα και εμφανιστούν το κόστος πωληθέντων, τότε ο λογαριασμός αυτός του ισολογισμού θα αυξηθεί. 99 ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ

Υπάρχει συμφωνίαΥπάρχει συμφωνία μεταξύ των Ταμιακών Ροών και κερδών; Ποια στοιχεία του Ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσης μεταβάλλουν τα ταμιακά διαθέσιμα; ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ: είσπραξη χρημάτων (πίστωση)=> - ΕΙΣΠΡ. ΛΟΓΑΡΙΣΜΩΝ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ: πώληση επί πιστώσει => + ΕΙΣΠΡ. ΛΟΓΑΡΙΣΜΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ: Αφαιρούνται από τα λειτουργικά κέρδη προκειμένου να υπολογιστούν τα καθαρά κέρδη. Επειδή όμως οι αποσβέσεις δεν είναι χρηματικές δαπάνες θα πρέπει να προστίθενται στην ταμιακή ροή ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ: 1.ΌΤΑΝ ΈΝΑΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ, ΤΑ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ. 2.ΌΤΑΝ ΈΝΑΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ, ΤΑ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ 100 ΓΕΝΙΚΩΣ: ΝΕΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ – ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ = = ΤΑ ΜΕΤΡΗΤΑ ΠΟΥ ΕΙΣΡΕΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ

Υπάρχουν αρκετές επιχειρήσεις οι οποίες έχουν θετικές ταμειακές ροές αλλά εμφανίζουν ζημιές. Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν τη δυνατότητα να εισπράττουν πρώτα από τους πελάτες και μετά να πληρώνουν τους προμηθευτές. Έτσι να συνεχίζεται το «ταξίδι». Τελικά όμως κάθε επιχείρηση πρέπει να έχει κέρδη γιατί οι λογιστικές ζημιές θα οδηγήσουν σε αρνητικές ταμειακές ροές και τα κέρδη θα οδηγήσουν σε ταμειακές εισροές. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται και κέρδη και μετρητά. Πρόκειται για δυο διαφορετικά πράγματα, αλλά οι εύρωστες επιχειρήσεις χρειάζονται και τα δυο. 101 Υπάρχει συμφωνίαΥπάρχει συμφωνία μεταξύ των Ταμιακών Ροών και κερδών; ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Μια νέα εταιρία έχει τα παρακάτω αποτελέσματα χρήσης. 102 ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ (ΣΕ ΧΙΛ.€) ΠΩΛΗΣΕΙΣ1000 ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ500 ΜΙΚΤΑ ΚΕΡΔΗ500 ΜΕΙΟΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ150 ΜΕΙΟΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ100 ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ250 ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΠΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙ. ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΚΑΜΜΙΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗ. ΑΡΑ ΕΧΟΥΜΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΡΟΜΗΘΕΙΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΠΙ ΠΙΣΤΩΣΕΙ. ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΚΑΜΙΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗ. ΑΡΑ ΕΧΟΥΜΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΩΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΕΛΑΤΕΣ (εισπ. Λογ.) 01000 ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ (πληρ. λογ.) 0500 Καταρτίζουμε δυο μερικούς ισολογισμούς.

ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ250 ΜΕΙΟΝ ΑΥΞΗΣΗ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ1000 ΠΛΕΟΝ ΑΥΞΗΣΗ ΠΛΗΡΩΤΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ500 ΠΛΕΟΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ100 ΚΑΘΑΡΗ ΤΑΜΙΑΚΗ ΡΟΗ(150) 103 ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ: 1.ΌΤΑΝ ΈΝΑΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ, ΤΑ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ. 2.ΌΤΑΝ ΈΝΑΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ, ΤΑ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ (ΣΕ ΧΙΛ.€) ΠΩΛΗΣΕΙΣ1000 ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ500 ΜΙΚΤΑ ΚΕΡΔΗ500 ΜΕΙΟΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ150 ΜΕΙΟΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ100 ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ250 ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΕΛΑΤΕΣ (εισπ. Λογ.) 01000 ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ (πληρ. λογ.) 0500 ΟΙ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΥΟ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ

ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Κατά τον καθορισμό του Προϋπολογισμού ενός έργου, το ενδιαφέρον για την επιχείρηση εστιάζεται στις ταμιακές ροές και όχι στα κέρδη. Η επιχείρηση για να κάνει επενδύσεις καταβάλει χρήματα στο χρόνο μηδέν, ελπίζοντας ότι θα εισπράξει μετρητά στο μέλλον. Η πώληση με πίστωση και η εμφάνιση υψηλών κερδών δεν εξασφαλίζει τη ρευστότητα της επιχείρησης. Δηλαδή η κερδοφορία θα «εισρεύσει» στο μέλλον και είναι μια βραχυπρόθεσμη προσέγγιση ενώ η ανάλυση ταμειακών ροών είναι μια τεχνική που καλύπτει τον συνολικό χρόνο της ωφέλιμης ζωής της επένδυσης. 104

Η επιχείρηση: Ενδιαφέρεται για τις ταμειακές ροές που προκύπτουν μετά από φόρους. 1.Ενδιαφέρεται για αυξημένες ή πρόσθετες ταμειακές ροές, οι οποίες θα προκύψουν από την πραγματοποίηση της επένδυσης. 2.Στην περίπτωση που στο χρηματοδοτικό σχήμα της επένδυσης προβλέπεται δανεισμός, δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται ο οι τόκοι του δανείου γιατί αυτοί συμπεριλαμβάνονται στο κόστος κεφαλαίου. 3.Για τον προσδιορισμό των μελλοντικών ταμιακών ροών δεν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το Ιστορικό κόστος αλλά το Κόστος Ευκαιρίας. 4.Λαμβάνει υπόψη το μέγεθος και τη χρονική στιγμή πραγματοποίησης των ταμειακών ροών. 105 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Οι Ταμιακές ροές μιας επενδυτικής πρότασης περιλαμβάνονται στις εξής κατηγορίες: 1.Αρχικό κόστος 2.Πρόσθετες ετήσιες ταμειακές ροές που εισρέουν λόγω της νέας επένδυσης. 3.Τελική ταμειακή ροή. 106 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

Για να αξιολογηθεί μια πρόταση για την ανάληψη ενός επενδυτικού έργου πρέπει πρώτα να προσδιοριστούν οι ταμιακές ροές (Cash flow). Ο προσδιορισμός θα πρέπει να αναφέρεται στις επιπτώσεις που θα έχει η πραγματοποίηση ενός έργου, από την άποψη των ταμειακών ροών, στην κίνηση του ταμείου της επιχείρησης σε σύγκριση με την κίνηση που θα παρουσίαζε αυτό αν δεν πραγματοποιηθεί το συγκεκριμένο έργο. Άρα οι ταμιακές ροές αναφέρονται στο μέλλον και ο προσδιορισμός τους πρέπει να αναφέρεται στο κόστος ευκαιρίας και όχι στο ιστορικό κόστος. Οι ταμιακές ροές πρέπει να αντανακλούν τη μεγιστοποίηση των ωφελειών που θα έχει η επιχείρηση από την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης επένδυσης, σε σύγκριση με άλλες εναλλακτικές λύσεις (να μη γίνει η επένδυση ή μια άλλη επένδυση). 107 ΤΖΩΑΝΝΟΥ Γ. ΙΩΑΝΝΗ (1996) «Χρηματοδοτική Διοίκηση» Εκδ. ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ. ΑΘΗΝΑ. ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Μια επιχείρηση εξετάζει την αντικατάσταση ενός παλιού μηχανήματος με ένα νέο. Το κόστος απόκτησης του νέου μηχανήματος ανέρχεται σε 1.000€. Το νέο μηχάνημα έχει διάρκεια ζωής 5 χρόνια και η χρησιμοποίηση του θα αυξήσει τα επόμενα 5 χρόνια τα ετήσια προ τόκων και φόρων έσοδα της επιχείρησης κατά 400€. Η επιχείρηση χρησιμοποιεί τη μέθοδο της σταθερής απόσβεσης και ο φορολογικός συντελεστής είναι 40%. Το παλιό μηχάνημα έχει αναπόσβεστη ζωή 5 χρόνια και τα 100€ που πωλείται σήμερα αποτελούν την λογιστική αξία. Το νέο μηχάνημα δεν έχει υπολειμματική αξία. Ποιες είναι οι αναμενόμενες μετά από φόρους ετήσιες ταμειακές ροές που θα προκύψουν με την απόκτηση του νέου μηχανήματος; 108 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ 109 Υπάρχει συμφωνίαΥπάρχει συμφωνία μεταξύ των Ταμιακών Ροών και κερδών; Ποια στοιχεία του Ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσης μεταβάλλουν τα ταμιακά διαθέσιμα; ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ: είσπραξη χρημάτων (πίστωση)=> - ΕΙΣΠΡ. ΛΟΓΑΡΙΣΜΩΝ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ: πώληση επί πιστώσει => + ΕΙΣΠΡ. ΛΟΓΑΡΙΣΜΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ: Αφαιρούνται από τα λειτουργικά κέρδη προκειμένου να υπολογιστούν τα καθαρά κέρδη. Επειδή όμως οι αποσβέσεις δεν είναι χρηματικές δαπάνες θα πρέπει να προστίθενται στην ταμιακή ροή ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ: 1.ΌΤΑΝ ΈΝΑΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ, ΤΑ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ. 2.ΌΤΑΝ ΈΝΑΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ, ΤΑ ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΓΕΝΙΚΩΣ: ΝΕΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ – ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ = = ΤΑ ΜΕΤΡΗΤΑ ΠΟΥ ΕΙΣΡΕΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ετήσια απόσβεση του παλιού μηχανήματος 20€ (=100/5). Η Ετήσια απόσβεση του νέου μηχανήματος 200€ (=1000/5). Άρα η αντικατάσταση οδηγεί σε απώλεια αποσβέσεων του παλιού μηχανήματος και σε ωφέλεια των αποσβέσεων του νέου μηχανήματος. Συνεπώς οι αυξημένες ετήσιες αποσβέσεις είναι 200-20=180€. Τα αυξημένα ετήσια φορολογικά έσοδα της επιχείρησης θα είναι 400-(180)=220€ Οι αυξημένοι ετήσιοι φόροι εισοδήματος ανέρχονται σε (220*40%)= 88€ Οι αυξημένες ετήσιες ταμιακές ροές μετά από φόρους ανέρχονται σε (400-88) 312€. 110 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

ΕΤΗ (1) ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΕΣΟΔΑ (2) ΝΕΑ ΑΠΟΣΒΕΣΗ (3) ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΑΠΟΣΒΕΣΗ (4) ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΑΠΟΣΒΕΣΗ (5)=(3)-(4) 1400200(=1000/5)20(=100/5)200-20=180 240020020180 340020020180 440020020180 540020020180 111 ΕΤΗ (1) ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΑ ΕΣΟΔΑ (6)=(2)-(5) ΠΡΟΣΘΕΤΟΙ ΦΟΡΟΙ (7)=(6)*(0,4) ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ (8)=(2)-(7) 1400-(180)=220(220*40%)=88312 222088312 322088312 422088312 522088312 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

Λογιστικές εγγραφέςΤαμιακές ροές Πρόσθετα ετήσια έσοδα (καθαρά λειτουργικά κέρδη) 400 Ετήσια απόσβεση νέου μηχανήματος200 Πρόσθετη απόσβεση -20 Πρόσθετη ετήσια απόσβεση180 Καθαρά ετήσια έσοδα προ φόρων220 Φόρος 40%88(88) Πρόσθετα ετήσια καθαρά κέρδη μετά από φόρους132 Πρόσθετες ετήσιες ταμιακές ροές 312 112 Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι πρόσθετες ετήσιες ταμιακές ροές (312) είναι ίσες με τα ετήσια καθαρά κέρδη μετά από φόρους (132€) πλέον την πρόσθετη ετήσια απόσβεση (180€). ΕΤΗΣΙΕΣ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ=ΕΤΗΣΙΑ ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ+ΕΤΗΣΙΑ ΑΠΟΣΒΕΣΗ: 132+180=312 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

Ένας άλλος τρόπος υπολογισμού των ετήσιων ταμιακών ροών: ΔCF=ΔΝΟΙ-Taxes =>ΔCF=ΔΝΟΙ-[(ΔΝΟΙ-ΔDep)*t => ΔCF=ΔΝΟΙ-t ΔΝΟΙ + t ΔDep => ΔCF=ΔΝΟΙ(1-t) + t ΔDep => ΔCF=(Δsales – ΔΟC) (1-t) + t ΔDep ΔCF=Μεταβολή στις ταμιακές ροές ΔΝΟΙ= Η μεταβολή στα ετήσια καθαρά λειτουργικά κέρδη. t= Ο φορολογικός συντελεστής ΔDep= Η μεταβολή στις αποσβέσεις Δsales= Η μεταβολή στις πωλήσεις και στα άλλα έσοδα εκμετάλλευσης. ΔΟC=Η μεταβολή στο κόστος πωλήσεων και στα έξοδα λειτουργίας. 113 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Εφαρμογή του τύπου στο προαναφερθέν παράδειγμα: ΔCF=(Δsales – ΔΟC) (1-t) + t ΔDep ΔCF=(400*(1-0,4)+ (0,40)*(180) => ΔCF=312 Οι πρόσθετες ταμιακές ροές. Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ α) Πρώτες ύλες σε ανεπάρκεια. Αν η απαιτούμενη ποσότητα πρώτων υλών δεν μπορεί να αγοραστεί στην αγορά πρώτων υλών, το κόστος ευκαιρίας δίνεται προσθέτοντας στην καθαρή μείωση των εσόδων πλέον τη χρηματική δαπάνη που απαιτείται για την αγορά Πρώτων Υλών Κόστος ευκαιρίας= Μείωση των εσόδων +χρηματική δαπάνη για την αγορά Π.Υ. β) Πρώτες ύλες που υπάρχουν ήδη στην επιχείρηση ως απόθεμα: Αν οι Π.Υ χρησιμοποιούνται για την παραγωγή και άλλων προϊόντων τότε Ταμειακή εκροή για πρώτες ύλες =κόστος αντικατάστασης των Π.Υ. Αν δεν χρησιμοποιούνται τα αποθέματα των Π.Υ για την παραγωγή και άλλων προϊόντων τότε: Κόστος Ευκαιρίας από τη χρησιμοποίηση τους από το νέο επενδυτικό έργο είναι =με την αξία τους για την αγορά ΠΥ μείον μεταφορικά και άλλα έξοδα 114 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΚΟΣΤΟΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ Εάν το υπάρχον οικόπεδο της επιχείρησης χρησιμοποιηθεί για ένα νέο επενδυτικό έργο: Κόστος Ευκαιρίας =Τρέχουσα τιμή πώλησης. ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Αν τα μηχανήματα που ήδη κατέχει η επιχείρηση πρόκειται να χρησιμοποιηθούν από ένα νέο επενδυτικό έργο, ακολουθούμε τις κατευθυντήριες αρχές για τον προσδιορισμό του κόστους ευκαιρίας άλλων συντελεστών. Αν τα μηχανήματα είναι σε ανεπάρκεια και χρησιμοποιούνται ήδη για την παραγωγή άλλων προϊόντων, το κόστος ευκαιρίας της νέας επένδυσης είναι: Κόστος ευκαιρίας της νέας επένδυσης= μείωση πωλήσεων από τα άλλα προϊόντα –μεταβλητό κόστος πωλήσεων Αν τα μηχανήματα δεν χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άλλων προϊόντων: Κόστος ευκαιρίας της νέας επένδυσης= με την υπολειμματική τους αξία. 115 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΚΟΣΤΟΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ

1.Μια επιχείρηση εξετάζει την περίπτωση αναλήψεως ενός έργου που θα χρησιμοποιήσει το υλικό Χ που είχε αγοραστεί πριν από ένα χρόνο 28.000€. Σήμερα το υλικό αυτό θα μπορούσε να μεταπωληθεί μόνο 7.000€. Το υλικό αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αντικατάσταση κάποιου άλλου υλικού σε έργο της ίδιας της επιχείρησης. Το άλλο υλικό κοστίζει 14.000€ για να αγοραστεί. Το κόστος ευκαιρίας για τη χρησιμοποίηση του υλικού Χ είναι 14.000€, που αντιπροσωπεύει το μέγιστο όφελος που είναι δυνατό να χάσει σήμερα η επιχείρηση με το να χρησιμοποιήσει το υλικό Χ στο πρώτο έργο. Το κόστος αυτό και όχι οι 28.000€ είναι το ποσό που πρέπει να χρησιμοποιηθεί στον προσδιορισμό των ταμειακών ροών. 2. Ένα μηχάνημα που διαθέτει μια επιχείρηση μπορεί να πωληθεί σήμερα 100.000€ και 40.000€ αφού χρησιμοποιηθεί για ένα ακόμη χρόνο από την επιχείρηση. Το κόστος ευκαιρίας για τη χρησιμοποίηση του έναν ακόμη χρόνο είναι 60.000€ 116 ΤΖΩΑΝΝΟΥ Γ. ΙΩΑΝΝΗ (1996) «Χρηματοδοτική Διοίκηση» Εκδ. ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ. ΑΘΗΝΑ. ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ Η λογιστική απόσβεση δεν θεωρείται χρηματική εκροή και δεν πρέπει να θεωρείται ως λειτουργική ταμειακή εκροή. Η απόσβεση επηρεάζει την ΚΤΡ μέσω της φορολογίας.  ΚΤΡ πριν την καταβολή φόρων ΚΤΡ πφ  Φορολογητέα κέρδη (ΦΚ) = έσοδα –Λειτουργικά Έξοδα –Αποσβέσεις- Τόκοι  Αναλογούντες φόροι (Φ)= ΦΚ*ΦΣ (φορολογικός συντελεστής)  ΚΤΡ μετά από φόρους (ΚΤΡ μφ ) = ΚΤΡ πφ -Φ.  Οι φόροι υπολογίζονται επί των λογιστικών κερδών και όχι επί των ΚΤΡ. 117 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΤΟΚΩΝ  Οι τόκοι και τα χρεολύσια που καταβάλουν οι επιχειρήσεις για την εξυπηρέτηση του χρέους ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΥΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΚΤΡ.  Η επίδραση των τόκων ενσωματώνεται στη διαδικασία αξιολόγησης (μέθοδος ΚΠΑ και ΕΒΑ) και συνεπώς δεν πρέπει να υπολογίζονται ως ταμειακές εκροές σε μελλοντικές χρονικές περιόδους.  Αν ληφθούν υπόψη, θα ληφθούν δυο φορές. 118 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

119 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ

Για την αξιολόγηση των επενδύσεων σε καθεστώς πληθωρισμού, πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε τι είναι: ΚΤΡ σε σημερινούς όρους. ΚΤΡ σε ονομαστικούς όρους. ΚΤΡ σε πραγματικούς όρους. Ονομαστικό επιτόκιο (i). Πραγματικό επιτόκιο (π). ΚΤΡ σε σημερινούς όρους εννοούμε ΚΤΡ εκφρασμένες σε τιμές και κόστη της τρέχουσας χρονικής στιγμής. Πολλές επιχειρήσεις όταν αξιολογούν επενδυτικά έργα, προεξοφλούν τις ΚΤΡ εκφρασμένες σε σημερινούς όρους χρησιμοποιώντας ως επιτόκιο προεξόφλησης το ονομαστικό επιτόκιο. Ο τρόπος αυτός αξιολόγησης οδηγεί σε παραπλανητικά αποτελέσματα. 120 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΚΤΡ σε ονομαστικούς όρους ΚΤΡ εκφρασμένες σε τιμές και κόστη του έτους στο οποίο πραγματοποιούνται. Με τα στοιχεία που έχουμε δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε τις ΚΤΡ σε ονομαστικούς όρους. Θα πρέπει να έχουμε επιπλέον στοιχεία αναφορικά με τις τιμές και κόστη που θα επικρατούν στο τέλος κάθε χρονιάς. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ (ΚΤΡ σε ονομαστικούς όρους ) : Ενδιαφερόμαστε για την παραγωγή και την πώληση ενός καταναλωτικού προϊόντος της εταιρίας Ζ. Η τιμή μονάδας είναι €1.000. Το κόστος εργασίας για την παραγωγή και τη διάθεση του προϊόντος €1.000 / ώρα. Για την παραγωγή απαιτείται η Π.Υ που κοστίζει €100. Το απαιτούμενο μηχάνημα κοστίζει €300.000. Το ονομαστικό επιτόκιο ή το κόστος κεφαλαίου είναι 0,21. Στο τέλος του έτους θα πωληθούν 500 κιλά. Για την παραγωγή τους θα απαιτηθούν 500κιλά Π.Υ. και 100 ώρες εργασίας. Υποθέτουμε ότι η τιμή πώλησης, το κόστος εργασίας και η τιμή της Π.Υ. θα αυξηθούν 10% κατά τη διάρκεια του έτους καθώς επίσης και ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) θα αυξηθεί 10%. 121 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Με τα στοιχεία που έχουμε: Η τιμή πώλησης: 1000*1,1=1.100€ Το κόστος εργασίας 1000*1,1=1.100€ Η τιμή της πρώτης ύλης: 100*1,1=110 Οι ΚΤΡ σε ονομαστικούς όρους θα είναι: Έσοδα από πωλήσεις:500*1.100= 550.000€ Μείον κόστος εργασίας:100*1.100=-110.000€ Μείον Κόστος Π.Υ:500*110= -55.000€ ΣΥΝΟΛΟ 385.000€ 122 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΚΤΡ σε πραγματικούς όρους εννοούμε τις ονομαστικές ΚΤΡ αποπληθωρισμένες. Μας ενδιαφέρει η αγοραστική δύναμη των ΚΤΡ λαμβάνοντας υπόψη τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ). Για τον προσδιορισμό της πραγματικής τιμής των ονομαστικών ΚΤΡ διαιρούμε την ΚΤΡ με το (1+p), όπου p είναι η αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ (ΚΤΡ σε πραγματικούς όρους). Συνέχεια από το προηγούμενο παράδειγμα, θεωρούμε ότι ο ΔΤΚ αυξήθηκε 10%. Διαιρούμε την ΚΤΡ €385.000 με το (1+p) δηλαδή (1+0,10=1,1). Το αποτέλεσμα είναι (385.000/1,1)=350.000€ Άρα τα €385.000 στο χρόνοΤ 1 έχουν την ίδια αγοραστική αξία με τα €350.000 στο Τ ο. 123 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ (i): Το επιτόκιο που ισχύει σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ (π): Το ονομαστικό επιτόκιο αποπληθωρισμένο, δηλαδή προσαρμοσμένο στην αναμενόμενη αύξηση του πληθωρισμού. 124 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ (i), ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ (π) ΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΤΙΜΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ 1 η ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Η αγορά δεν έχει πληθωρισμό και το p (η μεταβολή του ΔΤΚ είναι μηδενική) τότε: Αν επενδύσουμε 1€ σήμερα, μετά από ένα χρόνο η πραγματική αξία θα είναι 1+π, όπου π το πραγματικό επιτόκιο. Αφού p=0 τότε η πραγματικά αξία του 1+π θα είναι 1+π. π= πραγματικό επιτόκιο 2 η ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Την επόμενη χρονιά, οι τιμές θα αυξηθούν κατά p. Ποιο θα είναι το μέγεθος του ονομαστικού επιτοκίου έτσι ώστε η επένδυση του 1€ να διατηρήσει την αγοραστική της δύναμη; Θα πρέπει να ισχύει η σχέση: (i= ονομ. επιτόκιο., π= πραγματικό επιτόκιο p=η μεταβολή του ΔΤΚ) 125 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Από το προηγούμενο παράδειγμα: Για τον υπολογισμό της ΚΠΑ των Ονομαστικών ΚΤΡ απαιτείται η χρησιμοποίηση του ονομαστικού επιτοκίου ή του ονομαστικού κόστους κεφαλαίου Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) χρησιμοποιώντας Ονομαστικούς όρους: Η ΚΠΑ>0, η επένδυση γίνεται αποδεκτή. 126 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα Μπορούμε να προσδιορίσουμε την Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) μιας επένδυσης προεξοφλώντας τις αποπληθωρισμένες ονομαστικές ΚΤΡ με το πραγματικό επιτόκιο (i) : Από το προηγούμενο παράδειγμα: Έχουμε ήδη υπολογίσει την πραγματική τιμή της ονομαστικής ΚΤΡ ως εξής: Το πραγματικό επιτόκιο προκύπτει από τη σχέση Η ΚΠΑ θα είναι: ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΥΤΗ Η ΚΠΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ Η ΙΔΙΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΩΝ ΚΤΡ ΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ

ΚΠΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ Αν υποθέσουμε ότι: Η Τιμή πώλησης του προϊόντος της Ζ θα αυξηθεί τον επόμενο χρόνο 20%. Το κόστος εργασίας θα αυξηθεί τον επόμενο χρόνο 15%. Η τιμή της Π.Υ. θα αυξηθεί τον επόμενο χρόνο 12%. Ο Δ.Τ.Κ. θα αυξηθεί τον επόμενο χρόνο 10%. Το ονομαστικό επιτόκιο (i) είναι 21%. Τα υπόλοιπα στοιχεία παραμένουν ίδια όπως είχαν αναφερθεί προηγουμένως. Α. Υπολογισμός των Ονομαστικών ΚΤΡ Η Τιμή πώλησης του προϊόντος θα είναι 1000*1,2=1.200€ Το κόστος εργασίας θα είναι 1.000€*1,15=1.150€ Η τιμή της Π.Υ. θα είναι: 100*1,12=112€ π=(i-p)/(1+p)=0,11/1,10=0,1 ή 10% το πραγματικό επιτόκιο. 127 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Άρα οι ΚΤΡ σε ονομαστικούς όρους θα είναι: Η ΚΠΑ = 429.000/1,21-300.000=54.545,454 > 0 η επένδυση αποδεκτή. Β. Υπολογισμός των Πραγματικών ΚΤΡ Πραγματική τιμή της Ονομαστικής ΚΤΡ = 429.000/1,1=390.000€ Το πραγματικό επιτόκιο είναι 0,10. Η Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) θα είναι: Παρατηρούμε ότι και με τις δυο διαδικασίες καταλήγουμε στο ίδιο συμπέρασμα. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1.Η ΚΠΑ ΕΙΝΑΙ Η ΙΔΙΑ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΑΝ ΥΠΟΛΟΓΟΖΕΤΑΙ α) ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΕΣ ΚΤΡ ΚΑΙ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ή β) ΜΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΚΤΡ ΚΑΙ ΜΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ. 2. Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΤΡ (390.000) ΚΑΙ Η ΚΤΡ ΣΕ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥΣ ΟΡΟΥΣ (350.00) ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ. 128 Έσοδα από πωλήσεις:500*1.200600.000 Μείον κόστος εργασίας1000*1.150-115.000 Μείον κόστος ΠΥ500*112-56.000 ΣΥΝΟΛΟ 429.000 ΚΠΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΟΤΑΝ Ο ΡΥΘΜΟΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΚΤΡ ΜΙΑΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ, Η ΚΠΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥΣ ΟΡΟΥΣ. 129 ΚΠΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΑ Είναι η αξία την οποία η επιχείρηση υποθέτει ότι θα έχει ένα περιουσιακό στοιχείο όταν λήξει η ωφέλιμη ζωή του. Αν το αντικείμενο πουληθεί σε τιμή μεγαλύτερη της υπολειμματικής αξίας, τότε η διαφορά φορολογείται με τον φορολογικό συντελεστή της επιχείρησης. Αν το αντικείμενο πουληθεί σε τιμή μικρότερη της υπολειμματικής αξίας, τότε η διαφορά αποτελεί ζημιά και η επιχείρηση μπορεί να έχει φορολογική εξοικονόμηση. Η ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΜΕΙΑΚΗ ΡΟΗ περιλαμβάνει την υπολειμματική αξία της επένδυσης, καθώς και τη φορολογική επίπτωση των κερδών ή ζημιών τα οποία συνδέονται με την πώληση της. 130 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ Η τελική ταμειακή ροή μιας επένδυσης αποτελείται από το άθροισμα: 1. Της Υπολειμματικής αξίας και των πιθανών φορολογικών επιπτώσεων. 2. Της Καταβολής μετρητών που συνδέεται με τον τερματισμό της επένδυσης. 3. Της ανάκτησης καταβολής μετρητών που πραγματοποιήθηκε στην αρχή της επένδυσης (π.χ. μείωση του Κεφαλαίου κίνησης που είχε αυξηθεί λόγω της επένδυσης). Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ (συνέχεια από την προηγούμενη άσκηση-Διαφάνεια 99 Ποιες είναι οι πρόσθετες ετήσιες ταμιακές ροές, καθώς και η τελική ταμειακή ροή, που θα προκύψει από την αντικατάσταση του μηχανήματος της επιχείρησης, αν είναι γνωστό ότι η επιχείρηση καθορίζει την υπολειμματική αξία του νέου μηχανήματος με 200€. Επιπλέον γνωρίζει ότι η πραγματική υπολειμματική αξία του νέου μηχανήματος είναι μεγαλύτερη από την υπολειμματική αξία που εκείνη καθόρισε κατά 100€, αλλά την καθόρισε έτσι για να καταβάλει λιγότερους φόρους κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής. ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1. Η ετήσια απόσβεση: (1000-200)/5=160. 2. Άρα οι αυξημένες ετήσιες αποσβέσεις είναι 160—20= 140€. 3. Τα αυξημένα ετήσια φορολογικά έσοδα της επιχείρησης: 400- 140=260€ 4. Οι αυξημένοι ετήσιοι φόροι: 260*0,4=104. 5. Οι αυξημένες ετήσιες ταμειακές ροές: 400-104= 296 Υπολειμματική αξία του μηχανήματος 200€ Η τιμή πώλησης του μηχανήματος θα είναι 300€. Κέρδος από την πώληση για την επιχείρηση (300-200) 100€. Φόρος 100*0,4=40€ Τελική ταμειακή ροή: 300-40=260€ πλέον την πρόσθετη ταμειακή ροή του 5 ου έτους 296€ ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΜΕΙΑΚΗ ΡΟΗ 556€ 131 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΤΑΜΙΑΚΗΣ ΡΟΗΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 132

Στόχος της αξιολόγησης του επενδυτικού σχεδίου είναι να πείσουμε τον υποψήφιο επενδυτή να χρηματοδοτήσει την επένδυση γιατί προσφέρει πραγματική απόδοση από άλλες εναλλακτικές επιλογές’ Οι αξιολογήσεις στηρίζονται σε τέσσερις απλές βασικές αρχές: 1.Ως επένδυση ορίζουμε μια ακολουθία Καθαρών Ταμειακών Ροών (ΚΤΡ) που αρχίζει σήμερα (Τ 0 ) με εκροή (-Π 0 ) και συνεχίζεται με ετήσιες ΚΤΡ στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής της επένδυσης (χρονικές περίοδοι Τ 1 …., Τ ν ). Για τις μετοχές, η ΚΤΡ είναι το μέρισμα καθώς και οι εισπράξεις από την πώληση τους σε κάποια χρονική στιγμή. 133 Τ0Τ0 Τ1Τ1 Τ2Τ2 Τ3Τ3 …..ΤνΤν (-Π 0 )ΚΤΡ 1 ΚΤΡ 2 ΚΤΡ 3 …..ΚΤΡ ν Τ0Τ0 Τ1Τ1 Τ2Τ2 Τ3Τ3 (500)200 Τ 0 = Δαπάνη 500€, Τ= εισπράξεις από την επένδυση ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Κέφης Βασίλης Ν. & Πέτρος Παπαζαχαρίου (2009) «Το επιχειρηματικό όραμα σε Business Plan» Εκδόσεις: ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

2. Η Μελλοντική Αξία (ΜΑ) –(Future Value) –μιας τρέχουσας επενδυτικής Δαπάνης «Π» είναι η αξία της στη λήξη της περιόδου. Η αξία αυξάνεται στο χρόνο με την απόδοση της επένδυσης (επιτόκιο i). ΜΑ ν = Π*(1+i) v Π= το ποσό που επενδύεται σήμερα. i = επιτόκιο 134 Τ0Τ0 Τ1Τ1 Τ2Τ2 Τ3Τ3 100100(1+0,2)=120100(1+0,2) 2 =144100(1+0,2) 3 =172,8 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

135 4. Η αξιολόγηση της επένδυσης συνίσταται στη σύγκριση της αρχικής επένδυσης με την παρούσα αξία των ΚΤΡ που θα προκύψουν από τη λειτουργία της επένδυσης. Η αξιολόγηση αυτή γίνεται με διάφορες μεθόδους. ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Κέφης Βασίλης Ν. & Πέτρος Παπαζαχαρίου (2009) «Το επιχειρηματικό όραμα σε Business Plan» Εκδόσεις: ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Η ΚΠΑ είναι η διαφορά μεταξύ της Παρούσας αξίας των ΚΤΡ της επένδυσης και του Κεφαλαίου που απαιτείται για την απόκτηση του Κο. Αλγεβρικά γράφεται: K o =Το κεφάλαιο που απαιτείται για την αγορά της επένδυσης ΚΤΡ= Τα καθαρά έσοδα στο τέλος του χρόνου. i= η ελάχιστη απαιτούμενη απόδοση ή το προεξοφλητικό επιτόκιο ΚΠΑ>0 Η επένδυση είναι αποδεκτή ΚΠΑ=0 Ο επενδυτής θα πρέπει να είναι αδιάφορος ΚΠΑ<0 Η επένδυση είναι μη αποδεκτή 136 1. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

HOW TO CALCULATE NET PRESENT VALUE (NPV-ΚΠΑ) (κάνε κλικ στο website) 137 http://www.businessdictionary.com/videos/?517201419

Εκτιμούμε τη διαφορά μεταξύ της παρούσας αξίας των ΚΤΡ της Επένδυσης και της αρχικής Επενδυτικής Δαπάνης (Π). Έτσι βρίσκουμε το καθαρό ταμειακό πλεόνασμα της επένδυσης. 1. Εκτιμούμε την ΚΤΡ για κάθε μελλοντική χρονική περίοδο στο χρόνο ωφέλιμης ζωής. ΚΤΡ=(ΛΤΡ ν +ΕΤΡ)-(ΚΤΡ 0 +ΕΤΡ 0 -Π) ΛΤΡ= Λειτουργική Ταμειακή Ροή της μελλοντικής περιόδου. ΕΤΡ= Επενδυτική Ταμειακή Ροή της μελλοντικής περιόδου. Π= Επενδυτική δαπάνη. 138 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 1. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE Κέφης Βασίλης Ν. & Πέτρος Παπαζαχαρίου (2009) «Το επιχειρηματικό όραμα σε Business Plan» Εκδόσεις: ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

2. Επιλέγουμε το επιτόκιο προεξόφλησης των ΚΤΡ. Συνήθως είναι: I.Το κόστος μετοχικού κεφαλαίου (δηλαδή την επιθυμητή απόδοση των μετόχων). II.Το επιτόκιο δανεισμού. III.Το μέσο σταθμικό των δυο παραπάνω. 139 Α.ΔΕΔΟΜΕΝΑ 1.Συνολικά κεφάλαια500.000 100% 2Καθαρή Θέση200.0004.40% 3.Δανεισμός300.0005.60% 6.Κόστος μετοχικού κεφαλαίου 20% 7.Επιτόκιο δανεισμού 10% Β.ΥΠΟΛΟΓΙΑΜΟΣ ΜΕΣΟΣΤΑΘΜΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ι.Κόστος μετοχικού κεφαλαίου [=4*6]8% ΙΙ.Κόστος δανεισμού [=5*7]6% ΜΕΣΟΣΤΑΘΜΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ14%(=Ι+ΙΙ) Κέφης Βασίλης Ν. & Πέτρος Παπαζαχαρίου (2009) «Το επιχειρηματικό όραμα σε Business Plan» Εκδόσεις: ΚΡΙΤΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο Εξετάζουμε την παραγωγή ενός νέου προϊόντος ΑΒ. Απαιτείται κεφάλαιο €1.000. Η διάρκεια της επένδυσης 1 έτος. Πωλήσεις στο τέλος του έτους €2.300. Για την παραγωγή και διάθεση θα καταβληθούν €1.000 στο τέλος του έτους. Επιτόκιο 20%, Το κόστος ευκαιρίας κεφαλαίου 20%. ΚΤΡ= 2.300-1.000=1.300 Η ΚΠΑ: 1.083,33-1.000=83,33 >0 Η Επένδυση είναι αποδεκτή. Στην Αγορά Χρήματος, το κόστος ευκαιρίας της υπό εξέταση επένδυσης είναι το ποσό των χρημάτων που θα έχουμε στο Τ 1 αν επενδύσουμε €1.000 στην καλύτερη εναλλακτική επένδυση. Η καλύτερη εναλλακτική επένδυση αποδίδει 20%. 140 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Επομένως, στο τέλος του 1 ου έτους το κόστος ευκαιρίας της επένδυσης θα είναι €1.200, που είναι απόδοση της Επένδυσης στην Αγορά Χρήματος. Το Καθαρό Οικονομικό Πλεόνασμα μεταξύ των δυο περιπτώσεων είναι η διαφορά μεταξύ της τελικής αξίας της υπό εξέταση επένδυσης (ΑΒ) και της τελικής αξίας των €1000 στην Αγορά Χρήματος με επιτόκιο 20%. Η παρούσα αξία των €100 είναι 100/1,2=€83,33. Η Παρούσα αξία του Καθαρού Πλεονάσματος είναι της επένδυσης ΑΒ είναι ίση με την ΚΠΑ της επένδυσης ΑΒ. Για να υπολογίσουμε την ΚΠΑ της επένδυσης ΑΒ προεξοφλήσαμε την ΚΤΡ €1.300 με 0,20 ΣΥΝΕΠΩΣ: ΕΠΕΙΔΗ Η ΚΠΑ ΕΊΝΑΙ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΑΒ, ΔΕΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΦΑΙΡΟΥΜΕ ΑΠΌ ΤΑ ΕΣΟΔΑ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ. 141 Τ0Τ0 Τ1Τ1 Επένδυση ΑΒ(1.000)1.300 Επένδυση στην Αγορά Χρήματος(1.000)1.200 Καθαρό Οικονομικό Πλεόνασμα0100 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΜΕ ΔΑΝΕΙΟ (1) Στο προηγούμενο παράδειγμα, υποθέτουμε ότι η επένδυση γίνεται με δάνειο 1000€ με επιτόκιο 20%. Στο τέλος του 1 ου έτους το συνολικό χρέος θα είναι 1.200€. Η ΚΠΑ της ΑΒ θα είναι Το Καθαρό πλεόνασμα στο Τ 1 θα είναι η διαφορά μεταξύ των 1.300 και των χρηματοοικονομικών εξόδων 1.200€. Το καθαρό πλεόνασμα είναι 100€. Η ΠΑ είναι 100/1,2=83.33€ ΑΡΑ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΥΠΟΨΗ ΑΠΌ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΚΠΑ. 142 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 1.ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ (ΤΟΚΟΙ ΚΑΙ ΧΡΕΟΣ) ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΌΤΑΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΥΜΕ ΤΙΣ ΚΤΡ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΚΠΑ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ. ΤΟΣΟ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ (1.200€), ΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΜΕ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ, ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ, ΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΜΕ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΜΕ ΔΑΝΕΙΟ, ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΥΠΟΨΗ ΑΥΤΟΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΚΠΑ 143 1. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΝΔΥΣΗΣ ΜΕ ΔΑΝΕΙΟ (2) Παίρνουμε τις εξισώσεις της ΚΠΑ και της Καθαρής Τελικής Αξίας (ΚΤΑ): ΤΑ= Τελική αξία, ΕΑΧ= Επένδυση στην Αγορά Χρήματος (ΕΑΧ). Η ΚΠΑ είναι το αντίστροφο της Καθαρής Τελικής Αξίας (ΚΤΑ). Αν προεξοφλήσουμε τη (2) χρησιμοποιώντας ως επιτόκιο προεξόφλησης i θα έχουμε: 144 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 1. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΝΔΥΣΗΣ ΜΕ ΔΑΝΕΙΟ (3) Εξετάζοντας την (3) και τη (4) συμπεραίνουμε ότι στη διαδικασία αξιολόγησης με την ΚΠΑ, το κόστος της επένδυσης ή τα χρηματοοικονομικά έξοδα της ενσωματώνονται αυτόματα. Το Κ ο είναι η ΠΑ του Κόστους Ευκαιρίας και κατά συνέπεια το Κόστος Ευκαιρίας (ή τα χρηματοοικονομικά έξοδα) λαμβάνονται αυτόματα υπόψη με την ΚΠΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΩΝ ΚΤΡ. Αν αφαιρεθούν, τα αποτελέσματα θα είναι παραπλανητικά γιατί η ΚΠΑ της επένδυσης θα είναι υποτιμημένη. 145 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 1. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ζητείται η ΚΠΑ μιας επένδυσης Ω με διάρκεια 2 ετών. Οι ΚΤΡ είναι: Το Κόστος Ευκαιρίας του Κεφαλαίου και το Κόστος Δανεισμού είναι 20%. Η ΚΠΑ είναι: Το αποτέλεσμα αυτό, μπορεί να θεωρηθεί η ΠΑ του Πλεονάσματος της επένδυσης. 146 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 1.ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE ΕΤΟΣΤ1Τ1 Τ2Τ2 (100)120 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 1 Η : Χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια: Υπολογίζουμε τη Τελική Αξία στο τέλος του 2 ου έτους χρησιμοποιώντας ως επιτόκιο το Κόστος ευκαιρίας του Κεφαλαίου: Ως επιτόκιο χρησιμοποιούμε το κόστος ευκαιρίας του κεφαλαίου 20% ΤΑ στο 1 ο έτος 100 (1,2)= 120 ΤΑ στο 2 ο έτος 100(1,44)=144 είναι η τελική αξία των 120€ που θα εισπράξουμε στο τέλος του 1 ου έτους. Η Τελική αξία της Ω είναι 120+144=264€ Η τελική αξία του κεφαλαίου των 100€ στην Αγορά Χρήματος (ΕΑΧ) είναι : Η Καθαρή Τελική Αξία της Ω είναι η διαφορά μεταξύ της ΤΑ της Ω και της ΤΑ της ΕΑΧ. 147 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 1. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 2 Η : Χρηματοδότηση με δάνειο με i=20%. Το χρέος των 100€ θα εξοφληθεί στο τέλος του 2 ου έτους. Το Καθαρό πλεόνασμα σε ετήσια βάση δείχνεται παρακάτω: Η ΠΑ του πλεονάσματος των 100€ στο Τ 1 Είναι 100/1,2=83,33 Η Καθαρή Τελική Αξία της επένδυσης Ω είναι 120€. Τα 120€ είναι η αξία του πλεονάσματος των 100€ που θα προκύψουν στο Τ 1 Η ΠΑ των 120€ είναι 120/(1,44) = 83,33. 148 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΑΞΙΑΣ- NET PRESENT VALUE Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΤοΤο Τ1Τ1 Τ2Τ2 ΚΤΡ(100)120 ΔΑΝΕΙΟ100(20)(120) ΚΑΘΑΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛ/ΝΑΣΜΑ01000 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ: 1.ΑΠΌ ΤΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΚΤΡ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 2.ΑΠΌ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ Η ΚΠΑ ΕΊΝΑΙ Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΤΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Ποιος είναι ο χρόνος αντικατάστασης των επενδυτικών έργων (Μηχανήματα). Το στοιχείο της ανάλυσης είναι ο προσδιορισμός των σχετικών ΚΤΡ της αλυσίδας των αντικαταστάσεων που υπονοούνται από την απόφαση μας. Σκοπός θα πρέπει να είναι η σύγκριση ομοίων με όμοια. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ένα μηχάνημα έχει διάρκεια ζωής 5 ετών. Το απαιτούμενο κεφάλαιο για την αγορά του είναι €10.000. Οι ΚΤΡ στο τέλος κάθε έτους για τα επόμενα 5 χρόνια €5.000 Η Υπολειμματική αξία θα είναι: Το επιτόκιο προεξόφλησης είναι 0,1. Πότε θα αντικαταστήσουμε το επενδυτικό έργο με νέο; 149 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΕΤΟΣΥπολειμματική αξία 1€8.000 27.000 36.000 42.000 50 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΠΑ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1-5 ΕΤΩΝ. 150 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΠΑ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 1-5 ΕΤΩΝ. ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΤΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το μηχάνημα θα πρέπει να αντικατασταθεί στο τέλος του 5 ου έτους Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Αν θέλουμε να συγκρίνουμε την περίπτωση αντικατάστασης κάθε 2 χρόνια με την περίπτωση αντικατάστασης κάθε 4 χρόνια, θα πρέπει να επαναλάβουμε άλλη μια φορά την πρώτη περίπτωση έτσι ώστε και οι δυο περιπτώσεις να συγκριθούν για την ίδια χρονική περίοδο. Η ΟΡΘΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΤΕΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΧΡΟΝΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ. 151 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΤΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Επειδή η παραπάνω διαδικασία είναι χρονοβόρα, επαναλαμβάνουμε κάθε δυνατή περίπτωση Μ φορές μέχρι το άπειρο. 152 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΤΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Εφαρμόζοντας στη (2) τα δεδομένα, έχουμε: Σύμφωνα με τα νέα αποτελέσματα συμφέρει να αντικαταστήσουμε το μηχάνημα στο τέλος του 3 ου έτους. 153 ΤΑΜΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΤΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Με τη μέθοδο αυτή βρίσκουμε το βαθμό απόδοσης που αναμένεται από μια επένδυση. Ο βαθμός απόδοσης είναι το επιτόκιο που εξισώνει την Καθαρή Παρούσα Αξία με το 0 (μηδέν). Ο Εσωτερικός Βαθμός Αποδοτικότητας δεν είναι άμεσα παρατηρήσιμος. Οι επενδύσεις αποτελούνται από σειρές ΚΤΡ λαμβανομένων σε τακτά χρονικά διαστήματα στο μέλλον. Σκοπός είναι να υπολογίσουμε το βαθμό απόδοσης που θα πετύχουμε αν αγοράσουμε αυτές τις επενδύσεις. 154 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα 2. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι επιτόκιο πρέπει να ισχύει ώστε αν επενδύσουμε σήμερα €100 να έχουμε €120 μετά από 1 χρόνος; Περίπτωση 1 η : Εσωτερικός Βαθμός Αποδοτικότητας για επένδυση 1 ος έτους Μια επένδυση απαιτεί άμεση εκταμίευση 100€. Καθαρά ‘Έσοδα 120€ στο τέλος του 1 ου έτους. Το επιτόκιο δεν είναι γνωστό. Τα δεδομένα είναι: 1) το αρχικό κεφάλαιο Κ ο 2) η ΚΤΡ 1, 3) η Διάρκεια της Επένδυσης. Η μελλοντική αξία (μετά από ένα χρόνο) τα επένδυσης είναι τα έσοδα των 120€. Σήμερα η αξία του είναι 100€. Ορίζουμε το επιτόκιο r.Οπότε Από τις εξισώσεις (1) και (2) διαπιστώνουμε ότι τα €120 διασπώνται σε δυο μέρη: Το πρώτο είναι το αρχικό κεφάλαιο. Το δεύτερο είναι η απόδοση (τόκος) της επένδυσης. 155 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα 2. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Η (4) εξίσωση μας λέει ότι: ΌΤΑΝ Ο ΕΒΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ ΩΣ ΠΡΟΕΞΟΦΛΗΤΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ, ΤΟΤΕ Ο ΕΒΑ ΜΗΔΕΝΙΖΕΙ ΤΗΝ ΚΠΑ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ. ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΒΑ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΟΧΙΚΩΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ Η ΟΠΟΙΑ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΞΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΚΠΑ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΔΙΑΔΟΧΙΚΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ. ΜΟΝΟ ΈΝΑ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΘΑ ΕΞΙΣΩΝΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΚΤΡ 156 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN

157 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN

Περίπτωση 2 η : Ο Υπολογισμός ΕΒΑ για Επένδυση Διάρκειας δυο ετών. Μια επένδυση έχει τα ακόλουθα δεδομένα: Στο Τ 1 δεν αποφέρει τίποτα. Όλα τα έσοδα είναι συγκεντρωμένα στο τέλος του 2 ου έτους. Για την επένδυση αυτή ισχύουν οι εξής εξισώσεις: Με τη μέθοδο των διαδοχικών προσεγγίσεων (πχ. Πρώρα r=0,10, r=0,15 r=0,2)βρίσκουμε ότι ο ΕΒΑ =0,20 158 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΕΤΟΣΤ1Τ1 Τ2Τ2 (100)0144 ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Περίπτωση 3 η : Ο Υπολογισμός ΕΒΑ για επενδύσεις με ενδιάμεσες ΚΤΡ. Μια επένδυση έχει τα ακόλουθα δεδομένα και ζητείται ο ΕΒΑ. Χρησιμοποιούμε τη διαδικασία των διαδοχικών προσεγγίσεων 159 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΤΟΣΤ1Τ1 Τ2Τ2 (1000)2001.200 Βρίσκουμε ότι ΕΒΑ =0,20. Στον τύπο χρησιμοποιούμε την απόλυτη τιμή της ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ-INTERNAL RATE OF RETURN

Περίπτωση 4 η : Ο Υπολογισμός ΕΒΑ για επενδύσεις με ενδιάμεσες ΚΤΡ. Μια επένδυση έχει τα ακόλουθα δεδομένα και ζητείται ο ΕΒΑ. Στην περίπτωση αυτή δεν χρειάζεται να εξισώνουμε τη διαδικασία των διαδοχικών προσεγγίσεων. Ο ΕΒΑ έχει την ιδιότητα να εξισώνει την ΠΑ των ΚΤΡ με το αρχικό κεφάλαιο. Οπότε ισχύει: 160 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΤΟΣΤ1Τ1 Τ2Τ2 T3T3 (21.065)10.000 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN

ΑΠΟΦΑΣΗ 1.Με τη μέθοδο αυτή η επένδυση γίνεται αποδεκτή όταν ο ΕΒΑ > i (ελάχιστη απαιτούμενη). Αυτό σημαίνει ότι η αναμενόμενη απόδοση από τον επενδυτή είναι μεγαλύτερη από την ελάχιστη απαιτούμενη (i). 2.Όταν ο ΕΒΑ = i (ελάχιστη απαιτούμενη) η επένδυση θεωρείται οριακή, και ο επενδυτής πρέπει να μείνει αδιάφορος. 3.Όταν ο ΕΒΑ< i (ελάχιστη απαιτούμενη) η επένδυση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή επειδή η αναμενόμενη απόδοση από τον επενδυτή είναι μικρότερη από την ελάχιστη απαιτούμενη (i). 161 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΒΑ Με τη μέθοδο αυτή βρίσκουμε το βαθμό απόδοσης που αναμένεται από μια επένδυση. Ο ΕΒΑ μιας επένδυσης ορίζεται ως το ετήσιο εσωτερικό επιτόκιο της επένδυσης που επιτυγχάνεται στο κεφάλαιο που έχει επενδυθεί στην επένδυση στην αρχή κάθε περιόδου. 162 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Να υπολογιστεί ο ΕΒΑ της επένδυσης. Οι ΚΤΡ είναι: 1 ο ΒΗΜΑ: Με τη διαδικασία των διαδοχικών προσεγγίσεων βρίσκουμε ότι ο ΕΒΑ = 0,28. 2 ο ΒΗΜΑ: Υπολογίζουμε το ποσό εκείνο από κάθε ετήσια εισροή που αποτελεί απόδοση ή τόκο και το ποσό εκείνο που αποτελεί επανείσπραξη του αρχικού κεφαλαίου ή οικονομική απόσβεση. Δημιουργούμε τον Πίνακα Διάσπασης των ΚΤΡ σε Κεφάλαιο και Απόδοση ή Τόκο. 163 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN (1) Έτος (2) Αρχικό Κεφάλαιο (3) ΚΤΡ (4) Απόδοση (5)=(3)-(4) Επανείσπραξη Κεφαλαίου (6)=(2)-(5) Κεφάλαιο Τέλος Έτους 1(10.000€) 10.000 (10.000*0,28)= 2.8007.200(2.800) 2(2.800€) 3.584€ (2800*0,28)=7842.8000 ΣΥΝΟΛΑ 13.584€ 3.584€10.000€ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα Τ0Τ0 Τ1Τ1 Τ2Τ2 (10.000€)10.000€ 3.584€

Στη πρώτη στήλη είναι η διάρκεια της επένδυσης. Στη 2 η στήλη, τα 10.000€ είναι το αρχικό κεφάλαιο για την πραγματοποίηση της επένδυσης και τα 2.800€ είναι το κεφάλαιο που έχει απομείνει στην αρχή του 2 ου έτους. Στη 3 η στήλη είναι οι ΚΤΡ της επένδυσης. Στη 4 η στήλη, τα 2.800€ είναι η απόδοση του 1 ου έτους (10.000*0,28)=2.800€. Η επένδυση απέφερε όμως 10.000€ στο τέλος του 1 ου έτους. Η διαφορά μεταξύ των 10.000€ στο τέλος του 1 ου έτους και του τόκου 2.800€ αποτελεί την επανείσπραξη κεφαλαίου ή οικονομική απόσβεση για το 1 ο έτος. 164 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Τ0Τ0 Τ1Τ1 Τ2Τ2 (10.000€)10.000€ 3.584€ (1) Έτος (2) Αρχικό Κεφάλαιο (3) ΚΤΡ (4) Απόδοση (5)=(3)-(4) Επανείσπραξη Κεφαλαίου (6)=(2)-(5) Κεφάλαιο Τέλος Έτους 1(10.000€) 10.000 (10.000*0,28)= 2.8007.200(2.800) 2(2.800€) 3.584€ (2800*0,28)=7842.8000 ΣΥΝΟΛΑ 13.584€ 3.584€10.000€

165 Τ0Τ0 Τ1Τ1 Τ2Τ2 (10.000€)10.000€ 3.584€ Στη 5 η στήλη, είναι η επανείσπραξη κεφαλαίου. Στο 2 ο έτος η ΚΤΡ είναι 3.584€, η απόδοση είναι (2.800*0,28) 784€. Η διαφορά μεταξύ των 3.584€ του τόκου 784€ αποτελεί την επανείσπραξη κεφαλαίου ή οικονομική απόσβεση για το 2 ο έτος. Στην 6 η στήλη υπάρχει το κεφάλαιο που έχει απομείνει στο τέλος κάθε περιόδου. Τα 2.800€ είναι η διαφορά μεταξύ του αρχικού κεφαλαίου των 10.00€ και της οικονομικής απόσβεσης ή επανείσπραξης για την πρώτη χρονική περίοδο (10.000-7.200) ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ- INTERNAL RATE OF RETURN (1) Έτος (2) Αρχικό Κεφάλαιο (3) ΚΤΡ (4) Απόδοση (5)=(3)-(4) Επανείσπραξη Κεφαλαίου (6)=(2)-(5) Κεφάλαιο Τέλος Έτους 1(10.000€) 10.000 (10.000*0,28)= 2.8007.200(2.800) 2(2.800€) 3.584€ (2800*0,28)=7842.8000 ΣΥΝΟΛΑ 13.584€ 3.584€10.000€

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 1.Η ΚΤΡ της 1 ης περιόδου αποτελείται από α) 2.800€ που είναι ο τόκος της 1 ης περιόδου και β) 7.200€ που είναι η αποπληρωμή (επανείσπραξη) του αρχικού κεφαλαίου. 2. Η ΚΤΡ της 2 ης περιόδου 3.584€ αποτελείται α) από τον τόκο της 2 ης περιόδου (2.800*0,28) και β) την επανείσπραξη του υπολοίπου των 10.000€ δηλαδή 2.800 (3584€-784). 3. Για τον υπολογισμό της απόδοσης κάθε έτους πολ/ζουμε τον ΕΒΑ επί το Κεφάλαιο που έχει επενδυθεί στην αρχή κάθε έτους. 1.Αν η επένδυση γίνει αποδεκτή, και καταβάλουμε στην αρχή του 1 ου έτους 10.000€, θα εισπράξουμε συνολικά 13.584€. Από αυτές, οι 3.584€ αποτελούν τους τόκους των δυο χρονικών περιόδων και το υπόλοιπο, 10.000€ αποτελεί την επανείσπραξη του κεφαλαίου. 2.Σύμφωνα με τη Μέθοδο ΕΒΑ, οι ΚΤΡ θεωρούνται ότι αποτελούνται από τον τόκο και την επανείσπραξη του κεφαλαίου. 3.Με τη μέθοδο αυτή, οι ΚΤΡ είναι η διαφορά μεταξύ των εισπράξεων από τις πωλήσεις και των πληρωμών από τις λειτουργικές δαπάνες. 166 (1) Έτος (2) Αρχικό Κεφάλαιο (3) ΚΤΡ (4) Απόδοση (5)=(3)-(4) Επανείσπραξη Κεφαλαίου (6)=(2)-(5) Κεφάλαιο Τέλος Έτους 1(10.000€) 10.000 2.8007.200(2.800) 2(2.800€) 3.584€ 7842.8000 ΣΥΝΟΛΑ 13.584€ 3.584€10.000€ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - INTERNAL RATE OF RETURN

ΣΥΝΟΨΗ: Α. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΑΞΙΑΣ 1.KΠΑ>0 Αποδεκτή η επένδυση. 2.ΚΠΑ=0 αδιάφοροι. 3.ΚΠΑ<0 Απόρριψη της επένδυσης. 4.Όταν πρόκειται για ταξινόμηση αμοιβαία αποκλειομένων επενδύσεων, επιλέγουμε την επένδυση με τη μεγαλύτερη ΚΠΑ. 5.Η απόδοση (i) που απαιτεί ο επενδυτής ενσωματώνεται στη διαδικασία της αξιολόγησης. 6.Η τιμή της ΚΠΑ εξαρτάται από το κατά πόσο οι ΚΤΡ λαμβάνονται νωρίτερα ή αργότερα και από το μέγεθος του επιτοκίου (i) 167 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΚΠΑ ΚΑΙ ΕΒΑ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΣΥΝΟΨΗ: Β. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Σκοπός μας είναι η εξεύρεση εκείνου του εσωτερικού επιτοκίου το οποίο να μηδενίζει την ΚΠΑ της επένδυσης. 1.Αποδεχόμαστε την επένδυση με τον ΕΒΑ>i. (ελάχιστη απαιτούμενη =i) 2.Είμαστε αδιάφοροι όταν ΕΒΑ=i. 3.Απορρίπτουμε την επένδυση με ΕΒΑ<i. 4.Η απόδοση που απαιτεί ο επενδυτής (i) δεν ενσωματώνεται άμεσα στη διαδικασία αξιολόγησης της επένδυσης. 5.Λαμβάνεται υπόψη έμμεσα, (όταν συγκρίνεται ο ΕΒΑ με την απαιτούμενη απόδοση i) αλλά η τιμή δεν επηρεάζει την τιμή του ΕΒΑ της επένδυσης. 6.Η τιμή του ΕΒΑ είναι συνάρτηση: I.Του μεγέθους των ΚΤΡ της επένδυσης. II.Της χρονικής στιγμής που λαμβάνεται μια ΚΤΡ. 168 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΚΠΑ ΚΑΙ ΕΒΑ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΠΑ ΚΑΙ ΕΒΑ 1.Στα προεξοφλητικά επιτόκια που χρησιμοποιούνται για την εξεύρεση των τιμών ΚΠΑ και ΕΒΑ. 2.Διαφορετική αντιμετώπιση των εναλλαγών στα πρόσημα των ΚΤΡ. I.Είναι δυνατό να έχουμε περισσότερους από έναν θετικούς ΕΒΑ. Αυτό μπορεί να καταλήξει σε παραπλανητικά αποτελέσματα. II.Η ΚΠΑ δεν επηρεάζεται από τις εναλλαγές των προσήμων των ΚΤΡ, δηλαδή δεν καταλήγει σε πολλές θετικές τιμές 3. Η ΚΠΑ εκφράζεται σε απόλυτες τιμές (ΕΥΡΩ), ενώ ο ΕΒΑ ως ποσοστό. Επομένως ο ΕΒΑ αγνοεί τη διάσταση μέγεθος, δηλαδή του ποσού που απαιτείται για την απόκτηση κεφαλαίου. Έτσι μπορεί να οδηγηθούμε σε μη αποδοτικές επενδύσεις και απόρριψη αποδοτικής επένδυσης. 169 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΚΠΑ ΚΑΙ ΕΒΑ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Είναι ο αριθμός των ετών που απαιτούνται για να ανακτήσουμε τα κεφάλαια που καταβάλαμε για την πραγματοποίηση μιας επένδυσης πχ. Αγορά μηχανημάτων Παράδειγμα: Επένδυση για την απόκτηση μηχανήματος με αρχική δαπάνη 175.000€. Τα έσοδα από τις πωλήσεις και τα έξοδα (τοις μετρητοίς) πραγματοποιούνται στο τέλος κάθε χρόνου. Η περίοδος ανάκτησης του κεφαλαίου είναι 3,5 χρόνια. 170 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 3. Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΠΑΝΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (ΠΕΚ) ΕΤΗΚΤΡΈτη επανείσπραξης Κεφαλαίου. 0-175.000€Αρχική δαπάνη για την αγορά μηχανήματος 150.000€1 240.000€1 360.000€1 450.000€0,5 (50+40+60=150. (175-150)/50=0,5 3,5 είναι οι περίοδοι επανείσπραξης του κεφαλαίου. Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

171 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΤΗΚΤΡΈτη επανείσπραξης Κεφαλαίου. 0-175.000€Αρχική δαπάνη για την αγορά μηχανήματος 150.000€1 240.000€1 360.000€1 450.000€0,5 (50+40+60=150. (175-150)/150=0,5 3,5 είναι οι περίοδοι επανείσπραξης του κεφαλαίου. ΒΗΜΑ 1 Ο : Καθορίζουμε τον μέγιστο επιθυμητό χρόνο επανείσπραξης του κεφαλαίου. ΒΗΜΑ 2 Ο : Εκτιμούμε τον πραγματικό χρόνο ανάκτησης του κεφαλαίου. ΒΗΜΑ 3 ο : Αν ο πραγματικός χρόνος επανείσπραξης του κεφαλαίου είναι μικρότερος από τον επιθυμητό χρόνο επανείσπραξης του κεφαλαίου, τότε η επένδυση γίνεται αποδεκτή. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Είναι απλή μέθοδος και συνίσταται στην περίπτωση που προβλέπονται προβλήματα ρευστότητας και όπου οι αναμενόμενες ροές ενέχουν μεγάλο κίνδυνο. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Δεν λαμβάνουν υπόψη Α) τη χρονική αξία του χρήματος. Β) τις χρηματικές ροές που πραγματοποιούνται μετά την ημερομηνία ανάκτησης του επενδυμένου κεφαλαίου. Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΠΑΝΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (ΠΕΚ) Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Υπάρχει μια ποικιλία από παραλλαγές της μεθόδου με βασικότερες παραλλαγές τιςπαρακάτω: ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Στηρίζεται σε λογιστικά δεδομένα με τα οποία είναι εξοικειωμένα τα στελέχη των εταιριών. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: 1. Δεν λαμβάνει υπόψη τη χρονική αξία του χρήματος και 2. Στηρίζεται σε λογιστικά δεδομένα τα οποία δεν είναι κατάλληλα για την αξιολόγηση επενδύσεων. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Δίνονται τα κέρδη μετά από αποσβέσεις ενός επενδυτικού έργου με αρχική δαπάνη 200.000€. Μέσο Κέρδος: 200.000€/4=50.000 172 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 4. ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΕΤΗΚΕΡΔΗ (€) 150.000 270.000 330.000 450.000 ΣΥΝΟΛΟ ΚΕΡΔΩΝ200.000€ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Στην περίπτωση αυτή ακολουθούμε δυο στάδια: Στο Πρώτο Στάδιο αξιολογούμε όλες τις εναλλακτικές επενδύσεις. Στο Δεύτερο Στάδιο επιλέγουμε την καλύτερη επένδυση. Είναι δυνατόν οι Μέθοδοι της ΚΠΑ και του ΕΒΑ να οδηγήσουν σε διαφορετικές αποφάσεις. Τα προβλήματα που παρουσιάζονται είναι: I.Το πρόβλημα του μεγέθους II.Το πρόβλημα του χρόνου. 173 ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Το πρόβλημα του μεγέθους Εξετάζουμε την πιθανή αγορά μιας από τις παρακάτω επενδύσεις (δυο τόρνων: Ενός μικρού και ενός μεγάλου, ενός συστήματος Η/Υ μεγάλου και ενός μικρού, σε ένα οικόπεδο να κτίζαμε μια οικοδομή πολυτελών διαμερισμάτων ή ένα κατάστημα τροφίμων; ): Αν η απόδοση που απαιτείται είναι 10%, ποια επένδυση θα επιλέγατε; Την Α ή την Β; Αποφασίζουμε ποια μέθοδο θα ακολουθήσουμε. ΚΠΑ ή ΕΒΑ; Μια εναλλακτική πρόταση θα επιλεγεί. 174 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΤΗΑΒ 0(100€)(200€) 1120€236€ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Σκοπός: Αξιολόγηση και Ιεράρχηση όλες τις αμοιβαία αποκλειόμενες επενδύσεις. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ (1 ο Στάδιο). 175 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1.Και οι δυο επενδύσεις είναι αποδεκτές, με οποιονδήποτε τρόπο και αν αξιολογηθούν. 2.Αν ήταν ανεξάρτητες θα επιλέγαμε και την Α και την Β. 3.Πρέπει να τις ιεραρχήσουμε Με το κριτήριο του ΕΒΑ, πρέπει να προτιμηθεί η Α. Με το κριτήριο της ΚΠΑ, πρέπει να προτιμηθεί η Β. Τι θα επιλέξουμε; Πρέπει να γνωρίζουμε ποια μέθοδος είναι καλύτερη. ΕΠΕΝΔΥΣΗΕΒΑΕΠΕΝΔΥΣΗΚΠΑ Α20%Β14,545 Β18%Α9,09 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΕΒΑ ή ΚΠΑ Ποια από τις δυο μεθόδους αξιολόγησης θα επιλέξουμε για να δείξουμε ότι μεγιστοποιείται η απόδοση; Αυτό που θα πρέπει να μας ενδιαφέρει είναι η αποδοτικότητα των επενδύσεων σε Ευρώ και όχι ο βαθμός αποδοτικότητας. Ο αντικειμενικός σκοπός του επενδυτή ή της εταιρίας είναι η μεγιστοποίηση της αξίας των επενδύσεων, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί επιλέγοντας την επένδυση με τον μεγαλύτερο ΕΒΑ. Ο ΕΒΑ δεν μας λέει το ύψος των κεφαλαίων που μπορεί να επιτευχθεί η υψηλότερη απόδοση. Η ΚΠΑ επειδή είναι εκφρασμένη σε Ευρώ μας οδηγεί σε ορθά αποτελέσματα. 176 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Όταν υπάρχει διαφορά στα αρχικά μεγέθη εναλλακτικών επενδύσεων (size disparity problem), είναι δυνατόν οι μέθοδοι ΚΠΑ και ΕΒΑ να δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα. Στην περίπτωση αυτή επιλέγουμε την ΚΠΑ, γιατί εκφράζει την επένδυση σε χρηματικές μονάδες (ΕΥΡΩ). 177 ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

Ιεράρχηση Αμοιβαία αποκλειόμενων επενδύσεων με τον ΕΒΑ. Στον πίνακα έχουμε τις Ταμειακές Ροές της Β, μετά της Α και μετά της Β-Α. Η ελάχιστη απαιτούμενη απόδοση είναι 0,10. Υπολογίζουμε τον ΕΒΑ της Β, της Α και της Β-Α. Οι Β και Α είναι αμοιβαίες αποκλειόμενες. Η Β-Α εκφράζει τις επιπλέον ταμιακές ροές της Β σε σχέση με την Α. Επειδή ο ΕΒΑ της υποθετικής επένδυσης (Β-Α) 0,16 είναι μεγαλύτερος από την ελάχιστη απόδοση 0,10, θα πρέπει να προτιμήσουμε τη Β. Αν ο ΕΒΑ χρησιμοποιηθεί σωστά, η επιλογή θα είναι ίδια με αυτή αν χρησιμοποιηθεί η ΚΠΑ. Επειδή όμως η διαδικασία αυτή είναι χρονοβόρα συνιστάται η χρήση της ΚΠΑ. 178 ΕΤΗΤΟΤΟ Τ1Τ1 ΕΒΑ Β(200€)236€ 0,18 Α(100€)120€ 0,20 Β-Α(100€)116 0,16 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΕΤΗAΒ 0(100€)(100) 1-100€ 2156,2535,86 ΕΒΑ0.250,28 ΚΠΑ (i=0,10) 29,1320,52 Το πρόβλημα του χρόνου Τα στοιχεία αναφέρονται σε δυο Αμοιβαία αποκλειόμενες επενδύσεις Η εταιρία απαιτεί από δυο επενδύσεις απόδοση =0,10. Οι δυο μέθοδοι δεν οδηγούν πάντα σε συγκρουόμενα αποτελέσματα. Η κατανομή των ταμειακών ροών είναι σημαντικά διαφορετική μεταξύ των επενδύσεων. Σύμφωνα με τον ΕΒΑ, θα προτιμηθεί η Β. Σύμφωνα με την ΚΠΑ θα προτιμηθεί η Α. Ποια είναι η σχέση μεταξύ ΚΠΑ και επιτοκίων για τις δυο επενδύσεις Α και Β; 179 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Aν το επιτόκιο προεξόφλησης (απαιτούμενη απόδοση) ήταν 0,2041 η ΚΠΑ της Α ισούται με την ΚΠΑ της Β. 180 ΕπενδύσειςAΒ ΤοΤο (100€)(100) Τ1Τ1 -100€ Τ2Τ2 156,2535,86 iΚΠΑ 0,0541,7527,25 0,1029,1320,53 0,1518,1514,06 0,208,518,22 0,250,002,94 0,30-7,54-1,87 0,35-14,27-6,26 Aν το επιτόκιο προεξόφλησης (απαιτούμενη απόδοση) ήταν μικρότερο του 0,2041 τότε κα ο οι δυο μέθοδοι καταλήγουν σε διαφορετικά συμπεράσματα. Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Στο σχεδιάγραμμα: Ο ΕΒΑ της Α βρίσκεται στο σημείο που η καμπύλη της ΚΠΑ-Α τέμνει τον άξονα των επιτοκίων (0,25). Ο ΕΒΑ της Β βρίσκεται στο σημείο που η καμπύλη της ΚΠΑ-Β τέμνει τον άξονα των επιτοκίων (0,28). Οι τιμές των ΕΒΑ δεν επηρεάζονται από το ύψος της απαιτούμενης απόδοσης. Η ΚΠΑ επηρεάζεται από το μέγεθος των επιτοκίων προεξόφλησης (απαιτούμενη απόδοση). 181 8,52 41,72 -14,27 10 0,25 16,26 27,25 29,13 2.94 8,52 -7,54 18,15 0,00 14,06 0 B A Α-ΕΒΑ Β-KΠA 0,200,28 -20-20 -10 Β-ΕΒΑ -1,87 5050 ΚΠΑ (€ ) ΕΠΙΤΟΚΙΑ 0,36 ΕΠΙΤΟΚΙΑ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Επένδυση Α: οι ΚΤΡ είναι συγκεντρωμένες στο τέλος του 2 ου χρόνου. Οπότε όταν η επίδραση του προεξοφλητικού επιτοκίου είναι πιο σημαντική ( σε σχέση με αυτή που προκύπτει στο τέλος του Τ 1 ), η ΚΠΑ μειώνεται με ταχύτερο ρυθμό όταν αυξάνεται η απαιτούμενη απόδοση. Επένδυση Β: Επειδή οι περισσότερες ταμειακές ροές προκύπτουν στο τέλος του Τ 1 όταν η επίδραση της προεξόφλησης δεν είναι τόσο σημαντική η ΚΠΑ του Β μειώνεται με αργότερο ρυθμό. Aν το επιτόκιο προεξόφλησης (απαιτούμενη απόδοση) ήταν μικρότερο του 0,2041, η επίδραση του μεγέθους των ΚΤΡ της Α υπερτερεί της αρνητικής επίδρασης της προεξόφλησης και κατά συνέπεια η ΚΠΑ της Α είναι μεγαλύτερη της Β. Στην περίπτωση αυτή τα δυο κριτήρια οδηγούν σε αντίθετες αποφάσεις αφού ο ΕΒΑ της Β είναι μεγαλύτερος από τον ΕΒΑ της Α. 182 ΕπενδύσειςAΒ ΤοΤο (100€)(100) Τ1Τ1 -100€ Τ2Τ2 156,2535,86 iΚΠΑ 0,0541,7527,25 0,1029,1320,53 0,1518,1514,06 0,208,518,22 0,250,002,94 0,30-7,54-1,87 0,35-14,27-6,26 Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Aν το επιτόκιο προεξόφλησης (απαιτούμενη απόδοση) ήταν μεγαλύτερο του 0,2041, η αρνητική επίδραση της προεξόφλησης υπερτερεί της θετικής επίδρασης των ΚΤΡ της Α και κατά συνέπεια η ΚΤΑ της Α καθίσταται μικρότερη από την ΚΠΑ της Β. Αλλά ο ΕΒΑ της Α (0,25)<του ΕΒΑ της Β(0,28). Οπότε: 183 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ‘Όταν το επιτόκιο προεξόφλησης είναι υψηλό (μεγαλύτερο του 0,2041) τότε και οι δυο μέθοδοι οδηγούν στα ίδια συμπεράσματα. ΕπενδύσειςAΒ ΤοΤο (100€)(100) Τ1Τ1 -100€ Τ2Τ2 156,2535,86 iΚΠΑ 0,0541,7527,25 0,1029,1320,53 0,1518,1514,06 0,208,518,22 0,250,002,94 0,30-7,54-1,87 0,35-14,27-6,26 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

184 ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Όταν αξιολογούμε επενδύσεις θεωρούμε ότι η αγορά κεφαλαίου είναι τέλεια. Οι επενδύσεις με ΚΠΑ>0 γίνονται αποδεκτές. Τα απαιτούμενα κεφάλαια αντλούνται από διάφορες πηγές με το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο. Οι επιχειρήσεις όμως δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν στο έτος 1 όλες τις επενδύσεις με θετική Π.Α. επειδή υπάρχουν περιορισμοί στα κεφάλαια. Σκοπός της επιχείρησης είναι να βρει τον άριστο συνδυασμό των επενδύσεων. Υπάρχουν δυο κριτήρια: 1.Το κριτήριο της ΚΠΑ και 2.Το κριτήριο του δείκτη αποδοτικότητας. ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Το κριτήριο της ΚΠΑ Οι επενδύσεις Χ (€5.000), Ψ (€3.000) και Ζ (2.000) είναι ανεξάρτητες. Το επιτόκιο προεξόφλησης είναι 0,20. Τα διαθέσιμα κεφάλαια είναι €5.000. Πως θα επιλέξουμε τον άριστο συνδυασμό των επενδύσεων που μεγιστοποιεί την ΚΠΑ; ΒΗΜΑ 1 ο : Ταξινομούμε τις επενδύσεις σύμφωνα με το δείκτη της ΚΠΑ. 185 ΕΠΕΝΔΥΣΗΚΟΚΟ ΚΠΑ Χ(5.000€)3.565€ Ψ(3.000€)2.395€ Ζ(2.000€)2.215€ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΗΚΟΚΟ ΚΠΑ Χ(5.000€)3.565€1η1η Ψ(3.000€)2.395€2η2η Ζ(2.000€)2.215€3η3η ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Το κριτήριο της ΚΠΑ ΒΗΜΑ 2 ο : Προσδιορίζουμε όλους τους δυνατούς προσδιορισμούς. Ο άριστος συνδυασμός είναι ο Ψ+Ζ επειδή έχει μεγαλύτερη ΚΠΑ από την επένδυση Χ. Στην περίπτωση αυτή η επιλογή δεν μπορεί να βασιστεί στην ΚΠΑ μεμονωμένων επενδύσεων αλλά στο άθροισμα των ΚΠΑ των επενδύσεων, αφού η επιχείρηση δεν μπορεί να αποδεχτεί όλες τις επενδύσεις που έχουν θετικές ΚΠΑ. 186 ΕΠΕΝΔΥΣΗKoΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΠΑ Χ(5000)3565 Ψ+Ζ(5000)4610 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

187 ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ο ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η ταξινόμηση των επενδυτικών σχεδίων μπορεί να γίνει σύμφωνα με την ΚΠΑ. Αυτό μπορεί να μας οδηγήσει σε παραπλανητικά αποτελέσματα γιατί με το κριτήριο της ΚΠΑ δε λαμβάνεται υπόψη ότι η επιχείρηση διαθέτει περιορισμένα κεφάλαια. Το κατάλληλο κριτήριο είναι ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΔΑ), ο οποίος ορίζεται ως το πηλικον της ΚΠΑ προς Κ ο Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του προηγούμενου παραδείγματος, ‘έχουμε: Με το ΔΑ μια επένδυση γίνεται αποδεκτή όταν ΔΑ>0. Η επένδυση Ζ γίνεται αποδεκτή. ΕΠΕΝΔΥΣΗΚΟΚΟ ΚΠΑ ΚΠΑ/ Κ Ο Χ(5.000€)3.565€ 0,713 Ψ(3.000€)2.395€ 0.798 Ζ(2.000€)2.215€ 1,108 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2.ΤΑ 5 MS ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 3.ΕΙΔΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 4.ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 5.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 6.ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 7.ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 8.ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 9.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 188

Οι ταμιακές ροές των επενδυτικών σχεδίων είναι αβέβαιες. Ένα επενδυτικό σχέδιο είναι απαλλαγμένο από κινδύνους όταν οι πρόσθετες ταμιακές ροές που θα προκύψουν είναι βέβαιες. Μέχρι τώρα, οι επενδύσεις που ήταν βέβαιες οι ταμιακές ροές ήταν τα Έντοκα Γραμμάτια του Δημοσίου, τα Ομόλογα του Δημοσίου και οι καταθέσεις σε Τράπεζες. Πλέον ούτε και αυτές οι επενδύσεις είναι βέβαιες (πχ.στην Ελλάδα και στη Κύπρο). Σε επενδύσεις κεφαλαίου, οι πρόσθετες Ταμιακές Ροές μπορούν να αυξηθούν ή να μειωθούν λόγω πολλών παραγόντων. 189 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Γεώργιος Καραθανάσης (1996) «Βασικές Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές Αγορές» Εκδόσεις ΜΠΕΝΟΥ Αθήνα

1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η επικινδυνότητα και η ευμεταβλητότητα χαρακτηρίζουν το οικονομικό περιβάλλον. Το οικονομικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται τα τελευταία χρόνια από: 1.Την οικονομική αστάθεια των μακροοικονομικών μεγεθών ισχυρών οικονομικά κρατών. 2.Τις μεταβολές της τιμής του πετρελαίου. 3.Τη διακύμανση των ισοτιμιών των ισχυρών νομισμάτων. 4.Τις πολιτικές ανακατατάξεις και τις περιφερειακές πολεμικές συγκρούσεις. 5.Τις χρονικές υστερήσεις σημαντικών αποφάσεων από υπερεθνικούς οργανισμούς. 6.Τις ισχυρές κρίσεις σε ΗΠΑ και Ε.Ε. κά. Οι μεταβολές του οικονομικού περιβάλλοντος είναι συχνές και η εξάλειψη του κινδύνου είναι αδύνατη ενώ η ελαχιστοποίηση του είναι πιθανή. Οι γενικότερες οικονομικές εξελίξεις και ο κίνδυνος οικονομικής υπερθέρμανσης δυσχεραίνουν την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, δημιουργώντας ένα περιβάλλον με αυξανόμενες απαιτήσεις. Οι πηγές κεφαλαίων (οι επενδυτές) αναζητούν τοποθετήσεις μακροπρόθεσμης διάρκειας και αξιόπιστων αποδόσεων. 190 Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

2. ΤΑ 5 Ms ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Το ερώτημα είναι αν τα στελέχη μιας επιχείρησης μπορούν να πολεμήσουν του αναδυόμενους κινδύνους. Ο συνδυασμός, ο συντονισμός, η αλληλεξάρτηση και η αμφίδρομη σχέση πέντε παραγόντων εξασφαλίζουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Το μοντέλο των 5Ms συναντάται στη διεθνή βιβλιογραφία και ορίζεται από τις 5 λέξεις: 1.Man (ο ανθρώπινος παράγων). Ο πλέον σημαντικός συντελεστής παραγωγής. 2.Media (το φυσικό και επιχειρησιακό περιβάλλον). Η γνώση που καθορίζουν το επιχειρηματικό περιβάλλον (εξωτερικό ή εσωτερικό) είναι ο κυριότερος στόχος των ανθρώπων που λαμβάνουν τις αποφάσεις. 3.Machine (ο τεχνολογικός εξοπλισμός). Η επιτυχής λειτουργία των οικονομικών μονάδων είναι συνάρτηση ενός τεχνολογικού εξοπλισμού ικανού να παράγει ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες. 4.Management (η διαχείριση- διοίκηση). Αποτελεί το κλειδί της επιτυχίας καθόσον συνδυάζονται οι τρεις προαναφερθέντες παράγοντες.. 5.Mission (η αποστολή). Η αλληλεπίδραση των τεσσάρων προαναφερθέντων οδηγεί στην επιτυχή ολοκλήρωση της αποστολής. 191 Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

ΤΑ 5 MS ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ / ΔΙΟΙΚΗΣΗ 192 ΠΕΡΙΒΑΛΟΝ 1. Man (ο ανθρώπινος παράγων). 2.Media (το φυσικό και επιχειρησιακό περιβάλλον). 3.Machine (ο τεχνολογικός εξοπλισμός). 4.Management (η διαχείριση- διοίκηση). 5.Mission (η αποστολή). Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

193 3. ΕΙΔΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ο επιχειρηματικός κίνδυνος διακρίνεται σε τέσσερις κατηγορίες. 1.Λειτουργικός. Υφίσταται στο εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης και προκαλείται από αδυναμία εφαρμογής συγκεκριμένης στρατηγικής. 2.Κλαδικός. Προέρχεται από την είσοδο νέων ανταγωνιστών. 3.Χρηματοοικονομικός Προέρχεται από την αδυναμία εκπλήρωσης των βραχυπροθέσμων και μακροπροθέσμων υποχρεώσεων, τη δραματική πτώση της μετοχής, τη σημαντικά άνοδο των επιτοκίων, την αύξηση του κόστους των πρώτων υλών κλπ. 4.Πολιτικός. Προέρχεται από την αναποτελεσματικότητα των εκάστοτε κυβερνήσεων. Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

194 4. ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Στις σύγχρονες οικονομικές μονάδες η αναλυτική διερεύνηση των πραγμάτων προσδίδει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας. Αναλυτικότερα: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (ο κίνδυνος αποκλίσεων των οικονομικών επιδόσεων) Οι πιο σημαντικοί είναι: 1.Η συρρίκνωση των πωλήσεων λόγω μεταβολής της ζήτησης και του ανταγωνισμού. 2.Η μεγέθυνση του κόστους λόγω μεταβολής των εσωτερικών και εξωτερικών όρων παραγωγής. 3.Είσοδος νέων ανταγωνιστών. 4.Ανταγωνισμός τιμών. 5.Άνοδος του σταθερού κόστους. 6.Συγχώνευση ανταγωνιστών με επίτευξη οικονομιών κλίμακας. 7.Συσσώρευση αποθεμάτων. 8.Άνοδος των τιμών πρώτων υλών. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ:  Με σωστή διαχείριση κάλυψης των αναγκών.  Με επαρκής πόρους και οργάνωση εφεδρειών.  Με προσαρμογές στις εμπορικές πολιτικές.  Με ορθολογική διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας και αποθήκης. Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

195 ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (Ο κίνδυνος υστέρησης της παραγωγής τόσο από ποιοτικής όσο και από ποσοτικής πλευράς.) 1.Απρόβλεπτα προβλήματα νέου εξοπλισμού παραγωγής. 2.Συνταξιοδότηση ικανών στελεχών 3.Επιτυχία προϊόντος και αύξηση της ζήτησης μεγαλύτερης της παραγωγικής ικανότητας. 4.Απώλεια βασικού προμηθευτή. 5.Πρόβλημα ποιότητας προϊόντος ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Με διαρκή τεχνολογικό εκσυγχρονισμό και ποιότητα. 4. ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

196 4. ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΓΟΡΑΣ (Προέρχεται από την μεταβολή των τιμών της αγοράς που οδηγεί σε αλλαγή των όρων διαμόρφωσης των αποτελεσμάτων και της περιουσίας της οικονομικής μονάδας.) Οι πιο σημαντικοί είναι: 1.Η αύξηση των επιτοκίων. 2.Ο συναλλαγματικός κίνδυνος. 3.Ο πληθωρισμός. Πχ.  Υψηλό ποσοστό εξαγωγών σε χώρα με ισχυρό νόμισμα.  Πιστωτική κρίση με αύξηση των επιτοκίων.  Πτώση των τιμών των ακινήτων  Πτώση των τιμών των μετοχών. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ: Με κατάλληλες ασφαλιστικές και αντισταθμιστικές τεχνικές (σταθερά επιτόκια, προθεσμιακές τιμές συναλλάγματος κλπ. Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

197 4. ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ (Έλλειψη επαρκούς ρευστότητας και αδυναμία αποπληρωμής υποχρεώσεων). Παράδειγμα: Αλλαγή των συναλλακτικών όρων στην αγορά με επίπτωση στο αναγκαίο κεφάλαιο κίνησης. Ραγδαία αύξηση των πωλήσεων με αντίστοιχο ρυθμό διόγκωσης των αναγκαίων κεφαλαίων κίνησης. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Με διατήρηση ρευστών διαθεσίμων και ανοιγμένα πιστωτικά όρια σε Τράπεζες. Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

198 ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (Ιδιαίτερη μορφή κινδύνου λόγω αδυναμίας των πελατών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.) ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Καθυστέρηση πληρωμής τιμολογίων. Άνοδος ποσοστού πτωχεύσεων στον κλάδο των πελατών. Αντιμετωπίζεται:  Με σαφείς διαδικασίες έγκρισης των πιστώσεων στους πελάτες.  Σαφή πολιτική εξατομικευμένης παροχής πίστωσης για προβληματικούς ή/και μεγάλους πελάτες.  Παρακολούθηση της συναλλακτικής συμπεριφοράς των πελατών.  Κάλυψη του κινδύνου με ασφάλιση πιστώσεων ή factoring. 4. ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

199 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (Είναι ο κίνδυνος εσωτερικών δυσλειτουργιών) Παραδείγματα: Εσωτερική αντιπαράθεση στελεχών. Αυτή μπορεί να προκαλέσει νομικές προστριβές και πολλά έξοδα σε βάρος της επιχείρησης. Απάτη σε βάρος της επιχείρησης που μπορεί να προκαλέσει αρνητική δημοσιότητα. Κατάρρευση μηχανογραφικού συστήματος και απώλεια αρχείων. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Με αποτροπή και περιορισμό του λειτουργικού κινδύνου με σαφείς διαδικασίες και ρόλους με έμφαση στον εσωτερικό έλεγχο. 4. ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

200 ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ Προέρχεται από το δυσμενές περιβάλλον που ορίζουν οι οικονομικές και οι κυβερνητικές πολιτικές σε χώρες με τις οποίες συναλλάσσεται η επιχείρηση. Όπως:  Αλλαγή της φορολογικής πολιτικής.  Περιορισμός της Κίνησης κεφαλαίων  Κοινωνικές αναταραχές. 4. ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

201 Τα βήματα για την αντιμετώπιση του κινδύνου είναι: 1 Ο ΒΗΜΑ: Αναγνώριση των κινδύνων μέσω των αναλύσεων SWOT και PEST. 2 ο ΒΗΜΑ: Εκτίμηση των πιθανοτήτων επαλήθευσης των δυσμενών σεναρίων: Ανάλογα με την πιθανότητα: 0-5%, 5-10% κλπ. Ανάλογα με το μέγεθος του κινδύνου της επένδυσης αφού συνυπολογιστούν: Η αξία των πόρων που δεσμεύονται. Ο χρόνος δέσμευσης των πόρων. Οι εσωτερικοί κίνδυνοι. Το κόστος εγκατάλειψης του σχεδίου. Ανάλογα με τη φύση της αντιμετώπισης του 3 ο ΒΗΜΑ: Εκτίμηση των χρονικών υστερήσεων και της κλιμάκωσης της εμφάνισης των επιπτώσεων στη ζωή της επιχείρησης. 4 ο ΒΗΜΑ: Υπολογισμός των επιπτώσεων, ποσοτικών και ποιοτικών, με ανάλυση ευαισθησίας, σε επιλεγμένους κρίσιμους δείκτες απόδοσης της επιχείρησης και της σχεδιαζόμενης επένδυσης. 5 ο ΒΗΜΑ: Παράθεση του σχεδίου διαχείρισης των κινδύνων που περιλαμβάνει: Τη διαδικασία πρόληψης, αναγνώρισης κλπ του κινδύνου. Τις επιλογές διασποράς του κινδύνου. Τη στρατηγική και το σχέδιο διαχείρισης της κρίσης. Το σχέδιο ανασυγκρότησης. Με την επιχειρησιακή κουλτούρα άμεσης αντίδρασης και την οργανική ενσωμάτωση της έννοιας του κινδύνου στη φιλοσοφία και τη στρατηγική της επιχείρησης «σφραγίζεται» η αποτελεσματικότητα των πέντε βημάτων. ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

202 Σύμφωνα με τον Fayol H. με τον έλεγχο διαπιστώνεται αν εφαρμόζεται το πρόγραμμα, αν εκτελούνται οι εντολές και οι οδηγίες και αν υπάρχουν λάθη, παραλήψεις και υπερβολές. Ο έλεγχος αφορά κυρίως το εσωτερικό περιβάλλον. Οι έλεγχοι διακρίνονται σε: Προϋπολογιστικούς και διαχειριστικούς. Γενικής και ειδικής φύσης. Προληπτικούς, περιοδικούς και έκτακτους. Κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς. Όσον αφορά στη διαδικασία του ελέγχου, αυτή διακρίνεται μέσα από τις ακόλουθες φάσεις: Καθορισμός προτύπων απόδοσης. Μέτρησης της πραγματοποιούμενης απόδοσης. Σύγκριση της απόδοσης με τα πρότυπα. Συμπέρασμα- καθορισμός αποκλίσεων. Διορθωτικές ενέργειες. 8. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

203 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η επιτυχής διαχείριση του κινδύνου απαιτεί συνδυασμό ευέλικτων διοικητικών συστημάτων και σύγχρονων τεχνολογιών με την υποστήριξη εφαρμοσμένων μαθηματικών μοντέλων που συνδέουν τα συγκριμένα μοντέλα με τις πραγματικές καταστάσεις. Επίσης απαιτεί έμπειρα, εκπαιδευμένα και ικανά στελέχη. Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

Ορισμός κινδύνου: Κίνδυνος είναι η μεταβλητότητα (variability) των δυνητικών αποτελεσμάτων γύρω από την αναμενόμενη τιμή τους ή τον αριθμητικό τους μέσο. Αν δεν υπάρχει διασπορά των δυνητικών αποτελεσμάτων γύρω από το αναμενόμενο, δεν υπάρχει κίνδυνος. Επομένως, είμαστε υποχρεωμένοι να επιλέγουμε επενδυτικά προγράμματα κάτω από συνθήκες κινδύνου. 204 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Η τυπική απόκλιση(Standard Deviation) είναι ένα μέτρο του συνολικού κινδύνου ενός περιουσιακού στοιχείου. Η διακύμανση (= τετράγωνο της τυπικής απόκλισης) είναι επίσης αποδεκτή για τη μέτρηση του συνολικού κινδύνου μιας επένδυσης. Για να ξεπεράσουν την αβεβαιότητα, οι επιχειρήσεις θα πρέπει: 1.να προσδιορίσουν ένα σύνολο δυνητικών (πιθανών) αποδόσεων της κάθε επένδυσης. 2.να καθορίσουν μια πιθανότητα πραγματοποίησης κάθε δυνητικής απόδοσης, 3.Το αποτέλεσμα όλων των δυνητικών αποδόσεων μιας επένδυσης και οι πιθανότητες που αντιστοιχούν στις αποδόσεις αυτές, αποτελεί μια ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ της επένδυσης (probability distribution of returns). Οι κατανομές αυτές είναι υποκειμενικές. 205 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ είναι ο σταθμικός μέσος όρος όλων των δυνητικών αποδόσεων μιας επένδυσης, όπου κάθε δυνητική απόδοση σταθμίζεται από την αντίστοιχη πιθανότητα. H αναμενόμενη απόδοση είναι: 206 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Για να μετρήσουμε τη διασπορά των δυνητικών αποτελεσμάτων γύρω από την αναμενόμενη τιμή τους, επανερχόμαστε στον ορισμό του κινδύνου: «Κίνδυνος είναι η μεταβλητότητα (variability) των δυνητικών αποτελεσμάτων γύρω από την αναμενόμενη τιμή τους ή τον αριθμητικό τους μέσο » και χρησιμοποιούμε κατανομές πιθανοτήτων. Η τυπική απόκλιση είναι ένα στατιστικό μέτρο διασποράς (εύρους) μιας κατανομής πιθανοτήτων. Ο τύπος που δίνει την τυπική απόκλιση είναι: 207 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

208 Οι επιχειρήσεις ή επενδυτές που θέλουν να συγκρίνουν τον κίνδυνο επενδύσεων οι οποίες έχουν σημαντικές διαφορές στις αναμενόμενες αποδόσεις τους και χρησιμοποιούν τη διακύμανση ή την τυπική απόκλιση, μπορεί να οδηγηθούν σε εσφαλμένα συμπεράσματα. Αυτό συμβαίνει γιατί η διακύμανση και η τυπική απόκλιση είναι απόλυτες μετρήσεις της διασποράς μιας κατανομής. Το πρόβλημα ξεπερνιέται με τη χρήση ενός σχετικού μέτρου διασποράς μιας κατανομής πιθανοτήτων το οποίο δείχνει τον κίνδυνο που αντιστοιχεί σε κάθε μονάδα αναμενόμενης απόδοσης. Το μέτρο αυτό είναι Ο ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑΣ (Coefficient of Variation-CV) Ο ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Μεγαλύτερες τιμές του συντελεστή μεταβλητότητας σημαίνουν μεγαλύτερο σχετικό κίνδυνο. (Τυπική Απόκλιση / Αναμενόμενη απόδοση)

1 Η Ο ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (stand – alone risk): Εξετάζει κάθε επενδυτικό πρόγραμμα χωριστά και το αξιολογεί με βάση τον δικό του κίνδυνο και την αναμενόμενη απόδοση. Ο κίνδυνος αυτός ονομάζεται ΜΕΜΟΝΟΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΟΣ. ΥΠΟΘΕΤΕΙ ότι το εξεταζόμενο πρόγραμμα είναι το μόνο περιουσιακό στοιχείο της επιχείρησης και ότι οι μέτοχοι δεν κατέχουν διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια (έχουν μετοχές μόνο της συγκεκριμένης επιχείρησης). Ο ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (stand – alone risk) μετράται από την ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟΔΟΣΕΩΝ του προγράμματος. 209 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΠΟΥ ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΕΤΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

2 Η ΕΞΕΤΑΖΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΊΤΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΕΙΤΕ ΣΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ. α) Η επίδραση στην επιχείρηση: Εξετάζει τον κίνδυνο και την απόδοση την οποία έχει το συνολικό χαρτοφυλάκιο επενδυτικών προγραμμάτων μιας επιχείρησης και αξιολογεί το κάθε πρόγραμμα με βάση την επίδραση την οποία θα έχει στο συνολικό κίνδυνο της επιχείρησης. Ο κίνδυνος αυτός ονομάζεται: ΕΤΑΙΡΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (corporate risk). 210 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΠΟΥ ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΕΤΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

β) Η επίδραση στους μετόχους: Υποθέτουμε ότι οι μέτοχοι έχουν διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η επίδραση που θα έχει το πρόγραμμα στον κίνδυνο των διαφοροποιημένων χαρτοφυλακίων. Ο κίνδυνος αυτός ονομάζεται ΑΓΟΡΑΙΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ή ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (market or beta risk). ΑΓΟΡΑΙΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ή ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (market or beta risk) μετράται από την επίδραση που θα έχει το επενδυτικό πρόγραμμα στον συντελεστή βήτα της επιχείρησης (beta coefficient), όταν προστεθεί στα άλλα επενδυτικά προγράμματα της επιχείρησης. Ο συντελεστή βήτα της επιχείρησης (beta coefficient) μετρά την ευαισθησία που έχει η απόδοση μιας μετοχής μιας επιχείρησης σε μεταβολές της απόδοσης του δείκτη της αγοράς. (Είναι θέμα του Κόστους κεφαλαίου). 211 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΠΟΥ ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΕΤΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Οι περισσότεροι αναλυτές χρησιμοποιούν το ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (stand – alone risk) γιατί: 1.Είναι ευκολότερο να υπολογιστεί ο ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (stand – alone risk) από ότι ο ΕΤΑΙΡΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (corporate risk) ή ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (market or beta risk). 2.Οι τρεις μορφές κινδύνων έχουν τις περισσότερες φορές υψηλή συσχέτιση.. 212 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΠΟΥ ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΕΤΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Οι πιο διαδομένες μέθοδοι του ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (stand – alone risk) είναι: 1.Η ισοδυναμία με τη βεβαιότητα. 2.Η προσαρμογή του προεξοφλητικού επιτοκίου. 3.Η ανάλυση ευαισθησίας. 4.Η ανάλυση σεναρίου. 5.Η προσομοίωση. 6.Τα δένδρα αποφάσεων 213 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΟΙ ΔΥΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΠΟΥ ΕΝΣΩΜΑΤΩΝΕΤΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Με τη Μέθοδο ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα, οι πρόσθετες ταμειακές ροές ενός επενδυτικού σχεδίου προσαρμόζονται προς τα κάτω με το να πολλαπλασιαστούν με τον ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ (certainty equivalent coefficient) α t. Ο συντελεστής αυτός μετατρέπει τις ταμειακές ροές με κίνδυνο, σε ταμειακές ροές χωρίς κίνδυνο, ανάλογα με τις προτιμήσεις του Οικονομικού Διευθυντή. Όταν υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος Όταν δεν υπάρχει κίνδυνος 214 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 1.Μέθοδος ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα.. Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

215 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ: 1.Πολλαπλασιάζουμε το α t (ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ) με τις ταμειακές ροές με κίνδυνο. 2.Εφαρμόζουμε μια από τις γνωστές μεθόδους αξιολόγησης επενδυτικών προγραμμάτων πχ. ΚΠΑ. 3.Επειδή όμως ο κίνδυνος έχει ληφθεί υπόψη κατά τον υπολογισμό των βέβαιων ταμειακών ροών, το προεξοφλητικό επιτόκιο το οποίο θα χρησιμοποιηθεί θα είναι επιτόκιο χωρίς κίνδυνο. ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 1.Μέθοδος ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα. Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Η επιχείρηση ΑΒΓ εξετάζει ένα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 80.000€ με διάρκεια ζωής 5 χρόνια. Ο παρακάτω πίνακας δίνει τα απαραίτητα στοιχεία. Η απαιτούμενη απόδοση είναι 15%, ενώ το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο είναι 10%. Να υπολογίσετε την ΚΠΑ, χρησιμοποιώντας την προσέγγιση της ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα. Είναι αποδεκτό το πρόγραμμα; 216 ΕΤΗΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ α t 1€10.0000,95 220.0000,90 330.0000,85 440.0000,80 550.0000,75 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 1.Μέθοδος ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα. Η ΚΠΑ του προγράμματος είναι: ΚΠΑ>0 το επενδυτικό πρόγραμμα θα πρέπει να γίνει αποδεκτό. Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Η μέθοδος αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι οι επενδυτές επιζητούν μεγαλύτερη απόδοση από επενδύσεις με μεγαλύτερο κίνδυνο. Αν ο κίνδυνος μιας επένδυσης την οποία εξετάζει μια επιχείρηση είναι μεγαλύτερος από τον κίνδυνο τον οποίο ενέχει μια τυπική δραστηριότητα της επιχείρησης αυτής, τότε το προεξοφλητικό επιτόκιο το οποίο χρησιμοποιείται στην αξιολόγηση της συγκεκριμένης επένδυσης θα πρέπει να αυξηθεί για να αντισταθμίσει τον πρόσθετο κίνδυνο. Μετά θα γίνει η αξιολόγηση της επένδυσης με τις γνωστές μεθόδους. Για παράδειγμα η περίπτωση της ΚΠΑ ο υπολογισμός θα γίνει ως εξής: 217 2. Μέθοδος προσαρμογής του προεξοφλητικού επιτοκίου (Risk –Adjusted Discount Rate) ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Η επιχείρηση ΑΒΓ μελετά μια επένδυση αρχικού κόστους €80.000 με διάρκεια ωφέλιμης ζωής 5 χρόνια. Η επιχείρηση εκτιμά ότι η επένδυση θα αποφέρει τις ακόλουθες πρόσθετες ταμειακές ροές μετά από φόρους. Η διοίκηση πιστεύει ότι η κανονική απαιτούμενη από την επιχείρηση απόδοση, η οποία είναι 15%, δεν είναι αρκετή για να καλύψει τον κίνδυνο τον οποίο ενέχει η επένδυση αυτή. Η ελάχιστη αποδεκτή από την επιχείρηση απόδοση για το έργο αυτό είναι 20%. Να υπολογίσετε την Καθαρή Παρούσα Αξία του προγράμματος, χρησιμοποιώντας την προσέγγιση του προεξοφλητικού επιτοκίου. Θα προτείνατε να γίνει αποδεκτό αυτή η επένδυση; 218 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 2. Μέθοδος προσαρμογής του προεξοφλητικού επιτοκίου ΕΤΗΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ 1.€10.000 2.20.000 3.30.000 4.40.000 5.50.000 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η ΚΠΑ < 0, το επενδυτικό πρόγραμμα θα απορριφθεί. Αν είχαμε χρησιμοποιήσει ως προεξοφλητικό επιτόκιο το 15%, τότε το έργο θα γινόταν αποδεκτό επειδή ΚΠΑ=11.273>0. 219 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 2. Μέθοδος προσαρμογής του προεξοφλητικού επιτοκίου Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Οι δύο μέθοδοι διαφέρουν στην προσαρμογή στο κίνδυνο. 1.Η μέθοδος της ισοδυναμίας με τη βεβαιότητα προσαρμόζει προς τα κάτω μόνο τις αναμενόμενες Ταμειακές Ροές. Η μέθοδος του προεξοφλητικού επιτοκίου προσαρμόζει προς τα πάνω μόνο το προεξοφλητικό επιτόκιο. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ; ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΠΑ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ. 2.Η μέθοδος της προσαρμογής του προεξοφλητικού επιτοκίου κάνει την σιωπηρή υπόθεση ότι ο κίνδυνος αυξάνεται όσο αυξάνεται η ωφέλιμη ζωή της επένδυσης. (Άποψη όχι απαραίτητα λανθασμένη). Η διαχρονική αύξηση του κινδύνου «τιμωρεί» τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις έναντι των βραχυπρόθεσμων. Η πιο δημοφιλής μέθοδος είναι η μέθοδος της προσαρμογής του προεξοφλητικού επιτοκίου γιατί είναι ευκολότερο να εφαρμοστεί. ΤΟ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ Η ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΉ ΣΤΟ ΚΥΝΔΥΝΟ ΕΙΝΑΙ ΑΥΘΕΡΕΤΗ. ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΕΘΥΝΤΗ. 220 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 3.Σύγκριση της μεθόδου της Ισοδυναμίας με τη Βεβαιότητα και της Μεθόδου της Προσαρμογής του Προεξοφλητικού Επιτοκίου Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Είναι η μέθοδος που μας δείχνει πόσο μεταβάλλεται η ΚΠΑ (ή ο Εσωτερικός Βαθμός Απόδοσης) ενός επενδυτικού προγράμματος, όταν μεταβάλλεται ένας από τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται το πρόγραμμα, ενώ οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί. Οι παράγοντες που μπορεί να μεταβληθούν είναι: Το προεξοφλητικό επιτόκιο. Οι πωλήσεις Το κόστος εργασίας. Το κόστος υλικών κλπ. 221 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΤΕΧΝΙΚΗ: 1.Εκτιμούμε την ΚΠΑ χωρίς μεταβολή. 2.Μεταβάλλουμε την τιμή ενός παράγοντα (συνήθως κατά ένα ποσοστό προς τα πάνω και προς τα κάτω). 3.Διατηρούμε όλους τους άλλους παράγοντες σταθερούς. 4.Εκτιμούμε τις νέες ΚΠΑ με την αντίστοιχη αρχική. Έτσι: 1.Διαπιστώνουμε πόσο ευαίσθητη είναι η αρχική ΚΠΑ σε μεταβαλλόμενες συνθήκες. 2.Αποκτούμε καλύτερη εικόνα του κινδύνου για κάθε επενδυτικό έργο. (λανθασμένες εκτιμήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε αρνητικές ΚΠΑ). 222 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Το διάγραμμα έχει τις τιμές της ΚΠΑ και τις τιμές του μεταβαλλόμενου παράγοντα στον οριζόντιο άξονα. Η κλίση της γραμμής συνδέει τα ζεύγη των μεταβολών. Η κλίση δείχνει πόσο ευαίσθητη είναι η ΚΠΑ σε μεταβολές του εξεταζόμενου παράγοντα. Όσο περισσότερη απότομη είναι η κλίση, τόσο πιο ευαίσθητη είναι ΚΠΑ σε μεταβολές του παράγοντα. Το διάγραμμα απεικονίζει την ευαισθησία της ΚΠΑ ενός προγράμματος σε μεταβολές του κόστους κεφαλαίου. Η αρχική ΚΠΑ είναι 200.000 € και το αρχικό κόστος κεφαλαίου 10% 223 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΚΠΑ (σε χιλ. €) 200 10% Κόστος Κεφαλαίου. 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: 1.Οι παράγοντες που επηρεάζουν την καθαρή παρούσα αξία ενός προγράμματος συνήθως αλληλοσυνδέονται. 2.Η ανάλυση ευαισθησίας δίνει αμφιλεγόμενα αποτελέσματα καθώς το μέγεθος της μεταβολής του κάθε παράγοντα βασίζεται σε υποκειμενικές εκτιμήσεις. 3.Η ανάλυση ευαισθησίας δεν εξετάζει πόσο πιθανή είναι η μεταβολή του κάθε παράγοντα. 224 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Η επιχείρηση ΑΒΓ εξετάζει δυο επενδυτικά προγράμματα τα οποία έχουν διάρκεια ζωής 3 χρόνια. Η επιχείρηση εκτιμά ότι τα προγράμματα αυτά θα δώσουν τις παρακάτω πρόσθετες ταμειακές ροές: Ποιο πρόγραμμα εμπεριέχει περισσότερο κίνδυνο αν το προεξοφλητικό επιτόκιο μεταβληθεί από 10% σε 12%; (εφαρμογή της ανάλυσης ευαισθησίας.) 225 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΕΤΗ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Α (ΣΕ ΧΙΛ.€) ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Β (ΣΕ ΧΙΛ.€) 0(100) 12030 24050 38060 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Υπολογίζουμε την ΚΠΑ του κάθε προγράμματος με τα αντίστοιχα προεξοφλητικά επιτόκια. Από τα παραπάνω παρατηρούμε ότι: 1.Οι ΚΠΑ και των δυο προγραμμάτων μειώνονται όταν το προεξοφλητικό επιτόκιο αυξάνεται από 10% σε 12%. 2.Η ποσοστιαία μεταβολή της ΚΠΑ του προγράμματος Α είναι 41,05%. 3.Η ποσοστιαία μεταβολή της ΚΠΑ του προγράμματος Β είναι 31,60%. 4.Η ποσοστιαία μεταβολή της ΚΠΑ του προγράμματος Α είναι μεγαλύτερη από την ποσοστιαία μεταβολή της ΚΠΑ του προγράμματος Β. 5.ΕΠΟΜΕΝΩΣ: Το πρόγραμμα Α είναι περισσότερο ευαίσθητο στις αλλαγές του προεξοφλητικού επιτοκίου. Δηλαδή, εμπεριέχει περισσότερο κίνδυνο. 226 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΠρόγραμμαΚΠΑ (10%)ΚΠΑ (12%)ΜΕΤΑΒΟΛΗ Α11.344,856.687,32-41.06% Β13.673,939.352,22-31,60% 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Η ανάλυση σεναρίου ( Scenario analysis or BOP analysis-“Best”, “Optimistic” “Pesimistic” ) είναι μια μέθοδος που εξετάζει τρεις περιπτώσεις: 1.Την απαισιόδοξη 2.Την αισιόδοξη 3.Την πιο πιθανή. I.Δημιουργείται ένα σενάριο με άσχημες συνθήκες:  Χαμηλές πωλήσεις.  Χαμηλές τιμές. I.Υψηλό μεταβλητό κόστος ανά μονάδα προϊόντος κλπ. II. Δημιουργείται ένα σενάριο με καλές συνθήκες και ένα πιθανό σενάριο. III. Υπολογίζονται τρεις ΚΠΑ ή τρεις ΕΒΑ για κάθε εξεταζόμενο πρόγραμμα. IV. Εκτιμούνται οι πιθανότητες πραγματοποίησης κάθε σεναρίου (πχ 25% να συμβεί το χειρότερο. 25% το καλύτερο και 50% να συμβεί το πιο πιθανό). (οι εκτιμήσεις του αναλυτή εμπεριέχουν τεράστια δυσκολία). V. Υπολογίζεται η αναμενόμενη ΚΠΑ, η τυπική απόκλιση και ο Συντελεστής μεταβλητότητας (CV) της ΚΠΑ. VI. Συγκρίνοντας τον CV του συγκεκριμένου προγράμματος με τον «μέσο» CV των υπολοίπων προγραμμάτων, ο αναλυτής μπορεί να αποφανθεί εάν το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει περισσότερο ή λιγότερο κίνδυνο από το «μέσο» πρόγραμμα της επιχείρησης. 227 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 5. ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

VΙΙ. Υπολογίζεται η αναμενόμενη ΚΠΑ, η τυπική απόκλιση και ο Συντελεστής μεταβλητότητας (CV) της ΚΠΑ. VI.Συγκρίνοντας τον CV του συγκεκριμένου προγράμματος με τον «μέσο» CV των υπολοίπων προγραμμάτων, ο αναλυτής μπορεί να αποφανθεί εάν το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει περισσότερο ή λιγότερο κίνδυνο από το «μέσο» πρόγραμμα της επιχείρησης. 228 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 5. ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Λαμβάνει υπόψη της μόνο λίγες συγκεκριμένες περιπτώσεις ( για παράδειγμα, τρεις ΚΠΑ, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να είναι άπειρες. Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Η επιχείρηση ΑΒΓ εξετάζει ένα επενδυτικό πρόγραμμα. Ο οικονομικός διευθυντής της επιχείρησης έχει εφαρμόσει τρία σενάρια (ένα απαισιόδοξο, ένα μέσο και ένα αισιόδοξο) όσο αφορά τις πρόσθετες ταμιακές ροές μετά από φόρους οι οποίες θα προέλθουν από την αποδοχή του προγράμματος. Τα τρία αυτά σενάρια έχουν καταλήξει στον υπολογισμό τριών ΚΠΑ, οι οποίες είναι σε χιλ.€ (10.000, 20.000 και 30.000 αντίστοιχα). Εάν υποθέσετε ότι υπάρχει 25% πιθανότητα να συμβεί το χειρότερο σενάριο, 25% να συμβεί το καλύτερο σενάριο και 50% να συμβεί το πιο πιθανό, να υπολογίσετε την αναμενόμενη ΚΠΑ, τη τυπική απόκλιση και τον συντελεστή μεταβλητότητας της ΚΠΑ. Εάν ο συντελεστής μεταβλητότητας (CV) όλου του υπάρχοντος ενεργητικού της επιχείρησης είναι 1,00 θα προτείνατε την αποδοχή του προγράμματος αυτού; 229 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 5. ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η αναμενόμενη ΚΠΑ είναι: Η τυπική απόκλιση Ο συντελεστής μεταβλητότητας της ΚΠΑ είναι: 230 5. ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Το πρόγραμμα έχει μικρότερο CV (0,35) από τον CV όλων των υπαρχόντων ενεργητικών της επιχείρησης (1,00). Επομένως ενέχει μικρότερο κίνδυνο από το «μέσο» πρόγραμμα της επιχείρησης και μπορεί να γίνει αποδεκτό.

Μερικοί αναλυτές εφαρμόζουν μια τροποποιημένη μέθοδο: 1.Υπολογίζουν διαφορετικές εναλλακτικές ταμειακές ροές για κάθε έτος του προγράμματος. 2.Δημιουργούν μια κατανομή πιθανοτήτων των ταμειακών ροών για κάθε έτος του προγράμματος. 3.Από τις κατανομές αυτές υπολογίζουν την αναμενόμενη ταμειακή ροή για κάθε έτος του προγράμματος. 4.Προτείνουν τον υπολογισμό της ΚΠΑ με τον παραδοσιακό τρόπο. Συνεπώς θα υπάρχει μια ΚΠΑ και όχι κατανομή πιθανοτήτων Καθαρών Παρουσιών Αξιών. Το προεξοφλητικό επιτόκιο των αναμενόμενων Ταμειακών Ροών αντιστοιχεί στον κίνδυνο του προγράμματος, ο οποίος έχει αξιολογηθεί από την διακύμανση των Ταμειακών Ροών. 231 5. ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Μερικές φορές οι Ταμειακές Ροές που θα προκύψουν από την αποδοχή ενός επενδυτικού σχεδίου δεν ούτε ανεξάρτητες, οπότε ο συντελεστής συσχέτισης ρ=0, ούτε πλήρως θετικά εξαρτημένες, οπότε ρ=1, αλλά είναι μερικώς εξαρτημένες πχ ρ=0,3. Αν είναι μερικώς εξαρτημένες σημαίνει ότι μια ταμειακή ροή εξαρτάται εν μέρει από τις τιμές των Ταμειακών Ροών που έχουν προκύψει από προηγούμενες περιόδους. Η μέθοδος που λαμβάνει υπόψη τη μερική συσχέτιση είναι μέθοδος του ΔΕΝΔΡΟΥ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. Η μέθοδος αυτή αποτελεί μια γραφική απεικόνιση των δυνητικών αποτελεσμάτων. 232 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 6. ΔΕΝΔΡΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ - (Decision tree or Tree diagram or Probability tree) Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Ο υπολογισμός της αναμενόμενης ΚΠΑ (ή του Αναμενόμενου ΕΒΑ) γίνεται ως εξής: 1.Υπολογίζουμε την ΚΠΑ του κάθε κλάδου (branch), χρησιμοποιώντας το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο. 2.Υπολογίζουμε τη σύνθετη πιθανότητα (joint probability) να παρουσιαστεί το κάθε δυνητικό αποτέλεσμα (δηλαδή η ακολουθία των ταμιακών ροών που παρουσιάζεται από τον κάθε κλάδο), πολλαπλασιάζοντας την αρχική πιθανότητα (initial probability) με τις πιθανότητες υπό συνθήκη (conditional probability). 3.Υπολογίζουμε την αναμενόμενη ΚΠΑ (πολλαπλασιάζοντας την ΚΠΑ (NVP) κάθε κλάδου – branch- με την αντίστοιχη σύνθετη πιθανότητά τους και αθροίζοντας όλα τα δυνητικά αποτελέσματα: 233 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 6. ΔΕΝΔΡΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ -(Decision tree or Tree diagram or Probability tree). ΔΕΝΔΡΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ i= Ο δυνητικός συνδυασμός ταμειακών ροών. Ζ= ο συνολικός αριθμός των συνδυασμών των ταμειακών ροών. P i = Η σύνθετη πιθανότητα να συμβεί ο συνδυασμός i των Ταμειακών ροών. NPV i = η αναμενόμενη ΚΠΑ του i συνδυασμού. 4. Υπολογίζουμε την τυπική απόκλιση της κατανομής πιθανοτήτων των δυνητικών ΚΠΑ: Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ Με τη βοήθεια παραδείγματος, μπορεί να γίνει ευκολότερα κατανοητή.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 234

235 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Είναι ίσως το πιο σημαντικό ποσοτικό μέγεθος της διαχείρισης ενός έργου. Οι πωλήσεις είναι ένας πολύ σημαντικός στόχος της χρηματοοικονομικής διοίκησης. Οι πωλήσεις καθορίζουν και συνδέονται με την απασχόληση, αποθέματα, παραγωγικό δυναμικό, κέρδη, ταμειακές ροές, χρηματοδότηση. Η εργασία της πρόβλεψης των πωλήσεων περιλαμβάνει: την έρευνα την εκτίμηση την ανάλυση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης. Βήμα 1 ον : Πρώτα αναλύουμε θεμελιώδεις τάσεις όπως: η μεσοπρόθεσμη κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Οι καταναλωτικές τάσεις Ο πληθωρισμός Το διαθέσιμο εισόδημα. Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

Βήμα 2 ο : η έρευνα επικεντρώνεται στα χαρακτηριστικά της ζήτησης και της προσφοράς των προϊόντων της επιχείρησης που εξετάζουμε στην αγορά και στον κλάδο. Αναλυτικότερα: Στις προτιμήσεις των καταναλωτών Στην επίδραση των δημογραφικών τάσεων στη ζήτηση των προϊόντων. Στην ύπαρξη ανταγωνισμού και υποκατάστατων προϊόντων. Στη τάση συνδεδεμένων με τη ζήτηση αγορών (πχ: οικιακά είδη- κατοικίες), λαμβάνοντας υπόψη όλες τις μεταβλητές και τις ανάλογες συσχετίσεις με μακροοικονομικά μεγέθη (πχ: στα δομικά υλικά: ο αριθμός οικοδομικών αδεών, στο λιανεμπόριο: η κατά κεφαλή καταναλωτική δαπάνη), λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη εποχικότητας ή όχι. Στη καινοτομία των προϊόντων της επιχείρησης και στη θέση των προϊόντων της επιχείρησης στον κύκλο ζωής. Στην ποιότητα των προϊόντων της επιχείρησης και στο positioning. Στην ανάλυση της περιοχής ή των περιοχών των πωλήσεων (υποδομές, προσβάσεις, συγκοινωνίες, πληθυσμός-στόχος). Στην ανάλυση των χαρακτηριστικών της πελατείας και στον καθορισμό πελατειακών ομάδων-στόχων. Στόχος: Με τα παραπάνω και με τη βοήθεια των κλαδικών μελετών, να προσδιορίσουμε το μεγέθους αγοράς. 236 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

Βήμα 3 ο : Ανάλυση του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος. Αναλυτικότερα: Στο επίπεδο και στη φύση του ανταγωνισμού. Στην απειλή εισόδου νέων ανταγωνιστών. Στις πολιτικές και στις επιδόσεις των ανταγωνιστών. Στόχος: Ο προσδιορισμός του εφικτού μεριδίου της αγοράς. Βήμα 4 ο : Διασταύρωση της εφικτότητας του στόχου των πωλήσεων με τις οργανωτικές και ειδικές συνθήκες ανά προϊόν. Αναλυτικότερα: Με τους κύκλους παραγγελιών, τη χρονική κλιμάκωση, την εποχικότητα, τον μέσο όρο. Με την παραγωγική δυναμικότητα της επιχείρησης. Με τις χρηματοδοτικές ανάγκες της επιχείρησης. Με τον καθορισμό ανταγωνιστικής τιμολογιακής πολιτικής. Με τη πώληση ποσοστού προϊόντων σε χαμηλές τιμές, σε ειδικά πελατολόγια κλπ Με την ανάλυση των πωλήσεων κατά το παρελθόν. 237 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

Η εργασία της πρόβλεψης των πωλήσεων μπορεί να οργανωθεί σε δυο στάδια: 1.Συμπλήρωση του φύλλου εργασίας Με κατάληξη σε SWOT analysis. 238 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ 1.Οικονομικές συνθήκες 1.Δημογραφικές εξελίξεις 1.Καταναλωτικές τάσεις. 1.Διαθέσιμο εισόδημα 1.Πελατειακοί στόχοι 1.Ανταγωνισμός 1.ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ2. ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ 3. ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ4. ΑΠΕΙΛΕΣ Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

2. Σύνταξη του Πίνακα αναλυτικής πρόβλεψης. 239 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ20ΧΧ+120ΧΧ+220ΧΧ+3 Ι. ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ 1.ΣΕ ΜΟΝΑΔΕΣ 2. ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ 3. ΠΩΛΗΣΕΙΣ (1*2) 4. ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΕ ΜΟΝ. ΙΙ. ΚΑΝΑΛΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ 5. ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ 6.ΧΟΝΔΡΙΚΗ 7.ΛΙΑΝΙΚΗ 8.FRANCHISING III. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΟΡΙΟ 9. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΣΕ ΜΟΝ. 10. ΒΑΘΜΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ (1/9) Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ.ΑΘΗΝΑ

Πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι παράγοντες: 1.Η σταδιακή προσαρμογή της παραγωγής στη ζήτηση. 2.Η αποτελεσματικότητα των πωλητών. 3.Η εποχικότητα της ζήτησης 4.Η χρονική κλιμάκωση της τοποθέτησης ή επανατοποθέτησης των προϊόντων στην αγορά. 240 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ 241

Για να πραγματοποιήσει πωλήσεις η επιχείρηση χρειάζεται να επενδύσει σε περιουσιακά στοιχεία. Για να αυξηθούν οι πωλήσεις, εφόσον έχει εξαντληθεί η παραγωγική ικανότητα της επιχείρησης, χρειάζεται επιπλέον επενδύσεις σε πάγια και σε κυκλοφορούντα στοιχεία του Ισολογισμού. Οι πρόσθετες επενδύσεις πρέπει να χρηματοδοτηθούν με νέα χρηματοδότηση. Η νέα χρηματοδότηση δημιουργεί στην επιχείρηση υποχρεώσεις αποπληρωμής τόκου και κεφαλαίων. Η αποπληρωμή των δανείων θα πρέπει να καλύπτεται από τα κέρδη της επιχείρησης. Σε διαφορετική περίπτωση, η επιχείρηση θα έχει πρόβλημα ταμιακό. ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 242

Τα μακροπρόθεσμα κεφάλαια και το μετοχικό κεφάλαιο αυξάνονται σε μη τακτά χρονικά διαστήματα και κατά μεγάλα ποσά. Αυτό συμβαίνει γιατί το κόστος /αντλούμενο Ευρώ (€) μειώνεται όσο αυξάνονται. Επομένως είναι ορθολογικό να υπάρχει, έστω και πρόχειρα, ένας προγραμματισμός των αναγκών της σε κεφάλαια για τα αμέσως επόμενα χρόνια. Οι βασικές μεθοδολογίες για την πρόβλεψη των Χρηματοδοτικών αναγκών είναι: Η μέθοδος του ποσοστού επί των πωλήσεων (percent of sales method). Η μέθοδος της παλινδρόμησης (regression method). Οι δυο αυτές μέθοδοι εξαρτώνται από την αιτιότητα και την σταθερότητα. Αιτιότητα: Ποιοι είναι οι παράγοντες που δημιουργούν το κίνητρο για επενδύσεις σε διάφορα στοιχεία του ενεργητικού; ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 243

Τι χρειάζεται μια επιχείρηση για να λειτουργήσει;  Πάγιες εγκαταστάσεις.  Παραγωγικό εξοπλισμό.  Αποθέματα  Πιστώσεις πελατών. Όλα τα παραπάνω δημιουργούνται για να πραγματοποιηθούν οι πωλήσεις. Το πρόβλημα είναι ο ετεροχρονισμός. Οι πάγιες εγκαταστάσεις προηγούνται των πωλήσεων. Οι επενδύσεις σε αποθέματα πρώτων υλών γίνονται πριν ξεκινήσει η παραγωγή και οι πωλήσεις. Οι δαπάνες για εργατικά, ενέργεια κλπ και η δημιουργία ετοίμων προϊόντων γίνονται πριν τις πωλήσεις. Οι επενδύσεις σε πιστώσεις πλατών γίνονται μετά την πραγματοποίηση των πωλήσεων. Κάθε μεταβολή των πωλήσεων, επιδρά στο ύψος των επενδύσεων Επομένως Η ΑΙΤΙΩΔΗΣ ΜΕΤΑΛΗΤΗ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ. Η ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ και Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ μεταξύ των στοιχείων του Ενεργητικού και των Πωλήσεων είναι αναγκαία για κάθε συστηματική διαδικασία πρόβλεψης. ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 244

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ Η μέθοδος του ποσοστού επί των πωλήσεων (percent of sales method). Η σημαντικότερη μεταβλητή που επηρεάζει τις χρηματοδοτικές ανάγκες μιας επιχείρησης είναι οι ΠΩΛΗΣΕΙΣ. Οι πωλήσεις έχουν προβλεφθεί. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Μια επιχείρηση ΑΑΑ, την 31/12/2013 έχει: Πωλήσεις €500.000 Το περιθώριο καθαρού κέρδους είναι 4%. Το 2013 η επιχείρηση πραγματοποίησε κέρδη μετά από φόρους 20.000€, από τα οποία διέθεσε ως μέρισμα το 50%, δηλαδή 10.000€. Αν για το 2013, προβλέπεται ότι οι Πωλήσεις θα αυξηθούν από €500.000 σε €800.000, θα πρέπει να υπολογίσουμε την πρόσθετη χρηματοδότηση. Ο ισολογισμός της επιχείρησης την 31/12/2013 είναι ο παρακάτω: ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 245

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΠΑΘΗΤΙΚΟ Καθαρά Πάγια150.000Μετοχικό κεφάλαιο100.000 Αποθέματα100.000 Παρακρατηθέντα κέρδη 100.000 Εισπρακτέοι λογαριασμοί (Πελάτες) 85.000Ενυπόθηκες Ομολογίες70.000 Ταμείο10.000 Πληρωτέοι λογαριασμοί 50.000 Φόροι κλπ25.000 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 345.000ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ345.000 Ο ισολογισμός της επιχείρησης την 31/12/2013 είναι ο παρακάτω: Να γίνει η πρόβλεψη των Χρηματοδοτικών αναγκών. ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 246

Καθαρά Πάγια Αποθέματα Εισπρακτέοι λογαριασμοί Ταμείο Πληρωτέοι λογαριασμοί Φόροι κλπ Επιλέγουμε τα στοιχεία του Ισολογισμού που θα επηρεαστούν από την μεταβολή των πωλήσεων. Τα παρακρατηθέντα κέρδη θα μεταβληθούν, για το διάστημα που η επιχείρηση πραγματοποιεί κέρδη, αλλά η ποσοστιαία αύξηση δεν είναι σταθερή. Το Μετοχικό Κεφάλαιο και οι ενυπόθηκες ομολογίες δεν μεταβάλλονται. ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 247

Τα στοιχεί που θα μεταβληθούν τα εκφράζουμε ως ποσοστό των πωλήσεων. Καθαρά Πάγια: 150.000/500.000=0,30 Αποθέματα: 100.000/500.000=0,20 Εισπρακτέοι λογαριασμοί (πελάτες)85.000/500.000 =0,17 Ταμείο10.000/500.000=0,02 Πληρωτέοι λογαριασμοί50.000/500.000=0,10 Φόροι 25.000/500.000=0,05 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΠΑΘΗΤΙΚΟ Καθαρά Πάγια0,30Μετοχικό κεφάλαιοΧ.Μ Αποθέματα0,20Παρακρατηθέντα κέρδηΧ.Μ Εισπρακτέοι λογαριασμοί (Πελάτες) 0,17Ενυπόθηκες ΟμολογίεςΧ.Μ Ταμείο0,02Πληρωτέοι λογαριασμοί0,10 Φόροι κλπ0,05 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 0,69ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ0,15 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 248

Για κάθε αύξηση των πωλήσεων €1, το Ενεργητικό πρέπει να αυξηθεί κατά 0,69 επτά. Για κάθε αύξηση των πωλήσεων €1, οι λογαριασμοί πληρωτέοι λογαριασμού και φόροι θα εισφέρουν 0.15 λεπτά. Αν αφαιρέσουμε από το 0,69 το ποσοστό των λογαριασμών του Παθητικού που εισφέρουν νέα κεφάλαια στο Ενεργητικό, 0,15, βρίσκουμε το ποσοστό της απαιτούμενης χρηματοδότησης το οποίο ανέρχεται σε 0,54. Οι πωλήσεις προβλέπεται να αυξηθούν 300.000€ Άρα 300.000€*0,54%=162.000€ είναι το ύψος της απαιτούμενης χρηματοδότησης. Από τις 162.000€ που είναι το ύψος της απαιτούμενης χρηματοδότησης, αφαιρούμε τις 16.000€ που αντιστοιχεί στο ποσό των παρακρατηθέντων και μένει το ποσό των 146.000€. Το ποσό αυτό είναι αυτό που πρέπει να αποκτηθεί ή με τραπεζικό δανεισμό ή με πώληση νέων μετοχών. ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ 249

Η διαδικασία αυτή μπορεί να εκφραστεί μαθηματικά με τον τύπο: J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 250

251 Οι επενδύσεις σε πάγιες εγκαταστάσεις πραγματοποιούνται σε διαστήματα που μπορεί να υπερβαίνουν το χρόνο. Οι εμπειρικές μετρήσεις δείχνουν ότι σχέση παγίων και πωλήσεων είναι συνήθως γραμμική και στατιστικά σημαντική. Η εξίσωση EFR (External Finance Required) θα μετατραπεί: Η σχέση παγίων και πωλήσεων χρησιμοποιεί πάγια σε τιμή κτήσης και όχι καθαρά πάγια. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε πληροφορίες για το ύψος των αποσβέσεων κάθε χρόνο. Όταν χρησιμοποιηθούν τα πάγια σε τιμή κτήσης, το ποσοστό των αναγκών σε στοιχεία του ενεργητικού θα είναι μεγαλύτερο. Οι αποσβέσεις όμως θα αποτελέσουν «πηγή κεφαλαίων» ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

Αν για το 2013, προβλέπεται ότι οι Πωλήσεις θα αυξηθούν από €500.000 σε €515.000, δηλαδή αύξηση 3%, οι ανάγκες για πρόσθετη χρηματοδότηση θα είναι: Απαιτούμενα εξωτερικά κεφάλαια= =0,54(15.000)-0,2(515.000)= =8.100-10.300= =(2.200) Δεν απαιτούνται εξωτερικά κεφάλαια γιατί η επιχείρηση θα είχε πλεόνασμα 2.200€ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΟΙ ΧΑΜΗΛΟΙ ΡΥΘΜΟΙ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΘΟΥΝ ΑΠΌ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ, ΕΝΏ ΟΙ ΥΨΗΛΟΙ ΡΥΘΜΟΙ ΑΥΞΗΣΗΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ. 252 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

253 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

Η μέθοδος πρόβλεψης χρηματοδοτικών αναγκών με βάση το ποσοστό των πωλήσεων δείχνει τη σημασία που έχει η κατανόηση : 1.Της βασικής τεχνολογίας της επιχείρησης και 2.Της λογικής που περιέχει η σχέση μεταξύ πωλήσεων και των περιουσιακών στοιχείων. 3.Της σταθερής σχέσης μεταξύ των προβλεπομένων πωλήσεων, των αντίστοιχων στοιχείων του Ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσης. Η μέθοδος αυτή απαιτεί σημαντική πείρα και κρίση. Είναι κατάλληλη για πρόβλεψη βραχυπρόθεσμων μεταβολών στις ανάγκες χρηματοδότησης. Είναι λιγότερο χρήσιμη για μακροπρόθεσμες προβλέψεις. 256 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

Η μέθοδος της παλινδρόμησης είναι γενική επειδή υπολογίζει μέσους όρους σχέσεων και είναι πιο ακριβής όταν περιλαμβάνει έναν σταθερό όρο ή ένα αρχικά μεγάλο ποσό. Παράδειγμα: Η εταιρία SOCAL έχει τα παρακάτω στοιχεία πωλήσεων και αποθεμάτων 1999- 2008: 257 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ Αποθέματα (Υ)Πωλήσεις (Χ) Δείκτης αποθεμάτων προς πωλήσεις (Υ/Χ) 19994034.5600,088 (=403/4.560) 20004614.9620,093 20015065.7280,088 20025076.4770,078 20036658.4800,078 20041.08717.9240,061 20051.16517.5240,066 20061.27820.1810,063 20071.43821.7520,066 20081.21624.1060,050

Αποθέματα (Υ) Πωλήσεις (Χ) Δείκτης αποθεμάτων προς πωλήσεις (Υ/Χ) 19994034.5600,088 20004614.9620,093 20015065.7280,088 20025076.4770,078 20036658.4800,078 20041.08717.9240,061 20051.16517.5240,066 20061.27820.1810,063 20071.43821.7520,066 20081.21624.1060,050 Από τα στοιχεία προκύπτει ότι η γραμμή παλινδρόμησης είναι: Αποθέματα (Υ)=216+0,05 πωλήσεις ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ Σε εκατ.€ 258 Αποθέματα *2013 * 2008*20052002 * *2004 2003 * 216 Πωλήσεις σε δις. € Αποθέματα (Υ)=216+0,05 πωλήσεις * 2013 * 2008 2002 * * 2005 2003 * Πωλήσεις σε δις. € J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ 216

Η σχέση δείχνει να είναι ευθύγραμμη. Υπάρχει ένας αριθμός επιδράσεων που αλληλοεξουδετερώνονται. Σύμφωνα με το «ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ», τα αποθέματα αυξάνονται κατά την τετραγωνική ρίζα των Πωλήσεων. Αυτό θα έδινε μια καμπύλη προς τα κάτω. Οι μεταβλητές όπως: η μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της διαχείρισης των αποθεμάτων και η βελτίωση των μεταφορών θα είχαν την τάση της μείωσης των πωλήσεων και της αύξησης των πωλήσεων. Η μεγαλύτερη ποικιλία των προϊόντων θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των αποθεμάτων και την αύξηση των πωλήσεων. ΥΠΟΘΕΣΗ: Οι πωλήσεις μέχρι το 2012 θα αυξηθούν όσο και στην περίοδο 2004-2008 δηλαδή 35%. Άρα οι πωλήσεις το 2012 θα ανέλθουν €32.543. Λόγω της αβεβαιότητας της τιμής του πετρελαίου, μια πρόβλεψη τέτοια θα απαιτούσε πολύ εμπεριστατωμένη μελέτη. 259 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ Αποθέματα (Υ)=216+0,05 πωλήσεις J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

ΕΡΩΤΗΜΑ: Θεωρώντας την πρόβλεψη των πωλήσεων δεδομένη ποια θα ήταν η καλύτερη πρόβλεψη; Ο πίνακας δείχνει ότι μεταξύ του 2000 και του 2008, ο δείκτης αποθεμάτων μειώθηκε από 9% σε 5%. Η μείωση αυτή προήλθε από το θετικό ύψος αποθεμάτων στο σημείο που η γραμμή παλινδρόμησης τέμνει τον κάθετο άξονα. Π.χ ΠωλήσειςΑποθέματα €5000€ 4660,0932 10.0007160,0716 20.0001.2160,0608 30.0001.7160,0572 260 Αποθέματα (Υ) Πωλήσεις (Χ) Δείκτης αποθεμάτων προς πωλήσεις (Υ/Χ) 19994034.5600,088 20004614.9620,093 20015065.7280,088 20025076.4770,078 20036658.4800,078 20041.08717.9240,061 20051.16517.5240,066 20061.27820.1810,063 20071.43821.7520,066 20081.21624.1060,050 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

Καθώς αυξάνονται οι πωλήσεις, ο Δείκτης μειώνεται. Ο δείκτης =0,0932 αντιστοιχεί σε επίπεδο πωλήσεων €5.000. Σε πωλήσεις 30.000€, το προβλεπόμενο ύψος αποθεμάτων ανέρχεται σε 2.796€ αντί 1.716€, δηλαδή σφάλμα €1.080 Αυτό οφείλεται στη μαθηματική επίδραση που ασκεί το βασικό ύψος αποθεμάτων των 216€. Η σταθερή αυτή έχει μεγαλύτερη επίδραση όταν οι πωλήσεις είναι χαμηλές. Αν οι προβλεπόμενες πωλήσεις είναι 32.543€ για το 2012, το ύψος των προβλεπομένων αποθεμάτων, σύμφωνα με την παλινδρόμηση θα είναι €1.843. Αν χρησιμοποιήσουμε τον δείκτη Υ/Χ και παίρναμε τον μέσο όρο της περιόδου 2004-2008 που είναι 0,0612, το προβλεπόμενο ύψος αποθεμάτων θα ήταν €1.992, δηλαδή κατά 142€ μεγαλύτερο από αυτό που προσδιορίστηκε με τη γραμμή παλινδρόμησης. Αν χρησιμοποιήσουμε το χαμηλό δείκτη του 2008 που είναι 5%, θα είχαμε μια πρόβλεψη κατά €216 χαμηλότερη από αυτή που προήλθε από τη μέθοδο παλινδρόμησης. 261 ΠωλήσειςΑποθέματα €5000€ 4660,0932 10.0007160,0716 20.0001.2160,0608 30.0001.7160,0572 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

Η πρόβλεψη των χρηματοδοτικών αναγκών με βάση τη μέθοδο ποσοστού επί των πωλήσεων δεν θα είναι σταθερή, αν η γραμμή παλινδρόμησης των αριθμητικών δεδομένων δεν περνά από το σημείο τομής των συντεταγμένων. Η μέθοδος παλινδρόμησης υπερέχει της μεθόδου ποσοστού επί των πωλήσεων στην περίπτωση των μακροπρόθεσμων προβλέψεων. Όταν μια επιχείρηση έχει ένα βασικό ύψος αποθεμάτων ή παγίων εγκαταστάσεων, ο Δείκτης του αντίστοιχου λογαριασμού προς τις πωλήσεις, μειώνεται με την αύξηση των πωλήσεων. Η χρήση ιστορικών σχέσεων (αποθεμάτων / πωλήσεις) θα οδηγούσε στην υιοθέτηση ενός κανόνα που θα ήταν πολύ υψηλό σε σχέση με εκείνο που θα προέκυπτε από τη μέθοδο της παλινδρόμησης. 262 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗΣ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ Σύγκριση της φύσης των εξισώσεων που χρησιμοποιήθηκαν για κάθε μέθοδο. J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ 263

Ο όρος ΚΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ (working Capital) είναι η ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ. Το κεφάλαιο κίνησης αντιπροσωπεύει επενδύσεις σε: Αποθέματα Εισπρακτέους λογαριασμούς Χρεώστες Ταμιακά Διαθεσιμα ΜΕΙΟΝ τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. 264 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

Η διαχείριση του Κεφαλαίου Κίνησης είναι σημαντική γιατί: 1.Το μεγαλύτερο μέρος της εργασίας ενός Οικονομικού Διευθυντή αφορά τα στοιχεία του Κεφαλαίου Κίνησης. 2.Τα στοιχεία του Κυκλοφορούντος Ενεργητικού αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το μισό του συνολικού Ενεργητικού μιας επιχείρησης. 3.Η διαχείριση του Κεφαλαίου Κίνησης είναι σημαντική για τις ΜΜΕ γιατί αυτές έχουν λίγες επενδύσεις σε πάγια και έχουν περιορισμένη πρόσβαση στο Τραπεζικό σύστημα. Επομένως δίνουν μεγάλη έμφαση στην επένδυση του κυκλοφορούντος ενεργητικού, στις εμπορικές πιστώσεις και στα βραχυπρόθεσμα δάνεια. 4.Η σχέση μεταξύ της αύξησης των πωλήσεων και της ανάγκης για χρηματοδότηση των κυκλοφοριακών στοιχείων του Ενεργητικού είναι στενή και άμεση. Πίστωση 40 ημερών στους πελάτες και €1.000 πωλήσεις επι πιστώσει την ημέρα, η επιχείρηση θα έχει μια επένδυση σε εισπρακτέους λογαριασμούς €40.000. Αν αυξηθούν οι πωλήσεις σε €2.000 την ημέρα, θα απαιτηθεί επένδυση €80.000 στους εισπρακτέους λογαριασμούς. Επίσης στα αποθέματα, στα ταμειακά διαθέσιμα κλπ και αν αυξηθούν περισσότερο θα απαιτηθούν επενδύσεις σε πάγια περιουσιακά στοιχεία. 265 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΣΕ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Τρεις είναι οι εναλλακτικές επένδυσης σε Κυκλοφορούν Ενεργητικό: 1. Χαλαρή πολιτική (Relax current asset investment policy) Η πολιτική αυτή οδηγεί σε μεγάλο μέγεθος το Κυκλοφορούν Ενεργητικό. Οι εισπρακτέοι λογαριασμοί αυξάνονται λόγω της αυξημένης πίστωσης στους πελάτες και οι πωλήσεις αυξάνονται. 2. Μετριοπαθής πολιτική (moderate current asset investment policy) Η πολιτική αυτή οδηγεί σε ένα κυκλοφορούν ενεργητικό που δεν είναι ούτε μεγάλο ούτε ελαχιστοποιείται. 3. Περιοριστική πολιτική (restricted current asset investment policy) Η πολιτική αυτή οδηγεί σε ελαχιστοποίηση του Κυκλοφορούντος ενεργητικού, τα περιουσιακά στοιχεία του ενεργητικού ανακυκλώνονται και έτσι κάθε € αξιοποιείται περισσότερο. 266 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΥΠΟ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ Οι επιχειρήσεις θα προτιμήσουν να ελαχιστοποιήσουν το κυκλοφορούν ενεργητικό γιατί όλοι παράγοντες του Κυκλοφορούντος Ενεργητικού είναι γνωστοί. Υπάρχει κίνδυνος μείωσης των πωλήσεων σε περίπτωση μείωσης της πίστωσης στους πελάτες. ΥΠΟ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ Η επιχείρηση χρειάζεται ένα ελάχιστο ποσό μετρητών και αποθεμάτων που θα βασίζεται στις προσδοκώμενες πληρωμές και τις προσδοκώμενες πωλήσεις. Οι όροι της πίστωσης θα καθορίσουν τους εισπρακτέους λογαριασμούς. Η αύξηση του κυκλοφορούντος ενεργητικού και η μη μεταβολή των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, αυξάνει τη ρευστότητα της επιχείρησης. Αλλά η αύξηση του κυκλοφορούντος ενεργητικού μειώνει την απόδοση του ενεργητικού της επιχείρησης. Επομένως μια επιχείρηση μπορεί να μειώσει ρευστότητας μόνο αν μειώσει την απόδοση του ενεργητικού 267 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

268 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΩΣ ΔΙΑΓΡΑΦΕΤΑΙ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ 1.Η επιχείρηση δέχεται μια παραγγελία που απαιτεί αγορά Π.Υ. 2.Η αγορά αυτή δημιουργεί έναν πληρωτέο λογαριασμό (στον προμηθευτή). 3.Με την επεξεργασία δημιουργούνται ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΗΜΙΚΑΤΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ 4.Η εργασία που απαιτήθηκε για την επεξεργασία δεν πληρώθηκε και θα δημιουργηθεί στο ΠΑΘΗΤΙΚΟ ο πληρωτέος λογαριασμός ΔΕΔΟΥΛΕΥΜΕΝΟΙ ΜΙΣΘΟΙ. 5.Με την επεξεργασία των ημικατεργασμένων προϊόντων και η μετατροπή τους σε έτοιμα δημιουργείται ο λογαριασμός ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. 6.Επειδή δεν πληρώθηκαν τα εργατικά, η επιχείρηση δανείζεται και δημιουργείται ο λογαριασμός «ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΕΣ». 7.Τα αποθέματα πωλούνται με πίστωση και δημιουργείται ο λογαριασμός του Κυκλ. Ενεργητικού ΠΕΛΑΤΕΣ. Καθώς η επιχείρηση δεν εισέπραξε χρήματα, το σημείο αυτό αντιπροσωπεύει το μέγιστο όριο των χρηματοδοτικών αναγκών. 8.Εφόσον η επιχείρηση δεν δανείστηκε όταν τα αποθέματα ημικατεργασμένων ήταν στο μέγιστο ύψος, θα το κάνει τώρα καθώς τα αποθέματα μετατρέπονται σε απαιτήσεις διαμέσου των πωλήσεων με πίστωση. 9.Όταν η επιχείρηση θα εισπράξει τις απαιτήσεις από ΠΕΛΑΤΕΣ θα εξοφλήσει τα δάνεια και τα υπόλοιπα των πληρωτέων λογαριασμών. Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ

269 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΛΗΡΤ. ΛΟΓ. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΙΣΠ. ΛΟΓ. ΤΑΜΕΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΑΓΟΡΑ Π.ΥΠΛΗΡΩΜΗ Π.Υ. ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΑΠΟ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΠΩΛΗΣΗ ΤΕΛΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗ = ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ +ΕΙΠΡΑΚΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ –ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ.

ΤΟ ΜΗΔΕΝΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗ = ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ +ΕΙΠΡΑΚΤΕΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ –ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ. Η λογική του μηδενικού κεφαλαίου κίνησης είναι η εξής: 1.Τα αποθέματα και οι Εισπρακτέοι Λογαριασμοί είναι το κλειδί για την πραγματοποίηση των πωλήσεων. 2.Τα αποθέματα μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τους προμηθευτές μέσω των πιστώσεων. 3.Κατά μέσο όρο το Κεφάλαιο κίνησης αντιστοιχεί στο 20% των πωλήσεων. Άρα το Κεφάλαιο Κίνησης ανακυκλώνεται 5 φορές το χρόνο. 270 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ

Μειώνοντας το Κεφάλαιο κίνησης και αυξάνοντας την ανακύκλωση του, η επιχείρηση έχει οφέλη: 1.Η μείωση του κεφαλαίου κίνησης εξοικονομεί χρηματικούς πόρους (λιγότεροι τόκοι και μικρότερο κόστος ευκαιρίας κλπ). 2. Η μείωση του κεφαλαίου κίνησης αυξάνει τα κέρδη. 3.Η επιχείρηση παράγει και διανέμει τα προϊόντα της γρηγορότερα από τους ανταγωνιστές και αυτό δίνει τη δυνατότητα η επιχείρηση να αυξήσει το μερίδιο αγοράς. 271 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ

1.Πόσο Κεφάλαιο Κίνησης πρέπει να έχει μια επιχείρηση; Δεν υπάρχει εύκολη απάντηση. Όσο μεγαλύτερη είναι η επιχείρηση τόσο περισσότερο Κεφάλαιο Κίνησης χρειάζεται.Κεφάλαιο Κίνησης 2.Τα τρία στοιχεία του Κεφαλαίου Κίνησης που μπορούν να επηρεαστούν είναι: Τα αποθέματα, οι εισπρακτέοι λογαριασμοί και τα ταμειακά διαθέσιμα: Οι εισπρακτέοι λογαριασμοί είναι ένα μέγεθος που δύσκολα μαγειρεύεται. Τα ταμειακά διαθέσιμα είναι ένα μέγεθος που δεν μαγειρεύεται. Τα αποθέματα εξαρτώνται από τον επιλεγμένο λογιστικό τρόπο αποτίμησης τους. Αυτό σημαίνει ότι οι υπολογισμοί για το κεφάλαιο κίνησης εξαρτώνται σ’ ένα βαθμό από τους κανόνες που χρησιμοποιεί η επιχείρηση. 272 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ

273 ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ

Η ανάλυση χρηματοοικονομικών δεικτών επιτρέπει την εκτίμηση της προηγούμενης, της τωρινής και της προβλεπόμενης χρηματοοικονομικής κατάστασης και απόδοσης μιας επιχείρησης. Με τον τρόπο αυτό μπορείς να κάνεις μια SWOT ανάλυση και να αναγνωριστούν τα δυνατά και αδύνατα σημεία μιας επιχείρησης. Η στρατηγική της επιχείρησης πρέπει να είναι η μετατροπή των αδύνατων σημείων σε δυνατά και η διατήρηση των δυνατών σημείων. Η χρηματοοικονομική ανάλυση είναι η διαδικασία άντλησης οικονομικών πληροφοριών από τα χρηματοοικονομικά στοιχεία της επιχείρησης. Υπάρχουν τρεις τύποι χρηματοοικονομικών στοιχείων που χρησιμοποιούνται στην ανάλυση: 1.Η απόλυτη αξία ενός μεγέθους. Πχ, κέρδη. 2.Η διαφορά μεταξύ δυο μεγεθών πχ. Κυκλοφορούν Ενεργητικό – Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. 3.Ο λόγος δυο μεγεθών πχ Κυκλοφορούν Ενεργητικό/ Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. 274 ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

275 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Οι χρηματοοικονομικοί δείκτες Οι χρηματοοικονομικοί δείκτες μπορούν να ταξινομηθούν σε έξι μεγάλες κατηγορίες: 1.Δείκτες ρευστότητας. 2.Δείκτες δραστηριότητας. 3.Δείκτες χρέους ή μόχλευσης. 4.Δείκτες οικονομικής κάλυψης. 5.Δείκτες απόδοσης

1.ΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ. Δείκτης Κυκλοφοριακής Ρευστότητας ή Δείκτης Γενικής Ρευστότητας: 276 ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Ο δείκτης αυτός ποικίλει από επιχείρηση σε επιχείρηση και από κλάδο σε κλάδο. Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης τόσο μεγαλύτερη ρευστότητα έχει η επιχείρηση. Γενικώς όταν ο δείκτης αυτός είναι μεγαλύτερος του 2 θεωρείται μια καλή ένδειξη. Ένας υπερβολικά μεγάλος δείκτης σημαίνει ότι η επιχείρηση δεν χρησιμοποιεί τι χρηματοδοτικές δυνατότητες που υπάρχουν με αποτέλεσμα να μη μεγεθύνεται.

Ο δείκτης της Άμεσης Ρευστότητας Ο δείκτης αυτός ποικίλει από επιχείρηση σε επιχείρηση και από κλάδο σε κλάδο. Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης τόσο μεγαλύτερη ρευστότητα έχει η επιχείρηση. Γενικώς όταν ο δείκτης αυτός είναι μεγαλύτερος του 1,5 θεωρείται μια καλή ένδειξη. Σε διαφορετική περίπτωση, η επιχείρηση είναι εκτεθειμένη στον κίνδυνο να μην μπορέσει την πληρωμή υποχρεώσεων της. 277 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ (activity ratios) Δείχνει πόσο αποτελεσματικά μια επιχείρηση διαχειρίζεται τους πόρους της,,με σκοπό τη δημιουργία πωλήσεων. Οι δείκτες αυτοί προσπαθούν να απαντούν στο ερωτήμα: Με βάση τις τρέχουσες ή προβλεπόμενες πωλήσεις, το εξεταζόμενο μέγεθος της κάθε εξεταζόμενης κατηγορίας ενεργητικού είναι πολύ μεγάλο, πολύ μικρό ή βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα; Αν το μέγεθος είναι μεγάλο τότε οι δαπάνες θα είναι αυξημένες και τα κέρδη μικρά. 278 ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Αποθεμάτων (Inventory turnover). Ο δείκτης αυτός δείχνει πόσες φορές ανακυκλώνονται τα αποθέματα για να δημιουργήσουν τον συγκεκριμένο όγκο πωλήσεων μέσα σε ένα χρόνο. Αν ο δείκτης είναι 4 σημαίνει ότι το προϊόν της επιχείρησης παραμένει ως απόθεμα 3 μήνες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μέση αξία των αποθεμάτων στον παρανομαστή. 279 ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

280 Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ενεργητικού Αποθεμάτων (Total assets turnover or asset utilization). Ο δείκτης αυτός δείχνει τα έσοδα που δημιουργεί κάθε € που έχει επνδυθεί στο ενεργητικό της επιχείρησης. Αν ο ΔΤΕ=1 σημαίνει ότι η επιχείρηση πραγματοποίησε πωλήσεις 1€ για κάθε 1€ που επενδύθηκε στο Ενεργητικό της. Υψηλός δείκτης σημαίνει ότι η επιχείρηση προβαίνει σε εντατική χρησιμοποίηση του ενεργητικού. ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΠΑΓΙΩΝ (Fixed assets turnover) Τα Καθαρά Πάγια ισούνται με τα πάγια μείον αποσβέσεις. Ο δείκτης αυτός προσδιορίζει τον βαθμό παγιοποίησης, δηλαδή την κεφαλαιακή ένταση, μιας επιχείρησης. Όσο μικρότερος είναι ο δείκτης αυτός, τόσο περισσότερα πάγια χρησιμοποιεί μια επιχείρηση για τη δημιουργία του συγκεκριμένου ύψους πωλήσεων και αντιστρόφως. Διαχρονικές μεταβολές στον δείκτη δείχνουν αν η διοίκηση μιας επιχείρησης γίνεται περισσότερο ή λιγότερο αποτελεσματική στη χρησιμοποίηση του πάγιου ενεργητικού της. 281 ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ (Average collection period or days sales outstanding) Ο δείκτης αυτός προσδιορίζει τον μέσο αριθμό των ημερών οι οποίες χρειάζονται για να εισπραχθούν οι εισπρακτέοι λογαριασμοί μιας επιχειρήσεις. 282 ΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ (accounts receivables turnover) Ο δείκτης αυτός εξετάζει το τμήμα των πωλήσεων που είναι δεσμευμένο σε εισπρακτικούς λογαριασμούς ή την ταχύτητα με την οποία ανακυκλώνονται οι εισπρακτέοι λογαριασμοί μέσα σε ένα έτος. Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΔΕΙΚΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΠΛΗΡΩΜΗΣ (average payable period) Ο δείκτης αυτός δείχνει το μέσο χρονικό διάστημα που πρέπει να περιμένουν οι προμηθευτές της επιχείρησης για να πληρωθούν 283 Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1.J. FRED WESTON, EUGENE F. BRIGHAM (1986) «Βασικές αρχές της Χρηματοοικονομικής Διαχείρισης και Πολιτικής». Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ, ΑΘΗΝΑ 2.Karen Berman, Joe Knight & John Case “Χρηματοοικονομική Νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί» HARVARD BUSINESS Εκδ. Κριτική 2008. 3.Αναστασίου Θεόδωρος «Οικονομοτεχνικές Μελέτες» Εκδ. ΕΛΛΗΝ, ΑΘΗΝΑ 2005 4.Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν. (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση, Θεωρία και Πρακτική. Εκδ. Rosili ΑΘΗΝΑ. 5.Βασίλης Κέφης Παπαζαχαρίου Πέτρος (2009) «Το επιχειρηματικό όρομα σε Business Plan” Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ. ΑΘΗΝΑ. 6.Καραθανάση Γεωργ. «Βασικές αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Χρηματιστηριακές αγορές» Εκδ. Μπένου 1996, ΑΘΗΝΑ 7.Τζωάννου Γ. Ιωαν. «Χρηματοοδτική διοίκηση» Εκδ. Κ&Π ΣΜΠΙΛΙΑΣ ΑΕΒΕ ΑΘΗΝΑ 1996. 8.Τσακλάγκανος Άγγελος «Χρηματοδότηση και Αξιολόγηση επενδύσεων και αξιολόγηση επενδύσεων» Εκδ. Αδελφοί Κυριακίδη ΑΕ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2005 284

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1.

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια

Είσοδος

Σύνδεση μέσω των κοινωνικών δικτύων:

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1.

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Παρουσίαση με θέμα: "ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

Παρόμοιες παρουσιάσεις

Σχετικά με το έργο

Σχόλια